Rozbieżność w orzecznictwie
Aktualnie ugruntowany jest pogląd, iż złożenie wniosku o zawezwanie do próby ugodowej (po spełnieniu pewnych wymogów) przerywa bieg przedawnienia (art. 123 § 1 pkt 1 k.c.).
Uzasadnione wątpliwości powstają jednak wówczas, gdy przedsiębiorca (wierzyciel) ponawia wnioski o zawezwanie dłużnika do próby ugodowej, nie decydując się jednak na wystąpienie z właściwym powództwem. W takim przypadku rodzi się pytanie, czy kolejne zawezwanie do próby ugodowej skutkuje przerwaniem biegu przedawnienia. Jak dotąd problem ten nie został w pełni rozstrzygnięty w orzecznictwie ani w nauce prawa. Na tle orzecznictwa sądów powszechnych można zaobserwować dwa – oczywiście przeciwstawne – poglądy.
Polecamy serwis: W sądzie
Zawezwanie do próby ugodowej – przerwanie biegu przedawnienia
Pogląd, którego zwolennicy opowiadają się za przerwaniem biegu przedawnienia bez względu na liczbę wszczętych postępowań pojednawczych, został zaprezentowany w wyroku Sądu Apelacyjnego w Gdańsku z dnia 14 czerwca 2013 roku (I ACa 74/13). W ocenie Sądu, wierzyciel ma prawo korzystać z kodeksowych instytucji prowadzących do przerwania biegu przedawnienia (zawezwania do próby ugodowej), nawet wówczas, gdy zdaje on sobie sprawę ze stanowiska swojego dłużnika odmawiającego zapłaty żądanego roszczenia, i nawet gdy miałoby to uniemożliwić choćby przez bardzo długi okres przedawnienie się jego roszczenia.
Sąd wyjaśnił dalej, że skoro żaden przepis procedury cywilnej nie zabrania wielokrotnego korzystania z instytucji zawezwania do próby ugodowej, a jej podjęcie nie musi prowadzić do zawarcia ugody, by wywołać wskazany skutek, to brak jest podstaw do przyjęcia, że wyłącznie pierwsze zawezwanie do próby ugodowej spowoduje przerwanie biegu przedawnienia w rozumieniu art. 123 §1 pkt l k.c.
Czy przed sądem można zawrzeć ugodę?
Wielokrotne zawezwanie do próby ugodowej jako nadużycie prawa
Pogląd ten zupełnie mnie nie przekonuje. Nie uwzględnia on aktualnej tendencji do nadmiernego wykorzystywania przez wierzycieli wspomnianego instrumentu prawnego. Wystąpienie z ponownym wnioskiem często stanowi element konkretnej taktyki procesowej, nie ma natomiast na celu realizacji roszczenia. W tego typu sytuacjach należałoby uznać takie zachowanie za nadużycie prawa i odmówić wierzycielowi ochrony.
Drugi pogląd: Zawezwanie do próby ugodowej nie przerywa biegu przedawnienia
Autor: Jacek Łubecki, radca prawny, Kancelaria Prawna Piszcz, Norek i Wspólnicy