Świadczenie pieniężne dla osób deportowanych do pracy przymusowej

Emilia Panufnik
rozwiń więcej
Świadczenie pieniężne dla osób deportowanych do pracy przymusowej. / fot. Shutterstock
Osoby deportowane do pracy przymusowej oraz osadzone w obozach pracy przez III Rzeszę i ZSRR uprawnione są do dedykowanego im świadczenia pieniężnego. Jest to świadczenie przyznawane także osobom, które nie mają ustalonego prawa do emerytury lub renty bądź pobierającym świadczenia o charakterze rentowym z instytucji zagranicznych.

Osoby deportowane do pracy przymusowej

Osoby deportowane do pracy przymusowej to w świetle ustawy o osobach deportowanych do pracy przymusowej oraz osadzonych w obozach pracy przez III Rzeszę i Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich osoby represjonowane, czyli takie, które:

  • w latach 1939–1945 były osadzone w obozie pracy przymusowej z przyczyn politycznych, narodowościowych, rasowych lub religijnych;
  • zostały deportowane (wywiezione) do pracy przymusowej – na co najmniej 6 miesięcy – w granicach państwa polskiego sprzed 1 września 1939 r. lub z terytorium państwa polskiego do:
    • III Rzeszy i na tereny przez nią okupowane w latach 1939–1945,
    • Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich i na tereny przez niego okupowane od 17 września 1939 r. do 5 lutego 1946 r. lub po tym okresie do końca 1948 r. z terytorium państwa polskiego w jego obecnych granicach.

Polecamy: RODO 2019. Plusy i minusy zmian od 4 maja

Świadczenia pieniężnego nie otrzyma osoba, która ma ustalone prawo do dodatku kombatanckiego lub dodatku za tajne nauczanie. Natomiast jeśli dana osoba uprawniona jest jednocześnie do dodatku określonego przepisami ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników lub o uprawnieniach przysługujących żołnierzom zastępczej służby wojskowej przymusowo zatrudnionym w kopalniach węgla, kamieniołomach i zakładach wydobywania rud uranu przysługuje świadczenie albo dodatek wyższy lub wybrany przez uprawnionego.

Omawiane świadczenie przysługuje osobom, które w trakcje represji były obywatelami polskimi i nadal nimi są.

Wysokość świadczenia

Kwota świadczenie może wynosić od 11,13 zł do 222,01 zł. Jej dokładna wysokość uzależniona jest od liczby pełnych miesięcy przepracowanych przymusowo. Minimum to 6 miesięcy, a maksymalnie 20 miesięcy pracy. Kwota ta podlega corocznej waloryzacji.

Wniosek o świadczenie pieniężne

W celu przyznania świadczenia składa się stosowny wniosek do ZUS. Zakład Ubezpieczeń Społecznych nie dysponuje formularzem wniosku dedykowanym temu świadczeniu. Są to bowiem nieliczne sytuacje i pismo należy napisać samodzielnie. Powinien zawierać następujące elementy:

1) imię i nazwisko wnioskodawcy,

2) datę urodzenia,

3) adres zamieszkania,

4) numer ewidencyjny PESEL,

5) wskazanie adresu lub konta bankowego, na który ma być doręczana lub dokonywana wypłata świadczenia,

6) oświadczenie o niepobieraniu z innego organu emerytalno-rentowego lub z innego oddziału Zakładu Ubezpieczeń Społecznych:

a) emerytury lub renty,

b) świadczenia pieniężnego.

Niezbędne jest również dołączenie załącznika w postaci decyzji o przyznaniu świadczenia. Taką decyzję wydaje Kierownik Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych (bądź osoba przez niego upoważniona). Aby uzyskać decyzję o przyznaniu świadczenia należy:

  • wypełnić i złożyć wniosek o przyznanie uprawnień do świadczeń pieniężnych dla osób deportowanych (WZÓR) wraz z opinią wystawioną przez stowarzyszenie właściwe dla określonego rodzaju doznanych represji w Urzędzie do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych,
  • dołączyć dokumenty potwierdzające rodzaj i okres represji.

Wniosek o przyznanie świadczenia pieniężnego dla osób deportowanych do pracy przymusowej

kombatanci.gov.pl

Wypłata

Świadczenie wypłacane jest przez właściwy ze względu na miejsce zamieszkania osoby zainteresowanej oddział ZUS. Dla osób mieszkających w Polsce za miejsce zamieszkania uznaje się miejsce zameldowania. Do wypłaty dochodzi co miesiąc wraz z wypłata emerytury lub renty bądź w przypadku zamieszenia prawa do świadczenia emerytalno-rentowego w trzecim miesiącu każdego kwartału.

Podstawa prawna:

Rozporządzenie Prezesa Rady Ministrów z dnia 29 sierpnia 1996 r. w sprawie trybu wypłacania świadczenia pieniężnego przysługującego osobom deportowanym do pracy przymusowej oraz osadzonym w obozach pracy przez III Rzeszę i Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich (Dziennik Ustaw rok 1996 nr 107 poz. 505)

Ustawa z dnia 31 maja 1996 r. o osobach deportowanych do pracy przymusowej oraz osadzonych w obozach pracy przez III Rzeszę i Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich (Dziennik Ustaw rok 2019 poz. 1168)

Prawo
Alimenty, gdy rodzic nie pracuje. Ile wynoszą?
22 gru 2025

Przepisy nie określają wprost ile powinny wynosić alimenty, jeżeli rodzic pozostaje bez zatrudnienia. Kodeks rodzinny i opiekuńczy zawiera jednak ważne zasady. Czy możliwe jest zatem zaprzestanie płacenia alimentów, jeśli brakuje stałej pracy?

Przekazanie pracownikowi informacji o warunkach pracy i płacy to za mało. Jakie jeszcze obowiązki obciążają pracodawcę?
22 gru 2025

Choć co do zasady strony stosunku pracy są równe, to jednak z uwagi na jego charakter i fakt, że pracodawca jest podmiotem profesjonalnym, na gruncie prawa pracy zapewniono szereg narzędzi, które umacniają pracownika i zapewniają realizację przysługujących mu praw. Dotyczy to w szczególności informowania o warunkach pracy.

Nie każdego zatrudnianego pracownika trzeba skierować na badania. Dlaczego? Przepisy jasno to wskazują
21 gru 2025

Aby pracodawca zgodnie z przepisami mógł dopuścić zatrudnianego pracownika do pracy, ten musi legitymować się wymaganym orzeczeniem lekarskim o braku przeciwskazań do jej wykonywania. Jednak ta zasada nie obowiązuje w każdym przypadku. Dlaczego?

Od grudnia uważaj na dane udostępniane w czasie rekrutacji. Przepisy się zmieniają, a mało kto zwraca na to uwagę
20 gru 2025

Katalog danych, których udostępnienia można żądać od kandydata przed zatrudnieniem jest ograniczony. W grudniu 2025 r. w tym zakresie zajdzie też jedna mała, ale niezwykle istotna zmiana. Mało się o niej mówi, a wiele osób w ogóle nie zwraca na to uwagi.

Gorzka niespodzianka dla korzystających z kominków i centralnego ogrzewania. Można zapłacić wysoką grzywnę
21 gru 2025

Jak co roku wraz z rozpoczęciem sezonu grzewczego ponownie da się wyczuć duszący zapach dymu unoszącego się z kominów. Niestety, nie każdy korzysta wyłącznie z dozwolonych paliw, powodując tym samym smog oraz zwiększając zanieczyszczenie powietrza. Osoby, które wrzucają do pieców i kominków śmieci, muszą liczyć się z dotkliwymi karami.

Czy w tym roku na Wigilię obowiązuje zakaz sprzedaży żywego karpia? Czy grożą za to kary? Co mówią przepisy?
20 gru 2025

Co roku przed świętami Bożego Narodzenia wraca debata o sprzedaży żywych karpi. Istnieje grono zwolenników tradycji, a także ich przeciwników. Czy w 2025 roku obowiązują jakieś nowe przepisy zakazujące handlu żywymi karpiami? Jakie kary ewentualnie grożą za łamanie prawa? Sprawdzamy aktualny stan prawny i wyjaśniamy na co zwrócić uwagę podczas rybnych świątecznych zakupów.

Jak WIBOR wpływa na ratę kredytu? Radca prawny objaśnia cały mechanizm i tłumaczy z „bankowego” na nasze
20 gru 2025

WIBOR, czyli Warsaw Interbank Offered Rate. Brzmi to trochę jak nazwa skomplikowanej procedury technicznej i szczerze mówiąc - dla Twojego domowego budżetu ma podobne znaczenie. To właśnie ten parametr, niczym niewidzialna ręka, steruje wysokością rat milionów kredytów hipotecznych i leasingów w Polsce. Ale tu pojawia się pewien paradoks. Mimo że ten wskaźnik zagląda do portfela niemal każdemu z nas, zasady jego powstawania są dla większości ludzi - a nawet i przedsiębiorców - równie czytelne, co instrukcja obsługi promu kosmicznego.

Tego wniosku nie składaj pracodawcy z wyprzedzeniem. Rozpatrzy go odmownie i będzie miał rację
19 gru 2025

Pewnych spraw nie należy odkładać na ostatnią chwilę. Innych z kolei nie można załatwiać zbyt wcześnie. Dotyczy to również relacji między pracodawcą a pracownikiem. Każdorazowo trzeba rozważyć, który moment będzie najlepszy na dopełnienie konkretnego obowiązku.

Zasiłek pielęgnacyjny. Ważne terminy, o których warto pamiętać
19 gru 2025

Kiedy najlepiej składać wniosek o zasiłek pielęgnacyjny z MOPS? Jaki jest termin na wniesienie odwołania do SKO? Ubiegając się o świadczenia warto pamiętać o procedurach i wymaganych formalnościach.

POLSTR zastąpi WIBOR do końca 2027 r. Będzie też spread korygujący dla wcześniej zawartych umów kredytowych. MFiG wyda rozporządzenie
19 gru 2025

Ministerstwo Finansów w odpowiedzi na pytania PAP poinformowało, że wyznaczenie zamiennika WIBOR nastąpi w formie rozporządzenia, który wyda Minister Finansów i Gospodarki. Resort nie wyklucza także ujemnego wskaźnika (spreadu) korygującego dla zamiennika WIBOR przy wcześniej zawartych umowach kredytowych.

pokaż więcej
Proszę czekać...