Zwolnienie od kosztów sądowych w 2020 r. – zasady, wzór wniosku

Wioleta Matela-Marszałek
Autorka licznych publikacji o tematyce prawnej
rozwiń więcej
Sąd może zwolnić osobę fizyczną od kosztów sądowych w całości lub w części./Fot. Shutterstock / fot. Shutterstock
Kto może ubiegać się o zwolnienie od kosztów sądowych w 2020 r.? Jak to zrobić? Prezentujemy najważniejsze informacje oraz prosty wzór wniosku do sądu.

Komu przysługuje zwolnienie od kosztów sądowych?

Dzięki zwolnieniu od kosztów sądowych strona nie uiszcza opłat sądowych i nie ponosi wydatków. Obciążają one tymczasowo Skarb Państwa.

Sąd może zwolnić osobę fizyczną od kosztów sądowych w całości lub w części.

Ze zwolnieniem od kosztów sądowych w części mamy do czynienia w sytuacji, gdy strona jest w stanie ponieść tylko część tych kosztów. Wówczas zwolnienie może przykładowo dotyczyć ułamkowej lub procentowej części kosztów określonej kwoty czy niektórych opłat.

Częściowe zwolnienie od kosztów w praktyce oznacza, iż strona musi uiścić opłaty oraz ponieść wydatki w wysokości nie objętej przyznanym zwolnieniem.

Zwolnienie od kosztów sądowych nie zwalnia strony od obowiązku zwrotu kosztów procesu przeciwnikowi.

Polecamy: Serwis Inforlex Przeciwdziałanie praniu pieniędzy – procedury

W przypadku osób fizycznych zwolnienie od kosztów przysługuje, jeżeli ze złożonego oświadczenia wynika, iż taka osoba nie jest w stanie ponieść kosztów bez uszczerbku utrzymania koniecznego dla siebie i rodziny lub ich poniesienie narazi ją na taki uszczerbek. Dlatego do wniosku należy dołączyć oświadczenie obejmujące szczegółowe dane o stanie rodzinnym, majątku, dochodach i źródłach utrzymania osoby ubiegającej się o zwolnienie od kosztów.

Oświadczenie można pobrać w siedzibie sądu. Wzór takiego formularza znajduje się również na stronach internetowych Ministerstwa Sprawiedliwości: https://www.gov.pl/web/sprawiedliwosc/formularze-pism-procesowych-w-postepowaniu-cywilnym

Jak ubiegać się o zwolnienie od kosztów sądowych?

Wniosek o zwolnienie od kosztów sądowych zgłasza się w sądzie, w którym sprawa ma być wytoczona lub już się toczy:

  • na piśmie lub
  • ustnie do protokołu.

Jeżeli dana osoba nie ma miejsca zamieszkania w siedzibie sądu, w którym ma toczyć się sprawa, może złożyć wniosek w sądzie rejonowym właściwym ze względu na miejsce swojego zamieszkania. Wówczas sąd prześle niezwłocznie taki wniosek właściwemu sądowi.

Jak napisać wniosek o zwolnienie od kosztów sądowych?

Przed sporządzeniem wniosku należy pamiętać o tym, iż każda sprawa jest inna. Nie ma zatem jednolitego wzoru. Ważnym elementem pisma jest oznaczenie sądu oraz sprawy, w jakiej ubiegamy się o zwolnienie. Pamiętajmy, iż zwolnienie nie musi dotyczyć całości kosztów, ale może obejmować jedynie ich część. W uzasadnieniu należy wykazać, iż poniesienie kosztów będzie skutkowało uszczerbkiem utrzymania koniecznego dla wnioskodawcy i jego rodziny albo narażeniem na taki uszczerbek. Uzasadnienie powinno zatem przedstawiać sytuację materialną, popartą odpowiednimi dowodami, dołączanymi do wniosku. Załącznikami poza formularzem oświadczenia o majątku będą zatem przykładowo zaświadczenia o dochodach wnioskodawcy oraz jego małżonka, zaświadczenie z urzędu pracy czy dokument potwierdzający zaciągnięcie kredytu. Wniosek należy własnoręcznie podpisać.

Wzór wniosku o zwolnienie od kosztów sądowych

Poniżej prezentujemy prosty wzór wniosku o zwolnienie od kosztów sądowych.

Wniosek o zwolnienie od kosztów sądowych wzór Infor.pl

Infor

Infor

Zobacz również PRZYKŁADOWY WNIOSEK O ZWOLNIENIE OD KOSZTÓW SĄDOWYCH

Wniosek o zwolnienie od kosztów sądowych w sądzie

O czym powinny pamiętać osoby, które składają wniosek o zwolnienie od kosztów sądowych?

1. Od osoby składającej wniosek o zwolnienie od kosztów sądowych sąd może odebrać przyrzeczenie.

2. W przypadku wątpliwości sąd może zarządzić dochodzenie. Sąd odmówi zwolnienia od kosztów sądowych w razie oczywistej bezzasadności dochodzonego roszczenia lub obrony praw.

3. Sąd cofnie zwolnienie od kosztów sądowych, jeżeli okazało się, że okoliczności, na podstawie których je przyznano, nie istniały lub przestały istnieć.

4. W przypadku świadomego podania nieprawdziwych okoliczności sąd cofnie zwolnienie od kosztów sądowych oraz skaże nieuczciwą osobę na grzywnę w wysokości do 1000 złotych. W takiej sytuacji strona będzie musiała również uiścić wszystkie przepisane opłaty i pokryć obciążające ją wydatki. Ponowne zgłoszenie wniosku o zwolnienie od kosztów, w którym świadomie podano nieprawdziwe okoliczności będzie skutkowało skazaniem strony przez sąd na grzywnę w wysokości do 2000 złotych.

5. Ponowny wniosek o zwolnienie od kosztów sądowych, oparty na tych samych okolicznościach podlega odrzuceniu.

Postępowanie wieczystoksięgowe

W postępowaniu wieczystoksięgowym zwolnienie od kosztów sądowych może nastąpić wyłącznie przed złożeniem wniosku o wpis do księgi wieczystej. Jeżeli wniosek o dokonanie wpisu do księgi wieczystej ma być zamieszczony w akcie notarialnym, zwolnienie może nastąpić wyłącznie przed zawarciem tego aktu notarialnego. Nie dotyczy to sytuacji, gdy obowiązek poniesienia kosztów sądowych powstał po wydaniu orzeczenia.

W terminie trzech miesięcy od doręczenia postanowienia o zwolnieniu od kosztów sądowych należy złożyć wniosek o dokonanie wpisu do księgi wieczystej.

Zwolnienie od kosztów sądowych osoby prawnej

Osoba prawna może uzyskać zwolnienie od kosztów sądowych, jeżeli wykaże, iż nie ma dostatecznych środków na ich uiszczenie. Ponadto, spółka handlowa powinna wykazać, że jej wspólnicy albo akcjonariusze nie mają dostatecznych środków na zwiększenie majątku spółki lub udzielenie spółce pożyczki. Wymogu tego nie stosuje się do spółki handlowej, której jedynym wspólnikiem albo akcjonariuszem jest Skarb Państwa.

Podstawa prawna:

Ustawa z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz. U. z 2019 r., poz. 785 z późn. zm.)

Polecamy serwis: W sądzie

Prawo
Grill na balkonie? Uważaj - może kosztować Cię nawet 5 500 zł, a ognisko w ogrodzie - nawet 11 500 zł
01 maja 2025

Można śmiało powiedzieć, że majówka to narodowe święto grilla (a w nieco mniejszym zakresie - również ogniska). Mieszkańcy bloków - z przyczyn oczywistych - mogą zdecydować się wyłącznie na to pierwsze, a posiadacze własnych ogródków - rozniecić nieco większy płomień. Czy jednak takie przyjemności - w obrębie własnych balkonów i ogródków są legalne? Okazuje się, że nie w każdym przypadku, a ich nieroztropnych amatorów, mogą niekiedy spotkać niemiłe konsekwencje.

Rząd szykuje zmiany w emeryturach – grupa pracowników popracuje do 70 roku życia
01 maja 2025

Ministerstwo Sprawiedliwości pracuje nad projektem zmian w przepisach, które mają wydłużyć maksymalny wiek pełnienia funkcji przez komorników sądowych oraz ich asesorów. Zgodnie z planowanymi regulacjami, osoby wykonujące te zawody miałyby obowiązek pozostawać aktywne zawodowo nawet do 70. roku życia.

Prawne ryzyka używania AI przez pracowników. Odpowiedzialność pracodawcy wobec osób trzecich. Prawo pracy, prawo autorskie, ochrona danych poufnych i osobowych
30 kwi 2025

Sztuczna inteligencja (AI) stanowi dużą pomoc w pracy, ułatwiając ją i przyspieszając w znacznym stopniu. Zdają sobie z tego sprawę zarówno pracodawcy, jak i pracownicy. Tak jednak ze strony pracodawców lub potencjalnych pracodawców wobec pracowników lub kandydatów, jak po ze strony pracowników, nieodpowiedzialne korzystania z AI może rodzić określone ryzyka prawne, które możemy ocenić przez pryzmat prawa pracy. Świadomość tych ryzyk jest ważna pod kątem znalezienia rozwiązań przed nimi zabezpieczających w sytuacji w której prawo powszechne takiego zabezpieczenia nie przewiduje.

Zmiana miejsca głosowania. Wybory 2025. Jak zagłosować w innym obwodzie?
30 kwi 2025

Zmiana miejsca głosowania w wyborach na Prezydenta RP w dniu 18 maja 2025 r. jest możliwa. Co zrobić, aby zagłosować w obwodzie poza stałym miejscem zamieszkania? Niezbędne jest zaświadczenie o zmianie miejsca głosowania.

Ostatni dzień na rozliczenie PIT 2024 Sprawdź, co musisz zrobić, zanim system zamknie dostęp
30 kwi 2025

Ministerstwo Finansów przypomina: 30 kwietnia mija termin składania zeznań podatkowych za 2024 rok. Ponad 8 milionów Polaków skorzystało już z usługi Twój e-PIT. Sprawdź, co zrobić, by nie zapłacić kary, jak uniknąć błędów i co grozi za brak reakcji.

Specustawa o przeliczeniu emerytur: Bez wniosku, bez wyrównania i bez waloryzacji. I dopiero od połowy 2026 r.
30 kwi 2025

Specustawa: ZUS załatwi sam ponowne przeliczenie emerytur. Bez wniosku, bez wyrównania i bez waloryzacji. I niestety dopiero od połowy 2026 r.

Artur Bartoszewicz – partia, program, wiek, zawód, wykształcenie [Kandydat na Prezydenta RP 2025]
30 kwi 2025

Artur Bartoszewicz – czy należy do partii politycznej? Przedstawiamy program wyborczy kandydata na Prezydenta RP w 2025 roku, wiek, zawód oraz wykształcenie. Sprawdź pełną listę kandydatów w wyborach 2025 r. i wyniki najnowszego sondażu.

Kamery nasobne dla ratowników medycznych a RODO [Ochrona danych osobowych]
30 kwi 2025

Z pewnością zgodzicie się że ratownicy medyczni są bardzo często narażeni na brutalne ataki ze strony agresywnych pacjentów. Coraz głośniej mówi się o wprowadzeniu kamer nasobnych dla ratowników medycznych. Co na to przepisy RODO i Konstytucja?

Koniec z wypłacaniem przez pracodawcę 140 zł, za okulary które kosztowały 900 zł i limitowaniem częstotliwości refundacji? Nareszcie jest decyzja A. Dziemianowicz-Bąk
01 maja 2025

Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej, przedstawiło swoje stanowisko w sprawie uregulowania minimalnej kwoty refundacji okularów (lub soczewek kontaktowych) korygujących wzrok dla osób pracujących przy komputerze oraz częstotliwości przysługiwania tegoż dofinansowania od pracodawcy. Wynika ono z odpowiedzi na interpelację poselską nr 4813 posłanki Marta Stożek, z dnia 12 września 2024 r.

Praca w majówkę. Czy należy się dodatek?
30 kwi 2025

Zbliżają się 3 ważne dni w roku 2025: 1 maja, 2 maja, 3 maja. Niektórzy w tym czasie pracują. Czy zatem za pracę w majówkę należy się dodatek pieniężny czy inna rekompensata?

pokaż więcej
Proszę czekać...