ZUS: Przełom w przeliczaniu emerytur. Fala wyroków dotarła do sądów II instancji {wyrok TK z 4 czerwca 2024 r. SK 140/20}

dr radca prawny Andrzej Hańderek
radca prawny
rozwiń więcej
tomasz.krol@infor.pl Tomasz Król
prawnik - prawo pracy, cywilne, gospodarcze, administracyjne, podatki, ubezpieczenia społeczne, sektor publiczny
rozwiń więcej
ZUS: Przełom w przeliczaniu emerytur. Fala wyroków dotarła do sądów II instancji {wyrok TK z 4 czerwca 2024 r. SK 140/20} / Shutterstock

Emeryci seryjnie wygrywają w sądach okręgowych (I instancja) spory o przeliczenie emerytur w związku z wyrokiem TK z 4 czerwca 2024 r. Wyroki te są jednak nieprawomocne. Teraz emeryci wygrywają pierwsze sprawy w sądach apelacyjnych (ZUS próbuje tam podważać niekorzystne dla siebie wyroki sądów I instancji). Wiele wskazuje na to, że opisany w artykule wyrok, to zapowiedź całej ich serii (korzystnych dla emerytów, niekorzystnych dla ZUS). W artykule prezentujemy jedno z pierwszych prawomocnych orzeczeń sądów powszechnych po wyroku TK z 4 czerwca 2024 r. SK 140/20. Emerytka wygrała zarówno podwyższenie emerytury jak i wyrównanie za trzy lata wstecz. Wyrównanie wynosi 29.606,12 zł. Niestety nie rekompensuje to szkody z tytułu zaniżenia emerytury, gdyż ta wynosi za okres od przyznania zaniżonej emerytury w 2017 r. do czerwca 2025 r. – 53.313,56 zł. W sądach są dziesiątki takich spraw. Wszystkie dotyczą ponownego przeliczenie emerytur obniżonych niezgodnie z Konstytucją RP o korzyści z emerytur wcześniejszych.

Autor artykułu: dr Andrzej Hańderek (radca prawny), opracowanie redakcyjne Tomasz Król

Podwyżka emerytury o 768 zł. Wyrównanie 29 606,12 zł. Przeliczenie emerytury {wyrok TK z 4 czerwca 2024 r.}

Po ośmiu miesiącach walki przed Zakładem Ubezpieczeń Społecznych, a następnie przed Sądem Okręgowym w Bydgoszczy oraz Sądem Apelacyjnym w Gdańsku udało się wywalczyć podwyższenie wysokości emerytury. Z moich szacunków wynika, że emerytura powinna wzrosnąć o 768,38 zł. Aktualnie czekamy na realizację wyroku przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych.

Sąd zasądził wyrównanie 3 lata wstecz od miesiąca złożenia wniosku o ponowne obliczenie emerytury – 29.606,12 zł. Nie rekompensuje to w pełni kwoty 53.313,56 zł.

53.313,56 zł to kwota zaniżenia wysokości emerytury za okres od przyznania emerytury w wieku powszechnym do wydania nowej decyzji emerytalnej na skutek opisywanego wyroku (przyjmuję, że ZUS zrealizuje wyrok jeszcze w tym miesiącu).

Przeliczenie emerytur w efekcie wyroku TK - rozpoczyna się seria prawomocnych porażek ZUS w sądach?

W artykule omawiam wyrok Sądu Apelacyjnego w Gdańsku III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych z dnia 4 czerwca 2025 roku sygn. akt III AUa 403/25, na mocy którego Sąd Apelacyjny oddalił apelację ZUS od wyroku Sądu Okręgowego w Bydgoszczy VI Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych z dnia 28 stycznia 2025 roku sygn. akt VI U 2101/24.

Poniżej wyrok sądu (w pliku PDF do ściągnięcia)

wyrok

wyrok

W uzasadnieniu wyroku Sąd Apelacyjny trafnie wskazał, iż: „Brak publikacji wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 4 czerwca 2024 r. nie stoi jednak na przeszkodzie dokonaniu przez sądy orzekające prokonstytucyjnej wykładni art. 25 ust. 1b ustawy emerytalnej”.

Ważne

Wszystko to w efekcie wyroku Trybunału Konstytucyjnego z TK z 4 czerwca 2024 r.

Link do dokumentów w sprawie (IPO)

Link do komunikatu po wyroku TK z 4 czerwca 2024 r. (SK 140/20)

Krótki opis stanu faktycznego:

  1. Sprawa dotyczy Emerytki nauczycielskiej z rocznikami 1956.
  2. Emerytka przeszła na emeryturę nauczycielską we wrześniu 2006 roku.
  3. Emerytka otrzymała emeryturę powszechną w październiku 2017 roku, jednakże z uwagi na zastosowanie niekonstytucyjnego art. 25 ust. 1b ustawy emerytalnej, wypłata emerytury została zawieszona, gdyż emerytura w wieku powszechnym okazała się mniejsza niż wypłacana dotychczas emerytura nauczycielska.
  4. Emerytka w październiku 2024 roku wystąpiła do ZUS z wnioskiem o ponowne obliczenie emerytury w wieku powszechnym z pomięciem art. 25 ust. 1b ustawy emerytalnej, powołując się na wyrok TK z dnia 4 czerwca 2024 roku sygn. akt SK 140/20.
  5. ZUS w październiku 2024 roku wydał decyzję odmowną, od której Emerytka złożyła odwołanie do Sądu Okręgowego w Bydgoszczy.
  6. Sąd Okręgowy w Bydgoszczy wyrokiem z dnia 28 stycznia 2025 roku sygn. akt VI U 2101/24 przyznał rację Emerytce i zmienił zaskarżoną decyzję ZUS w ten sposób, że zobowiązał ZUS do ponownego obliczenia wysokości emerytury w wieku powszechnym z pomięciem art. 25 ust. 1b ustawy emerytalnej.

Przeliczenie emerytur (podwyżka i wyrównanie) - ZUS złożył apelację od wyroku Sąd Okręgowego w Bydgoszczy.

Sąd Apelacyjny w Gdańsku wyrokiem z dnia 4 czerwca 2025 roku sygn. akt III AUa 403/25 oddalił apelację ZUS, tym samym wyrok Sądu Okręgowego w Bydgoszczy stał się prawomocny.

Obecnie czekamy na realizację prawomocnego wyroku przez ZUS.

Polecamy VAT 2025. Podatki część 2

Spodziewane skutki wyroku w sprawie przeliczenia emerytur (podwyżka świadczenia i wyrównanie za trzy lata)

  • Wzrost wysokości pobieranej emerytury o 768,38 zł.
  • Wyrównanie 3 lata wstecz od miesiąca złożenia wniosku o ponowne obliczenie emerytury – 29.606,12 zł.
  • Wysokość poniesionej przez Emerytkę szkody za okres od przyznania zaniżonej emerytury w 2017 roku do czerwca 2025 roku – 53.313,56 zł.

W najbliższym czasie dowiemy się, w jaki sposób ZUS zrealizuje wyrok Sądu Okręgowego Bydgoszczy. W przypadku braku wyrównania Emerytce pełnej szkody, o ewentualną różnicę będziemy walczyć w ramach  powództwa cywilnego (odszkodowawczego) przeciwko Skarbowi Państwa.

 Więcej informacji w temacie wyroku TK z dnia 4 czerwca 2024 r. sygn. akt SK 140/20, w tym test do sprawdzenia, czy wyrok TK dotyczy sytuacji emeryta, a także propozycję wniosku o ponowne przeliczenie emerytury oraz propozycję odwołania od decyzji odmownej ZUS, można przeczytać na stronie kancelarii pod linkiem

Prawo
Koniec taniego wykupu mieszkań komunalnych? W Sejmie praca wre nad nowymi przepisami, wejdą w 2027 r.
22 gru 2025

Miliony Polaków przez lata wykupywały mieszkania komunalne za ułamek ich wartości. Teraz to się skończy. Sejm pracuje nad ustawą, która zakaże gminom udzielania wysokich zniżek przy sprzedaży lokali. Zmiany mają wejść w życie latem 2027 roku. Sprawdź, co to oznacza dla najemców, seniorów i samorządów – oraz dlaczego politycy chcą zatrzymać wyprzedaż publicznego zasobu mieszkaniowego.

Aplikacja "Schrony" pokazuje gdzie się ukryć. Czy będzie rozbudowana?
22 gru 2025

Aplikacja "Schrony" uruchomiona w poprzednim roku pokazuje gdzie się ukryć. Można w niej sprawdzić rozmieszenie miejsc schronienia dla ludności. Najwięcej schronów i ukryć znajduje się na Śląsku i Mazowszu. Czy aplikacja będzie rozbudowana?

Wigilia wolna od pracy w praktyce nie dla wszystkich pracowników. Oto dlaczego szef-pracoholik jest groźny dla całej firmy
22 gru 2025

Zgodnie z przepisami od 2025 roku 24 grudnia jest w Polsce dniem ustawowo wolnym od pracy. Wolna Wigilia przez wielu jest oceniana jako gest troski o pracowników, ukłon w stronę work-life balance i odpowiedź na realne potrzeby ludzi. W publicznej debacie jednak rzadko mówi się to tym, jak ta decyzja wpływa na liderów. Bo choć zespoły szybciej myślą o barszczu i choince, dla kadry zarządzającej święta to często jeden z najbardziej intensywnych i obciążających momentów w roku. To właśnie liderzy wykonują w tym czasie ogromną, niewidzialną pracę.

Jawność płac - początek zmian 24 grudnia 2025 r. Co naprawdę się zmienia teraz, co za pół roku a co jeszcze później?
22 gru 2025

W Wigilię 24 grudnia 2025 r. wchodzą w życie pierwsze zmiany kodeksu pracy dotyczące przejrzystości wynagrodzeń w procesie rekrutacyjnym. Pracodawcy będą musieli przekazywać kandydatom informację o proponowanym wynagrodzeniu (kwocie lub przedziale) oraz stosować neutralny język w ofertach pracy. Kolejne rozwiązania wynikające z unijnej dyrektywy o równości wynagrodzeń mają zostać wdrożone w prawie krajowym do 7 czerwca 2026 r., przy czym część obowiązków (np. raportowanie) będzie uruchamiana etapami w kolejnych latach.

Nowa ulga dla posiadaczy studni, która wzbudza kontrowersje – „jak tylko ludzie dowiedzą się o tym, że procedujemy taką ustawę, to od jutra u nas będą kopali następne studnie”. Kto ostatecznie zostanie zwolniony z opłaty i będzie mógł uniknąć nawet 60 tys. zł kary?
22 gru 2025

W dniu 17 października 2025 r., do Sejmu został wniesiony poselski projekt ustawy o zmianie ustawy – prawo wodne, który zakłada czasowe zwolnienie z opłaty legalizacyjnej za urządzenie wodne wykonane bez wymaganego pozwolenia lub zgłoszenia wodnoprawnego oraz warunkowe zwolnienie z przewidzianych w ustawie kar pieniężnych. Oszacowano, że na rozwiązaniu przewidzianym w projekcie, może skorzystać nawet 40 tys. gospodarstw rolnych, jednak – nie tylko rolnicy będą mogli bezkosztowo zalegalizować swoje studnie. Ten aspekt wzbudził niemałe kontrowersje podczas posiedzenia sejmowej Komisji Gospodarki Morskiej i Żeglugi Śródlądowej.

Prezenty stanowią nawet do 40 proc. świątecznych wydatków większości Polaków [BADANIE]
22 gru 2025

Polacy wskazują, jaką część ich bożonarodzeniowego budżetu stanowią wydatki na prezenty. Spośród 10 wariantów odpowiedzi najczęściej wybierane są przedziały 20-30% oraz 30-40% – odpowiednio 18,5% i 18,2%. Na trzecim miejscu jest zakres 40-50%, podawany przez 12,9% rodaków. Na czwartej pozycji widać 10-20% – 11,3% wskazań. Z kolei 10,2% ankietowanych jest niezdecydowanych. 8,4% respondentów deklaruje 50-60%. Natomiast 6,6% badanych nie kupuje żadnych prezentów.

Alimenty, gdy rodzic nie pracuje. Ile wynoszą?
22 gru 2025

Przepisy nie określają wprost ile powinny wynosić alimenty, jeżeli rodzic pozostaje bez zatrudnienia. Kodeks rodzinny i opiekuńczy zawiera jednak ważne zasady. Czy możliwe jest zatem zaprzestanie płacenia alimentów, jeśli brakuje stałej pracy?

Przekazanie pracownikowi informacji o warunkach pracy i płacy to za mało. Jakie jeszcze obowiązki obciążają pracodawcę?
22 gru 2025

Choć co do zasady strony stosunku pracy są równe, to jednak z uwagi na jego charakter i fakt, że pracodawca jest podmiotem profesjonalnym, na gruncie prawa pracy zapewniono szereg narzędzi, które umacniają pracownika i zapewniają realizację przysługujących mu praw. Dotyczy to w szczególności informowania o warunkach pracy.

Nie każdego zatrudnianego pracownika trzeba skierować na badania. Dlaczego? Przepisy jasno to wskazują
21 gru 2025

Aby pracodawca zgodnie z przepisami mógł dopuścić zatrudnianego pracownika do pracy, ten musi legitymować się wymaganym orzeczeniem lekarskim o braku przeciwskazań do jej wykonywania. Jednak ta zasada nie obowiązuje w każdym przypadku. Dlaczego?

Od grudnia uważaj na dane udostępniane w czasie rekrutacji. Przepisy się zmieniają, a mało kto zwraca na to uwagę
20 gru 2025

Katalog danych, których udostępnienia można żądać od kandydata przed zatrudnieniem jest ograniczony. W grudniu 2025 r. w tym zakresie zajdzie też jedna mała, ale niezwykle istotna zmiana. Mało się o niej mówi, a wiele osób w ogóle nie zwraca na to uwagi.

pokaż więcej
Proszę czekać...