Projekt zmiany kodeksu pracy przewiduje wydłużenie urlopu wychowawczego z 36 do 37 miesięcy oraz możliwość wykorzystania urlopu w 5 częściach (obecnie Kodeks pracy daje możliwość wykorzystania urlopu wychowawczego w 4 częściach). Zgodnie z projektem rodzice lub opiekunowie dziecka będą mogli skorzystać jednocześnie z urlopu wychowawczego przez okres 4 miesięcy (dotychczas jest to okres 3 miesięcy). Kolejną z przewidzianych zmian jest wyeliminowanie z polskiego prawa powiązania pomiędzy urlopem wychowawczym, a przysługującym urlopem wypoczynkowym, co jest podyktowane orzeczeniem Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z dnia 22 kwietnia 2010 r. (sprawa C-486/08). Wobec powyższego, według projektu zmiany Kodeksu pracy, urlop wychowawczy nie będzie w danym roku obniżał proporcjonalnie urlopu wypoczynkowego, w przeciwieństwie do obecnego stanu prawnego.
Komu przysługuje urlop wychowawczy?
Do urlopu wychowawczego, według przepisów kodeksu pracy, ma prawo pracownik, zatrudniony przez co najmniej 6 miesięcy, Pracownikiem natomiast, jest osoba zatrudniona w oparciu o umowę o pracę, z powołania, wyboru albo spółdzielczej umowy o pracę. Do sześciomiesięcznego okresu zatrudnienia zalicza się poprzednie okresy zatrudnienia.
W obecnym stanie prawnym urlop wychowawczy przysługuje w wymiarze do 3 lat w celu sprawowania osobistej opieki nad dzieckiem, nie dłużej jednak niż do ukończenia przez nie 4 roku życia.
Zobacz także: Dodatek z tytułu opieki nad dzieckiem w okresie korzystania z urlopu wychowawczego
Udzielenie urlopu wychowawczego następuje na wniosek pracownika. W czasie przebywania na urlopie wychowawczym, a konkretniej od momentu złożenia przez pracownika wniosku o udzielenie urlopu wychowawczego, do dnia jego zakończenia, pracodawca nie może wypowiedzieć, ani rozwiązać z pracownikiem umowy o pracę. Wyjątkiem jest tutaj sytuacja ogłoszenia upadłości lub likwidacji przez pracodawcę oraz sytuacja, w której zachodzą przyczyny uzasadniające rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia z winy pracownika.
Istotne jest, iż pracownik może w trakcie przebywania na urlopie wychowawczym podjąć pracę zarobkową u dotychczasowego lub innego pracodawcy, jeżeli nie wyłącza to możliwości sprawowania osobistej opieki nad dzieckiem. W przypadku, gdy pracodawca poweźmie informację o tym, że pracownik zaprzestał sprawowania osobistej opieki nad dzieckiem pracodawca może wezwać pracownika do stawienia się do pracy w terminie przez siebie wskazanym, nie później jednak niż w ciągu 30 dni od dnia powzięcia takiej wiadomości i nie wcześniej niż po upływie 3 dni od dnia wezwania.
Polecamy: Jak sporządzić wniosek o uzyskanie urlopu wychowawczego?
Po zakończeniu urlopu wychowawczego, pracodawca ma obowiązek zapewnienia pracownikowi pracy na dotychczasowym stanowisku, a jeśli nie jest to możliwe, na stanowisku równorzędnym z uprzednio zajmowanym lub na innym stanowisku odpowiadającym jego kwalifikacjom zawodowym, za wynagrodzeniem nie niższym uprzednio otrzymywanym. Okres urlopu wychowawczego wlicza się do okresu zatrudnienia, od którego zależą uprawnienia pracownicze.
Podstawa prawna:
Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy;
Projekt z dnia 6 listopada 2012 r. o zmianie ustawy - Kodeks pracy.