Monitor Polski - rok 2022 poz. 1225

Obsługa i utrzymanie ruchu stanowisk zrobotyzowanych

Certyfikat

Bezterminowo

3 poziom Polskiej Ramy Kwalifikacji

Syntetyczna charakterystyka efektów uczenia się

Osoba posiadająca kwalifikację rynkową "Obsługa i utrzymanie ruchu stanowisk zrobotyzowanych" jest gotowa do obsługi i utrzymania w ruchu stanowiska zrobotyzowanego. Rozpoznaje zagrożenia związane z pracą na stanowisku zrobotyzowanym i organizuje własne stanowisko pracy zgodnie z zasadami bezpieczeństwa i higieny pracy oraz standardami określonymi dla danego stanowiska. Zna budowę robotów przemysłowych, co pozwala na samodzielne sterowanie i korygowanie pracy robota za pomocą kontrolera (ang. teach pendant) zgodnie z dokumentacją i standardami producenta. Posługuje się w swojej pracy dokumentacją techniczną, serwisową i instrukcjami obsługi. Osoba posiadająca kwalifikację zapewnia utrzymanie w ruchu i prawidłową pracę stanowiska zrobotyzowanego, a także rozpoznaje i diagnozuje usterki w pracy robota przemysłowego. Decyduje o sposobie usunięcia usterki zgodnie z zakresem swoich kompetencji oraz kontroluje efekty swoich działań. Przeprowadza bieżące czynności konserwacyjne w zakresie diagnostyki, wymiany zużytych części eksploatacyjnych oraz prawidłowej kalibracji pracy stanowiska zrobotyzowanego. Osoba posiadająca kwalifikację rynkową "Obsługa i utrzymanie ruchu stanowisk zrobotyzowanych" może znaleźć zatrudnienie w pracy na stanowiskach zrobotyzowanych jako operator i pracownik utrzymania ruchu w zautomatyzowanej produkcji przemysłowej.

Zestaw 1

Organizowanie środowiska pracy zgodnie z normami

Poszczególne efekty uczenia się

Kryteria weryfikacji ich osiągnięcia

Omawia zasady bezpieczeństwa pracy na stanowisku zrobotyzowanym

- identyfikuje występujące zagrożenia,

- omawia urządzenia zabezpieczające (np. rygle, kurtyny, maty, skanery),

- omawia sposoby pracy w strefie zagrożenia, w tym charakteryzuje procedury LOTO (Lockout/Tagout).

Omawia typy robotów przemysłowych i ich specyfikę

- charakteryzuje typy robotów przemysłowych (np. robot 6-osiowy, SCARA) i osie ruchu danego typu robota,

- rozpoznaje poszczególne elementy budowy robota przemysłowego (oprzyrządowanie, układy zasilające i sterujące),

- omawia parametry robotów przemysłowych (udźwig, zasięg i prędkość),

- posługuje się dokumentacją techniczną (elektryczną, mechaniczną, pneumatyczną i hydrauliczną), serwisową i instrukcjami obsługi.

Zestaw 2

Obsługiwanie stanowiska zrobotyzowanego

Poszczególne efekty uczenia się

Kryteria weryfikacji ich osiągnięcia

Obsługuje kontroler (ang. teach pendant) robota przemysłowego

- przełącza tryby pracy robota (automatyczny, półautomatyczny, manualny),

- używa przycisków funkcyjnych,

- steruje osiami (wykonuje ruchy liniowe, wykonuje ruch obrotowy),

- zmienia prędkości ruchu,

- rozumie podstawowe komendy pozwalające na poruszanie robotem w trybie ręcznym.

Przeprogramowuje pozycje robota i dostosowuje parametry narzędzia roboczego

- przeprowadza proste pomiary narzędzia roboczego (np. wyznacza TCP (ang. Tool Center Point), wyważa narzędzie, mierzy bazę),

- odczytuje podstawowe komendy procesowe zgodnie z instrukcją oraz dokumentacją techniczną producenta robota,

- modyfikuje pozycje robota.

Sprawdza gotowość stanowiska zrobotyzowanego do pracy

- ocenia wizualnie stan techniczny całego stanowiska zrobotyzowanego przed uruchomieniem i w razie potrzeby usuwa przeszkody,

- kontroluje systemy zabezpieczające (np. skanery drzwi, bariery świetlne, sygnalizację świetlno-dźwiękową),

- zamyka klatkę bezpieczeństwa stanowiska zrobotyzowanego i uzbraja system bezpieczeństwa,

- stosuje środki ochrony indywidualnej oraz stosuje osłony, w które stanowisko zrobotyzowane jest wyposażone,

- potwierdza gotowość stanowiska zrobotyzowanego do pracy.

Bezpiecznie uruchamia robota przemysłowego

- uruchamia robota w bezpiecznej prędkości pracy pozwalającej na sprawdzenie poprawności jego działania w całym procesie pracy,

- uruchamia robota w docelowej prędkości pracy.

Zestaw 3

Przegląd techniczny i usuwanie usterek eksploatacyjnych

Poszczególne efekty uczenia się

Kryteria weryfikacji ich osiągnięcia

Wykonuje bieżące przeglądy techniczne robota i jego oprzyrządowania

- posługuje się dokumentacją techniczną w celu zaplanowania terminu i zakresu przeglądu technicznego robota lub jego oprzyrządowania,

- charakteryzuje elementy eksploatacyjne oprzyrządowania (ulegające zużyciu),

- dobiera narzędzia diagnostyczne do wykonania przeglądu technicznego robota lub jego oprzyrządowania,

- realizuje założenia przeglądu technicznego robota lub jego oprzyrządowania.

Dokonuje wymiany części eksploatacyjnych stanowiska zrobotyzowanego zgodnie z zaleceniami producenta

- demontuje element narzędzia roboczego wymagający wymiany (np. zużyta przyssawka na chwytaku, zużyta dysza spawalnicza),

- demontuje inną część eksploatacyjną stanowiska zrobotyzowanego (np. porwany pokrowiec ochronny, uszkodzony pakiet kablowy),

- montuje nowy element narzędzia roboczego lub inną część eksploatacyjną w miejsce zużytej części,

- sprawdza punkt TCP (ang. Tool Center Point) wymienionego narzędzia i w razie potrzeby wyznacza go na nowo.

Diagnozuje i usuwa usterki

- bezpiecznie zatrzymuje pracę stanowiska zrobotyzowanego,

- lokalizuje usterkę stanowiska zrobotyzowanego: robota lub jego oprzyrządowania lub obszaru, w którym robot pracuje,

- definiuje rodzaj usterki stanowiska zrobotyzowanego: robota lub jego oprzyrządowania lub obszaru, w którym robot pracuje,

- decyduje o sposobie usunięcia usterki stanowiska zrobotyzowanego: robota lub jego oprzyrządowania lub obszaru, w którym robot pracuje, na podstawie stwierdzonych nieprawidłowości oraz zgodnie z zakresem swoich kompetencji,

- usuwa usterkę stanowiska zrobotyzowanego: robota lub jego oprzyrządowania lub obszaru, w którym robot pracuje, samodzielnie lub przekazuje informację o usterce osobom decyzyjnym.

Przywraca pracę stanowiska zrobotyzowanego po przeglądzie lub usterce

- sprawdza gotowość stanowiska zrobotyzowanego do pracy,

- bezpiecznie uruchamia i rozpoczyna pracę stanowiska zrobotyzowanego.

1. Metody walidacji

Weryfikacja efektów uczenia się wymaganych dla kwalifikacji rynkowej "Obsługa i utrzymanie ruchu stanowisk zrobotyzowanych" składa się z dwóch części: teoretycznej i praktycznej.

W części teoretycznej stosuje się metody testu teoretycznego (dowolnego typu) lub wywiadu ustrukturyzowanego (kryteria weryfikacji o charakterze teoretycznym, określone we wszystkich zestawach efektów uczenia się, muszą zostać sprawdzone tymi metodami). W części praktycznej walidacji stosuje się metody obserwacji w warunkach symulowanych lub obserwacji w warunkach rzeczywistych, uzupełnione wywiadem swobodnym (rozmową z komisją). Powyższe metody mogą być uzupełnione innymi metodami walidacji.

2. Zasoby kadrowe

Weryfikację efektów uczenia się przeprowadza komisja walidacyjna.

Komisja walidacyjna składa się z trzech członków. Każdy z członków komisji musi spełniać przynajmniej jedno z poniższych kryteriów. Łącznie członkowie komisji muszą spełniać wszystkie poniższe kryteria:

- przedstawiciel przemysłu, który posiada minimum 2 lata doświadczenia w zakresie konstruowania lub obsługi stanowisk zrobotyzowanych zdobytego w ciągu ostatnich 5 lat oraz minimum tytuł zawodowy inżyniera,

- przedstawiciel przemysłu, który posiada minimum 2 lata doświadczenia w zakresie pracy na stanowisku technika utrzymania ruchu (lub wyższym) zdobytego w ciągu ostatnich 5 lat,

- egzaminator posiadający uprawnienia nadane przez Centralną Komisję Egzaminacyjną do prowadzenia egzaminów zawodowych w branży elektroniczno-mechatronicznej, w obszarze robotyki lub pokrewnym.

W przypadku wykorzystywania w walidacji metody obserwacji w warunkach rzeczywistych dopuszcza się, aby jednym z członków komisji był przedstawiciel przedsiębiorstwa, w którym będzie odbywać się walidacja.

Komisja walidacyjna zobowiązana jest stosować kryteria weryfikacji przypisane do efektów uczenia się dla kwalifikacji rynkowej "Obsługa i utrzymanie ruchu stanowisk zrobotyzowanych" oraz stosować zasady i metody prowadzenia weryfikacji, zgodnie z celami walidacji i zasadami Zintegrowanego Systemu Kwalifikacji.

3. Sposób organizacji walidacji oraz warunki organizacyjne i materialne

Instytucja certyfikująca, o której mowa w art. 2 pkt 6 ustawy z dnia 22 grudnia 2015 r. o Zintegrowanym Systemie Kwalifikacji (Dz. U. z 2020 r. poz. 226), zwana dalej "instytucją certyfikującą", musi posiadać warunki organizacyjne i materialne niezbędne do prawidłowego przeprowadzenia walidacji w obu częściach: teoretycznej i praktycznej. Instytucja certyfikująca zapewnia:

- stanowiskowe szkolenie bezpieczeństwa i higieny pracy osobie przystępującej do walidacji,

- minimum jeden robot przemysłowy co najmniej 5-osiowy,

- dostępność dwóch narzędzi technologicznych instalowanych wymiennie na robocie (np. przyssawka i chwytak),

- klatkę bezpieczeństwa z trzema rodzajami zabezpieczeń,

- dwa stoły o dwóch różnych wysokościach (w tym jeden z regulacją kąta pochyłu),

- materiały eksploatacyjne i detale do ćwiczeń praktycznych,

- dokumentację stanowiska.

Instytucja certyfikująca ma obowiązek udostępnić na swojej stronie internetowej informacje o sprzęcie wykorzystywanym na etapie weryfikacji efektów uczenia się wymaganych dla kwalifikacji rynkowej "Obsługa i utrzymanie ruchu stanowisk zrobotyzowanych", w szczególności o modelu robota przemysłowego, rodzaju aplikacji robotycznej i rodzaju zainstalowanych systemów bezpieczeństwa na stanowisku. Dopuszcza się przeprowadzenie walidacji w warunkach rzeczywistych z wykorzystaniem maszyn dostępnych w przedsiębiorstwie.

4. Etapy identyfikowania i dokumentowania

Nie określa się.

Dokument potwierdzający udział w stanowiskowym szkoleniu bezpieczeństwa i higieny pracy zapewnionym przez organizatora walidacji

Nie rzadziej niż raz na 10 lat