Mundurowi, którzy rozpoczęli służbę przed 1999 r. nie mają prawa - nawet w przypadku 25 lat pracy cywilnej i odprowadzania składek z tego tytuł do ZUS - do emerytury cywilnej pobieranej obok mundurowej. Inną sytuację prawną mają mundurowi, którzy rozpoczęli służbę po 1999 r. - mają prawo do drugiej emerytury z tytułu składek wypracowanych z pracy w cywilu po zakończeniu służby. W grudniu 2024 r. żołnierze wysłali w tej sprawie list do premiera D. Tuska.
Szanowny Panie Premierze,
w imieniu emerytów wojskowych, a de facto, także pośrednio, w imieniu emerytów mundurowych (gdyż nas wszystkich dotyczy podniesiony przez nas problem), zwracamy się do Pana Premiera z prośbą o spowodowanie przyspieszenia prac nad zmianą ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z FUS w zakresie umożliwienia jednoczesnego pobierania emerytury z systemu zaopatrzenia emerytalnego służb mundurowych, jak i z powszechnego systemu emerytalnego. Złożona w tej sprawie do Pana Premiera petycja (sygn. BKS-144-IX-775/23) przez Pana Stanisława Szostakiewicza została rozpatrzona na Posiedzeniu Sejmowej Komisji ds. Petycji w dniu 25 kwietnia 2024 roku i w formie Dezyderatu nr 28 z dnia 23 lipca 2024 roku, ustosunkowała się pozytywnie do nurtującej wszystkich emerytów mundurowych kwestii zbiegu prawa do dwóch świadczeń emerytalnych. Ponadto obecni na posiedzeniu wspomnianej Komisji w dniu 25 kwietnia 2024 roku, przedstawiciele MON, MSWiA oraz MRPiPS w randze Sekretarzy i Podsekretarzy Stanu zgodnie przyznali, że „wymienione resorty dostrzegają problem opisany w petycji” oraz – jak czytamy w wspomnianym Dezyderacie 28 – „wyrazili gotowość do podjęcia działań zmierzających do jego rozwiązania”. Należy dodać, że Podsekretarz Stanu w MON, Stanisława Wziątek stwierdził, cyt.: „Najistotniejszym w tym względzie jest fakt, że to oczekiwanie wyrażane było od wielu lat i niestety nie zostało uwzględnione, a mówi ono przede wszystkim o tym, że jedna grupa byłych żołnierzy i funkcjonariuszy może otrzymywać emeryturę zarówno wypracowaną w ramach służby, jak i emeryturę, którą sobie wypracowali na cywilnym rynku pracy. Druga grupa może otrzymywać tylko i wyłącznie jedną emeryturę, mundurową albo tę, którą sami wybiorą (…). Istotą rzeczy jest to, co powiedzieliśmy i co podnosi środowisko żołnierzy i funkcjonariuszy, że jest to nierówne traktowanie podmiotów, nierówne traktowanie osób”.
Dotychczasowe regulacje prawne dotyczące tego zagadnienia zawarte w ustawach: O emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych z dnia 17 grudnia 1998 roku; O zaopatrzeniu emerytalnym żołnierzy zawodowych i i rodzin z 10 grudnia 1993 roku oraz o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji… z 18 lutego 1994 roku wprowadziły podział wśród żołnierzy i funkcjonariuszy na tych, którzy rozpoczęli służbę przed 1 stycznie 1999 roku i na tych, którzy tę służbę rozpoczęli po tym terminie (także po 2003 i 2012 roku). Ci ostatni nabyli prawo do łączenia świadczeń z obu systemów emerytalnych. Pomijając przesłanki, które legły u podstaw tego niesłusznego i konfliktogennego podziału, wypada podkreślić, że ów podział narusza art. 2 Konstytucji RP, stanowiący, że Polska jest „państwem prawnym, urzeczywistniającym sprawiedliwość społeczną” oraz art. 32, który zapewnia obywatelom, że są „wobec prawa równi”, i że nikt nie może być dyskryminowany „z jakichkolwiek przyczyn”.
Problem zbiegu praw do dwóch emerytur nabytych za sprawą służby w formacjach mundurowych i następnie, po uzyskaniu emerytury mundurowej, dalszej pracy i odprowadzania składek do FUS, jest Panu Premierowi dobrze znany, zarówno z czasu spotkań przedwyborczych (Siedlce 24 styczeń 2023 r.: Bytom 17 marca 2023 r.), jaki z racji złożonych projektów poselskich, Lewicy (30 III 2023 r,) i projektu Koalicji Obywatelskiej (14 kwietnia 2023 r.), w których podjęto próbę rozwiązania tej sprawy. Wiąże się ona bowiem także z trzecim i czwartym priorytetem „Koalicji 15 Października”, deklarującym, że: „naprawimy szkody” i „pojednamy naród”. Jako przedstawiciele emerytów służb mundurowych życzliwie wspieramy te deklaracje oraz podejmowane wysiłki w celu ich urzeczywistnienia.
Jednakże wyraźne spowolnienie prac w Komisji ds. Petycji ze strony niektórych resortów, budzi nasze obawy, co do szybkiej i satysfakcjonującej nasze środowisko finalizacji poruszonego problemu i jego skutecznego rozwiązania ustawowego. O rozmaitych wariantach prawnych, które mogłyby tu być zastosowane wspominaliśmy wielokrotnie w korespondencji kierowanej do właściwych resortów (poprzez KPRM), jak i posłów obecnej koalicji sprawującej władzę. Pozostawmy to zatem legislatorom, ufając, że zaproponują optymalne rozwiązanie.
Niepokoi nas fakt, że pomimo deklarowanej chęci rozwiązania tego problemu, jak i przygotowanego przez Komisję Dezyderatu nr 28 do Pana Premiera, dotychczas resorty nie są wstanie podać liczby emerytów, którzy nabyli prawo do świadczeń emerytalnych z FUS i określić skutków finansowych takiej decyzji. Przedstawione przez wiceministra MSWiA Wiesława Szczepańskiego w dn. 7 listopada 2024 roku, w czasie obrad Komisji ds. Petycji, tylko orientacyjne dane liczbowe, dotyczą grupy około 200 tys. emerytów mundurowych (ok. 70 tys. – MSWiA; ok. 112 tys. – MON; pozostali to SW plus sądownictwo). Oczekiwania członków Komisji ds. Petycji na propozycje rządu w sprawie rozwiązania przedstawionego tu problemu, nie rokują na rychłe podjęcie konkretnych decyzji. Warto zatem zasygnalizować ważny – naszym zdaniem – aspekt finansowy, który być może rzutuje na tempo prac. Otóż konsekwencje finansowe dla budżetu państwa są w tym przypadku niezbyt groźne, gdyż emerytury z FUS są wypłacane z środków zgromadzonych przez każdego z nas na koncie w FUS, gdzie zewidencjonowana jest suma naszch składek, powiększana corocznie o wskaźnik waloryzacji. Łączna kwota zgromadzonych tam środków finansowych przez około 200 tys. emerytów mundurowych jest przypuszczalnie znaczna.
Szanowny Panie Premierze.
Pragniemy podkreślić, że szybkie rozstrzygnięcie tej sprawy ma dla nas i naszych rodzin, ogromne znaczenie z uwagi na nasz wiek, który oscyluje między 75-tym a 85-tym rokiem życia. Najprawdopodobniej nigdy nie skonsumujemy ani my, ani nasi najbliżsi, wszystkich środków zgromadzonych na naszych kontach w FUS. Wraz z rodzinami liczymy zatem na to, że Pan Premier zechce przyspieszyć prace legislacyjne związane z poruszoną przez nas sprawą i tym samym przyczynić się do zlikwidowania ewidentnego, a nade wszystko, niesprawiedliwego podziału wśród emerytów służb mundurowych zafundowanego nam wbrew naszym oczekiwaniom.
Społeczną wagę poruszonego problemu potwierdzają przedstawiciele naszego środowiska, którzy popierając treść tego listu i jego zasadniczy postulat dotyczący prawa także do emerytury z FUS, wyrazili dlań pełną aprobatę oraz zgodę na dołączenie do listu swoich nazwisk wraz ze stopniami wojskowymi, tytułami i stopniami naukowymi.
Z wyrazami należnego szacunku
Płk w st. spocz. prof. dr hab. inż. Andrzej Barczak
Płk dypl. w st. spocz. inż. Jerzy Cichosz
Płk w st. spocz. dr hab. Zbigniew Stachowski