Co grozi za udzielanie, ułatwianie, nakłanianie do użycia narkotyków?

Krzysztof Kudlicki
Adwokat - specjalista z zakresu prawa karnego
rozwiń więcej
Rodzewicz Kudlicki & Rodzewicz
Kancelaria Adwokacka
rozwiń więcej
Przestępstwo udzielania, ułatwiania oraz nakłaniania do użycia narkotyków można popełnić jedynie umyślnie.
Ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii z dnia 29 lipca 2005 r., penalizuje zachowanie polegające na udzielaniu innej osobie środka odurzającego lub substancji psychotropowej, ułatwianiu albo umożliwianiu ich użycia albo nakłanianiu do użycia wskazanych powyżej substancji. Artykuł 58 jest odpowiednikiem art. 45 poprzednio obowiązującej ustawy z 1997 r.

Zagadnienia wstępne

Przedmiot ochrony omawianego przestępstwa to życie i zdrowie publiczne. Potwierdził to Sąd Najwyższy w Uchwale z dnia 27 października 2005 r., stwierdzając, że Przedmiotem ochrony przepisu art. 45 ustawy z dnia 24 kwietnia 1997 r. o przeciwdziałaniu narkomanii (Dz.U. Nr 75, poz. 468, w brzmieniu przed nowelizacją ustawą z dnia 26 października 2000 r. Dz.U. Nr 103, poz. 1097) jest zdrowie społeczne (publiczne) w aspekcie zapobiegania zjawisku narkomanii (I KZP 32/05) .

Strona przedmiotowa przestępstwa. Typ kwalifikowany

Przestępcze zachowanie zgodnie ze wskazanym art. 58 ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii polega na sprzecznym z ustawą:
1) udzielaniu innej osobie środka odurzającego lub substancji psychotropowej,
2) ułatwianiu albo
3) umożliwianiu ich użycia albo
4) nakłanianiu do użycia takiego środka lub substancji.

Opisane powyżej działania by mogły zostać uznane za przestępstwo muszą być podejmowane „wbrew przepisom ustawy”. Wskazane powyżej zachowanie nie będą nigdy przestępstwami jeżeli polegać będą na:

1) stosowaniu leczenia substancyjnego (zob. art. 4 pkt 7 oraz art. 28 ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii);
2) obrocie detalicznym, na warunkach określonych w art. 41 ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii;
3) stosowaniu w celach medycznych leczniczych produktów będących środkami odurzającymi lub substancjami psychotropowymi (zob. art. 42 ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii).

Używanie zakazanych środków psychoaktywnych to zgodnie z art. 4 pkt 31 to wprowadzenie do organizmu człowieka środka odurzającego, substancji psychotropowej niezależnie od drogi podania.

Udzielenie zakazanych substancji to dostarczenie, danie konsumentowi środków odurzających substancji psychotropowych w celu ich użycia.

Umożliwienie użycia środka odurzającego lub substancji psychotropowej oznacza działanie, prowadzące do stworzenia dogodnych warunków innej osobie do użycia środka odurzającego lub substancji psychotropowej.

Nakłanianie do użycia środków psychoaktywnych to wszelkie działania, które mają zmierzać do wywołania u innej osoby chęci sięgnięcia po zakazane środki odurzające lub substancje psychotropowe. Omawiane przestępstwo w postaci nakłaniania jest przestępstwem formalnym. Gdyż dla jego bytu obojętnym jest, czy osoba nakłaniana finalnie użyje środka odurzającego lub substancji psychotropowej.

Istotnym jest, że udzielanie narkotyków będzie karane na podstawie opisywanego art. 58 ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii jedynie wtedy gdy było dokonywane nieodpłatnie. W innym przypadku sprawca będzie odpowiadał na podstawie surowszego art. 59 ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii z dnia 29 lipca 2005 r.

Zobacz serwis: Sprawy karne

Przedmiotowe przestępstwo kwalifikowane jest poprzez wystąpienie następujących znamion czasownikowych czynu zabronionego:

1. nakłanianie do użycia środka odurzającego lub substancji psychotropowej bądź udzielania takiego środka lub substancji małoletniemu. Małoletni zaś zgodnie z art. 10 § 1 Kodeksu karnego to osoba, która nie ukończyła 18 lat;
2. udzielanie środków odurzających lub substancji psychotropowych w znacznych ilościach.

Podmiot przestępstwa wprowadzania do obrotu

Omawiane przestępstwo ma charakter powszechny, z powyższego wynika, że popełnić może je każdy kto zgodnie z przepisami ogólnymi może ponosić odpowiedzialność karną.

Strona podmiotowa przestępstwa

Przestępstwo określone w art. 58 ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii można popełnić jedynie umyślnie. Udzielenia środków psychoaktywnych jak również ułatwianie lub umożliwianie ich użycia można popełnić zarówno w zamiarze bezpośrednim jak i ewentualnym. Nakłanianie zaś do użycia środków odurzających lub substancji psychotropowych można popełnić jedynie w zamiarze bezpośrednim.

Zobacz serwis: Kodeks karny

Zagrożenie karą, zagadnienia procesowe

Przestępstwo z art. 58 ust. 1 (typ podstawowy omawianego czynu zabronionego) jest występkiem zagrożonym karą pozbawienia wolności do lat 3. Występek z art. 58 ust. 2 (typ kwalifikowany omawianego czynu zabronionego) zagrożony jest karą pozbawienia wolności od 6 miesięcy do lat 8.

Omawiane przestępstwo ścigane jest z oskarżenia publicznego z urzędu.

Zobacz serwis: Więziennictwo

Prawo
QUIZ Polscy prezydenci. Dasz radę zdobyć 10/10?
21 maja 2025
Ile lat w dniu wyborów musi mieć kandydat na prezydenta? Kto był pierwszym prezydentem RP? Ile lat trwa kadencja? Sprawdź swoją wiedzę o przed drugą turą wyborów.
Darowizna w kwocie 4 000 000 zł: Jak przekazać legalnie i bez podatku?
21 maja 2025

Darowizna na kwotę 4 milionów złotych może brzmieć jak zaproszenie do kontroli skarbowej. Tymczasem obowiązujące przepisy ustawy o podatku od spadków i darowizn nie tylko dopuszczają taką transakcję bez podatku, ale wręcz jasno określają, jak to zrobić legalnie i bezpiecznie. W najnowszej interpretacji indywidualnej skarbówka potwierdził, że nawet wielomilionowe darowizny mogą być zwolnione z podatku, jeśli spełnione zostaną trzy kluczowe warunki. Jakie? Sprawdzamy.

Sądy wykryły trzecią lukę w świadczeniu wspierającym. Miał być zasiłek. Na lodzie opiekunowie osób niepełnosprawnych (stopień znaczny)
21 maja 2025

Sądy wykryły trzecią lukę w przepisach o świadczeniu wspierającym. Pierwsza luka dotyczy wątpliwości, czy opiekunowie osób niepełnosprawnych powinni oddawać świadczenie pielęgnacyjne (stary) za okres rozpatrywania wniosku o określenie poziomu potrzeby wsparcia (liczba punktów w WZON po teście sprawności). Druga luka dotyczy utraty ubezpieczenia zdrowotnego przez opiekunów za okres rozpatrywania wniosku przez WZON. I teraz jest odkryta trzecia luka.

Więzi rodzinne w świetle ochrony dóbr osobistych
21 maja 2025

Więzi rodzinne opierają się na emocjach i wspólnie budowanych przez lata relacjach. W sytuacjach konfliktowych – takich jak rozwód, spory o kontakty z dzieckiem czy alimenty – więzi te mogą zostać poważnie naruszone. Warto wtedy pamiętać, że prawo może nas realnie chronić w takich przypadkach. Jak to działa w praktyce?

Do której godziny jest głosowanie na prezydenta?
21 maja 2025

Cząstkowe, orientacyjne wyniki głosowania na Prezydenta Polski w wyborach 2025 r. znane są już w trakcie dnia, w którym wyborcy oddają głosy. Niektórzy niezdecydowani mogą pod ich wpływem zmienić zdanie i wybrać się do komisji wyborczej. Inni ze względu na plan dnia mogą zagłosować tylko późnym wieczorem. Czy zdążą? Do której godziny można głosować?

WIBOR w umowach kredytowych. Czy wyrok TSUE ujednolici orzeczenia polskich sądów? Złotówkowicze będą triumfować jak frankowicze?
21 maja 2025

Czy będzie przełom w sprawach WIBOR? Czy zbliżający wielkimi krokami wyrok TSUE w sprawie polskiej okaże się korzystny dla posiadaczy kredytów złotówkowych opartych o wskaźnik referencyjny WIBOR i czy wpłynie to na ukształtowanie się linii orzeczniczej polskich sądów. Na te pytania odpowiada Wojciech Ostrowski, radca prawny z Kancelarii Rachelski i Wspólnicy.

Świadczenia dla osób z niepełnosprawnościami. Nie wszystkie można łączyć [Przykłady 2025]
21 maja 2025

Czy można pobierać jednocześnie różne zasiłki i dodatki? To ważne zagadnienie dla osób z niepełnosprawnościami i ich opiekunów. Postaramy się pokazać je na kilku ważnych przykładach. W rzeczywistości takich sytuacji jest znacznie więcej.

ZUS: Nadużywanie alkoholu jako przyczyna niezdolności do pracy. Zwolnienie lekarskie z kodem C to brak zasiłku chorobowego przez pierwsze 5 dni
21 maja 2025

W 2024 r. do Rejestru zaświadczeń lekarskich wpłynęło 27,4 mln zaświadczeń chorobowych wystawionych dla ubezpieczonych w ZUS, KRUS i innych organach emerytalno-rentowych. Ze zwolnień tych przynajmniej raz skorzystało 7,7 mln ubezpieczonych w tych instytucjach. Źródłem części z nich było nadużywanie alkoholu - informuje Sebastian Szczurek, regionalny rzecznik prasowy ZUS województwa opolskiego.

Debata Trzaskowski – Nawrocki już w piątek o 20:00. Sześć tematów, jeden pojedynek, jedna decyzja
21 maja 2025

W piątek, 24 maja, punktualnie o godzinie 20:00, oczy całej Polski skierują się na debatę prezydencką pomiędzy Rafałem Trzaskowskim, kandydatem Koalicji Obywatelskiej, a popieranym przez Prawo i Sprawiedliwość Karolem Nawrockim. To jedyne potwierdzone bezpośrednie starcie przed II turą wyborów zaplanowaną na 1 czerwca.

Dodatek za pracę w nocy od 1 czerwca 2025 r.
21 maja 2025

Osoby pracujące w porze nocnej mogą liczyć na dodatek z tego tytułu. Ile będzie wynosił dodatek za pracę w nocy w czerwcu? jak się go oblicza? Czym jest praca w porze nocnej? Za pracę w jakich godzinach przysługuje dodatek?

pokaż więcej
Proszę czekać...