Tysiące kobiet w Polsce, które poświęciły lata na wychowanie dzieci lub opiekę nad seniorami, borykają się z problemem niskiej emerytury z powodu krótszego stażu. Pojawiły się projekty rekompensat. Kwota 4800 zł rocznego wsparcia dla opiekunów może stać się realna. Kluczowe jest zrozumienie, które przepisy to umożliwiają oraz co to oznacza w kontekście waloryzacji świadczeń i nowych projektów dla seniorów. (392 znaki)
- Ścieżka 1: Waloryzacja emerytury za okresy nieskładkowe
- Ścieżka 2: Rodzicielskie świadczenie uzupełniające (matczyna emerytura)
- Ścieżka 3: Renta wdowia i bon senioralny (wsparcie dla osób po 60/75. roku życia)
- Podstawa Prawna
W świetle bieżących prac legislacyjnych, możemy wyróżnić trzy główne ścieżki, które umożliwiają realne podwyższenie emerytury za lata poświęcone na opiekę. Kwota 4800 zł rocznie jest tu prognozą osiągalną przy nowelizacji istniejących przepisów.
Ścieżka 1: Waloryzacja emerytury za okresy nieskładkowe
Lata poświęcone na opiekę (urlop wychowawczy, sprawowanie opieki nad osobą niesamodzielną) to okresy nieskładkowe. ZUS zalicza je do stażu pracy, ale w mniejszym wymiarze ( okresów składkowych).
Nowe projekty ustaw i petycje postulują większe uwzględnienie tych okresów. Przelicznik to główny powód, dla którego emerytury opiekunów są niższe.
Jak uzyskać 4800 zł więcej rocznie?
Zakładając, że przeciętna nowa emerytura w wyniesie ok. brutto, dodatkowe uwzględnienie np. 5 lat opieki w pełnym wymiarze (zamiast ) może podnieść świadczenie miesięcznie o 350 zł – 400 zł. W skali roku oznacza to podwyżkę rzędu 4200 zł – 4800 zł.
• Warunek: Konieczna jest nowelizacja Ustawy o emeryturach i rentach FUS, znosząca lub łagodząca obecny przelicznik .
• Dla kogo: Głównie dla osób, które są już w systemie emerytalnym i mają niepełny staż z powodu opieki.
Ścieżka 2: Rodzicielskie świadczenie uzupełniające (matczyna emerytura)
To świadczenie zostało wprowadzone jako finansowa rekompensata dla matek (lub ojców), które nie osiągnęły minimalnego stażu pracy wymaganego do przyznania najniższej emerytury, z powodu wychowania co najmniej czworga dzieci.
Wysokość: Świadczenie uzupełnia emeryturę do poziomu najniższej emerytury krajowej.
• W kwota najniższej emerytury wynosi 1780,96 zł brutto.
• Prognozy wskazują, że w najniższa emerytura może wynieść około 2050 zł – 2150 zł brutto miesięcznie.
Jeśli kobieta otrzymuje emeryturę np. w wysokości 1700 zł, to w Rodzicielskie Świadczenie Uzupełniające podniesie jej świadczenie do 2050 zł (przyjmując prognozę). To jest 350 zł dodatku miesięcznie, co daje rocznie 4200 zł.
• Warunek: Wychowanie co najmniej czworga dzieci i nieosiągnięcie minimalnego stażu pracy (np. dla kobiet).
• Wniosek: Składany do ZUS.
Ścieżka 3: Renta wdowia i bon senioralny (wsparcie dla osób po 60/75. roku życia)
Choć Renta Wdowia dotyczy łączenia świadczeń, ma ona olbrzymi wpływ na finanse seniorów. Umożliwia ona wypłatę dotychczasowej emerytury powiększonej o 15% renty rodzinnej po zmarłym małżonku (lub renty rodzinnej powiększonej o 15% własnej emerytury).
Jak to się ma do opieki? Nowe świadczenia (jak np. Bon senioralny, planowany dla osób w wieku lub więcej) są tworzone, aby wspierać aktywne zawodowo osoby, które muszą godzić pracę z opieką nad starszymi. Choć bon senioralny ma być formą usługi, jego wprowadzenie podkreśla trend rekompensowania finansowego ciężaru opieki.
Wniosek: Aby otrzymać maksymalne wsparcie finansowe i upewnić się, że lata opieki zostały w pełni uwzględnione, należy:
1. Zweryfikować Kapitał Początkowy: Upewnić się, czy ZUS uwzględnił wszystkie okresy wychowawcze i opiekuńcze. W razie wątpliwości złożyć wniosek ZUS Rp-6 oraz ZUS Rp-7 (zaświadczenie od byłego pracodawcy).
2. Sprawdzić, czy kwalifikujesz się do Matczynej Emerytury: Jeśli wychowałaś czworo lub więcej dzieci i Twoja emerytura jest niska, złóż wniosek o Rodzicielskie Świadczenie Uzupełniające.
3. Śledzić projekty legislacyjne: Jeśli jesteś opiekunem, musisz śledzić prace nad nowymi ustawami (np. nad bonem senioralnym czy zmianami w przeliczaniu okresów nieskładkowych), które mają największy potencjał na dodatkowe wsparcie.
Uporządkowanie dokumentacji i aktywne ubieganie się o przysługujące świadczenia to jedyna droga do uzyskania dodatkowych 4200 zł – 4800 zł rocznie i zabezpieczenia przyszłości finansowej.
Podstawa Prawna
Ustawa z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z FUS (Dz.U. z 2024 r. poz. 1765 ze zm.)
Ustawa z dnia 31 stycznia 2019 r. o rodzicielskim świadczeniu uzupełniającym (Dz.U. z 2024 r. poz. 471)
Projekty Rządowe (m.in. Bon Senioralny, Renta Wdowia) – w trakcie prac legislacyjnych.