Rodzaje mandatów karnych
W postępowaniu mandatowym można nakładać grzywnę w drodze mandatu karnego. Wyróżnia się trzy rodzaje mandatów:
1) wydawany ukaranemu po uiszczeniu grzywny bezpośrednio funkcjonariuszowi, który ją nałożył;
2) kredytowany, wydawany ukaranemu za potwierdzeniem odbioru;
3) zaoczny.
Zobacz serwis: Wykroczenia drogowe
Mandat karny gotówkowy
Grzywna w postaci mandatu karnego gotówkowego może zostać nałożona jedynie wobec osoby czasowo przebywającej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (obcokrajowca) lub niemającej stałego miejsca zamieszkania albo pobytu. Mandat płaci się na miejscu kontroli w walucie polskiej bezpośrednio funkcjonariuszowi, który ją nałożył. Z chwilą uiszczenia mandatu, staje się prawomocny.
Jeżeli osoba nie może uiścić grzywny (nie posiada przy sobie gotówki, nie ma możliwości pobrania pieniędzy w punkcie wymiany walut, banku czy bankomacie), stosuje się wobec niej postępowanie przyspieszone. Podobnie w przypadku odmowy przyjęcia mandatu, policjant ma prawo zatrzymać sprawcę wykroczenia, a następnie doprowadzić go do sądu.
Prawo zatrzymania
Zgodnie z art. 45 Kodeksu postępowania w sprawach o wykroczenia policja ma prawo zatrzymać osobę ujętą na gorącym uczynku popełnienia wykroczenia lub bezpośrednio potem, jeżeli zachodzą podstawy do zastosowania wobec niej postępowania przyspieszonego.
Postępowanie przyspieszone
Postępowanie przyspieszone stosuje się do osób niemających stałego miejsca zamieszkania lub miejsca stałego pobytu, jeżeli zachodzi uzasadniona obawa, że rozpoznanie sprawy w postępowaniu zwyczajnym będzie niemożliwe lub znacznie utrudnione (art. 90 Kodeksu postępowania w sprawach o wykroczenia).
Co więcej, tryb przyspieszony stosuje się również do osób przebywających jedynie czasowo na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, jeżeli zachodzi uzasadniona obawa, że rozpoznanie sprawy w postępowaniu zwyczajnym będzie niemożliwe lub znacznie utrudnione.
Zobacz serwis: Sprawy karne
Wyłączenie stosowania
Warto wspomnieć, że postępowania przyspieszonego nie stosuje się wobec osób podlegających orzecznictwu sądów wojskowych.
Podstawa prawna:
Ustawa z dnia 24 sierpnia 2001 r. Kodeks postępowania w sprawach o wykroczenia (Dz.U. z 2008 Nr 133, poz. 848 z późn. zm.)