MRiPS: W 2024 r. świadczenie pielęgnacyjne można pobierać po wygaśnięciu orzeczenia o niepełnosprawności

Tomasz Król
prawnik - prawo pracy, cywilne, gospodarcze, administracyjne, podatki, ubezpieczenia społeczne, sektor publiczny
rozwiń więcej
MRiPS: W 2024 r. świadczenie pielęgnacyjne można pobierać po wygaśnięciu orzeczenia o niepełnosprawności / Shutterstock

Ministerstwo Rodziny wyjaśniło sytuację opiekuna osoby niepełnosprawnej także po wygaśnięciu w 2024 r. orzeczenia o niepełnosprawności. Ministerstwo odpowiedziało na poniższe, tak ważne pytanie:

Pytanie opiekuna:

Mam obecnie przyznane świadczenie pielęgnacyjne z tytułu opieki nad niepełnosprawnym synem w wieku 15 lat – świadczenie to mam przyznane do 30 kwietnia 2024 r., tj. do końca miesiąca w którym kończy się ważność orzeczenia o niepełnosprawności syna wydane do ukończenia przez syna 16 r. życia. Czy po zyskaniu przez syna w 2024 r. kolejnego orzeczenia – tym razem już o znacznym stopniu niepełnosprawności z racji ukończenia przez syna 16 r. życia – od maja 2024 r. będą mogła otrzymywać już tylko nowe świadczenie pielęgnacyjne przysługujące tylko do ukończenia przez syna 18 r. życia, czy też będę mogła pozostać na świadczeniu pielęgnacyjnym na dotychczasowych zasadach, tj. bez ograniczenia wieku dziecka? 

Odpowiedź Ministerstwa Rodziny i Polityki Społecznej (nowość)

"W opisanym przypadku, zgodnie z zawartymi w art. 63 ustawy o świadczeniu wspierającym przepisami przejściowymi przewidującymi pełną ochronę praw nabytych, do Pani będzie należeć wybór, czy po uzyskaniu przez syna orzeczenia o znacznym stopniu niepełnosprawności zechce Pani pozostać na świadczeniu pielęgnacyjnym na dotychczasowych zasadach, tj. w szczególności bez ograniczenia wiekiem dziecka ale z dotychczasowym warunkiem braku aktywności zawodowej, czy też złoży Pani wniosek o nowe świadczenie pielęgnacyjne, które zostanie przyznane do ukończenia przez dziecko z niepełnosprawnością 18 r. życia i z możliwością dowolnej aktywności zawodowej.

Pamiętać jednak należy, że Pani syn, od ukończenia 18 r. życia, po uzyskaniu decyzji o poziomie potrzeby wsparcia na odpowiednim poziomie co najmniej 70 pkt, będzie mógł – jeśli taka będzie jego wola - ubiegać się w ZUS o swoje świadczenie wspierające, którego pobieranie będzie wykluczać pobieranie przez opiekuna świadczenia pielęgnacyjnego."

Przepis na który powołało się Ministerstwo Rodziny brzmi:

Osoby, o których mowa w ust. 2, zachowują prawo odpowiednio do świadczenia pielęgnacyjnego albo specjalnego zasiłku opiekuńczego na zasadach obowiązujących do dnia 31 grudnia 2023 r., również w przypadku, gdy osobie nad którą sprawują opiekę zostało wydane nowe orzeczenie o stopniu niepełnosprawności albo orzeczenie o niepełnosprawności. Warunkiem zachowania prawa odpowiednio do świadczenia pielęgnacyjnego albo specjalnego zasiłku opiekuńczego na zasadach określonych w zdaniu pierwszym jest złożenie wniosku o nowe orzeczenie o stopniu niepełnosprawności albo o niepełnosprawności w terminie 3 miesięcy od dnia następującego po dniu, w którym upłynął termin ważności dotychczasowego orzeczenia o stopniu niepełnosprawności albo orzeczenia o niepełnosprawności, a następnie złożenie wniosku o ustalenie prawa odpowiednio do świadczenia pielęgnacyjnego albo specjalnego zasiłku opiekuńczego w terminie 3 miesięcy, licząc od wydania orzeczenia o stopniu niepełnosprawności albo o niepełnosprawności.

Polecamy też artykuł o trzech wzorach stosowanych w procedurze przyznawania świadczenia wspierającego:

Trzy wzory dla świadczenia wspierającego: wniosek (PPW) i kwestionariusz (PPW-K) i formularz dla zespołu ds. orzekania. Ściągnij [Word, PDF]

Inne wyjaśnienia MRiPS

Ocena poziomu potrzeby wsparcia ma być dokonywana przez zespoły wojewódzkie. Jak mam na nią dojechać z osobą, która prawie nie opuszcza domu?

Nowe rozwiązania zakłada przeprowadzenia oceny, przez zespół ustalający poziom potrzeby wsparcia, w miejscu pobytu zainteresowanej osoby niepełnosprawnej. Na jej wniosek ocena będzie dokonana w miejscu zaproponowanym przez zespół wojewódzki.

Czy składki na ubezpieczenie społeczne przy rezygnacji z świadczenia pielęgnacyjnego będą opłacane do momentu uzyskania uprawnień emerytalnych bez względu na to, ile lat „wysługi” do momentu rezygnacji zgromadzili?

W sytuacji gdy osoba z niepełnosprawnością wybierze świadczenie wspierające, składki na ubezpieczenie emerytalno-rentowe dla jej dotychczasowego opiekuna będą opłacane bez względu na posiadany przez niego staż ubezpieczeniowy (okresy składkowe i nieskładkowe).

Mój syn z niepełnosprawnością intelektualną nie mówi i nie jest świadomy grożących mu niebezpieczeństw. Czytając listę czynności i zadań, jakie będą brane pod uwagę podczas oceny  obawiam się, że moje dziecko  zostanie w tej ocenie pokrzywdzone, bo przecież ma ręce i nogi?

Nie, nie zostanie pokrzywdzone, ponieważ przy ocenie zdolności do samodzielnego wykonania czynności lub zadania uwzględniana będzie nie tylko fizyczna możliwość wykonania przez osobę czynności lub zadania, ale również zdolność tej osoby do podejmowania decyzji i świadomość skutków swoich działań. Dlatego wsparcia będzie wymagała osoba, która nie rozumie konieczności lub następstw wykonywania określonej czynności lub zadania, związanego z codziennym funkcjonowaniem - np. fizycznie jest w stanie odkręcić wodę w kranie, ale może nie wiedzieć po co to robi, nie wie jak ustawić właściwy poziom temperatury, ilość lejącej się wody oraz może nie wiedzieć, że skrajnie gorąca woda może ją oparzyć a zatkany odpływ czy rozlewanie wody prysznicem może skutkować zalaniem mieszkania. W ocenie każdy elementów, od samego wykonania po wiedzę o potrzebie i skutkach jego wykonania bądź nie, warunkujący uznania czynności lub zadania jako wykonane będzie brany pod uwagę. Dodatkowo należy wskazać, że określenie niezbędnego wsparcia dotyczy również oceny czy osoba, która wykonuje czynność lub zadanie robi to z dezorientacją lub w ogóle podejmuje inicjatywy w kierunku jego wykonania. 

Czy pobieranie świadczeń emerytalno–rentowych (np. renty inwalidzkiej, emerytury) będzie miało wpływ na prawo do świadczenia wspierającego?

Nie, pobieranie świadczeń emerytalno-rentowych nie będzie miało żadnego wpływu na prawo do świadczenia wspierającego.

Inne artykuły o świadczeniu wspierającym:

Prawo
Niedobrze u niepełnosprawnych. Źle z Wytycznymi, świadczeniem wspierającym, kwotami świadczeń [List]
22 gru 2025

Do redakcji Infor.pl stale wpływają listy od osób niepełnosprawnych rozczarowanych praktyką przyznawania świadczeń dla nich w ostatnich latach. Główny zarzut dotyczy wysłania w grudniu 2024 r. przez przedstawicieli rządu Wytycznych do WZON, które zmodyfikowały (kwotowo w dół) zasady przyznawania świadczenia wspierającego. W opinii osób niepełnosprawnych ci z nich, którzy są w wieku 75+, niewidomi, niesłyszące oraz poruszający się na aktywnych wózkach mają limity punktów poziomu potrzeby wsparcia, co zmniejsza wartość świadczenia wspierającego (albo pozbawia go). Hipotezę tą potwierdza wprost dokument Wytycznych ujawniony przez Infor.pl w odniesieniu do osób niepełnosprawnych w wieku 75+. Obecnie czekamy na wynik interwencji RPO w odniesieniu do pozostałych grup wskazywanych jako pokrzywdzone Wytycznymi. W artykule kolejny list osoby niepełnosprawnej w tej sprawie.

Te sklepy będą otwarte w Wigilię w 2025 roku. W jakich zawodach poza handlem praca jest dozwolona w Wigilię i inne święta? Jakie kary grożą pracodawcom?
23 gru 2025

W 2025 roku Wigilia po raz pierwszy będzie dniem wolnym od pracy. Kodeks pracy przewiduje jednak sytuacje, w których praca w niedziele i święta, w tym w Wigilię, jest dozwolona. Które sklepy będą otwarte w Wigilię?

Koniec taniego wykupu mieszkań komunalnych? W Sejmie praca wre nad nowymi przepisami, wejdą w 2027 r.
22 gru 2025

Miliony Polaków przez lata wykupywały mieszkania komunalne za ułamek ich wartości. Teraz to się skończy. Sejm pracuje nad ustawą, która zakaże gminom udzielania wysokich zniżek przy sprzedaży lokali. Zmiany mają wejść w życie latem 2027 roku. Sprawdź, co to oznacza dla najemców, seniorów i samorządów – oraz dlaczego politycy chcą zatrzymać wyprzedaż publicznego zasobu mieszkaniowego.

Wyjaśniamy dlaczego PZON i WZON usuwają punkt 7 wskazań w orzeczeniu o niepełnosprawności. To przez przepisy
22 gru 2025

Przepisy nakazują sprawdź lekarzowi, czy osoba niepełnosprawna umie się ubrać, umyć oraz czy może wyjść na zewnątrz mieszkania. Jeżeli tak, to lekarz musi ją uznać za samodzielną i niepotrzebującą stałej opieki. Wyklucza to możliwość przyznania pkt 7 we wskazaniach do orzeczenia o niepełnosprawności (stopień znaczny). Ta procedura wynika z rozporządzenie Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z 15 lipca 2003 r. w sprawie orzekania o niepełnosprawności i stopniu niepełnosprawności. Fala informacji z całej Polski o nagminnym odbieraniu przez WZON i PZON pkt 7 wynika nie ze zmian w prawie w ostatnich kilkunastu miesiącach. To prawdopodobnie efekt zmian w jego wykładni w kierunku skrajnie niekorzystnej dla osób niepełnosprawnych. Odebranie pkt 7 oznacza, że osoba niepełnosprawna nie wymaga ciągłej opieki

Aplikacja "Schrony" pokazuje gdzie się ukryć. Czy będzie rozbudowana?
22 gru 2025

Aplikacja "Schrony" uruchomiona w poprzednim roku pokazuje gdzie się ukryć. Można w niej sprawdzić rozmieszenie miejsc schronienia dla ludności. Najwięcej schronów i ukryć znajduje się na Śląsku i Mazowszu. Czy aplikacja będzie rozbudowana?

Wigilia wolna od pracy w praktyce nie dla wszystkich pracowników. Oto dlaczego szef-pracoholik jest groźny dla całej firmy
22 gru 2025

Zgodnie z przepisami od 2025 roku 24 grudnia jest w Polsce dniem ustawowo wolnym od pracy. Wolna Wigilia przez wielu jest oceniana jako gest troski o pracowników, ukłon w stronę work-life balance i odpowiedź na realne potrzeby ludzi. W publicznej debacie jednak rzadko mówi się to tym, jak ta decyzja wpływa na liderów. Bo choć zespoły szybciej myślą o barszczu i choince, dla kadry zarządzającej święta to często jeden z najbardziej intensywnych i obciążających momentów w roku. To właśnie liderzy wykonują w tym czasie ogromną, niewidzialną pracę.

Jawność płac - początek zmian 24 grudnia 2025 r. Co naprawdę się zmienia teraz, co za pół roku a co jeszcze później?
22 gru 2025

W Wigilię 24 grudnia 2025 r. wchodzą w życie pierwsze zmiany kodeksu pracy dotyczące przejrzystości wynagrodzeń w procesie rekrutacyjnym. Pracodawcy będą musieli przekazywać kandydatom informację o proponowanym wynagrodzeniu (kwocie lub przedziale) oraz stosować neutralny język w ofertach pracy. Kolejne rozwiązania wynikające z unijnej dyrektywy o równości wynagrodzeń mają zostać wdrożone w prawie krajowym do 7 czerwca 2026 r., przy czym część obowiązków (np. raportowanie) będzie uruchamiana etapami w kolejnych latach.

Nowa ulga dla posiadaczy studni, która wzbudza kontrowersje – „jak tylko ludzie dowiedzą się o tym, że procedujemy taką ustawę, to od jutra u nas będą kopali następne studnie”. Kto ostatecznie zostanie zwolniony z opłaty i będzie mógł uniknąć nawet 60 tys. zł kary?
23 gru 2025

W dniu 17 października 2025 r., do Sejmu został wniesiony poselski projekt ustawy o zmianie ustawy – prawo wodne, który zakłada czasowe zwolnienie z opłaty legalizacyjnej za urządzenie wodne wykonane bez wymaganego pozwolenia lub zgłoszenia wodnoprawnego oraz warunkowe zwolnienie z przewidzianych w ustawie kar pieniężnych. Oszacowano, że na rozwiązaniu przewidzianym w projekcie, może skorzystać nawet 40 tys. gospodarstw rolnych, jednak – nie tylko rolnicy będą mogli bezkosztowo zalegalizować swoje studnie. Ten aspekt wzbudził niemałe kontrowersje podczas posiedzenia sejmowej Komisji Gospodarki Morskiej i Żeglugi Śródlądowej.

Prezenty stanowią nawet do 40 proc. świątecznych wydatków większości Polaków [BADANIE]
22 gru 2025

Polacy wskazują, jaką część ich bożonarodzeniowego budżetu stanowią wydatki na prezenty. Spośród 10 wariantów odpowiedzi najczęściej wybierane są przedziały 20-30% oraz 30-40% – odpowiednio 18,5% i 18,2%. Na trzecim miejscu jest zakres 40-50%, podawany przez 12,9% rodaków. Na czwartej pozycji widać 10-20% – 11,3% wskazań. Z kolei 10,2% ankietowanych jest niezdecydowanych. 8,4% respondentów deklaruje 50-60%. Natomiast 6,6% badanych nie kupuje żadnych prezentów.

Alimenty, gdy rodzic nie pracuje. Ile wynoszą?
22 gru 2025

Przepisy nie określają wprost ile powinny wynosić alimenty, jeżeli rodzic pozostaje bez zatrudnienia. Kodeks rodzinny i opiekuńczy zawiera jednak ważne zasady. Czy możliwe jest zatem zaprzestanie płacenia alimentów, jeśli brakuje stałej pracy?

pokaż więcej
Proszę czekać...