Tematy - Spis z natury - INFOR.PL

Przepisy ustawy o rachunkowości nakazują przeprowadzenie inwentaryzacji na ostatni dzień każdego roku obrotowego. Od tej reguły są jednak wyjątki. Termin i częstotliwość inwentaryzacji uważa się za dotrzymane m.in., jeżeli inwentaryzację zapasów materiałów, towarów, produktów gotowych i półproduktów znajdujących się w strzeżonych składowiskach i objętych ewidencją ilościowo-wartościową - przeprowadzono raz w ciągu dwóch lat.

Jedną z najpopularniejszych form inwentaryzacji jest spis z natury, niejednokrotnie określany w języku potocznym jako remanent. Jakie składniki majątku mogą być zinwentaryzowane tą drogą? Jakie są zasady przeprowadzenia spisu z natury?

W przypadku, jeżeli w spisie z natury sporządzonym na dzień zaprowadzenia ewidencji, jak i w spisach z natury sporządzonych na koniec poprzednich lat podatkowych zakupione przez podatnika w ramach prowadzonej działalności gospodarczej towary handlowe były ujmowane w jednostce miary (kilogramach), to również w sporządzonym na koniec kolejnego roku podatkowego spisie z natury towary te należy ująć w tej samej jednostce miary.

Ustawa o rachunkowości nakłada na jednostki obowiązek inwentaryzacji składników majątku na ostatni dzień roku obrotowego. Słowo „inwentaryzacja” wychodzi się od łacińskiego określenia „invenire”, które znaczy tyle, co „znaleźć, odkryć”. Mimo iż w języku potocznym kojarzy się ona z dokonaniem spisu z natury określonych składników na wybranym obszarze, w prawie bilansowym może być przeprowadzona trzema metodami: wspomnianym spisem z natury, drogą potwierdzenia sald oraz porównania danych w księgach rachunkowych z danymi zawartymi w odpowiednich dokumentach źródłowych.

Spis z natury umożliwia dokonanie fizycznego pomiaru ilości składników majątkowych za pomocą ich przeliczenia/zważenia/zmierzenia. Jeśli nie istnieje możliwość przeliczenia/zważenia/zmierzenia składników majątku, bo są one trudno mierzalne czy niedostępne, ponieważ występują w dużych partiach – sypkich (zboże), przestrzennych, czy są przechowywane w zwałach, zbiornikach, zasobnikach (paliwo, węgiel koks), to można ustalić ich ilość opierając się na obliczeniach technicznych za pomocą drogi tzw. szacunku.

Inwentaryzację można przeprowadzić w sposób tradycyjny lub elektroniczny. Pod pojęciem „tradycyjny” można rozumieć przeprowadzenie inwentaryzacji poprzez ręczny spis towarów i materiałów oraz środków trwałych na arkuszach spisowych.

Jak prawidłowo sporządzać spis z natury w przypadku prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej opodatkowanej ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych?

Inwentaryzację musi przeprowadzić każda jednostka na dzień bilansowy. Inwentaryzacja jest podstawą wiarygodnej wyceny bilansowej i poprawnego sprawozdania finansowego. Dlatego czynności inwentaryzacyjne należy przeprowadzić rzetelnie i z należytą starannością.

Inwentaryzacja majątku jest wymogiem polskiego prawa bilansowego. Jednocześnie jest sposobem kontroli wewnętrznej, która weryfikuje stan ilościowy i wartość mienia. Spis w jednostce gospodarczej powinien być przeprowadzany przynajmniej raz na cztery lata w odniesieniu do środków trwałych takich jak nieruchomości, maszyny i urządzenia oraz inne środki trwałe znajdujące się na terenie strzeżonym. W przypadku pozostałych środków trwałych inwentaryzacja powinna być przeprowadzana pod koniec każdego roku obrotowego. Inwentaryzacji dokonuje się za pomocą spisu z natury oraz weryfikacji danych w dokumentacji.

Każdy przedsiębiorca ma prawo rozszerzyć oraz zmienić rodzaj prowadzonej działalności. Może to nastąpić np. poprzez sprzedaż innego rodzaju towarów, czy też dołożenie do oferty nowych usług. Pojawia się jednak dodatkowe pytanie - czy zmiana taka powoduje konieczność zgłoszenia i sporządzenia spisu z natury?

Podatnicy prowadzący podatkowe księgi przychodów i rozchodów muszą na koniec każdego roku i w kilku innych sytuacjach sporządzić spis z natury zwany potocznie remanentem. Remanent jest ważny m.in. dlatego, że bierze się go pod uwagę obliczając dochód z działalności gospodarczej. Nieprawidłowy remanent oznacza nieprawidłowo ustalony dochód a więc również błędny PIT. Warto wiedzieć zatem jak i kiedy sporządzić taki spis oraz co powinien zawierać.

Dokonywanie spisu z natury jest jednym z obowiązków podmiotów prowadzących działalność gospodarczą. Jak prawidłowo go sporządzić?

Wszystkie jednostki, w tym jednostki zaliczane do sektora finansów publicznych, czeka kolejna inwentaryzacja. Większość aktywów jednostek inwentaryzuje się drogą spisu z natury, dlatego też uznaje się go za podstawową metodę inwentaryzacji.

Spis z natury

Inwentaryzacja przeprowadzana raz w ciągu dwóch lat

Spis z natury jako jedna z form inwentaryzacji

Spis z natury przy zastosowaniu jednostki miary

Zasady dotyczące przeprowadzania inwentaryzacji drogą potwierdzenia sald

Spis z natury składników trudno mierzalnych i niedostępnych

Dokumenty tradycyjne a elektroniczne podczas procesu inwentaryzacji

Sporządzanie spisu z natury – ryczałt od przychodów ewidencjonowanych

Jak się przygotować do inwentaryzacji

Jak efektywnie przeprowadzać spis przy wielu zespołach spisowych?

Spis natury przy zmianie rodzaju działalności

Remanent nie jest trudny - czyli jak przygotować spis z natury

Jak prawidłowo sporządzić spis z natury

Spis z natury jako metoda inwentaryzacji