MOPS nie rozumie przepisów. Świadczenie jest tylko pozornie za sprzątanie mieszkania, zmianę pościeli, robienie zakupów, przygotowywanie posiłków

Tomasz Król
prawnik - prawo pracy, cywilne, gospodarcze, administracyjne, podatki, ubezpieczenia społeczne, sektor publiczny
rozwiń więcej
MOPS twierdzą, że to niemożliwe. Ale sądy stają po stronie niepełnosprawnych. Świadczenie tylko za sprzątanie mieszkania, zmianę pościeli, robienie zakupów, przygotowywanie posiłków. Bo to jest właśnie opieka / Shutterstock

Świadczenie pielęgnacyjne 3287 zł na sprzątanie, pościel, zakupy, posiłki? Częsty element wywiadów środowiskowych. MOPS skrupulatnie gromadzą wykaz prostych czynności opiekuńczych twierdząc, że nie uzasadniają wypłaty świadczenia pielęgnacyjnego 3287 zł (stare świadczenie). Jest to świadczenie dla opiekunów osób niepełnosprawnych ze znacznym stopniem niepełnosprawności. Sądy zgadzają się z MOPS. Takie czynności jak np. sprzątanie mieszkania, zmiana pościeli, robienie zakupów, przygotowywanie posiłków, zasadniczo nie wymagają rezygnacji z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej. Dlaczego więc MOPS przegrywają w sądach i opiekunowie mają szanse na świadczenie pielęgnacyjne? Właśnie za te czynności opiekuńcze?

Odpowiedź jest prosta - sądy sprawdzają sumę tych prostych czynności w ciągu dnia (nie rozpatrują ich rozłącznie). Bo jeżeli opiekun będzie musiał wykonać prostą czynność opiekuńczą na rzecz osoby niepełnosprawnej co 10 minut, to nie może iść do pracy.

Polecamy VAT 2025. Podatki część 2

Kalendarz 2026 [Kalendarz księgowego]

Odpowiedź jest prosta - sądy sprawdzają sumę tych prostych czynności w ciągu dnia (nie rozpatrują ich rozłącznie). Bo jeżeli opiekun będzie musiał wykonać prostą czynność opiekuńczą na rzecz osoby niepełnosprawnej co 10 minut, to nie może iść do pracy.

Przykład

Osoba niepełnosprawna (wiek 86 lat) choruje na demencję - orzeczenia stałe o niepełnosprawności, stopień znaczny. Opiekun wykonuje proste czynności pielęgnacyjne związane z higieną, posiłkami, zakupami, porządkami. Żadna z tych czynności nie ma charakteru okołomedycznego. Na pozór wydaje się "Nic szczególnego". Ale jak skumulujemy każdą czynność wykazujemy duży nakład pracy opiekuńczej. Opiekun przedstawił w MOPS harmonogram jego obowiązków. Wynika z tego dokumentu, że wykonuje jakąś prostą czynność opiekuńczą co średnio 20 minut. MOPS nie ma podstawy do odmowy przyznania starego świadczenia pielęgnacyjnego. Jego obowiązkiem jest skumulować w przedziale 24 h wszystkie czynności opiekuńcze i uznać, że staruszek (86 lata) wymaga tak intensywnej opieki, że zasadne jest przyznanie starego świadczenia pielęgnacyjnego.

Sądy nie zgadzają się na praktyki MOPS co do odmowy przyznania świadczenia pielęgnacyjnego

Przykładem jest wyrok o sygn. akt II SA/Gl 84/25. To wyrok sądu WSA w Gliwicach z 4 kwietnia 2025 r.

Zadecydowali w sprawie sędziowie: Aneta Majowska, Artur Żurawik, Stanisław Nitecki

Sąd stwierdził - "proste czynności pielęgnacyjne nie wymagają rezygnacji z pracy, świadczenie się więc nie należy". Ale dodają ważne zastrzeżenie:

Mamy inną ocenę (potencjalnie) jeśli te proste czynności pozostają w kumulacji z innymi czynnościami wykonywanymi w ramach sprawowanej opieki.

Duża liczba prostych czynności jak najbardziej daje prawo do świadczenia pielęgnacyjnego.

Przykład

Opiekun osoby niepełnosprawnej wykazał, że proste czynności opiekuńcze wykonuje od 7.00 do 22.00 z częstotliwością, co 30 minut. Osoba niepełnosprawna (stopień znaczny). Opiekun ma prawo do starego świadczenia pielęgnacyjnego.

Osoba niepełnosprawna i jej rodzina może zwalczyć z decyzją MOPS o odmowie przyznania świadczenia w oparciu o częstotliwość opieki

W sprawie rozpatrzonej przez WSA wywiad środowiskowy pomijał sprawdzenie częstotliwości wskazanych czynności. Dlatego WSA nakazał MOPS ponownie zająć się sprawą.

Opis sprawy – córka opiekowała się matką. To osoba z orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności, wymaga całodobowej pomocy. Córka pomaga matce wstać z łóżka, pomaga przy codziennej toalecie, higienie, przygotowuje posiłki, podaje leki, robi zakupy, sprząta, zapewnia wsparcie psychiczne, pali w piecu, umawia wizyty i zawozi do specjalistów. Córka przez 16 lat pracowała za granicą, wróciła do kraju z uwagi na pogorszenie stanu zdrowia matki. Córka miała dodatek socjalny [deklarowała rezygnację z niego]

Stanowisko MOPS: W oparciu o wywiad środowiskowy MOPS twierdził, że "matka Strony jest osobą chodzącą i jest w stanie samodzielnie wykonać wszelkie czynności samoobsługowe", "nie jest osobą leżącą, niezdolną do samodzielnego spożywania posiłków, przyjmowania lekarstw oraz załatwiania potrzeb fizjologicznych". Zdaniem organu odwoławczego Strona nie wykonuje przy matce takich czynności opiekuńczych, które absorbują ją nieustannie i wymagają ciągłej obecności, nie pozwalając na jakąkolwiek aktywność zawodową.

Co z argumentacją MOPS zrobili sędziowie WSA w Gliwicach Aneta Majowska, Artur Żurawik, Stanisław Nitecki?

Sąd kazał MOPS zająć się na nowo sprawą. Bo z dokumentów przesłanych do sądu nie wynikało dlaczego MOPS uważał, że "osoba niepełnosprawna była w stanie samodzielnie wykonać wszelkie czynności samoobsługowe". MOPS nie uznał za konieczne, aby policzyć, ile razy dziennie

Polecamy VAT 2025. Podatki część 2

Z uzasadnienia:

Ważne

"Poczynione w sprawie ustalenia nie przynoszą odpowiedzi na pytanie, jaki jest wymiar i częstotliwość czynności, co do których matka Skarżącej rzeczywiście wymaga wsparcia. W wynikach wywiadu nie zwrócono również uwagi na istotną okoliczność, czy wobec wskazanych czynności wykonywanych przez Stronę oraz "samodzielnego poruszania się" przez osobę wymagającą opieki, matka Skarżącej wykonuje samodzielnie także inne czynności, w szczególności czynności higieniczne, przyjmowanie leków (czynności wskazane podczas przeprowadzonego wywiadu środowiskowego). W ocenie Sądu, w sprawie nie dokonano zatem wyczerpujących ustaleń w zakresie oddziaływania schorzeń osoby niepełnosprawnej – matki Skarżącej, na jej codzienne funkcjonowanie oraz potrzebę wsparcia w wykonywanych czynnościach. Nie wyjaśniono zatem czy obecność osoby trzeciej w analizowanym przypadku stanowi konieczny aspekt sprawowanej opieki."

Prawo
Dni opieki na dzieci z różnych związków to prawdziwa łamigłówka. Pracodawcy nie wiedzą co robić. Korzystają ci, którzy znają swoje prawa
16 paź 2025

Ile dni zwolnienia na opiekę nad dzieckiem mogą wykorzystać pracownicy, którzy mają dzieci z różnych związków? Podzielenie tego uprawnienia to prawdziwa łamigłówka. Wygrać mogą tylko te osoby, które znają swoje prawa.

Czy partner ma prawo do zachowku? Przepisy i propozycje zmian
16 paź 2025

Partnerzy często nie wiedzą czy po sobie dziedziczą i jakie mają prawa. Komu przysługuje zachowek? Co z osobami będącymi w związkach nieformalnych? Czy obecne przepisy mogą się zmienić? Odpowiadamy na najważniejsze pytania!

Szybciej, prościej, bezpieczniej – szykuje się nowe prawo dla znalazców i właścicieli zgub [PROJEKT]
16 paź 2025

Aktualnie obowiązuje jeszcze ustawa z dnia 20 lutego 2015 r. o rzeczach znalezionych (t.j. Dz. U. z 2023 r., poz. 501), ale czas gruntownie ją znowelizować. W Sejmie trwają prace nad rządowym projektem nowelizacji ustawy o rzeczach znalezionych oraz Kodeksu cywilnego (druk nr 1629). Celem zmian jest uproszczenie procedur, zwiększenie skuteczności poszukiwań właścicieli zgubionych przedmiotów oraz lepsza ochrona danych osobowych. Praktyka pokazała wiele problemów – m.in. niejasne kompetencje urzędów, brak procedur dla dokumentów z danymi osobowymi czy zbyt długie postępowania. Nowelizacja odpowiada na postulaty starostw, portów lotniczych i innych instytucji.

Mini-prohibicja tuż za rogiem – Ministerstwo Zdrowia chce poważnie ograniczyć sprzedaż alkoholu już od 1 stycznia 2026 roku
16 paź 2025

Ministerstwo Zdrowia przyspieszyło pracę nad zmianami w ustawie o przeciwdziałaniu alkoholizmowi i wychowaniu w trzeźwości. U podstaw nowych założeń leży ograniczenie sprzedaży alkoholu i wyrobów alkoholowych. Projekt jest już na etapie konsultacji społecznych. Okazuje się, że najnowsza propozycja zawiera rozwiązania idące dalej, niż wcześniej zapowiadane przez Ministerstwo. Wszystko w trosce o zdrowie Polaków.

Skrócony czas pracy. Eksperci ostrzegają: problemem będą absencje i urlopy – firmy już muszą przygotować się na chaos w kadrach
16 paź 2025

Skrócony czas pracy staje się faktem – Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej zakończyło nabór firm do pilotażu „Skrócony czas pracy – to się dzieje!”. Do programu zakwalifikowano około 90 przedsiębiorstw, choć zgłosiło się niemal dwa tysiące. Eksperci już ostrzegają, że choć to historyczny projekt, może on przynieść poważne problemy z ewidencją, absencjami i urlopami. Firmy będą musiały prowadzić dwa systemy rozliczeń, a kadry staną przed jednym z największych wyzwań organizacyjnych ostatnich lat.

Zmiana czasu na zimowy w 2025 r. – w którą noc zegarki przestawiamy godzinę do tyłu? Co z wynagrodzeniem? Jakie korzyści ze zmian czasu?
16 paź 2025

Zmiana czasu letniego na zimowy w 2025 roku nastąpi (jak co roku) w ostatni weekend października – a dokładnie w nocy z soboty 25 października na niedzielę 26 października. Zmiana ta następuje w Polsce i całej Unii Europejskiej zmiana czasu z zimowego na letni. Wskazówki zegarów trzeba przesunąć z godz. 3.00 na 2.00 a zatem tej nocy będziemy spać (a niektórzy - pracować) całą godzinę dłużej. Zyskamy 60 minut snu i będziemy mieli więcej jaśniejszych poranków z naturalnym światłem dziennym (słonecznym) ale za to popołudniami szybciej będzie się robiło ciemno. Jaki ma wpływ październikowa zmiana czasu na wynagrodzenie za pracę?

Właściciele psów i kotów poniosą dodatkowe koszty. Chodzi o obowiązkową ewidencję zwierząt w systemie KROPiK
16 paź 2025

Obowiązek rejestracji psów i kotów w systemie KROPiK będzie wiązał się dla właścicieli zwierząt z koniecznością poniesienia dodatkowych kosztów? Czy da się ich uniknąć? Kto będzie miał dostęp do danych wprowadzonych do systemu? Po co zwierzętom PESEL?

Niepełnosprawni zyskają nowe prawa. Projekt ustawy o asystencji osobistej w Sejmie
16 paź 2025

Do Sejmu trafił poselski projekt ustawy o asystencji osobistej osób z niepełnosprawnościami. Posłanki zapowiadają, że to przełomowy krok w stronę samodzielności, równości i realizacji konwencji ONZ o prawach osób z niepełnosprawnościami.

Czy to wreszcie przełom, na który czekały tysiące par w Polsce? Wraca sprawa związków partnerskich. Katarzyna Kotula zapowiada: szczegóły już wkrótce!
16 paź 2025

Po latach politycznych obietnic i gorących debat, sprawa związków partnerskich znów znalazła się w centrum uwagi całego kraju. W piątek rządząca koalicja ma przedstawić szczegóły projektu, który – jak mówią jego autorzy – „ułatwi ludziom życie” i „odpowie na realne potrzeby społeczne”. Choć temat wracał do Sejmu wielokrotnie, nigdy jeszcze nie był tak blisko realizacji. Tym razem w grę wchodzi kompromis, który połączył nawet polityków z różnych biegunów ideowych.

Świadczenia po urodzeniu dziecka w 2026 r. Co przysługuje rodzicom? [LISTA]
16 paź 2025

Wielu rodziców oczekujących narodzin dziecka w 2026 r. zastanawia się nad możliwymi formami finansowego wsparcia. Na jakie świadczenia można liczyć? Czy trzeba spełnić dodatkowe kryteria? Odpowiadamy!

pokaż więcej
Proszę czekać...