Funkcja pomocnicza for prawnych w kościelnym procesie małżeńskim

dr Arletta Bolesta
Adwokat kościelny
rozwiń więcej
Funkcja pomocnicza for prawnych w kościelnym procesie małżeńskim. /fot. Fotolia
Funkcja pomocnicza for prawnych jest zagadnieniem ciekawym zwłaszcza z perspektywy stron kościelnego procesu małżeńskiego, które to samodzielnie angażują się w proces. Niniejszy artykuł wskazuje czy fora prawne mogą być pomocne przykładowo dla stron, a jeżeli tak, to w jaki sposób pełnią swoją funkcję.

 Wielokrotnie Strony dopiero co podejmujące kroki w kierunku starania się o przeprowadzenie kościelnego procesu małżeńskiego w paru słowach kreślą obraz swojej sytuacji, aby na jej podstawie dowiedzieć się o szansie, powodzeniu dla swojej sprawy. Sama pozytywna odpowiedź na Ich pytanie może okazać się niewystarczająca, gdyż są sądy wprost proszące strony o nakreślenie nie tylko historii związku, ale proszące o podanie konkretnego tytułu prawnego (określonych tytułów prawnych), na podstawie którego (których) ma przebiegać ew. proces. Po drugie, dla danej strony może być znaczący jeden wątek z Jej historii całego związku, nie ma większego problemu, gdy odpowiada on konkretnej przyczynie prawnej w kościelnym prawie małżeńskim, ale takich wątków może być więcej, a nie poruszonych przez Stronę, bądź poruszonych nieprawidłowo, nadto nie ma co ryzykować prowadzenia sprawy z jednego tytułu, narażając się z niego na wyrok negatywny. Istnieje zatem konieczność zbadania sprawy pod kątem wszystkich tytułów prawnych, a ten wprost zasugerowany przez stronę można rozpatrywać w kontekście kilku przyczyn, gdy jest ku temu zasadność. Chodzi więc o to, aby zapobiec prostej odpowiedzi, nawet pozytywnej: istnieje w Pani (Pana) przypadku zasadność prowadzenia procesu, bowiem trzeba zaproponować tytuł, jak i odpowiedzieć na pytanie czy istnieje możliwość jego udowodnienia. Gorszą sytuacją może okazać się ta, kiedy zapytująca strona uzyskuje odpowiedź negatywną, a to z racji braku dogłębnej analizy wątku przez nią przytoczonego jak i z racji braku zbadania innych przyczyn prawnych. Zatem na etapie podejmowania decyzji odnośnie zakładania sprawy, fora mogą okazać się pomocne w takich kwestiach, jak przykładowo: określenie właściwego sądu (chociaż i przy tym zagadnieniu pojawiają się niuanse prawne), wymagania formalne skargi powodowej itp., a zatem w tych zagadnieniach, które są wspólne dla każdej sprawy.

Zobacz koniecznie: Czy strona jest w stanie sama zaangażować się w kościelnym procesie małżeńskim

Podobną konkluzję można wysunąć odnośnie przesłuchania. Ale trzeba pamiętać, iż obok pytań, zagadnień znowu wspólnych dla każdej sprawy, w czym pomocne mogą być odpowiedzi z for (przykładowo: złożenie przysięgi, przedstawienie swoich danych itp.), są pytania odnoszące się sensu stricte do tej, jedynej sprawy, pytania szczegółowe. Jak już wspominałam, nie wystarczy ograniczyć się do oddania jakiejś kwestii przez jeden przymiotnik (strona była agresywna) czy rzeczownik (strona była alkoholikiem), ale istnieje konieczność prawnego uszczegółowienia tego problemu. Nie zgadzam się zatem z opinią, wg której, gdy sprawy przebiegają z tego samego tytułu, to są podobne do siebie, aby nie powiedzieć takie same, stąd dlaczego nie zastosować jakiegoś takiego samego schematu pytań do tych spraw. Jest to niebezpieczne podejście, gdyż każda sprawa ma cechy indywidualne, specyficzne i zadaniem głównym jest je wydobyć właśnie poprzez uszczegóławiające zapytania.

Nie powinno się też inaczej wnioskować, gdy chodzi o udział w publikacji akt, a wraz z nim (chociaż może to nastąpić również po zamknięciu postępowania dowodowego) odpowiedzi na uwagi obrońcy węzła małżeńskiego. Fora mogą przygotować strony na to, co po raz kolejny jest wspólne dla spraw (np.: przepisanie istotnych treści z akt celem ustosunkowania się do nich, zwrócenie uwagi na opinię eksperta, jeżeli takowa została sporządzona, odnotowanie uwag obrońcy węzła, aby udzielić na nie odpowiedzi, możliwość zaproponowania nowych środków dowodowych, a nawet nowego tytułu), ale już dokładna analiza akt sprawy z merytorycznym ustosunkowaniem się do nich jest poza ich zasięgiem. Fora nie odpowiedzą na pytanie: co to znaczy ustosunkowanie się do akt, nie znając ich, nie dokonają analizy opinii  biegłego, nie odpowiedzą na pytania obrońcy węzła bez znajomości tego konkretnego przypadku, pomijam to, co oczywiste, czyli kwestię nowych dowodów czy nawet tytułu.

Zobacz również: Pewność moralna w kościelnym procesie małżeńskim

W podobnym tonie należy rozważyć apelację. Fora są pomocne w przybliżeniu terminu jej złożenia, Trybunału Apelacyjnego, procedury w nim, ale już nie w gruntownym uzasadnieniu apelacji, czyli w ustosunkowaniu się do wyroku, w dołączeniu nowych dowodów itp.

Takich przykładów można oczywiście podać więcej, istnieje przecież też trzecia instancja, Najwyższy Trybunał Sygnatury Apostolskiej, dodatkowe pytania dla stron, świadków, ja ograniczyłam się do wybranych.

Warto na zakończenie wspomnieć też o innym możliwym „zagrożeniu”. Nie zawsze ma miejsce sytuacja, gdy na forum odpowiada specjalista, ale nawet gdy, to i tak, jak już powyżej to rozważyłam, jego odpowiedź raczej będzie miała charakter ogólny, aby służyła też nie tylko zapytującemu co innym zainteresowanym, jego odpowiedź będzie miała charakter bardziej podręcznikowy. Jednak „gorzej” może być, gdy odpowiada ktoś kompetentny na innej płaszczyźnie, aniżeli w naszym przypadku, czyli gdy odpowiada ktoś nie znający prawa kanonicznego. Dochodzi wówczas do absurdalnych sytuacji, chociaż w dobrej wierze, iż przykładowo strona, której sprawa jest prowadzona w jakimś trybunale radzi innej z całkiem innego sądu, wówczas porady nawet te formalne mogą być nieadekwatne praktyce, pomijając właściwą i merytoryczną pomoc.

Jak zatem można wnioskować: nie można zaprzeczyć, iż na forach nie można znaleźć pomocy, oczywiście fora odgrywają i to niemałą pomocniczą funkcję, ale bardziej tą o charakterze ogólnym, formalnym, a zatem oferują pomoc, z której mogą skorzystać wszyscy, są jednak niewystarczające do szczegółowej analizy danej, tej jedynej sprawy.

Polecamy serwis: Prawa i obowiązki małżonków

Prawo
Po jakim czasie nie można odwołać darowizny?
23 maja 2025

Termin na odwołanie przekazanej darowizny jest dość krótki. Od czego zależy? Kiedy jest możliwe odwołanie darowizny?

Kiedy złożenie przysięgi przez nowo wybranego prezydenta RP? [WYBORY 2025]
23 maja 2025

Zgodnie z art. 128 Konstytucji, kadencja prezydenta RP rozpoczyna się w dniu objęcia przez niego urzędu. Pytanie brzmi: co to dokładnie oznacza i kiedy ten moment następuje? Kto stwierdza ważność wyborów na prezydenta RP?

Tusk obiecuje: Kwota wolna wzrośnie do 60 tys. zł, ale nie w tym roku
23 maja 2025

Premier Donald Tusk nie owija w bawełnę: podniesienie kwoty wolnej od podatku to jego priorytet, ale w 2025 roku Polacy nie mają na co liczyć. „To moja twarda obietnica – zrealizuję ją w tej kadencji” – zapowiada. Warunek? Deficyt musi trzymać się w ryzach, bo inaczej grozi nam utrata miliardów z UE.

Tydzień, maksymalnie dwa. Wielu pracowników nie czeka dłużej na wynik rekrutacji
23 maja 2025

6 na 10 badanych pracowników fizycznych deklaruje, iż maksymalny czas rekrutacji, jakiego oczekują od potencjalnego pracodawcy, to dwa tygodnie. Tak wynika z badania „Rynek pracowników fizycznych”, przeprowadzonego na zlecenie serwisu Pracuj.pl.

Obniżenie wieku emerytalnego dla kolejnej grupy zawodowej już w 2026 r.? Resort pracy daje minus Senatorom [PROJEKT]
23 maja 2025

Trwają prace nad obniżeniem wieku emerytalnego dla kolejnej grupy zawodowej. Chodzi o projekt nowelizacji o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz ustawy o emeryturach pomostowych wniesiony przez senatorów 18 grudnia 2024 r. Projekt trafił do sejmu na początku maja 2025 r.

Specjalny dodatek z ZUS trafił do 133,6 tys. osób w Polsce. Sprawdź konto
23 maja 2025

Specjalny dodatek z ZUS trafił do 133,6 tys. osób w Polsce. Warto zweryfikować swoje konto, ponieważ w wielu przypadkach ZUS wypłacił świadczenie automatycznie, bez składania wniosku. Wielu osobom należą się bowiem z urzędu dodatkowe pieniądze i to nie miało, bo z wyrównaniem od stycznia i z uwzględnieniem marcowej waloryzacji.

Zmiany w e-ZLA już od 15 czerwca 2025 r. Zwolnienia lekarskie będą wyłącznie akceptowane w protokole HTTP/1.1
23 maja 2025

Od 15 czerwca 2025 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych wymusi korzystanie wyłącznie z protokołu HTTP/1.1 przy przesyłaniu elektronicznych zwolnień lekarskich (e-ZLA). O co chodzi z tą zmianą techniczną? ZUS odpowiada: Pacjenci mogą czuć się spokojnie.

Niemcy ujawnili ilu mają migrantów. To już ponad jedna czwarta mieszkańców
23 maja 2025

Ilu migrantów jest u naszego zachodniego sąsiada? Z danych ujawnionych przez Federalny Urząd Statystyczny wynika, że ubiegłym roku w Niemczech mieszkało około 21,2 miliona osób z historią migracji. A zatem jest to już ponad jedna czwarta mieszkańców Niemiec.

Pokaźne zyski z PPK: 135-181 % przez ponad 5 lat. Jak sprawdzić stan rachunku PPK? Wypłacić można zawsze ale przed 60 urodzinami są potrącenia
23 maja 2025

Zysk statystycznego uczestnika PPK od grudnia 2019 roku do kwietnia 2025 r. wyniósł 135-181 proc. - biorąc pod uwagę kwoty, które uczestnik sam wpłacił. Taka informacja została podana w opublikowanym 21 maja 2025 r. nr 5 (43) biuletynu miesięcznego Pracowniczych Planów Kapitałowych.

Debata Trzaskowski – Nawrocki [RELACJA NA ŻYWO]
23 maja 2025

Debata między kandydatem Koalicji Obywatelskiej Rafałem Trzaskowskim a popieranym przez Prawo i Sprawiedliwość Karolem Nawrockim. Relacja na żywo.

pokaż więcej
Proszę czekać...