Wysokości renty z tytułu niezdolności do pracy ustala się w następujący sposób:
- 24 proc. kwoty bazowej (tzw. część socjalna świadczenia),
- po 1,3 proc. podstawy jej wymiaru za każdy rok okresów składkowych,
- po 0,7 proc. podstawy jej wymiaru za każdy rok okresów nieskładkowych,
- po 0,7 proc. podstawy jej wymiaru za każdy rok okresu brakującego do pełnych 25 lat okresów składkowych oraz nieskładkowych, przypadających od dnia zgłoszenia wniosku o rentę do dnia, w którym rencista ukończyłby 60 lat.
Kwota bazowa
Kwota bazowa ma istotny wpływ na wysokość renty. Jest dwukrotnie wykorzystywana przy obliczaniu świadczenia. Po pierwsze bierze się ją pod uwagę przy obliczaniu tzw. części socjalnej renty.
Kwota bazowa stanowi 100% przeciętnego wynagrodzenia, pomniejszonego o potrącone od ubezpieczonych składki na ubezpieczenia społeczne, określone w przepisach o systemie ubezpieczeń społecznych, w poprzednim roku kalendarzowym.
Kwota bazowa jest ustalana corocznie i obowiązuje od 1 marca każdego roku kalendarzowego do końca lutego następnego roku kalendarzowego.
Od 1 marca 2010r. kwota bazowa wynosi 2716,71 zł.
Przy obliczaniu podstawy wymiaru renty stosuje się kwotę bazową obowiązującą w dniu, w którym zgłoszono wniosek o rentę.
Zobacz: W jakiej wysokości przysługuje renta szkoleniowa?
Podstawa wymiaru świadczenie
Aby ustalić podstawę wymiaru renty z tytułu niezdolności do pracy najpierw należy obliczyć sumę kwot podstaw wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe albo społeczne oraz kwot niestanowiących podstawy wymiaru, ale wliczanych do podstawy w okresie każdego roku z wybranych przez zainteresowanego lat kalendarzowych.
Możliwe są dwa sposoby wyboru lat kalendarzowych. Po pierwsze z 10 lat z ostatnich 20 lat kalendarzowych poprzedzających bezpośrednio rok, w którym zgłoszono wniosek o rentę. Drugi sposób wybór z 20 lat przypadających przed rokiem zgłoszenia wniosku, dowolnie wybranych z całego okresu podlegania ubezpieczeniu, z faktycznego okresu podlegania ubezpieczeniu. Ostatni sposób stosuje się jeśli podstawy nie można obliczyć z wymienionych wyżej lat.
Kolejnym krokiem jest ustalenie stosunku każdej wyżej wskazanych kwot do rocznej kwoty przeciętnego wynagrodzenia. Kwotę przeciętnego wynagrodzenia bierze się za dany rok kalendarzowy. Wysokość ta wyraża się w procentach, z zaokrągleniem do setnych części procentu.
Następnie oblicza się średnią arytmetyczną procentów. Średnia stanowi indywidualny wskaźnik wysokości podstawy wymiaru renty Wskaźnik wysokości podstawy wymiaru nie może być wyższy niż 250 proc.
Okresy składkowe i nieskładkowe
Okresy składkowe - są to okresy aktywności zawodowej uwzględniane przy ustalaniu prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy oraz do ustalenia jej wysokości. Okresy składkowe to okresy opłacania składek oraz okresy, za które nie było obowiązku opłacania składki.
Okresami składkowymi są m.in. okresy ubezpieczenia, czyli np.
- pracy na podstawie umowy o pracę,
- czynnej służby wojskowej w Wojsku Polskim,
- pobierania zasiłku macierzyńskiego.
Okresy nieskładkowe są to okresy, za które nie zostały opłacone składki, które jednak z uwagi na ich specyficzny charakter podlegają uwzględnieniu przy ustalaniu prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy oraz jej wysokości.
Okresami nieskładkowymi są np. okresy:
- pobierania wynagrodzenia chorobowego,
- zasiłku chorobowego,
- świadczenia rehabilitacyjnego,
- nauki w szkole wyższej.
Przy obliczaniu renty okresy składkowe są uwzględniane w pełnym wymiarze.
Okresy nieskładkowe uwzględnia się w wymiarze nieprzekraczającym jednej trzeciej udowodnionych okresów składkowych.
Zobacz serwis: Renty