Kto i kiedy odpowiada za przygotowanie?

Łukasz Matys
rozwiń więcej
W sytuacji gdy kodeks „milczy” przygotowanie do popełnienia przestępstwa jest niekaralne.
Polski kodeks karny przewiduje odpowiedzialność karną nie tylko za dokonanie czynu. Wyróżnia on bowiem także dwie formy stadialne przestępstwa: przygotowani i usiłowanie. Jednak tylko usiłowanie co do zasady jest karalne.

Przygotowanie zachodzi wtedy gdy sprawca w celu popełnienia czynu zabronionego podejmuje czynności mające stworzyć warunki do przedsięwzięcia czynu zmierzającego bezpośrednio do jego dokonania, w szczególności w tymże celu wchodzi w porozumienie z inną osobą, uzyskuje lub przysposabia środki, zbiera informacje lub sporządza plan działania.

Za tą skomplikowaną definicją kryje się doskonale przez wszystkich rozumiane przygotowanie, a więc ustalanie planu działania, zdobywanie narzędzi niezbędnych do dokonania czynu zabronionego (np. zakup broni, przygotowywanie wytrychów), zdobywanie informacji niezbędnych do dokonania przestępstwa (np. zbieranie informacji o systemach zabezpieczeń).

Karalność

Przygotowanie co do zasady jest nie karalne. Jest ono karalne tylko wtedy gdy wyraźnie stanowi o tym przepis kodeksu karnego lub innej ustawy. W polskim prawie karane jest np. przygotowywanie zamach stanu (art. 127 kodeksu karnego) czy przygotowywanie zamachu terrorystycznego (art. 140 kodeksu karnego).

W sytuacji gdy kodeks „milczy” przygotowanie do popełnienia przestępstwa jest niekaralne.

Zobacz: Znamiona i karalność przygotowania

Czynny żal

Kodeks karny przewiduje względniejsze traktowanie sprawców, którzy wykazali tzw. czynny żal. Chodzi mianowicie o osoby, które dobrowolnie odstąpiły od przygotowania.

Można wyróżnić tu trzy sytuacje. Pierwsza dotyczy osoby, która samemu planuje dokonać przestępstwo. Taka osoba nie podlega karze gdy dobrowolnie odstąpi od dalszego przygotowania, w szczególności zniszczy przygotowywane środki lub zapobiegnie skorzystaniu z nich w przyszłości.

Druga sytuacja to gdy przygotowanie polega na wejściu w porozumienie z inną osobą. W takiej sytuacji na niepodleganie karze może liczyć osoba, która podjęła istotne starania zmierzające do zapobieżenia dokonaniu przestępstwa.

Trzecia sytuacja to taka gdy osoba przygotowująca popełnienie przestępstwa odstąpiła dobrowolnie od dokonania lub zapobiegła skutkowi.
Oczywiście z instytucji czynnego żalu można skorzystać tylko w tych wypadkach gdy przygotowanie jest karalne.

Zobacz również serwis: Sprawy karne

Podsumowanie

Przygotowanie jest co do zasady niekaralne. Tylko w nielicznych wypadkach można otrzymać karę za czynienie przygotowań do popełnienia przestępstwa.

Prawo
Zmiany w stwierdzaniu zgonu. Rząd planuje nową ustawę i szczególne regulacje dla żołnierzy
12 maja 2025

Rząd pracuje nad nowelizacją ustawy o działalności leczniczej. Nowe przepisy mają uporządkować zasady stwierdzania i dokumentowania zgonów, w tym poza szpitalami. Projekt zakłada też cyfryzację kart zgonu i narodzin oraz regulację zasad funkcjonowania lekarza koronera.

Ekwiwalent za pranie odzieży roboczej w 2025 roku – ile wynosi, jak obliczyć, komu przysługuje, terminy wypłat, ewidencja
12 maja 2025

Czym jest ekwiwalent za pranie odzieży roboczej? Komu przysługuje? Jakie są zasady obliczania i wypłacania tego ekwiwalentu w 2025 roku. Czy od tego ekwiwalentu trzeba płacić składki ZUS i podatek? Wyjaśnia Karolina Woźniczka, specjalistka ds. kadr i płac w Meritoros SA.

Flaga Polski - jak wieszać zgodnie z przepisami? [ZASADY]
12 maja 2025

Coraz więcej osób prywatnych wywiesza flagę Polski w maju, listopadzie, a niektórzy nawet przez cały rok. Nie każdy wie, że flagę wiesza się w określony sposób, a naruszenie przepisów może doprowadzić do nałożenia kary. Jakie są zasady wieszania flagi Polski?

Czy alimenty wlicza się do dochodu w MOPS?
12 maja 2025

„Samotnie wychowuję dziecko i chcę ubiegać się o zasiłek okresowy z pomocy społecznej. Czy alimenty, które dostaję na córkę MOPS wliczy do naszego dochodu?” – pyta Czytelniczka.

Co 12 skontrolowane przez ZUS L4 uznane za nieprawidłowe [dane ZUS za I kwartał 2025 r.]
12 maja 2025

Zakład Ubezpieczeń Społecznych przekazał redakcji Infor.pl, że w I kwartale 2025 r. ZUS przeprowadził kontrolę prawidłowości wykorzystywania zwolnień lekarskich wobec 35 810 osób. Nieprawidłowości stwierdził w 2 886 przypadkach. ZUS może przeprowadzić kontrolę z własnej inicjatywy lub na wniosek pracodawcy. Kiedy można spodziewać się kontroli?

Wsparcie dla rodziców po urodzeniu martwego dziecka. MRPiPS zapowiada zmiany w przyznawaniu zasiłków: macierzyńskiego i pogrzebowego
12 maja 2025

W przypadku urodzenia martwego dziecka, rodzice dziecka mogą wystąpić z wnioskiem o zasiłek macierzyński oraz o zasiłek pogrzebowy. Jednakże muszą zmierzyć się z biurokracją. Resort rodziny zapowiada likwidację skomplikowanych barier administracyjnych. Zaświadczenie lekarskie zamiast aktu urodzenia - to jedna ze zmian planowanych przez resort rodziny.

12 maja: Międzynarodowy Dzień Pielęgniarek i Położnych
12 maja 2025

Maj należy do pielęgniarek i położnych! W dniu 5 maja świętujemy Międzynarodowy Dzień Położnej, dzień 8 maja to Dzień Polskiej Położnej, a 12 maja to Międzynarodowy Dzień Pielęgniarek. Pielęgniarki i położne są niezastąpione na każdym etapie leczenia i opieki nad pacjentem – od narodzin, przez chorobę, aż po opiekę paliatywną. Wspierają nie tylko zdrowie fizyczne, ale też emocjonalne potrzeby pacjentów i ich rodzin. Ich zaangażowanie, wiedza i empatia są fundamentem bezpiecznego i skutecznego leczenia.

Budżetówka: zmiany w stanowiskach, strukturze i tabelach wynagrodzeń – minimalne stawki wzrastają o 5%, a maksymalne o 1 000 zł [projekt]
12 maja 2025

Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji ogłasza zmiany w tabelach wynagrodzeń – minimalne stawki wzrastają o 5%, a maksymalne o 1 000 zł - takie regulacje już coraz bliżej. Są one o tyle ważne, że zajdzie też zmiana w strukturze organizacyjnej, będzie też ujednolicenie nazw stanowisk kierowniczych i dodanie nowych stanowisk specjalistycznych w celu uporządkowania ścieżki awansu. Nowe zasady mają być bardziej transparentne. Są już szczegółowe założenia, czekamy na ogłoszenie ostatecznej wersji projektu zmian dla ogromnej liczby pracowników, a później wejście nowych przepisów w życie.

Jak przekazać nieruchomość członkowi rodziny: darowizna, umowa o dożywocie, testament. Zasady i podatki
12 maja 2025

Transakcje dotyczące nieruchomości bardzo często mają miejsce pomiędzy członkami rodziny. W bardzo dużej ilości przypadków rodzice przekazują na rzecz dzieci mieszkanie bądź nieruchomość zabudowaną budynkiem mieszkalnym. Choć nie jest wykluczona sprzedaż nieruchomości pomiędzy takimi osobami, to takie rozwiązanie nie jest często wybierane. Gros przypadków to czynności nieodpłatne. Wśród dostępnych możliwości osoby bliskie mogą rozporządzić nieruchomością tak za życia, jak i na wypadek śmierci.

Pakt migracyjny z nowym wsparciem: 3 mld euro z budżetu UE
12 maja 2025

Szefowa Komisji Europejskiej Ursula von der Leyen zapowiedziała 3 miliardy euro dodatkowego wsparcia dla państw członkowskich UE na realizację paktu migracyjno-azylowego i pomoc dla uchodźców wojennych z Ukrainy. Środki, które mają pochodzić m.in. z rewizji budżetu Unii i Funduszu Azylu, Migracji i Integracji, będą dostępne do końca 2027 r.

pokaż więcej
Proszę czekać...