Niezdolność do podjęcia istotnych obowiązków małżeńskich z przyczyn natury psychicznej czy symulacja

Bolesław A. Dùllek
Prawnik, adwokat kościelny, ekspert w zakresie kościelnych procesów o stwierdzenie nieważności małżeństwa
rozwiń więcej
Najkrócej rzecz ujmując, należy powiedzieć, że niezdolność polega na niemożności (strona nie może wypełniać istotnych obowiązków małżeńskich), zaś symulacja na niechęci (strona nie chce wypełniać istotnych obowiązków małżeńskich)./Fot. Shutterstock / shutterstock
Niezwykle istotne znaczenie kanoniczno-prawne, a jeszcze większe kanoniczno-procesowe, ma określenie tytułów, z których ma się toczyć proces małżeński. Można to porównać do procesu cywilnego, w którym oskarża się kogoś o kradzież, a zostało się pobitym - sąd nie orzeknie kradzieży, a o pobicie nikt sądu nie zapytał - sprawę się przegra. Podobnie w procesie małżeńskim - jest poprosimy sąd kościelny o orzeczenie nieważności małżeństwa z tytułu niezdolności, sądu nie będzie interesowała ewentualna symulacja i odwrotnie. A konsekwencje mogą być przemienne w skutkach - po nieraz długim i kosztownym procesie otrzymuje się wyrok negatywny (niestwierdzający nieważności małżeństwa), choć z łatwością można by uzyskać wyrok pozytywny, gdyby tylko zamiast niezdolności badać sprawę pod kątem symulacji lub odwrotnie.

Zasadnicza różnica - chcieć i móc

Najkrócej rzecz ujmując, należy powiedzieć, że niezdolność polega na niemożności (strona nie może wypełniać istotnych obowiązków małżeńskich), zaś symulacja na niechęci (strona nie chce wypełniać istotnych obowiązków małżeńskich).

Polecamy: Pracujący rodzic. Wiesz, co Ci się należy! Poznaj swoje prawa nr 2

Przykłady - kazuistyka

Dla zobrazowania tej różnicy posłużymy się przykładem opartym o obowiązek przyjęcia i wychowania potomstwa (dobro potomstwa). Może się zdarzyć, że strona bardzo chce mieć dzieci, ale w wyniku jakichś psychicznych urazów (np. gwałtu) nie jest w stanie (nie może - jest niezdolna) do tego, by na sposób małżeński oddać się drugiej stronie. Innymi słowy chce, ale nie może - niezdolność. W innej sytuacji strona jest zdrowa na ciele i umyśle, może mieć dzieci, lecz z jakichś powodów nie chce ich mieć. Innymi słowy może, ale nie chce - symulacja.

Innym przykładem niech będzie niewierność. Może się zdarzyć, że strona z przyczyn leżących w jej psychice jest niezdolna do zachowania wierności małżeńskich (np. hiperseksualność) - wtedy mamy do czynienia z niezdolnością (chce, ale nie może zachować wierności). W innym przypadku, strona nie cierpi na żadne dolegliwości natury psychoseksualnej uniezdalniające ją do wierności małżeńskiej (może), lecz z jakiegoś powodu zwyczajnie tej wierności nie chce zachować (nie chce) - wtedy mamy do czynienia z symulacją (może, ale nie chce).

Zaprezentowane powyżej dwa przykłady są bodaj najczęściej występującymi w procesach małżeńskich.

Konsekwencje kanoniczno-prawne

Tytuł prawny, z którego ma się toczyć proces małżeński proponuje się już na etapie redakcji skargi powodowej (pozwu). To na jej podstawie (oraz odpowiedzi strony przeciwnej) sąd ustala tzw. formułę wątpliwości, czyli hipotezę procesową, którą w wyniku procesu potwierdzi lub obali. Złe sformułowanie prośby w skardze powodowej (pozwie) może już na wstępie dyskwalifikować sprawę i skutecznie uniemożliwić jej wygraną. Dlatego tak istotne jest poprawne zredagowanie skargi powodowej (pozwu). Należy pamiętać, że o tym czy dobrze sformułowaliśmy skargę, dowiemy się w zasadzie dopiero po niejednokrotnie bardzo długim procesie - wtedy będzie już za późno cokolwiek poprawiać, a proces będzie trzeba poprowadzić od samego początku.

Ustalanie zachodzenia przesłanek koniecznych

Jeśli nie jesteś pewien/pewna, czy w Twoim przypadku masz do czynienia z niezdolnością, czy z symulacją, to skontaktuj się z naszą Kancelarią – pomożemy Ci to ustalić:

e-mail: cancellaria.canonica@gmail.com
tel.: 511 324 109
web: cancellariacanonica.pl

Polecamy serwis: Rozwód kościelny

Prawo
Wzór umowy NDA z omówieniem [WZÓR do pobrania]
13 maja 2025

Informacja to jeden z najdroższych towarów na świecie (Paulo Coelho, Zahir). Tajemnica przedsiębiorstwa to wypracowane przez lata doświadczenia, indywidualne i nowatorskie rozwiązania, kontakty, pamięć instytucjonalna. Wartość poufnych informacji przedsiębiorstwa nie daje się wycenić i potrzebuje szczególnej ochrony.

Są jednak jeszcze dodatki 20% i 10%. Nauczyciel dyplomowany z pensją 6211 zł brutto
13 maja 2025

Nauczyciel dyplomowany z pensją 6211 zł brutto, to nie jest po szaleństwie inflacji za ostatnie lata, pensja marzeń. Ale są jeszcze dodatki do pensji. Najcenniejszy to 20% dodatek stażowy. Niestety przysługuje osobom z 20-letnim doświadczeniem zawodowym. Nie posiadają go nauczyciele początkujący więc odchodzą z zawodu nauczyciela.

1 sierpnia dniem wolnym od pracy? Uchwalono dezyderat. Sejmowa Komisja skierowała dezyderat do resortu pracy, czekamy teraz na ostateczną decyzję
13 maja 2025

W dniu 2 kwietnia 2025 r. Sejmowa Komisja do Spraw Petycji obradująca pod przewodnictwem poseł Urszuli Augustyn (KO), zastępcy przewodniczącego Komisji analizowała szereg petycji. W porządku dziennym prac komisji była brana pod rozwagę petycja w sprawie ustanowienia rocznicy wybuchu powstania warszawskiego dniem ustawowo wolnym od pracy (BKSP-155-X-342/24). I stało się, uchwalono dezyderat, w sprawie 1 sierpnia - jako dnia wolnego od pracy. Ale trzeba wiedzieć, że Sejmowa Komisja skierowała ten dezyderat do resortu pracy, a teraz czekamy teraz na ostateczną decyzję MRPiPS. Później zdecyduje Sejm, Senat i Prezydent. Droga jest długa, ale przecież: kropla drąży skałę.

Debata prezydencka w TVP: Tak wyglądały końcowe wystąpienia kandydatów
13 maja 2025

Bezpośrednie apele do wyborców, polityczne manifesty, emocje i ostatnie akcenty kampanii — tak wyglądały końcowe wystąpienia kandydatów w debacie prezydenckiej w TVP. Co dokładnie powiedzieli?

Jawność cen czy legislacyjny chaos? Branża deweloperska alarmuje: ustawa to bubel, który zaszkodzi konsumentom
13 maja 2025

Miała być przejrzystość, a wyszło jak zwykle – ustawa o jawności cen mieszkań, uchwalona w rekordowym tempie, miała chronić konsumentów i ułatwić porównywanie ofert deweloperów. Zamiast tego wywołała burzę – branża mówi o prawnych absurdach, ignorowaniu głosu ekspertów i niebezpiecznych lukach, które mogą uderzyć nie tylko w firmy, ale też zwykłych obywateli. Ostatnią szansą na ratunek może być Senat.

Debata prezydencka na żywo na portalu infor.pl. Transmisja online od godz. 20.00
12 maja 2025

W poniedziałek 12.05.2025 r. o godz. 20:00 w siedzibie Telewizji Polskiej rozpoczęła się debata kandydatów na prezydenta RP, współorganizowana przez TVP, TVN i Polsat. To ostatnie takie starcie przed pierwszą turą wyborów i jeden z kluczowych momentów kampanii. Transmisję online można obejrzeć także na portalu infor.pl.

Debata prezydencka: Burza wokół prowadzącej z TVP. Konfederacja i inne sztaby protestują
12 maja 2025

Debata kandydatów na prezydenta już dziś o 20:00 w TVP. Jeszcze przed startem nie brak kontrowersji — aż osiem sztabów wyborczych sprzeciwia się obecności Doroty Wysockiej-Schnepf jako współprowadzącej. Padają zarzuty o brak obiektywizmu i złamanie wcześniejszych ustaleń z TVP.

Zmiany w stwierdzaniu zgonu. Rząd planuje nową ustawę i szczególne regulacje dla żołnierzy
12 maja 2025

Rząd pracuje nad nowelizacją ustawy o działalności leczniczej. Nowe przepisy mają uporządkować zasady stwierdzania i dokumentowania zgonów, w tym poza szpitalami. Projekt zakłada też cyfryzację kart zgonu i narodzin oraz szczególne regulacje dla żołnierzy.

Ekwiwalent za pranie odzieży roboczej w 2025 roku – ile wynosi, jak obliczyć, komu przysługuje, terminy wypłat, ewidencja
12 maja 2025

Czym jest ekwiwalent za pranie odzieży roboczej? Komu przysługuje? Jakie są zasady obliczania i wypłacania tego ekwiwalentu w 2025 roku. Czy od tego ekwiwalentu trzeba płacić składki ZUS i podatek? Wyjaśnia Karolina Woźniczka, specjalistka ds. kadr i płac w Meritoros SA.

pokaż więcej
Proszę czekać...