Ochrona praw autorskich

Państwa Unii Europejskiej przyjęły dyrektywę o prawach autorskich. Nowe regulacje wprowadzają m.in. obowiązek filtrowania treści pod kątem praw autorskich oraz tzw. podatek od linków.

12 października 2018 r. Minister Finansów wydał interpretację ogólną w sprawie traktowania na gruncie ustawy o VAT opłat uiszczanych na podstawie art. 20 ust. 1 i art. 201 ust. 1 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych na rzecz organizacji zbiorowego zarządzania oraz skutków wyroku TSUE w sprawie C-37/16 w zakresie uprzedniego rozliczenia podatku. Prezentujemy w całości tę interpretację.

Prawo autorskie zawsze przysługuje twórcy utworu, który jest opatrzony jego nazwiskiem lub osobie, której przypisuje się autorstwo i której dane, w związku z rozpowszechnianiem utworu podano do publicznej wiadomości. Każda ingerencja w cudzy utwór – a zatem przypisywanie sobie jego autorstwa, zmienianie treści lub formy czy użytkowanie go bez uzyskania odpowiedniej zgody albo bez przeniesienia praw podlega sankcjom – cywilnym, karnym, dyscyplinarnym.

Branża hotelowa przez lata unikała opłat za odbiorniki TV umieszczone w pokojach. W końcu sąd zdecydował: musi płacić. Nawet jeśli formalnie nie jest właścicielem sprzętu. Telewizor w pokoju hotelowym jest czymś tak oczywistym, że mało kto zastanawia się nad opłatami związanymi z korzystaniem z niego. Ale, zgodnie z prawem, hotele muszą je wnosić na rzecz organizacji zbiorowego zarządzania, które następnie powinny je rozdzielać między twórców i wykonawców. Bo korzystanie przez gości z odbiorników TV jest traktowane jako publiczne odtwarzanie utworów.

Mnogość dostępnych na rynku produktów sprawia, że trudno oprzeć się wrażeniu, że niektóre z nich są co najmniej podobne do produktów konkurencji. Często jest to spowodowane cechami funkcjonalnymi produktu. Nierzadkie są jednakże również przypadki, gdzie podobieństwo wynika z kopiowania produktów konkurencji. W takich sytuacjach powstaje pytanie, czy naśladownictwo jest w świetle prawa dopuszczalne. Z jednej strony naśladownictwo jest elementem postępu gospodarczego. Z drugiej jednakże strony, naśladownictwo może prowadzić do przejęcia wyników pracy innego przedsiębiorcy. Mamy więc do czynienia z konfliktem dwóch wartości – publicznych (rozwój gospodarki) i prywatnych (ochrona czyjejś pracy).

Rejestracja znaku towarowego ma na celu uzyskanie prawa ochronnego polegającego na ustanowieniu wyłącznego prawa na używanie go w działalności zarobkowej lub zawodowej. Przedsiębiorca rejestrując znak towarowy musi spełnić określone prawem wymogi. Urząd Patentowy przeprowadzi procedurę administracyjną i wyda decyzję o udzieleniu prawa ochronnego albo o jego odmowie.

"Mała" nowela prawa autorskiego wprowadza istotne zmiany poprzez wydłużenie z 50 do 70 lat ochrony praw do utworów artystycznych utrwalonych na fonogramach. Wprowadza również dodatkowe środki zabezpieczające pozycję artystów, m.in. prawo do dodatkowego wynagrodzenia. Nowela została podpisana przez Prezydenta.

Znaki towarowe służą odróżnianiu towarów jednego przedsiębiorstwa od towarów innego przedsiębiorstwa. Znakiem towarowym może być w szczególności wyraz, rysunek a także melodia lub inny sygnał dźwiękowy. Ochrona znaków towarowych możliwa jest nie tylko w przypadku znaków, na które zostało udzielone prawo ochronne, ale również w przypadku znaków towarowych niezarejestrowanych.

Od dłuższego czasu toczyła się dyskusja, czy tzw. embeding, czyli „osadzanie” na stronie internetowej plików multimedialnych, udostępnionych w innym miejscu jest zgodne z prawem autorskim. Plik taki najczęściej zawiera utwór, więc na jego rozpowszechnianie powinno uzyskać się zgodę twórcy. Sytuacja wydaje się być jeszcze bardziej skomplikowana, gdy „osadzony” plik, został wcześniej umieszczony w sieci bez zgody autora. Czy w takiej sytuacji odpowiedzialność za nielegalne rozpowszechnienie utworu ponosi tylko udostępniający utwór, czy także osoba, która osadziła go na swojej stronie internetowej? Nad takim zagadnieniem pochylił się pod koniec 2014 roku Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej.

W braku odmiennego uregulowania umownego, prawa majątkowe z dzieła wykonanego przez pracownika w ramach umowy o pracę przechodzą na pracodawcę. Po rozwiązaniu umowy o pracę dotychczasowemu pracodawcy w dalszym ciągu przysługuje ochrona tych praw.

Memy są bardzo popularną formą wyrazu w Internecie. Przybierają zarówno postać krótkich filmów, obrazków, czy fotografii, które uzupełnia się o tekst. Powstają właściwie po każdym wydarzeniu np. memy z Balotellim po meczu Niemcy - Włochy na Euro 2012, a czasem w sposób zupełnie niezamierzony np. tzw. chytra baba z Radomia.

Majątkowe prawa autorskie są ograniczone w czasie. Po upływie określonego w ustawie terminu, każdy może korzystać z utworu bezpłatnie i swobodnie, pamiętając jednak o przestrzeganiu autorskich praw osobistych, które nigdy nie wygasają.

Dozwolony użytek osobisty pozwala wykorzystywać cudzy utwór bez zezwolenia twórcy i bez wypłacania mu za to wynagrodzenia. Jak nie przekroczyć tego uprawnienia?

Wynalazca, który ubiega się o ochronę patentową może wybrać jedną z procedur, na podstawie której będzie toczyć się postępowanie. Jak w takim razie chronić wynalazki w kraju? Jak prawidłowo dokonać zgłoszenia o udzielenie ochrony?

Zastrzeżenia patentowe to najważniejsza część dokumentacji zgłoszeniowej wynalazku, która stanowi podstawę do oceny zdolności patentowej przedmiotu zgłoszenia. Po udzieleniu patentu zastrzeżenia patentowe wyznaczają zakres przedmiotowy prawa wyłącznego z patentu na wynalazek, a zatem mają zasadnicze znaczenie z punktu widzenia interesu zgłaszającego.

Czy opłaty licencyjne z tytułu odtwarzania muzyki powinny być ponoszone przez przedsiębiorcę, czy też nie? Eksperci uważają, że każdy przypadek odtwarzania muzyki za pośrednictwem radia lub telewizji w firmie powinien być rozpatrywany oddzielnie.

Igrzyska olimpijskie to okres niezwykle emocjonujący dla zawodników jak też dla kibiców. Każdy z nas zna oficjalny symbol towarzyszący tym wydarzeniom sportowym. Jednakże warto zastanowić się nad ochroną praw autorskich do słynnego symbolu. Czy podlega on szczególnej ochronie prawnej?

Wiele marek obecnych na rynku, opatrzonych jest pewnymi symbolami. Najczęściej jest to R wpisane w okrąg bądź drukowane litery TM i SM. Przy okazji publikacji periodyków dostrzec można z kolei jeszcze inne oznaczenie – literę C w kółku. Warto odpowiedzieć sobie na pytanie co te symbole tak naprawdę oznaczają. W tym zakresie pokutuje bowiem wiele błędnych interpretacji.

Po złożeniu skomplikowanej dokumentacji naszego innowacyjnego rozwiązania, przychodzi czas na mniej przyjemne czynności dla każdego przedsiębiorcy tzn. wniesienie opłat do Urzędu Patentowego RP. Na szczęście koszt patentu nie pozbawi nas fortuny, a zapewni bezpieczeństwo i niezbędną ochronę. O jakich kwotach mowa? Kiedy, jak i gdzie dokonać opłat za ochronę naszego wynalazku?

Zgodnie z art. 26 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych „Wolno w sprawozdaniach o aktualnych wydarzeniach przytaczać utwory udostępniane podczas tych wydarzeń, jednakże w granicach uzasadnionych celem informacji”.

Osoby publikujące zdjęcia na stronach internetowych często narażone są na kradzieże ze strony innych użytkowników, którzy następnie zamieszczają je na innych serwisach. Czy zdjęcia w internecie objęte są ochroną przepisami prawa autorskiego? Jak należy postąpić w przypadku kradzieży?

Środki na ochronę własności intelektualnej dla mikro, małych i średnich przedsiębiorców, można uzyskać poprzez składanie odpowiednich wniosków, co możliwe jest jeszcze do dnia 1 lipca tego roku.

Prawo autorskie. Ustawa o prawie autorskim i prawach pokrewnych wskazuje utwory zbiorowe i zbiory utworów. Na czym polega tkwiąca między nimi różnica?

Przedstawiciele branży elektrycznej i elektronicznej przedstawili projekt zmian prawa autorskiego. Producenci i importerzy domagają się zmodyfikowania zasad uiszczania opłaty reprograficznej.

Czas trwania ochrony autorskich praw majątkowych jest różny w różnych krajach świata. Zależy on również od momentu w którym zaczynamy go liczyć, a to związane jest z tym z jakim utworem mamy do czynienia.