Jak rozwija się rynek fuzji i przejęć?
Wartość rynku fuzji i przejęć w Polsce (rynek M&A) wzrosła o ponad 20%, wynika z raportu przygotowanego przez Bank Pekao pt. „Nowe otwarcie. Wyzwania polskiego sektora przedsiębiorstw motorem rozwojowym rynku M&A”. W ciągu 3 ostatnich lat przeprowadzono ok. 400 tego typu transakcji o łącznej wartości 22 mld euro. Wgląd w to, jak sytuacja może wyglądać w przyszłości, daje z kolei analiza przygotowana we wrześniu przez KPMG „Sprzedaż, sukcesja, akwizycja”. Jak firmy planują swoją przyszłość?”. Według niej 27% firm rozważa rozwój firmy przez akwizycję, a 11% właścicieli planuje sprzedaż swoich przedsiębiorstw. Wszelkie zmiany właścicielskie, a szczególnie fuzje i przejęcia, obarczone są sporym ryzykiem biznesowym w wielu wymiarach.
Polecamy: RODO 2019. Plusy i minusy zmian od 4 maja
Fuzja pod ochroną
Rynek ubezpieczeniowy wypracował odpowiednie rozwiązania pozwalające na dodatkowe zabezpieczenie transakcji. Zwłaszcza przed skutkami nieprawdziwych lub błędnych zapewnień i oświadczeń składanych przez sprzedającego. Ubezpieczenia tego typu nie są jednak jeszcze powszechnie stosowane w transakcjach krajowych. Częściej na zakup polisy decydują się podmioty realizujące transakcje międzynarodowe.
Na rozwój tych ubezpieczeń w Polsce wpływa zainteresowanie funduszy inwestycyjnych, które są skłonne zapłacić ok. 1% wysokości oczekiwanego limitu, aby zminimalizować ryzyka, które mogły zostać niewłaściwie oszacowane podczas procesu due diligence.
Co to jest ubezpieczenie zapewnień i oświadczeń (W&I)?
Zadaniem tego ubezpieczenia jest ochrona przed negatywnymi skutkami finansowymi nieprzewidzianych i niezidentyfikowanych wcześniej przypadków złamania zapewnień zawartych w umowie kupna-sprzedaży. Polisa ta zapewnia też pokrycie kosztów postępowań prawnych związanych z przedstawionymi roszczeniami. Najczęściej na zakup ubezpieczenia decyduje się kupujący.
Jak to wygląda w praktyce? Oto przykłady.
- Nieprawdziwe informacje finansowe
Kupujący wylicza wartość firmy w oparciu o roczne sprawozdanie finansowe pokazujące skalę zysku. Po zakończeniu transakcji okazuje się jednak, że jego rzeczywista wysokość jest niższa. Przyczyną tego było zastosowanie nieprawidłowych, niezgodnych z zasadami księgowości wskaźników w obliczeniach dokonanych przez sprzedającego. Wobec tego kupujący występuje z roszczeniem o rekompensatę strat, która mu przysługuje na mocy umowy ubezpieczenia.
- Zatajenie nieprawidłowości finansowych
Kupujący po zakończeniu transakcji może odkryć, że część transakcji przeprowadzonych przez poprzedniego właściciela była niezgodna z prawem w postaci pustych faktur lub firma posiada niewykazane wcześniej zadłużenie. W takiej sytuacji ubezpieczony może wnioskować na mocy ubezpieczenia o odszkodowanie, ponieważ fakty te mają wpływ na wartość zakupionej firmy i cenę transakcji.
- Błędy księgowe
Nieprawidłowa wycena firmy może być także spowodowana nieumyślnymi błędami w rozliczeniach księgowych firmy, o których sprzedający nie miał świadomości. Podobnie, jak w przypadku przedstawionych powyżej przykładów, kupującemu przysługuje rekompensata poniesionych strat, która może być wypłacona przez ubezpieczyciela.
Należy jednak pamiętać, że ubezpieczenie W&I nie chroni w każdym wypadku wykrycia nieprawidłowości. Ubezpieczyciel odmówi wypłaty odszkodowania przede wszystkim w sytuacji, gdy kupujący wiedział o wadach lub nieprawidłowościach w transakcji przed zakupem polisy. Ubezpieczenie nie obejmuje też skutków kar i grzywien nałożonych na gruncie prawa karnego, jak i innych skutków świadomego naruszenia prawa przez ubezpieczonego.
Warto zabezpieczyć też tytuł do nieruchomości
Innym ubezpieczeniem, o którym przedsiębiorcy powinni pamiętać, jest ubezpieczenie od wad tytułu prawnego do nieruchomości (title insurance). Jest to zabezpieczenie bardzo popularne w USA, które zaczyna cieszyć się coraz większym zainteresowaniem w Polsce. Ma ono za zadanie chronić nowego właściciela nieruchomości przed roszczeniami ze strony osób, które posiadały prawa do nieruchomości, a zostały pominięte w umowie kupna. Zabezpiecza ono kupującego także w razie wykrycia innych wad w tytule prawnym np. związanych z pozwoleniem na budowę czy brakami w księgach wieczystych. Biorąc pod uwagę polskie warunki prawne oraz sytuację niektórych nieruchomości, ubezpieczenie to zadziała także w przypadku procesów reprywatyzacyjnych, których liczba w ostatnich latach rośnie.
Ubezpieczenie to jeszcze nie jest powszechnie dostępne w zakładach ubezpieczeń działających w Polsce, jednak zainteresowani taką ochroną przedsiębiorcy mogą skorzystać z pomocy brokera, który może zaproponować ubezpieczenie w zagranicznym towarzystwie.
Polecamy serwis: Ubezpieczenia