Kara dla pracownika zgodna z Kodeksem pracy

Paulina Soliwoda
rozwiń więcej
Pracownik magazynu./fot. fotolia
Pracodawca, dyscyplinując pracowników, powinien pamiętać, że nakładając na pracownika karę musi postępować zgodnie z kodeksem pracy. Pracownikowi przysługuje sprzeciw do nałożonej przez pracodawcę kary.

Naruszenie obowiązków pracowniczych

Pracodawca, zgodnie z art. 109 Kodeksu pracy ma możliwość ukarania pracownika za naruszenie obowiązków pracowniczych. Jest jednocześnie zobowiązany do zachowania odpowiedniego terminu. Nie może bowiem ukarać pracownika później, niż dwa tygodnie od powzięcia wiadomości o naruszeniu obowiązku pracowniczego po upływie trzech miesięcy od dopuszczenia się tego naruszenia. Przed każdym zastosowaniem kary zatrudniający musi wysłuchać pracownika. Zanim pracodawca zastosuje karę, ma obowiązek przeprowadzenia wszelkich czynności wyjaśniających. Powinien on ustalić z jakich obowiązków i w jakim zakresie pracownik nie wywiązywał się ze swoich zadań, a także jaki jest stopień jego winy.

Postępowanie pracodawcy

Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 27. lipca 1990 r. stwierdził, że tylko niewykonanie przez pracownika polecenia służbowego dotyczącego pracy może zostać uznane za naruszenie ustalonego porządku, dyscypliny i regulaminu pracy, co reguluje art. 108 § 1 Kodeksu pracy.  Naruszenie zawodowych obowiązków przez pracownika musi być niezaprzeczalne. Ustalenie tego wiąże się z przeprowadzeniem przez pracodawcę wewnątrzzakładowego postępowania wyjaśniającego. Zwolniony z tego obowiązku jest zatrudniający, który złapał pracownika na gorącym uczynku, wówczas może być tylko postępowanie ograniczone.

Zobacz serwis: Zarobki

Zachowanie ostrożności

Zasadniczo dzień dopuszczenia się przez pracownika naruszenia obowiązków pracowniczych nie jest dniem, w którym pracodawca otrzymał wiadomość o zaniedbaniu. Gdy okoliczności, co do winy pracownika nie są jasne, pracodawca musi doprowadzić do upewnienia się, że to właśnie on zawinił. Dla sądowej kontroli prawidłowości stosowania przepisów w zakresie nakładania kar porządkowych zasadnicze znaczenie będzie miało zatem ustalenie momentu, od którego pracodawca powziął wiadomość o naruszeniu jakiegoś obowiązku pracowniczego.

Początek biegu terminu

Duże znaczenie ma tutaj analogia interpretacyjna między terminem z art. 109 § 1 a tym, określonym w art. 52 § 2 Kodeksu pracy. Drugi z nich mówi, iż rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia z winy pracownika nie może nastąpić po upływie miesiąca od uzyskania przez pracodawcę wiadomości o okoliczności uzasadniającej rozwiązanie umowy. Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 26. marca 1998 r., wyjaśnił, że termin dotyczący rozwiązania umowy bez wypowiedzenia rozpoczyna bieg od zakończenia wewnętrznego postępowania sprawdzającego uzyskane przez pracodawcę wiadomości o zaniedbaniu pracownika. Natomiast wyrok z dnia 21. października 1999 r. sprecyzował, że sama wiadomość o popełnieniu czynu nagannego przez pracownika nie wystarczy. Powinna ona być w dostatecznym stopniu wiarygodna i polegać na uzyskaniu informacji świadczących, że czyn pracownika ma cechy kwalifikujące go, jako ciężkie naruszenie podstawowych obowiązków pracowniczych. Bieg terminu zostaje rozpoczęty od momentu, gdy pracodawca uzyskuje wystarczające informacje. Na takich samych zasadach stosuje się bieg terminu z art. 109 § 1 Kodeksu pracy. Bez zdobycia wszystkich informacji, pracodawca naraża się na wadliwe wymierzenie kary porządkowej.

Zobacz również: Praca

Podstawa prawna:

Ustawa z dnia 26. czerwca 1974 Kodeks pracy (Dz. U. z 1998r. nr 21, poz. 94 z późn. zm.)

Prawo
Koniec taniego wykupu mieszkań komunalnych? W Sejmie praca wre nad nowymi przepisami, wejdą w 2027 r.
22 gru 2025

Miliony Polaków przez lata wykupywały mieszkania komunalne za ułamek ich wartości. Teraz to się skończy. Sejm pracuje nad ustawą, która zakaże gminom udzielania wysokich zniżek przy sprzedaży lokali. Zmiany mają wejść w życie latem 2027 roku. Sprawdź, co to oznacza dla najemców, seniorów i samorządów – oraz dlaczego politycy chcą zatrzymać wyprzedaż publicznego zasobu mieszkaniowego.

Aplikacja "Schrony" pokazuje gdzie się ukryć. Czy będzie rozbudowana?
22 gru 2025

Aplikacja "Schrony" uruchomiona w poprzednim roku pokazuje gdzie się ukryć. Można w niej sprawdzić rozmieszenie miejsc schronienia dla ludności. Najwięcej schronów i ukryć znajduje się na Śląsku i Mazowszu. Czy aplikacja będzie rozbudowana?

Wigilia wolna od pracy w praktyce nie dla wszystkich pracowników. Oto dlaczego szef-pracoholik jest groźny dla całej firmy
22 gru 2025

Zgodnie z przepisami od 2025 roku 24 grudnia jest w Polsce dniem ustawowo wolnym od pracy. Wolna Wigilia przez wielu jest oceniana jako gest troski o pracowników, ukłon w stronę work-life balance i odpowiedź na realne potrzeby ludzi. W publicznej debacie jednak rzadko mówi się to tym, jak ta decyzja wpływa na liderów. Bo choć zespoły szybciej myślą o barszczu i choince, dla kadry zarządzającej święta to często jeden z najbardziej intensywnych i obciążających momentów w roku. To właśnie liderzy wykonują w tym czasie ogromną, niewidzialną pracę.

Jawność płac - początek zmian 24 grudnia 2025 r. Co naprawdę się zmienia teraz, co za pół roku a co jeszcze później?
22 gru 2025

W Wigilię 24 grudnia 2025 r. wchodzą w życie pierwsze zmiany kodeksu pracy dotyczące przejrzystości wynagrodzeń w procesie rekrutacyjnym. Pracodawcy będą musieli przekazywać kandydatom informację o proponowanym wynagrodzeniu (kwocie lub przedziale) oraz stosować neutralny język w ofertach pracy. Kolejne rozwiązania wynikające z unijnej dyrektywy o równości wynagrodzeń mają zostać wdrożone w prawie krajowym do 7 czerwca 2026 r., przy czym część obowiązków (np. raportowanie) będzie uruchamiana etapami w kolejnych latach.

Nowa ulga dla posiadaczy studni, która wzbudza kontrowersje – „jak tylko ludzie dowiedzą się o tym, że procedujemy taką ustawę, to od jutra u nas będą kopali następne studnie”. Kto ostatecznie zostanie zwolniony z opłaty i będzie mógł uniknąć nawet 60 tys. zł kary?
22 gru 2025

W dniu 17 października 2025 r., do Sejmu został wniesiony poselski projekt ustawy o zmianie ustawy – prawo wodne, który zakłada czasowe zwolnienie z opłaty legalizacyjnej za urządzenie wodne wykonane bez wymaganego pozwolenia lub zgłoszenia wodnoprawnego oraz warunkowe zwolnienie z przewidzianych w ustawie kar pieniężnych. Oszacowano, że na rozwiązaniu przewidzianym w projekcie, może skorzystać nawet 40 tys. gospodarstw rolnych, jednak – nie tylko rolnicy będą mogli bezkosztowo zalegalizować swoje studnie. Ten aspekt wzbudził niemałe kontrowersje podczas posiedzenia sejmowej Komisji Gospodarki Morskiej i Żeglugi Śródlądowej.

Prezenty stanowią nawet do 40 proc. świątecznych wydatków większości Polaków [BADANIE]
22 gru 2025

Polacy wskazują, jaką część ich bożonarodzeniowego budżetu stanowią wydatki na prezenty. Spośród 10 wariantów odpowiedzi najczęściej wybierane są przedziały 20-30% oraz 30-40% – odpowiednio 18,5% i 18,2%. Na trzecim miejscu jest zakres 40-50%, podawany przez 12,9% rodaków. Na czwartej pozycji widać 10-20% – 11,3% wskazań. Z kolei 10,2% ankietowanych jest niezdecydowanych. 8,4% respondentów deklaruje 50-60%. Natomiast 6,6% badanych nie kupuje żadnych prezentów.

Alimenty, gdy rodzic nie pracuje. Ile wynoszą?
22 gru 2025

Przepisy nie określają wprost ile powinny wynosić alimenty, jeżeli rodzic pozostaje bez zatrudnienia. Kodeks rodzinny i opiekuńczy zawiera jednak ważne zasady. Czy możliwe jest zatem zaprzestanie płacenia alimentów, jeśli brakuje stałej pracy?

Przekazanie pracownikowi informacji o warunkach pracy i płacy to za mało. Jakie jeszcze obowiązki obciążają pracodawcę?
22 gru 2025

Choć co do zasady strony stosunku pracy są równe, to jednak z uwagi na jego charakter i fakt, że pracodawca jest podmiotem profesjonalnym, na gruncie prawa pracy zapewniono szereg narzędzi, które umacniają pracownika i zapewniają realizację przysługujących mu praw. Dotyczy to w szczególności informowania o warunkach pracy.

Nie każdego zatrudnianego pracownika trzeba skierować na badania. Dlaczego? Przepisy jasno to wskazują
21 gru 2025

Aby pracodawca zgodnie z przepisami mógł dopuścić zatrudnianego pracownika do pracy, ten musi legitymować się wymaganym orzeczeniem lekarskim o braku przeciwskazań do jej wykonywania. Jednak ta zasada nie obowiązuje w każdym przypadku. Dlaczego?

Od grudnia uważaj na dane udostępniane w czasie rekrutacji. Przepisy się zmieniają, a mało kto zwraca na to uwagę
20 gru 2025

Katalog danych, których udostępnienia można żądać od kandydata przed zatrudnieniem jest ograniczony. W grudniu 2025 r. w tym zakresie zajdzie też jedna mała, ale niezwykle istotna zmiana. Mało się o niej mówi, a wiele osób w ogóle nie zwraca na to uwagi.

pokaż więcej
Proszę czekać...