Prawa seniora

ZUS i inne organy emeryalno-rentowe rozpoczęły już wypłaty renty wdowiej. Organy te wysyłają też do seniorów decyzje w sprawie przyznania lub odmowy renty wdowiej. W jakich przypadkach wdowa lub wdowiec na pewno nie dostanie nowego świadczenia? ZUS wymienił najczęstsze przyczyny decyzji odmownych.

Mało osób ma świadomość, a szczególnie osób starszych, że polityka senioralna w naszym kraju jest do tego stopnia rozwinięta, że jest specjalna ustawa o osobach starszych. Ustawa choć krótka to dość istotna dla praw seniorów, którzy mają ukończony 60 rok życia, czyli są tzw. seniorami 60 plus. Ustawa jest też istotna z perspektywy obowiązków państwa względem seniorów. Co zatem daje to prawo?

Od 1 lipca 2025 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych rozpocznie wypłatę renty wdowiej. Dotychczas do ZUS wpłynęło prawie milion wniosków. Łącznie, do wszystkich uprawnionych instytucji wpłynęło ponad 1 mln 64 tys. 414 wniosków o rentę wdowią. Sprawdź, komu przysługuje świadczenie, jakie są warunki i jak wygląda procedura.

Wyższa renta wdowia! Dzięki waloryzacji świadczeń ZUS podnosi limity – minimalna emerytura wzrasta do 1 878,91 zł brutto, a maksymalna kwota renty wdowiej skacze do 5 636,73 zł brutto. To oznacza więcej pieniędzy na koncie! Sprawdź, kto zyska i jakie są zasady wypłat!

ZUS wyjaśnia różnice między rentą rodzinną a rentą wdowią. Prawo do renty rodzinnej można uzyskać już w wieku 50 lat, ale renta wdowia wymaga spełnienia dodatkowych kryteriów, takich jak odpowiedni wiek czy limit wysokości świadczeń. Dowiedz się, dlaczego nie zawsze możliwa jest łączna wypłata świadczeń.

Co dalej ze świadczeniem 800 plus? Jest pomysł nowej formy wsparcia dla seniorów. Miałoby to być nawet 800 plus na rzecz seniorów ale i 800 plus dla 50. latków. Za co? Za każde wychowane i pracujące dziecko, które płaci podatki w Polsce. Inna opcja to dodatek emerytalny dla seniorów albo nawet zwrot od dzieci na rzecz rodziców 800 plus. To postulat, który wzbudza skrajne emocje i może wywołać debatę publiczną na temat sprawiedliwości pokoleniowej w systemie świadczeń. Czy taki postulat ma szanse na realizację? Czym jest sprawiedliwość społeczna? Czym jest zasada lex retro non agit? Jak seniorzy udowodniliby, że rzeczywiście taką opiekę sprawowali nad dzieckiem? Czy przyniesie to więcej wydatków czy też korzyści dla polskiego budżetu? Od kiedy i za jakie lata świadczenie miałoby być wypłacane? Są głosy za i przeciw - jak we wszystkim. Padł ciekawy pomysł jednorazowej rekompensaty, która byłaby formą odszkodowania, za utracony dochód, jednak wydaje się, że suma powinna obejmować jedynie damnumem emergens, bez lucrum cessans. Tak czy inaczej - 800 plus dla seniorów czy nawet 50. latków: kto miałby ustalić? Pytań jest wiele, podobnie jak wątpliwości. Jednak czy nowe propozycje znajdą odzwierciedlenie w regulacjach prawnych w 2026 r.? O tym w pewnym sensie zdecyduje Prezydent RP odpowiadając na najnowszą petycję.

Po każdej waloryzacji emerytur i rent rosną też kwoty tych świadczeń wolne od potrąceń i egzekucji. Nie inaczej jest w 2025 roku. Prezes ZUS wydał 18 lutego 2025 r. komunikat w sprawie kwoty najniższej emerytury i renty, dodatku pielęgnacyjnego i dodatku dla sierot zupełnych, kwot maksymalnych zmniejszeń emerytur i rent oraz kwot emerytur i rent wolnych od egzekucji i potrąceń.

Z początkiem 2025 roku weszły w życie nowe przepisy ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, które dadzą prawo do tzw. renty wdowiej. Chodzi o możliwość łączenia wypłaty renty rodzinnej (nie tylko tej wypłacanej przez ZUS) z innym świadczeniem wypłacanym przez ZUS, np. emeryturą, rentą. Ile wyniesie renta wdowia i jak oblicza to świadczenie ZUS?

ZUS informuje, że kobiety pobierające okresową emeryturę kapitałową po osiągnięciu męskiego powszechnego wieku emerytalnego (65 lat) będą miały z urzędu przeliczone świadczenie. Na przeliczeniu mogą zyskać nawet kilkaset złotych miesięcznie.

Renta wdowia obowiązująca od 2025 roku wywołuje duże zainteresowanie tysięcy seniorów. Jednym z kilku koniecznych do spełnienia warunków uzyskania prawa do tego świadczenia, jest pozostawanie we wspólności małżeńskiej do dnia śmierci małżonka. Czym jest ta wspólność małżeńska i jak ZUS będzie sprawdzał spełnienie tego warunku? Co wynika z orzeczeń Sądu Najwyższego?

Wyrównanie wieku emerytalnego kobiet i mężczyzn staje się nieuniknione, a w przyszłości może czekać nas jego dalsze podnoszenie. To efekt zmian demograficznych oraz wyzwań ekonomicznych, z którymi musi zmierzyć się system emerytalny. Co nas czeka?

O dodatkowe pieniądze dla seniora już od 2026 roku będzie mogła ubiegać się osoba uprawniona do złożenia wniosku o przyznanie bonu na rzecz seniora, czyli zstępny, na którym ciąży obowiązek alimentacyjny. Maksymalna wartość świadczenia w postaci bonu senioralnego wyniesie 2150 zł miesięcznie. Co istotne, wartość dodatku pielęgnacyjnego będzie wliczana do przychodu seniora uprawnionego do bonu.

Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (KRUS) wydała już 54 111 decyzji przyznających rentę wdowią emerytom i rencistom rolniczym – poinformowało biuro prasowe instytucji. Nowe świadczenia ruszają pełną parą – pierwsze wypłaty zaplanowano na 7 lipca br.

Wielu osobom odróżnienie niepełnosprawności od niezdolności do pracy sprawia kłopoty, co powoduje kłopotliwe nieporozumienia. Czasem można usłyszeć, że osoba, która np. straciła kończynę, jest niepełnosprawna, a nie otrzymała renty. ZUS wyjaśnia, że niepełnosprawność i niezdolność do pracy to dwa różne pojęcia, a orzeczenie niepełnosprawności nie zawsze decyduje o rencie. O zakwalifikowaniu poszczególnych osób do kategorii niepełnosprawnych, czy niezdolnych do pracy decydują odmienne przesłanki, różny jest ich podział na stopnie, mają odrębne podstawy prawne i wywołują inne skutki prawne.

Wdowy i wdowcy, którzy po śmierci małżonka mają prawo do własnego świadczenia, jak i do renty rodzinnej po tym małżonku, obecnie pobierają tylko jedno świadczenie wyższe lub wybrane. Od 2025 roku osoby w takiej sytuacji mogą wystąpić do ZUS z wnioskiem o zwiększenie pobieranego świadczenia. Zbieg prawa do świadczeń (tzw. renta wdowia) będzie przysługiwał po spełnieniu kilku, określonych w przepisach warunków. Na dzień 12 czerwca 2025 r. do ZUS-u złożono już ok. 910,5 tys. wniosków o tzw. rentę wdowią. To ok. 76 procent przewidywanych formularzy, które powinny zostać złożone. Wszyscy uprawnieni do renty wdowiej, którzy jeszcze nie złożyli wniosku ERWD, mają czas na przekazanie go do ZUS-u do 31 lipca 2025 r. W takim przypadku prawo do świadczenia będzie przysługiwało od lipca.

13 czerwca 2025 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych poinformował, że zakończył coroczną wysyłkę listów do emerytów i rencistów. W kopercie znajdują się dwie decyzje: o marcowej waloryzacji oraz trzynastej emeryturze.

Ostatnio jest "burza" wokół uprawnień dla osób z niepełnosprawnościami. Obiecywano wiele, a wyjdzie jak zwykle. Ba - pieniędzy nie dadzą, ale do 15 lat pozbawienia wolności już tak. Za co? No np. za brak opieki nad osobami z niepełnosprawnościami, za brak opieki nad teściami, rodzicami innymi: ogólnie osobami nieporadnymi. Cóż... można teściów lubić lub nie, podobnie z innymi bliskimi, ale nigdy nie powinno się ich zostawiać na pastwę losu, gdyż może to grozić konsekwencjami karnymi, nawet pozbawieniem wolności na wiele, wiele lat.

Liczba pracujących emerytów w Polsce dynamicznie rośnie. Na przestrzeni ostatnich dziewięciu lat zwiększyła się o niemal 52 proc. Jak wynika z danych ZUS, aktywnych zawodowo seniorów jest już 872,6 tys.

Renta socjalna to świadczenie, które ma zapewnić minimalne środki do życia osobom niezdolnym do pracy. Jednak w przypadku zadłużenia może podlegać zajęciu komorniczemu. W jakiej wysokości? Czy cała renta może zostać zajęta? Jakie przepisy regulują tę kwestię? Sprawdź, jakie są limity potrąceń, kwoty wolne od zajęcia i na jakie podstawy prawne się powołać.

Zakład Ubezpieczeń Społecznych wyjaśnia, że wniosek o ponowne przeliczenie emerytury może skutecznie złożyć emeryt, jeśli są ku temu podstawy. Jest to możliwe na przykład, gdy emeryt dysponuje nowymi dokumentami dotyczącymi dodatkowego stażu pracy czy dodatkowych zarobków uzyskanych przed lub po przyznaniu świadczenia emerytalnego. 

Biorąc pod uwagę obecną średnią długość dalszego trwania życia zgodnie z obowiązującymi od 1 kwietnia 2025 roku tablicami w tym zakresie, która dla 65 latka wynosi obecnie 220 miesięcy, możliwa jest ocena znaczenia wielkości kapitału zgromadzonego na IKZE dla ewentualnego podwyższenia świadczenia na emeryturze. W dużym uproszczeniu, dzieląc średnie kwoty zgromadzone na IKZE przez 220 miesięcy otrzymamy efektywnie – odpowiednio kwotę 93 albo 138 zł miesięcznie - informuje dr Marcin Wojewódka.

Na stronie Kancelarii Prezesa Rady Ministrów opublikowano w dniu 3 marca 2025 r. długo oczekiwane założenia projektu ustawy o ustalaniu wysokości emerytur z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych dla osób, które do 6 czerwca 2012 r. przeszły na emerytury na zasadach obowiązujących osoby urodzone przed 1 stycznia 1949 r. (nr UD204), czyli tzw. emerytury wcześniejsze. Założenia te komentuje dla infor.pl adwokat Konrad Giedrojć.

Wysokość nowego dodatku do renty socjalnej, czyli dodatku dopełniającego wynosi obecnie 2610,72 zł miesięcznie brutto. Renciści dostaną wyrównanie w maju, na łączną kwotę w wysokości 12 870 zł brutto. Komu przysługuje i gdzie należy złożyć wniosek o ten dodatek?

Już kolejny sezon w systemie podatkowym obowiązuje zwolnienie przeznaczone dla osób, które pozostają aktywne zawodowo mimo osiągnięcia wieku emerytalnego. Ulga dla pracującego seniora jest preferencją, z której chętnie korzystają podatnicy. Trzeba jednak pamiętać, że jest ona niejednokrotnie problematyczna i trudna w rozliczeniu. A także, że nie przysługuje każdemu seniorowi.

Ok. 9 mln emerytów i rencistów otrzyma korespondencję z ZUS. Należy dokładnie przeczytać otrzymane dokumenty. Chodzi o marcową waloryzację i dodatkowe roczne świadczenie pieniężne, czyli tzw. trzynastkę.