Od 1 czerwca, przypadającego na Dzień Dziecka, nastąpią zmiany, które pozbawią dużą grupę beneficjentów świadczenia 800 plus. Program Rodzina 800+ – najpopularniejsze wsparcie finansowe przeznaczone na pokrycie kosztów związanych z opieką i wychowaniem dziecka – od 1 czerwca 2025 roku zacznie funkcjonować na nowych zasadach
- Kiedy w Polsce obchodzimy Dzień Dziecka?
- Od 1 czerwca 2025 r. (Dzień Dziecka) zabierają 800 plus dużej grupie. To koniec: nie spełniasz kryterium, nie masz świadczenia
- Obowiązek szkolny w Polsce
- Od kiedy przysługuje prawo do świadczenia?
- Konsekwencje zmiany przepisów. 800 plus od 1 czerwca nie dla każdego
Kiedy w Polsce obchodzimy Dzień Dziecka?
W Polsce Dzień Dziecka obchodzimy w dniu 1 czerwca. W 2025 r. Dzień Dziecka wypada, w niedzielę. Co ważne, w tym terminie jest też II tura wyborów Prezydenckich. W tym dniu można pokazać dzieciom jak wygląda korzystanie z praw demokratycznych i zabrać je na wybory.
Od 1 czerwca 2025 r. (Dzień Dziecka) zabierają 800 plus dużej grupie. To koniec: nie spełniasz kryterium, nie masz świadczenia
Od 1 czerwca, przypadającego na Dzień Dziecka, nastąpią zmiany, które pozbawią dużą grupę beneficjentów świadczenia 800 plus. Program Rodzina 800+ – najpopularniejsze wsparcie finansowe dla rodzin z dziećmi, przeznaczone na pokrycie kosztów związanych z opieką i wychowaniem dziecka – od 1 czerwca 2025 roku zacznie funkcjonować na nowych zasadach. Program ten przeznaczony jest dla rodzin wychowujących dzieci do 18 roku życia, niezależnie od poziomu ich dochodów. Od 1 stycznia 2024 roku na każde dziecko wypłacane jest 800 zł miesięcznie, a cały proces – od przyjmowania wniosków po wypłatę – odbywa się drogą elektroniczną za pośrednictwem ZUS. Minister Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej, Agnieszka Dziemianowicz-Bąk, podkreśla, że podniesienie świadczenia z 500 plus do 800 plus ma na celu udzielenie realnego wsparcia tym rodzinom, które najbardziej tego potrzebują.
Nowością jest obowiązek edukacyjny, a konkretniej obowiązek uczęszczania dziecka do polskiej placówki edukacyjnej, który musi być spełniony, aby rodzina mogła nadal otrzymywać wypłaty świadczenia 800 plus. Mówiąc krótko, jeśli nie spełniasz kryterium, nie masz prawa do świadczenia, bo dura lex, sed lex.
Obowiązek szkolny w Polsce
Przypomnijmy, że zgodnie z art. 70 Konstytucji RP:
- Każdy ma prawo do nauki. Nauka do 18 roku życia jest obowiązkowa. Sposób wykonywania obowiązku szkolnego określa ustawa.
- Nauka w szkołach publicznych jest bezpłatna. Ustawa może dopuścić świadczenie niektórych usług edukacyjnych przez publiczne szkoły wyższe za odpłatnością.
- Rodzice mają wolność wyboru dla swoich dzieci szkół innych niż publiczne. Obywatele i instytucje mają prawo zakładania szkół podstawowych, ponadpodstawowych i wyższych oraz zakładów wychowawczych. Warunki zakładania i działalności szkół niepublicznych oraz udziału władz publicznych w ich finansowaniu, a także zasady nadzoru pedagogicznego nad szkołami i zakładami wychowawczymi, określa ustawa.
- Władze publiczne zapewniają obywatelom powszechny i równy dostęp do wykształcenia. W tym celu tworzą i wspierają systemy indywidualnej pomocy finansowej i organizacyjnej dla uczniów i studentów. Warunki udzielania pomocy określa ustawa
Od kiedy przysługuje prawo do świadczenia?
Prawo do świadczenia wychowawczego ZUS ustali na tzw. okres świadczeniowy, który trwa od 1 czerwca danego roku do 31 maja roku następnego. Stąd też 1 czerwca jako data zmian, wejścia w życie nowych przepisów. Nie wydaje się bowiem, że ustawodawca uchwalając zmiany w ustawie celowo obrał taką datę - przypadającą na Dzień Dziecka, tym bardziej, że nowe prawo nie jest dla wielu rodzin prezentem i niespodzianką, a raczej rozgoryczeniem.
Jeśli złożysz wniosek od 1 lutego do 30 czerwca roku, w którym zaczyna się okres świadczeniowy, otrzymasz prawo do świadczenia od 1 czerwca do 31 maja roku następnego (np. jeśli złożysz wniosek od 1 lutego do 30 czerwca 2025 r., otrzymasz świadczenie od 1 czerwca 2025 r. do 31 maja 2026 r.). Warto również zaznaczyć, że pobieranie 800 plus nie wyklucza jednoczesnego pobierania zasiłku rodzinnego, co pozwala rodzinom uzyskać łącznie na dziecko nawet ponad 1000 zł miesięcznie.
Dotychczas każde niepełnoletnie dziecko mogło otrzymać świadczenie bez względu na sytuację materialną rodziny. Jednak od 1 czerwca 2025 roku młodzież, która spełnia obowiązek szkolny w polskich placówkach – obejmującym przedszkole (zerówkę), szkołę podstawową oraz ponadpodstawową – będzie musiała uczęszczać do szkoły, aby nie utracić prawa do 800 plus. Wyjątkiem są dzieci zbyt małe na naukę oraz uczniowie ostatnich klas szkół ponadpodstawowych. Ponadto, świadczenie może zostać utracone z innych powodów, takich jak pobieranie podobnej pomocy za granicą, uczestnictwo w programie pełnego utrzymania w szkołach wojskowych, sytuacje, gdy dziecko pobiera środki na własne utrzymanie, zawarło związek małżeński lub zostało umieszczone w placówce opiekuńczo-wychowawczej – wtedy wypłata trafia do instytucji, a nie do rodziców.
Nowelizacja przepisów wprowadzona była już w 2024 roku, ale zacznie praktycznie obowiązywać w nowym okresie świadczeniowym od czerwca 2025 roku. Zmiany te dotyczą również rodzin z Ukrainy – ich dzieci muszą uczęszczać do polskich szkół, aby otrzymać świadczenie 800 plus oraz dodatkowy zasiłek Dobry Start. Wyjątkiem są uczniowie szkół działających w ukraińskim systemie nauczania, którzy uczęszczają do klas programowo najwyższych – oni mają możliwość dokończenia edukacji w formule online. W pierwszym półroczu 2024 roku około 250 tysięcy ukraińskich dzieci korzystało z 800 plus, lecz w wyniku weryfikacji liczba ta uległa zmniejszeniu, a dokładne rozliczenia zaplanowano na początek nowego okresu świadczeniowego.
Konsekwencje zmiany przepisów. 800 plus od 1 czerwca nie dla każdego
Te zmiany w programie 800 plus będą miały duży wpływ na wiele rodzin w Polsce. Oto kilka kluczowych konsekwencji:
- Rodziny z dziećmi w wieku szkolnym – Nowy wymóg uczęszczania do polskich placówek edukacyjnych oznacza, że rodzice będą musieli upewnić się, że ich dzieci spełniają obowiązek szkolny. Dla niektórych rodzin może to oznaczać konieczność przeorganizowania planów edukacyjnych, szczególnie w przypadku dzieci uczących się w alternatywnych systemach lub poza granicami Polski.
- Wpływ na budżet domowy – Dla wielu rodzin 800 plus stanowi istotne wsparcie finansowe. Wprowadzenie nowych warunków może oznaczać, że część dzieci straci świadczenie, co wpłynie na ich sytuację ekonomiczną i może wymusić oszczędności lub zmianę priorytetów finansowych.
- Rodziny z Ukrainy – Obowiązek edukacji w polskich szkołach dla ukraińskich dzieci może zwiększyć ich integrację, ale jednocześnie postawi rodziny przed wyzwaniem dostosowania się do nowego systemu. Dzieci uczące się online w ukraińskim systemie będą miały wyjątkową sytuację, co może wpłynąć na decyzje dotyczące ich dalszej edukacji.
- Weryfikacja przez ZUS – Nowe przepisy wprowadzają dokładniejszą kontrolę spełniania obowiązku szkolnego. To oznacza, że rodziny mogą spotkać się z większą liczbą formalności i koniecznością udowodnienia, że ich dzieci rzeczywiście uczęszczają do szkoły.
Podsumowując, choć zmiany mają na celu lepszą weryfikację zasadności przyznawania świadczenia, mogą one być wyzwaniem dla wielu rodzin, bo mogą utracić znaczne wpływy do ich budżetu.
Ustawa z dnia 15 maja 2024 r. o zmianie ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa oraz niektórych innych ustaw (Dz.U.2024.854)