Senat bez poprawek i jednogłośnie zaakceptował nowelizację ustawy o dystrybucji ubezpieczeń, opóźniającą jej wejście w życie z 23 lutego 2018 r. na 1 października 2018 r. Celem ustawy ma być zwiększenie ochrony klientów zawierających umowy ubezpieczenia.
Ustawa implementuje do polskiego systemu prawnego dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady UE w sprawie dystrybucji ubezpieczeń. Termin wejścia w życie nowych przepisów przesunięto, ponieważ w Unii Europejskiej procedowany jest wniosek Komisji Europejskiej zakładający odroczenie terminu rozpoczęcia stosowania tej dyrektywy od dnia 1 października 2018 r. Przesunięcie wejścia w życie dyrektywy unijnej da możliwość lepszego przygotowania się sektora ubezpieczeniowego do zmiany przepisów.
Nowela, oprócz przesunięcia terminu obowiązywania nowych reguł, zmieniać będzie np. przepis przejściowy, który odnosi się do terminu odbycia pierwszego szkolenia zawodowego w pełnym wymiarze. Proponuje się, by termin ten przesunąć na 31 grudnia 2019 roku.
Większa ochrona klienta
Ustawa przewiduje, że klienci będą korzystać z jednakowej ochrony, niezależnie od różnic między kanałami dystrybucji ubezpieczeń. Dystrybutorami ubezpieczeń będą pośrednicy ubezpieczeniowi, jak i zakłady ubezpieczeń. Klient ma otrzymywać odpowiednie informacje o produkcie ubezpieczeniowym i dystrybutorze ubezpieczenia. Ponadto ustawa zobowiązuje dystrybutorów ubezpieczeń do uczciwego, rzetelnego i profesjonalnego postępowania, zgodnie z najlepiej pojętym interesem klientów. Wszystkie informacje mają być klientom "przekazywane w sposób prosty i zrozumiały".
W ustawie uregulowano też m.in. kwestie ujawniania przez dystrybutorów ubezpieczeń charakteru ich wynagrodzenia. W rezultacie dystrybutor ubezpieczeń będzie musiał ujawnić, czy za swoją pracę otrzymuje honorarium (płacone bezpośrednio przez klienta), prowizję (uwzględnioną w kwocie składki ubezpieczeniowej) czy jakiś inny rodzaj wynagrodzenia. Klient otrzyma również podstawowe informacje o produkcie ubezpieczeniowym, jeśli dystrybutorem będzie zakład ubezpieczeń.
Zobacz również: Ubezpieczenia społeczne
Ustawa wprowadza też nową kategorię - agentów oferujących ubezpieczenia uzupełniające. Taki agent - jak reguluje to ustawa - miał być zobowiązany do powiadamiania klienta (tak jak robi to agent ubezpieczeniowy), czy działa na rzecz jednego czy wielu zakładów ubezpieczeń i jakich.
W ustawie znajdują się też szczególne regulacje dotyczące np. ubezpieczeń o charakterze inwestycyjnym. Zakłada ona zakaz tzw. sprzedaży krzyżowej (kilka produktów jednocześnie).
W przypadku umów ubezpieczenia na życie o charakterze inwestycyjnym, ustawa zobowiązuje agentów ubezpieczeniowych, zakłady ubezpieczeń i brokerów ubezpieczeniowych do informowania klientów o wysokości wskaźnika kosztów dystrybucji oraz wskaźnika kosztów prowizji związanych z proponowaną umową ubezpieczenia.
W ustawie znalazł się też przepis, by przed zawarciem umowy ubezpieczenia (lub umowy gwarancji) dystrybutor ubezpieczeń określał – na podstawie uzyskanych od klienta informacji – jego wymagania i potrzeby oraz podawał mu w zrozumiałej formie obiektywne informacje o produkcie ubezpieczeniowym. Dystrybutorzy będą musieli również przekazywać informacje jasne i rzetelne, w formie papierowej lub na życzenie klienta w formie innego nośnika.
Ustawa zachowuje podział pośredników ubezpieczeniowych na: brokerów (przedstawiciel podmiotu poszukującego ubezpieczenia) i agentów ubezpieczeniowych (przedstawiciele podmiotu oferującego ubezpieczenie) – z zastrzeżeniem niedopuszczalności łączenia obu funkcji.
Rejestr pośredników ubezpieczeniowych
Zgodnie z ustawą, powstać ma też nowy rejestr pośredników ubezpieczeniowych, czyli agentów i brokerów, prowadzony przez KNF. Dotychczas pośrednictwo ubezpieczeniowe obejmowało również pośrednictwo ubezpieczeniowe w zakresie reasekuracji. Komisja miałaby też nadzorować wykonywanie działalności w dystrybucji ubezpieczeń i reasekuracji. Z kolei Rzecznik Finansowy miałby rozpatrywać reklamacje i skargi na działalność pośredników ubezpieczeniowych oraz agentów oferujących ubezpieczenia uzupełniające.
Przepisy ustawy o dystrybucji ubezpieczeń zobowiązują pracowników zakładów ubezpieczeń i zakładów reasekuracji, agentów ubezpieczeniowych oraz brokerów ubezpieczeniowych do odbywania 15 godzin szkoleń zawodowych rocznie. Przewidziano także sankcje karne za nieprzestrzeganie przepisów ustawy, np. grzywny, ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do dwóch lat. Będą one mogły być nałożone m.in za działalność agencyjną wykonywaną z naruszeniem wymogów określonych w ustawie, bez zezwolenia lub upoważnienia. (PAP)
autor: Piotr Śmiłowicz
edytor: Bożena Dymkowska