Przemoc a rozwód [WYWIAD]

Wioleta Matela-Marszałek
Autorka licznych publikacji o tematyce prawnej
rozwiń więcej
Karolina Jagiełło-Przychodzka
Adwokat, specjalista w zakresie prawa cywilnego w tym nieruchomości i spadkowego
rozwiń więcej
Jak rozpoznać przemoc w związku? Czy do rozwodu można się przygotować? / Jak rozpoznać przemoc w związku? Czy do rozwodu można się przygotować? / shutterstock

„Przygotowanie się do rozwodu w przypadku przemocy wymaga przemyślanej strategii” – podkreśla adwokat Karolina Jagiełło-Przychodzka. Na co warto zwrócić uwagę?

Wioleta Matela-Marszałek, Infor.pl: Czy Pani zdaniem świadomość istnienia różnych form przemocy jest coraz większa?

Karolina Jagiełło-Przychodzka, adwokat: Tak, świadomość dotycząca różnych form przemocy, w tym przemocy psychicznej, emocjonalnej czy ekonomicznej, jest zdecydowanie coraz większa. Wynika to zapewne z faktu coraz większej świadomości swoich praw i obowiązków. Ponadto, w ostatnich latach społeczeństwo zaczęło dostrzegać, że przemoc nie ogranicza się tylko do przemocy fizycznej, ale może mieć również subtelniejsze formy, które są równie szkodliwe. Wzrost dostępności informacji, edukacji oraz wsparcia dla ofiar przemocy przyczynia się do tego, że ludzie zaczynają zauważać i rozumieć, czym jest przemoc i jakie mogą być jej konsekwencje prawne. Na bazie doświadczenia w sprawach rozwodowych, ale także innych spraw rodzinnych jak również karnych, można zauważyć, że coraz więcej osób jest w stanie rozpoznać przemoc w jej różnych formach, dzięki czemu łatwiej jest im zgłosić problem i uzyskać pomoc.

Jakie zachowania, z których często nie zdajemy sobie sprawy, powinny nas szczególnie niepokoić?

Zachowania, które mogą być alarmujące, to: ciągłe krytykowanie, poniżanie, wyśmiewanie – szczególnie w obecności innych, próby kontrolowania, ograniczanie dostępu do pieniędzy, decyzji życiowych czy towarzystwa, odbieranie poczucia własnej wartości, wmawianie, że ofiara nie poradzi sobie w życiu bez partnera, zastraszanie, groźby przemocy, zarówno fizycznej, jak i psychicznej, izolowanie ofiary od przyjaciół, rodziny czy możliwości samodzielnego działania.

Dlaczego pomimo istnienia przemocy np. psychicznej nie zawsze podejmujemy decyzję o rozstaniu?

W mojej ocenie to wynika z kilku przyczyn. W głównej mierze powodem jest oczywiście strach przed zemstą lub pogorszeniem sytuacji, np. utratą opieki nad dziećmi czy też utratą środków do życia. Często agresor jest też głównym żywicielem rodziny. Wśród kobiet, które do mnie przychodzą po poradę prawną w zakresie rozwodu, spraw o znęcanie bardzo często panuje też przekonanie, że partner się zmieni, że sytuacja ulegnie poprawie.

Jak zatem przygotować się do rozwodu z małżonkiem stosującym przemoc?

Przygotowanie się do rozwodu w przypadku przemocy wymaga przemyślanej strategii. Po pierwsze wsparcia zarówno prawnego, jak i psychologicznego. Prawnik pomoże w kwestiach związanych z rozwodem, a terapeuta pomoże w radzeniu sobie ze skutkami przemocy. Istotne jest zgromadzenie dowodów przemocy (np. zdjęcia obrażeń, wiadomości, nagrania, świadków), które mogą pomóc w procesie sądowym. Zalecam też bezwzględnie zabezpieczyć swoje finanse i dokumenty. Dobrym rozwiązaniem jest otwarcie konta bankowego na swoje imię, oddzielić finanse, zabezpieczyć dokumenty dotyczące majątku. Polecam też rozważenie opcji zabezpieczenia siebie i dzieci, takie jak zmiana miejsca zamieszkania, wprowadzenie zakazu zbliżania się (jeśli to konieczne).

Czego lepiej nie robić w tego typu sprawach?

W takich sprawach warto unikać zdecydowanie pozostawiania sprawy na później – nie ignoruj problemu, bo może to prowadzić do pogorszenia sytuacji.

Jakie są szanse na orzeczenie rozwodu z orzeczeniem o winie?

Szanse na orzeczenie rozwodu z orzeczeniem o winie zależą od przedstawionych dowodów i konkretnej sytuacji. W przypadku przemocy psychicznej lub fizycznej, jeżeli istnieją dowody na to, że jeden z małżonków był sprawcą przemocy, sąd może orzec winę tej osoby. Jednak decyzja ta nie jest automatyczna i wymaga przedstawienia dowodów oraz wyjaśnienia sytuacji przed sądem. Warto skonsultować się z prawnikiem, który pomoże w odpowiednim przygotowaniu sprawy.

Co z dziećmi? Na ile można uchronić je przed negatywnymi skutkami konfliktu pomiędzy rodzicami?

Ochrona dzieci przed negatywnymi skutkami konfliktu między rodzicami jest niezwykle ważna. Można to osiągnąć poprzez zapewnienie dzieciom dostępu do psychologa lub terapeuty dziecięcego, który pomoże im poradzić sobie z emocjami związanymi z rozwodem i przemocą, ustalenie jasnych zasad kontaktu z obojgiem rodziców, z uwzględnieniem ich dobra, np. ograniczenie kontaktów z rodzicem stosującym przemoc, jeśli jest to konieczne. Staranie się unikać kłótni i agresji w obecności dzieci, aby nie były one świadkami przemocy lub napięć.

Bardzo dziękuję za rozmowę.

Adwokat Karolina Jagiełło-Przychodzka

Adwokat Karolina Jagiełło-Przychodzka

Źródło zewnętrzne

Prawo
Skarga do WSA przez e-Doręczenia jest skuteczna – przełomowe orzeczenie NSA
23 gru 2025

Naczelny Sąd Administracyjny rozwiał wątpliwości dotyczące wnoszenia skarg do wojewódzkich sądów administracyjnych za pośrednictwem systemu e-Doręczeń. W serii postanowień z października i listopada 2025 r. NSA potwierdził, że taka forma jest w pełni skuteczna, mimo że przepisy p.p.s.a. nie wskazują wprost tego kanału komunikacji.

Niespodzianka dla kierowców przed świętami – obligatoryjna konfiskata pojazdu, która ma poprawić bezpieczeństwo na drogach. Prezydent podpisał ustawę
23 gru 2025

W dniu 22 grudnia 2025 r. Prezydent Karol Nawrocki złożył swój podpis pod ustawą, która ma poprawić bezpieczeństwo na polskich drogach. Ustawa wprowadza m.in. nowe rozwiązania w zakresie przepadku pojazdów mechanicznych, w tym reguluje zupełnie nowe okoliczności, w których policja dokona konfiskaty samochodu (a w dalszej kolejności – sąd będzie mógł, a w określonych przypadkach – musiał orzec przepadek pojazdu).

Niedobrze u niepełnosprawnych. Źle z Wytycznymi, świadczeniem wspierającym, kwotami świadczeń [List]
22 gru 2025

Do redakcji Infor.pl stale wpływają listy od osób niepełnosprawnych rozczarowanych praktyką przyznawania świadczeń dla nich w ostatnich latach. Główny zarzut dotyczy wysłania w grudniu 2024 r. przez przedstawicieli rządu Wytycznych do WZON, które zmodyfikowały (kwotowo w dół) zasady przyznawania świadczenia wspierającego. W opinii osób niepełnosprawnych ci z nich, którzy są w wieku 75+, niewidomi, niesłyszące oraz poruszający się na aktywnych wózkach mają limity punktów poziomu potrzeby wsparcia, co zmniejsza wartość świadczenia wspierającego (albo pozbawia go). Hipotezę tą potwierdza wprost dokument Wytycznych ujawniony przez Infor.pl w odniesieniu do osób niepełnosprawnych w wieku 75+. Obecnie czekamy na wynik interwencji RPO w odniesieniu do pozostałych grup wskazywanych jako pokrzywdzone Wytycznymi. W artykule kolejny list osoby niepełnosprawnej w tej sprawie.

Te sklepy będą otwarte w Wigilię w 2025 roku. W jakich zawodach poza handlem praca jest dozwolona w Wigilię i inne święta? Jakie kary grożą pracodawcom?
23 gru 2025

W 2025 roku Wigilia po raz pierwszy będzie dniem wolnym od pracy. Kodeks pracy przewiduje jednak sytuacje, w których praca w niedziele i święta, w tym w Wigilię, jest dozwolona. Które sklepy będą otwarte w Wigilię?

Koniec taniego wykupu mieszkań komunalnych? W Sejmie praca wre nad nowymi przepisami, wejdą w 2027 r.
22 gru 2025

Miliony Polaków przez lata wykupywały mieszkania komunalne za ułamek ich wartości. Teraz to się skończy. Sejm pracuje nad ustawą, która zakaże gminom udzielania wysokich zniżek przy sprzedaży lokali. Zmiany mają wejść w życie latem 2027 roku. Sprawdź, co to oznacza dla najemców, seniorów i samorządów – oraz dlaczego politycy chcą zatrzymać wyprzedaż publicznego zasobu mieszkaniowego.

Wyjaśniamy dlaczego PZON i WZON usuwają punkt 7 wskazań w orzeczeniu o niepełnosprawności. To przez przepisy
22 gru 2025

Przepisy nakazują sprawdzić lekarzowi, czy osoba niepełnosprawna umie się ubrać, umyć oraz czy może wyjść na zewnątrz mieszkania. Jeżeli tak, to lekarz musi ją uznać za samodzielną i niepotrzebującą stałej opieki. Wyklucza to możliwość przyznania pkt 7 we wskazaniach do orzeczenia o niepełnosprawności (stopień znaczny). Sprawdzenie dotyczy zdolności faktycznej, a nie stanu zdrowia. Ta procedura wynika z rozporządzenie Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z 15 lipca 2003 r. w sprawie orzekania o niepełnosprawności i stopniu niepełnosprawności. Do redakcji Infor.pl docierają informacje z całej Polski o nagminnym odbieraniu przez WZON i PZON pkt 7. Nie wynika to w naszej ocenie ze zmian w prawie w ostatnich kilkunastu miesiącach. To prawdopodobnie efekt przyjęcia przez PZON-y restrykcyjnej wykładni i skrajnie niekorzystnej dla osób niepełnosprawnych przepisów obowiązujących od dekad. Odebranie pkt 7 oznacza, że osoba niepełnosprawna nie wymaga ciągłej opieki, a jej opiekun nie otrzyma świadczenia pielęgnacyjnego (w 2026 r. 3386 zł miesięcznie - podwyżka o 99 zł do 2025 roku (3287 zł). Problem dotyczy przede wszystkim dzieci autystycznych, które w wieku 4-6 lat otrzymywały czasowo pkt 7, a przy ponownym stanięciu na komisji PZON w wieku np. 8 lat są pozbawiane pkt 7 - rodzice nie rozumieją jak to możliwe przy niezmienionym stanie zdrowia ich dziecka. Odpowiedź jest bardzo prosta - Wasze dzieci umieją się w wieku 8 lat samodzielnie ubrać i wykąpać, a kiedy miały 4 lata orzecznicy przyjmowali, że wymagają Waszej pomocy.

Aplikacja "Schrony" pokazuje gdzie się ukryć. Czy będzie rozbudowana?
22 gru 2025

Aplikacja "Schrony" uruchomiona w poprzednim roku pokazuje gdzie się ukryć. Można w niej sprawdzić rozmieszenie miejsc schronienia dla ludności. Najwięcej schronów i ukryć znajduje się na Śląsku i Mazowszu. Czy aplikacja będzie rozbudowana?

Wigilia wolna od pracy w praktyce nie dla wszystkich pracowników. Oto dlaczego szef-pracoholik jest groźny dla całej firmy
22 gru 2025

Zgodnie z przepisami od 2025 roku 24 grudnia jest w Polsce dniem ustawowo wolnym od pracy. Wolna Wigilia przez wielu jest oceniana jako gest troski o pracowników, ukłon w stronę work-life balance i odpowiedź na realne potrzeby ludzi. W publicznej debacie jednak rzadko mówi się to tym, jak ta decyzja wpływa na liderów. Bo choć zespoły szybciej myślą o barszczu i choince, dla kadry zarządzającej święta to często jeden z najbardziej intensywnych i obciążających momentów w roku. To właśnie liderzy wykonują w tym czasie ogromną, niewidzialną pracę.

Jawność płac - początek zmian 24 grudnia 2025 r. Co naprawdę się zmienia teraz, co za pół roku a co jeszcze później?
22 gru 2025

W Wigilię 24 grudnia 2025 r. wchodzą w życie pierwsze zmiany kodeksu pracy dotyczące przejrzystości wynagrodzeń w procesie rekrutacyjnym. Pracodawcy będą musieli przekazywać kandydatom informację o proponowanym wynagrodzeniu (kwocie lub przedziale) oraz stosować neutralny język w ofertach pracy. Kolejne rozwiązania wynikające z unijnej dyrektywy o równości wynagrodzeń mają zostać wdrożone w prawie krajowym do 7 czerwca 2026 r., przy czym część obowiązków (np. raportowanie) będzie uruchamiana etapami w kolejnych latach.

Nowa ulga dla posiadaczy studni, która wzbudza kontrowersje – „jak tylko ludzie dowiedzą się o tym, że procedujemy taką ustawę, to od jutra u nas będą kopali następne studnie”. Kto ostatecznie zostanie zwolniony z opłaty i będzie mógł uniknąć nawet 60 tys. zł kary?
23 gru 2025

W dniu 17 października 2025 r., do Sejmu został wniesiony poselski projekt ustawy o zmianie ustawy – prawo wodne, który zakłada czasowe zwolnienie z opłaty legalizacyjnej za urządzenie wodne wykonane bez wymaganego pozwolenia lub zgłoszenia wodnoprawnego oraz warunkowe zwolnienie z przewidzianych w ustawie kar pieniężnych. Oszacowano, że na rozwiązaniu przewidzianym w projekcie, może skorzystać nawet 40 tys. gospodarstw rolnych, jednak – nie tylko rolnicy będą mogli bezkosztowo zalegalizować swoje studnie. Ten aspekt wzbudził niemałe kontrowersje podczas posiedzenia sejmowej Komisji Gospodarki Morskiej i Żeglugi Śródlądowej.

pokaż więcej
Proszę czekać...