Obowiązek elektronicznego prowadzenia ksiąg to zmiana, która jest zapowiadana od 2021 roku, a termin jej wprowadzenia wciąż jest odraczany. I gdy wydawało się, że nic już nie uratuje podatników i od 1 stycznia 2026 r. zmiany staną się faktem, pojawił się temat kwartalnego rozliczania VAT. O co chodzi?
Elektroniczne księgi i wysyłka JPK_PIT i JPK_CIT
Od stycznia 2026 r. podatników podatków dochodowych czekają duże zmiany. I choć dotyczą one zarówno podatników CIT, jak i PIT, tych prowadzących podatkową księgę przychodów i rozchodów, i tych prowadzących księgi rachunkowe, to oczywiście najbardziej odczuwalne będą jak zawsze dla tych najmniejszych podmiotów, czyli podatników PIT prowadzących swoje rozliczenia we własnym zakresie przy zastosowaniu pkpir. O co chodzi? Od nowego roku podmioty te nie będą już miały wyboru co do tego, czy prowadzić swoje rozliczenia w wersji papierowej, czy elektronicznie, przy użyciu programu komputerowego, a dodatkowo będą zobowiązane do przesyłania odpowiednich struktur JPK (JPK_KR_PD i JPK_ST_KR oraz JPK_PKPIR, nazywane potocznie JPK_CIT i JPK_PIT). Ta zmiana była zapowiadana już od 2022 r., a jej projekt pojawił się w ramach zmian określanych jako Polski Ład. Jednak z uwagi na brak przygotowania podatników i liczne protesty jej wprowadzenie zostało przesunięte. Jako kolejny termin wskazano wówczas 1 stycznia 2025 r., jednak jak już wiemy, również i ta granica okazała się trudna do przekroczenia i wejście w życie zmian po raz kolejny przesunięto – tym razem do 1 stycznia 2026 r. I gdy wydawało się, że nic już nie uratuje podatników przed odejściem od papieru i koniecznością przesyłania odpowiednich struktur JPK, okazało się, że ustawodawca przewidział pewne okresy przejściowe. Jak bowiem wynika z art. 66 ust. 1 ustawy z 29 października 2021 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw, obowiązek prowadzenia ksiąg w wersji elektronicznej i przesyłania JPK został powiązany ze składaniem JPK_VAT7K.
Polecamy: Kalendarz 2026
Rozliczenia kwartalne lub metoda kasowa w VAT
Ostatecznie więc od 1 stycznia 2026 r. obejmie on swoim zakresem tylko te podmioty, które będą obowiązane dla celów VAT za każdy miesiąc przesyłać JPK_V7M., a w przypadku podatników rozliczających VAT kwartalnie, będzie miał zastosowanie dopiero od 1 stycznia 2027 r. Wprowadzenie takiego rozwiązania wywołało niespodziewany skutek w postaci nagłego zainteresowania podatników VAT przejściem na takie właśnie rozliczenia, by odroczyć stosowanie zmian na gruncie podatku dochodowego. W tym celu musza oni dokonać skutecznego wyboru kwartalnego rozliczania VAT składając do 26 lutego 2026 r. odpowiednie zawiadomienie albo, jeśli spełniają wymagane w przepisach warunki, wybrać kasową metodę rozliczania VAT aktualizując zgłoszenia VAT-R przed początkiem okresu rozliczeniowego, od którego chcą stosować tę metodę (czyli do końca grudnia, aby móc stosować ją od 1 stycznia 2026 r.).
art. 66 ust. 1 ustawy z 29 października 2021 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2021 r. poz. 2105)