REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.
Porada Infor.pl

Pewność moralna w kościelnym procesie małżeńskim

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
dr Arletta Bolesta
Adwokat kościelny
Pewność moralna w kościelnym procesie małżeńskim. /fot. Fotolia
Pewność moralna w kościelnym procesie małżeńskim. /fot. Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Wielokrotnie w wyroku w sprawie o nieważność małżeństwa uzasadnia się jego treść posiadaniem, bądź też nie tzw. pewności moralnej (kan. 1608 KPK). W obecnym artykule odpowiemy sobie na pytanie: czym ta pewność jest.

 Jest zasadnicza różnica pomiędzy pewnością moralną a pewnością absolutną, tej ostatniej prawodawca nie wymaga z przyczyn zupełnie oczywistych. Pewność absolutna nie dopuszcza przeciwnego wyniku. Można podać szereg argumentów za tym, dlaczego nie jest ona obligatoryjna. Przykładowo, skoro w kościelnym procesie małżeńskim istotnymi dowodami są oświadczenia stron procesowych, zeznania świadków, to nigdy nie osiągnie się pewności, co do faktu ich prawdomówności. A nawet, gdyby została ona osiągnięta, to przecież przekaz ich może być na tyle subiektywny (mogą prezentować jedynie własne zdanie), że zaprzeczy prawdzie. Co do dowodu z dokumentów, to są one na pewno bardziej obiektywne, oparte na faktach, popartych jakąś naukową analizą czy badaniem, ale też nie ma całkowitej pewności odnośnie ich prawdziwości. Z kolei, przechodząc do opinii sporządzonej przez właściwego biegłego, to należy wziąć pod uwagę stały rozwój nauki, co powoduje, iż „dzisiejsza” prawda może już nią nie być po pewnym czasie. Pewność moralna w odróżnieniu do absolutnej dopuszcza więc wynik przeciwny, ale nie pozwala na prawdopodobieństwo, jest ona czymś większym aniżeli zwykłe prawdopodobieństwo.

REKLAMA

Zobacz także: Specyficzne sformułowania w kościelnym prawie małżeńskim

Pojawia się kolejne pytanie, a mianowicie: w jaki sposób można ją osiągnąć. Odpowiedź na to pytanie zasadniczo wiąże się z oceną środków dowodowych, zawierających pewne fakty. I tak, aby zawyrokować w oparciu o tę pewność, winno się ocenić zebrane dowody pod kątem: materialnym (chodzi tutaj o spójność w obrębie jednego dowodu; tej spójności może zabraknąć, gdy strona czy świadek jakiś kłamie, wówczas jego odpowiedzi mogą stać wobec siebie w sprzeczności), numerycznym (tu z kolei chodzi o spójność wszystkich dowodów ze sobą; zawarcie kłamstwa w jednym z nich, a przez to brak korelacji z innymi, potwierdzi brak jego prawdziwości), intelektualnym (kontekst ten odnosi się do źródła wiedzy świadka, o wiele bardziej cenni są ci opierający wiedzę na własnych obserwacjach aniżeli na tym, co przekazała im dana strona, równocześnie bierze się pod uwagę czas wejścia w posiadania danej wiedzy, najcenniejszą jest ta zdobyta w tzw. czasie niepodejrzanym), moralnym (to nic innego jak ocena prawdomówności, wiarygodności strony, świadka, jak jednak już w jednym z artykułów zaznaczyłam, status osoby niewierzącej czy będącej wyznawcą innej religii nie eliminuje z grona mówiących prawdę).

Polecamy również: Jak zawrzeć ważne kościelne małżeństwo

REKLAMA

To, co powyżej zostało ukazane w bardzo prostym schemacie, w praktyce już takim nie jest, bowiem ocena dowodów, zebranego materiału, ale i zebrania jego (zgromadzenia szczegółowego czy wręcz pobieżnego) zależna jest przede wszystkim od wiedzy, doświadczenia wyrokujących sędziów. Mamy tu zatem swoistego rodzaju relatywność w osiągnięciu pewności, nie zawsze bowiem wyrok zapada na sposób jednomyślny. W praktyce swojej, na każdym etapie procesu (pisanie skargi, skargi wzajemnej, przygotowanie do przesłuchania, zaproponowanie dodatkowych pytań, udział w odczycie akt, replika, apelacja itp.) stosuję zasadę ograniczonego zaufania. Innymi słowy: nie dopuszczam do pominięcia jakiejś kwestii, licząc iż zostanie ona poruszona w trakcie procesu, na jakimś jego etapie, stosuję zasadę poruszenia wszystkiego, co jest ważne dla sprawy, i to na sposób szczegółowy. Dopuszczając też swoje własne niedociągnięcia, jestem zwolenniczką angażowania wielu kompetentnych osób w daną sprawę, nie ma przecież człowieka posiadającego absolutną wiedzę, całkowicie wszechstronnego, chodzi w końcu o dobro strony a nie o własny popis. Ważne jest stąd zrozumienie przez strony procesowe, iż samo zaangażowanie się przez nie, może nie być wystarczającym. Jak powtarzam, każdy jest kompetentny w swojej dziedzinie, nie zawsze jest nią prawo kanoniczne w interesującym nas wymiarze – kościelnego prawa małżeńskiego. A dalej, nie każda sprawa jest na tyle ewidentna, iż obroni siebie samą. Takie przyjęcie postawy wymaga zatem ustawicznego kształcenia, ale bez niego trudno jest właściwie pomóc stronom procesowym. To też wskazuje, iż nie tylko stan posiadanej wiedzy, doświadczenie ma wpływ na ukonstytuowanie pewności moralnej, co także własna wrażliwość, osobowość.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Jak zatem widać, pewność moralna jest zależna od wielu czynników, także od czasów, w jakim przyszło żyć, ale i dla tego problemu prawodawca znalazł rozwiązanie, kiedy stanowi, iż liczy się stan obiektywny w kwestii nieważności czy ważności małżeństwa.

Polecamy serwis: Konkubinat

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Nowe prawo planistyczne 2026: Co oznacza dla właścicieli gruntów rolnych? Ekspert wyjaśnia

Najistotniejszą zmianą wydaje się fakt, iż „dla właścicieli gruntów rolnych tych najlepszych klas bonitacyjnych, położonych poza granicami miast zasadniczo do czasu uchwalenia planu ogólnego nie będzie możliwe uzyskanie decyzji o warunkach zabudowy, a więc i faktyczne odrolnienie nieruchomości.” – mówi Barbara Pancer w wywiadzie z ekspertem INFOR, [Radca prawny, local partner w warszawskiej praktyce nieruchomości kancelarii Greenberg Traurig].

Wielka zmiana w polskiej polityce! Premier Donald Tusk ogłosił nowy rząd: mniej ministrów, więcej odpowiedzialności, nowa jakość zarządzania państwem

„Porządek, bezpieczeństwo i przyszłość” – to trzy filary, które mają kierować nowym gabinetem Donalda Tuska. Premier ogłosił zmniejszenie liczby ministrów konstytucyjnych z 26 do 21, utworzenie nowych superministerstw, powołanie kontrolingu pracy ministrów i całkowicie nowe podejście do energetyki, finansów i relacji międzynarodowych.

Niższa renta: dla jednych tak a dla drugich nie. RPO interweniuje

Niższa renta: dla jednych tak a dla drugich nie. RPO interweniuje - dlaczego? Chodzi o osiemnaste urodziny i rentę rodzinną. Mówi się, że 18-stka to symboliczny próg dorosłości, czas nowych praw, ale też i obowiązków. Chociaż dla większości młodych ludzi to radosny moment, to istnieje jednak grupa, dla której ten dzień, zamiast otwierać nowe możliwości, przynosi pewne bolesne finansowe rozczarowanie. Chodzi o rentę rodzinną, która dla niektórych nie jest już tak wysoka, jak przed ukończeniem 18. roku życia.

Rewolucja technologiczna bez kobiet? Sztuczna inteligencja może pogłębić nierówności

Rewolucja technologiczna bez kobiet? Sztuczna inteligencja może pogłębić nierówności, chociaż sektor sztucznej inteligencji woła o nowych specjalistów, ale kobiet wciąż jest w nim jak na lekarstwo. Choć to one częściej niż mężczyźni kończą studia wyższe, rzadziej wybierają karierę w branży technologicznej. Jaki będzie miało to wpływ na sytuację kobiet na rynku pracy?

REKLAMA

Koniec z ulgami na dzieci. Rodzice lawinowo tracą wsparcie: paradoksalnie za sprawą dzieci i wzrostu płac

Koniec z ulgami na dzieci. Rodzice lawinowo tracą wsparcie: paradoksalnie za sprawą dzieci i wzrostu płac. Jak to możliwe? A no tak, że dzieci często dorabiają w wakacje a ich zarobki mają wpływ na sytuację finansową rodziców i przekroczenie pewnych progów podatkowych, które wpływają na utratę różnych ulg.

Rekonstrukcja rządu. 23 lipca 2025 r. premier przedstawi nową Radę Ministrów

Premier ogłosi skład nowej Rady Ministrów w środę o godz. 10:00. Zgodnie z deklaracjami rządu celem rekonstrukcji ma być efektywniejsza i skuteczniejsza praca Rady Ministrów.

Hołownia chce badać posłów alkomatem. Projekt ustawy po incydentach w Sejmie

Marszałek Sejmu Szymon Hołownia przygotował projekt ustawy, który umożliwi marszałkowi zlecenie badania alkomatem posła podejrzewanego o nietrzeźwość w czasie obrad. "Kończymy tolerowanie pijanych posłów" – zapowiedział. Projekt ma być odpowiedzią na incydenty, do których dochodziło już kilkukrotnie.

Jak wspierać naukę i zaangażowanie pracowników?

Dla 70 proc. pracowników z pokolenia Z cotygodniowe zdobywanie nowych umiejętności jest jednym z podstawowych oczekiwań wobec pracodawcy. Młode pokolenie coraz częściej poszukuje w pracy sensu, wyzwań i realnych możliwości rozwoju. Dlatego firmy oferują coraz więcej różnorodnych inicjatyw wspierających naukę i zaangażowanie.

REKLAMA

Szybciej, łatwiej, taniej: rozwód pozasądowy. Opinia RPO do projektu

Szybciej, łatwiej, taniej: rozwody pozasądowe. Być może tak - jest projekt, a RPO właśnie wydał o nim opinię. Główne założenie jest takie, że ma dojść do stworzenia alternatywnej, szybszej i mniej sformalizowanej ścieżki do rozwiązania małżeństwa, omijającej sale sądowe. Ma to być odpowiedź na potrzeby tych par, które rozstają się w pełnej zgodzie i nie chcą przechodzić przez często długotrwały i stresujący proces sądowy. A wszystko to za sprawą projektu ustawy o zmianie ustawy – Kodeks rodzinny i opiekuńczy oraz niektórych innych ustaw (nr UDER24, wersja z 17 czerwca 2025 r.).

Od 1 września przedszkola będą otwarte do 20:00. Pierwsze takie rozwiązanie w Polsce

To dobra wiadomość dla rodziców pracujących na zmiany albo wracających późno z pracy. Od 1 września miejskie przedszkola w Sosnowcu będą czynne aż do godziny 20:00 – zapowiada Damian Żurawski, przewodniczący Komisji Oświaty w Urzędzie Miejskim w Sosnowcu.

REKLAMA