„Samotnie wychowuję dziecko i chcę ubiegać się o zasiłek okresowy z pomocy społecznej. Czy alimenty, które dostaję na córkę MOPS wliczy do naszego dochodu?” – pyta Czytelniczka.
- Dlaczego alimenty to dochód w pomocy społecznej?
- Alimenty odliczane od dochodu
- Kto ma prawo do świadczeń z pomocy społecznej?
Dlaczego alimenty to dochód w pomocy społecznej?
Świadczenia alimentacyjne nie zostały wyłączone z dochodu rodziny, który organy biorą pod uwagę przy ubieganiu się o świadczenia z pomocy społecznej. Z tego powodu najczęściej rzeczywiście wpływają na prawo do świadczeń.
Zgodnie z art. 6 ust. 2 ustawy o pomocy społecznej do dochodu dziecka zaliczamy kwotę otrzymywanej renty wraz z dodatkiem dla sierot zupełnych, zasiłek pielęgnacyjny, dodatek pielęgnacyjny, otrzymywane alimenty oraz kwotę odpowiadającą dochodom uzyskiwanym z majątku dziecka.
Pani Ewelina nie pracuje i aktualnie pobiera zasiłek dla bezrobotnych w wysokości 950,22 zł miesięcznie. Mieszka razem dzieckiem, na które ojciec płaci alimenty w wysokości 500 zł miesięcznie. Jeśli jest to jedyny dochód rodziny, to spełni ona wymagane kryterium dochodowe. W tym przypadku wynosi ono 1646 zł (2 x 823 zł). Najwyższy zasiłek okresowy w tej przykładowej sytuacji powinien wynosić 195,78 zł (1646-1450,22), a najniższy 97,98 zł (50%x195,78).
Pamiętajmy, iż zgodnie z ustawą o pomocy społecznej zasiłek okresowy nie może być niższy niż 20 zł miesięcznie. Okres, na jaki zostanie przyznany zasiłek, ustala ośrodek pomocy społecznej na podstawie okoliczności konkretnej sprawy. Ponadto, w danej gminie mogą obowiązywać wyższe niż ustawowe kryteria dochodowe.
Alimenty odliczane od dochodu
Kwestia alimentów ma też znaczenie „w drugą stronę”. Otóż kwota alimentów świadczonych na rzecz innych osób pomniejsza dochód w pomocy społecznej.
Stanowi o tym art. 8 ust. 3 ustawy o pomocy społecznej. Zgodnie z przywołanym przepisem, za dochód uważa się sumę miesięcznych przychodów z miesiąca poprzedzającego złożenie wniosku (lub w przypadku utraty dochodu z miesiąca, w którym wniosek został złożony) co do zasady bez względu na tytuł i źródło ich uzyskania, pomniejszoną o:
• miesięczne obciążenie podatkiem dochodowym od osób fizycznych i koszty uzyskania przychodu;
• składki na ubezpieczenie zdrowotne określone w przepisach o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych oraz ubezpieczenia społeczne określone w odrębnych przepisach;
• kwotę alimentów świadczonych na rzecz innych osób.
Przykładowo zatem do dochodu zostanie wliczone wynagrodzenie za pracę, emerytury i renty, zasiłek pielęgnacyjny, zasiłek dla bezrobotnych. Do dochodu nie są zaś wliczane świadczenia wymienione w ustawie takie jak m.in. jednorazowe pieniężne świadczenie socjalne, świadczenie wychowawcze („800 plus), zasiłek celowy.
Kto ma prawo do świadczeń z pomocy społecznej?
Pamiętajmy, iż poza określonymi wyjątkami, prawo do świadczeń pieniężnych z pomocy społecznej przysługuje:
• osobie samotnie gospodarującej, której dochód nie przekracza kwoty kryterium dochodowego osoby samotnie gospodarującej (w 2025 r. 1010 zł);
• osobie w rodzinie, w której dochód na osobę nie przekracza kwoty kryterium dochodowego na osobę w rodzinie (w 2025 r. 823 zł);
• rodzinie, której dochód kryterium dochodowego rodziny (sumy kwot kryterium dochodowego na osobę w rodzinie).
Jednocześnie musi wystąpić co najmniej jeden z powodów udzielenia pomocy społecznej taki jak m.in. sieroctwo; bezdomność; bezrobocie; niepełnosprawność; długotrwała lub ciężka choroba; przemoc domowa; potrzeba ochrony macierzyństwa lub wielodzietności; alkoholizm lub narkomania; zdarzenie losowe.
Ustawa z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (j. t. Dz. U. z 2024 r., poz. 1283; st. zm. Dz. U. z 2024 r., poz. 1572)
Polecamy: Pomoc społeczna. Komentarz do ustawy