Zwolnienie na opiekę nad członkiem rodziny
Tacie w pracy przysługuje nie tylko urlop okolicznościowy (w wymiarze 2 dni). Może on dzielić z matką opiekę nad dzieckiem przez o wiele dłuższy czas. Jeśli żona znajduje się w okresie połogu, pracownik – ojciec może dostać zwolnienie na opiekę nad członkiem rodziny, który takiej opieki wymaga, do 14 dni w roku kalendarzowym. Za okres zwolnienia przysługuje mu zasiłek opiekuńczy w wysokości 80 proc. wynagrodzenia.
Polecamy: Dziewięć wykresów, które pokazują, jak bardzo brexit podzielił Wielką Brytanię
Urlop ojcowski
Tata na etacie w okresie pierwszych dwóch lat życia maluszka może skorzystać z urlopu ojcowskiego. Wolne udzielane jest na wniosek pracownika, który należy złożyć nie później niż 7 dni przed planowanym urlopem. Ojcowski przysługuje w wymiarze 2 tygodni i można go podzielić na dwie części.
Urlop macierzyński również dla tatusia
O ile urlop ojcowski przysługuje tylko tacie, to do urlopu macierzyńskiego mają prawo już oboje rodzice. Wymiar tego urlopu uzależniony jest od liczby dzieci urodzonych przy jednym porodzie i może wynosić od 20 do 37 tygodni. Pierwsze tygodnie przysługują wyłącznie matce, po 14. tygodniu urlopu macierzyńskiego matka może zrezygnować z pozostałej części urlopu na rzecz ojca. W tym celu mama, nie później niż siedem dni przed przystąpieniem do pracy, musi złożyć wniosek u szefa, dołączając zaświadczenie od pracodawcy ojca. Zaświadczenie powinno potwierdzać termin rozpoczęcia urlopu macierzyńskiego przez ojca, który powinien przypadać bezpośrednio po dniu rezygnacji z urlopu przez matkę. Jeśli pracownica posiada orzeczenie o niezdolności do samodzielnej egzystencji, po 8 tygodniach po porodzie może zrezygnować z pozostałej części urlopu na rzecz ojca.
Polecamy: Kodeks pracy 2019. Praktyczny komentarz z przykładami + PDF.
Urlop rodzicielski
Po wykorzystaniu urlopu macierzyńskiego pracownik może skorzystać z urlopu rodzicielskiego w wymiarze do 32 lub 34 tygodni, w zależności od liczby dzieci urodzonych przy jednym porodzie. Na tym urlopie może przebywać ojciec równocześnie z matką, należy tylko pamiętać o tym, aby łącznie nie przekraczał on wspomnianej liczby tygodni. Wniosek o udzielenie urlopu rodzicielskiego należy złożyć w terminie 21 dni przed planowanym terminem jego rozpoczęcia.
Urlop wychowawczy
Ojcu, jeśli spełnia określone warunki, przysługuje również prawo do urlopu wychowawczego. Jeżeli jego staż pracy wynosi co najmniej sześć miesięcy, a dziecko nie ukończyło szóstego roku życia, może składać wniosek o urlop wychowawczy do pracodawcy. Wniosek należy złożyć co najmniej 21 dni przed planowanym urlopem, podając datę rozpoczęcia i zakończenia urlopu. Z urlopu wychowawczego również mogą jednocześnie korzystać oboje rodzice dziecka.
Dni na opiekę
Pracownik – ojciec, który wychowuje co najmniej jedno dziecko do 14. roku życia ma prawo do dwóch dni lub 16 godzin zwolnienia od pracy w ciągu roku kalendarzowego. Wymiar ten nie ulega zwiększeniu w związku z posiadaniem większej liczby dzieci.
Prawo to przysługuje również w sytuacji, gdy matka nie jest zatrudniona i może sprawować opiekę. W sytuacji, gdy oboje rodzice są zatrudnieni, prawo do dwóch wolnych dni na opiekę ma jedno z nich.
Zgoda na pracę w nadgodzinach
Pracownika opiekującego się dzieckiem do lat 4, pracodawca bez jego zgody nie może zatrudniać w godzinach nadliczbowych, w porze nocnej, w systemie przerywanego czasu pracy oraz nie może delegować poza stałe miejsce pracy.
Pracodawca, tak jak w przypadku matki, zobowiązany jest uwzględnić wnioski ojca o przyznanie omówionych urlopów.
Podstawa prawna:
Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 15.05.1996 r. w sprawie sposobu usprawiedliwiania nieobecności w pracy oraz udzielania pracownikom zwolnień od pracy
Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy