REKLAMA
Dzienniki Urzędowe - rok 2025 poz. 9
UCHWAŁA NR 18/2025
ZARZĄDU NARODOWEGO BANKU POLSKIEGO
z dnia 29 lipca 2025 r.
w sprawie warunków otwierania i prowadzenia rachunków banków przez Narodowy Bank Polski
Na podstawie art. 51 ust. 2 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. o Narodowym Banku Polskim (Dz. U. z 2022 r. poz. 2025) uchwala się, co następuje:
Rozdział 1
Przepisy ogólne
§ 1.
1) bank - bank krajowy, instytucja kredytowa, oddział instytucji kredytowej oraz oddział banku zagranicznego;
2) formularz gromadzenia danych referencyjnych - formularz dla celów rejestracji podmiotów ubiegających się o dostęp do usług systemu TARGET-NBP oraz dla celów rejestracji zmian danych uczestnika lub zmian w zakresie dostarczania takich usług;
3) formularz otwarcia/zamknięcia rachunku w systemie SORBNET3 - formularz opracowany przez NBP w celu otwarcia lub zamknięcia rachunku bieżącego lub subkonta dla podmiotów ubiegających się o dostęp do systemu SORBNET3 lub podmiotów uczestniczących w systemie SORBNET3;
4) formularze rejestracyjne do systemu SORBNET3 - formularze opracowane przez NBP dla celów rejestracji podmiotów ubiegających się o dostęp do systemu SORBNET3 oraz dla celów rejestracji zmian danych uczestnika lub zmian w zakresie dostępu do tego systemu;
5) KNF - Komisja Nadzoru Finansowego;
6) krajowy komponent systemu TARGET - system rozrachunku brutto w czasie rzeczywistym (RTGS) prowadzony przez dany bank centralny, stanowiący część systemu TARGET;
7) listy sankcyjne - listy osób, podmiotów lub państw, wobec których są zastosowane szczególne środki ograniczające, wynikające z przepisów prawa krajowego lub umów międzynarodowych, nałożone w szczególności przez ministra właściwego do spraw wewnętrznych, Generalnego Inspektora Informacji Finansowej, a także Radę Bezpieczeństwa ONZ oraz Radę Unii Europejskiej;
8) NBP - Narodowy Bank Polski;
9) regulamin w sprawie warunków uczestnictwa w systemie SORBNET3 - załącznik do uchwały nr 19/2025 Zarządu Narodowego Banku Polskiego z dnia 29 lipca 2025 r. w sprawie wprowadzenia „Regulaminu w sprawie warunków uczestnictwa w systemie SORBNET3” (Dz. Urz. NBP poz. 10);
10) system SORBNET3 - system rozrachunku brutto w czasie rzeczywistym (RTGS), obsługujący rachunki prowadzone w Centrali NBP, w którym są przeprowadzane rozrachunki w złotych, w szczególności rozrachunki międzybankowe;
11) system TARGET - system rozrachunku brutto w czasie rzeczywistym (RTGS) dla przeprowadzania, w pieniądzu banku centralnego, rozrachunku płatności w euro, składający się z krajowych komponentów prowadzonych przez poszczególne banki centralne Unii Europejskiej stosownie do ram prawnych dotyczących systemu TARGET, w szczególności zgodnie z Wytycznymi Europejskiego Banku Centralnego z dnia 24 lutego 2022 r. w sprawie transeuropejskiego zautomatyzowanego błyskawicznego systemu rozrachunku brutto w czasie rzeczywistym nowej generacji (TARGET) oraz uchylającymi wytyczne 2013/47/UE (EBC/2012/27) (EBC/2022/8) (Dz. Urz. UE L 163 z 17.06.2022, str. 84, L 295 z 16.11.2022, str. 50, L 195 z 03.08.2023, str. 54, L 2415 z 27.10.2023, L 2616 z 04.10.2024);
12) system TARGET-NBP - polski system rozrachunku brutto w czasie rzeczywistym (RTGS), stanowiący krajowy komponent systemu TARGET prowadzony przez NBP;
13) umowa - umowa rachunku bankowego, zawarta między bankiem a NBP, w szczególności Umowa SORBNET3 oraz Umowa TARGET-NBP;
14) Umowa SORBNET3 - „Umowa w sprawie warunków otwierania i prowadzenia rachunku bankowego w systemie SORBNET3”, zawarta między NBP a uczestnikiem systemu SORBNET3;
15) Umowa TARGET-NBP - „Umowa w sprawie warunków otwierania i prowadzenia rachunku w euro w systemie TARGET-NBP, zawarta między NBP a Uczestnikiem systemu TARGET-NBP”;
16) zawieszenie uczestnictwa w systemie - tymczasowe wstrzymanie przez NBP wykonywania praw i obowiązków banku w systemie SORBNET3 lub systemie TARGET-NBP na okres wskazany przez NBP.
§ 2.
1) rachunki bieżące w złotych;
2) rachunki lokat terminowych w złotych;
3) rachunki bankowe w euro;
4) inne rachunki, których otwarcie i prowadzenie wynika z odrębnych przepisów.
§ 3.
1) w Centrali NBP w systemie SORBNET3 dla banków spełniających warunki określone w § 11 ust. 1;
2) w oddziałach okręgowych NBP dla banków niespełniających warunków, o których mowa w § 11 ust. 1, lub dla banków spełniających te warunki, ale nieubiegających się o otwarcie i prowadzenie rachunku bieżącego w złotych w Centrali NBP.
§ 4.
§ 5.
§ 6.
1) bieżącego w złotych, o którym mowa w § 3 pkt 1 - regulują przepisy uchwały, regulaminu w sprawie warunków uczestnictwa w systemie SORBNET3 oraz postanowienia Umowy SORBNET3;
2) bieżącego w złotych, o którym mowa w § 3 pkt 2 - regulują przepisy uchwały oraz postanowienia umowy;
3) lokat terminowych w złotych - regulują przepisy uchwały, regulaminu w sprawie warunków uczestnictwa w systemie SORBNET3 oraz postanowienia umowy;
4) bankowego w euro w systemie TARGET-NBP - regulują przepisy uchwały oraz postanowienia Umowy TARGET-NBP;
5) o którym mowa w § 2 pkt 4 - regulują przepisy uchwały, regulaminu w sprawie warunków uczestnictwa w systemie SORBNET3, odpowiednie przepisy, z których wynika otwarcie i prowadzenie rachunku oraz postanowienia umowy.
Rozdział 2
Warunki otwierania rachunków banków przez NBP
§ 7.
2. Do wniosku, o którym mowa w ust. 1, bank załącza następujące dokumenty:
1) akt prawny powołujący bank lub dokument stwierdzający jego utworzenie zgodnie z przepisami prawa;
2) statut banku;
3) odpis z Krajowego Rejestru Sądowego lub dokument wskazujący osoby uprawnione do składania oświadczeń w zakresie praw i obowiązków majątkowych w imieniu banku;
4) zaświadczenie o numerze identyfikacyjnym REGON.
3. Bank ubiegający się o uczestnictwo w systemie SORBNET3 przekazuje do NBP, poza dokumentami wymienionymi w ust. 2, dodatkowo:
1) wypełniony formularz otwarcia/zamknięcia rachunku w systemie SORBNET3, sporządzony zgodnie z wzorem zamieszczonym na stronie internetowej NBP;
2) wypełnione formularze rejestracyjne do systemu SORBNET3, sporządzone zgodnie z wzorami zamieszczonymi na stronie internetowej NBP.
4. Bank ubiegający się o uczestnictwo w systemie TARGET-NBP przekazuje do NBP, poza dokumentami wymienionymi w ust. 2, dodatkowo:
1) opinię o zdolności wydaną przez bank lub zewnętrznych doradców prawnych, sporządzoną zgodnie z wzorem zamieszczonym na stronie internetowej NBP albo opinię krajową wydaną przez zewnętrznych doradców prawnych, uwzględniającą przepisy prawa kraju, w którym bank ma siedzibę, jeżeli bank jest podmiotem pochodzącym spoza Europejskiego Obszaru Gospodarczego, zgodnie z wzorem zamieszczonym na stronie internetowej NBP;
2) wypełniony formularz gromadzenia danych referencyjnych, zgodny z wzorem zamieszczonym na stronie internetowej NBP.
5. Opinię, o której mowa w ust. 4 pkt 1, bank ubiegający się o uczestnictwo w systemie TARGET-NBP załącza do wniosku, o którym mowa w ust. 1.
6. Oddział instytucji kredytowej załącza do wniosku, o którym mowa w ust. 1, potwierdzenie z KNF, że zgodnie z art. 48l ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Prawo bankowe (Dz. U. z 2024 poz. 1646, z późn. zm.1)) oddział jest uprawniony do prowadzenia działalności na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.
7. Wymóg, o którym mowa w ust. 2 pkt 4, nie odnosi się do instytucji kredytowych.
8. NBP może zobowiązać bank do przedłożenia dodatkowych dokumentów lub informacji, które uzna za niezbędne do oceny wniosku o otwarcie rachunku, o którym mowa w ust. 1.
9. Dokumenty, o których mowa w ust. 2 i ust. 4 pkt 1, mogą być przekazane w oryginałach, odpisach lub w formie kserokopii. Odpisy i kserokopie powinny być poświadczone za zgodność z oryginałem przez notariusza lub osoby uprawnione do składania oświadczeń w zakresie praw i obowiązków majątkowych w imieniu banku. Odpisy i kserokopie mogą być także poświadczone przez adwokata lub radcę prawnego, posiadającego pełnomocnictwo do działania w sprawie ubiegania się banku o uczestnictwo w systemie SORBNET3. Odpisy i kserokopie niepoświadczone w sposób wskazany w uchwale podlegają sprawdzeniu przez NBP pod względem ich zgodności z oryginałem.
§ 8.
2. Przy rozpatrywaniu wniosku banku, o którym mowa w ust. 1, NBP będzie kierował się zasadami:
1) otwartego i obiektywnego dostępu, co oznacza, że uwzględniony zostanie wniosek każdego banku, który spełnia kryteria dostępu;
2) równego traktowania, co oznacza, że wszelkie obowiązujące zasady będą stosowane jednolicie w odniesieniu do wszystkich banków.
3. NBP przekazuje bankowi, w terminie o którym mowa w ust. 1, zawiadomienie o możliwości otwarcia rachunku. W powyższym terminie bank jest również zawiadamiany o braku możliwości otwarcia takiego rachunku. Odmowa otwarcia rachunku powinna zawierać uzasadnienie.
4. W przypadku gdy rozpatrzenie wniosku o otwarcie rachunku wymaga przedłożenia przez bank dodatkowych dokumentów lub informacji, o których mowa w § 7 ust. 8, lub wystąpienia przez NBP, zgodnie z § 11 ust. 3, do KNF lub innego właściwego organu nadzoru o przekazanie informacji na temat sytuacji finansowej banku, zawiadomienie o możliwości otwarcia rachunku lub o braku możliwości otwarcia rachunku powinno nastąpić nie później niż w ciągu 30 dni roboczych od dnia otrzymania przez NBP dodatkowych dokumentów lub informacji.
§ 9.
2. Zawarcie umowy następuje z chwilą jej podpisania przez obie strony.
3. Podpisanie umowy przez bank następuje:
1) w obecności pracownika NBP, po sprawdzeniu przez niego tożsamości osób podpisujących w imieniu banku umowę z ich dokumentami tożsamości oraz upoważnień tych osób do podpisania umowy albo
2) z wykorzystaniem certyfikatu kwalifikowanego podpisu elektronicznego przez osoby upoważnione do podpisania umowy.
4. Nie jest wymagane podpisanie umowy w obecności pracownika NBP przez osoby, których podpisy i cechy dokumentów tożsamości oraz uprawnienia do podpisania umowy były już sprawdzone przez NBP lub których podpisy i cechy dokumentów tożsamości zostały notarialnie uwierzytelnione.
5. Upoważnienia osób zawierających w imieniu banku umowę, które nie wynikają z dokumentów określonych w § 7 ust. 2 pkt 3, powinny być podpisane przez osoby uprawnione do składania oświadczeń w zakresie praw i obowiązków majątkowych w imieniu banku. Przepis ust. 4 stosuje się odpowiednio.
§ 10.
2. Umowa SORBNET3 i Umowa TARGET-NBP są zawierane na czas nieoznaczony.
§ 11.
2. NBP otwiera rachunek bankowy w euro w systemie TARGET-NBP, jeżeli:
1) sytuacja finansowa banku jest uznana przez NBP za prawidłową;
2) bank spełnia wymagania techniczne określone w umowie;
3) bank, jednostki bezpośrednio lub pośrednio kontrolujące dany bank i osoby wchodzące w skład organu zarządzającego bankiem nie znajdują się na listach sankcyjnych.
3. NBP, dokonując oceny sytuacji finansowej banku, o której mowa w ust. 2 pkt 1 oraz w § 6 ust. 2 regulaminu w sprawie warunków uczestnictwa w systemie SORBNET3, może wystąpić do KNF lub innego właściwego organu nadzoru o przekazanie informacji, w tym danych, opinii i analiz na temat sytuacji finansowej banku.
Rozdział 3
Warunki prowadzenia rachunków banków przez NBP
§ 12.
2. Środki pieniężne stanowiące rezerwę obowiązkową, zgromadzone na rachunku bieżącym w złotych, podlegają oprocentowaniu zgodnie z odrębnymi przepisami.
3. Środki pieniężne na rachunkach bankowych w euro podlegają oprocentowaniu zgodnie z postanowieniami Umowy TARGET-NBP.
4. Środki pieniężne na rachunkach lokat terminowych w złotych podlegają oprocentowaniu zgodnie z odrębnymi przepisami.
§ 13.
2. Zasady określające formę, terminy oraz sposób składania i realizacji zleceń płatniczych, sposób powiadamiania właściwych stron o realizacji zleceń płatniczych lub jej braku oraz sprostowania błędów określa umowa.
3. NBP nie ponosi odpowiedzialności za skutki wynikające z informacji zamieszczonych w zleceniu płatniczym wystawionym przez bank lub przez inny niż NBP podmiot upoważniony w umowie.
§ 14.
2. Do środków pieniężnych, o których mowa w ust. 1, zalicza się środki pieniężne zgromadzone na rachunku bieżącym w złotych lub rachunku bankowym w euro, z wyłączeniem środków zablokowanych z tytułów określonych w umowie lub wynikających z odrębnych przepisów.
§ 15.
2. Na koniec roku kalendarzowego bank otrzymuje zawiadomienie o stanie jego rachunków, z ustaleniem salda na ten dzień.
3. Zakres informacji zawartych w wyciągu i zawiadomieniu o stanie rachunku oraz formę, termin i sposób ich przekazywania określa umowa.
§ 16.
2. Bank ma prawo wystawiać zlecenia płatnicze obciążające jego rachunek bieżący w złotych i rachunek bankowy w euro z tytułu operacji określonych w umowie.
§ 17.
2. Kolejność realizacji zleceń płatniczych może być wyznaczana zgodnie z zasadami priorytetów określonymi w umowie.
3. Zrealizowanie zlecenia płatniczego jest potwierdzane przez udostępnienie informacji o jego realizacji właściwym stronom.
§ 18.
§ 19.
2. W czasie obowiązywania Umowy TARGET-NBP bank jest obowiązany do spełniania warunków, o których mowa w § 11 ust. 2.
3. NBP ocenia spełnianie przez bank warunków, o których mowa w § 11 ust. 1 i 2.
§ 20.
§ 21.
2. Sposób, formę i terminy pobierania poszczególnych rodzajów prowizji i opłat oraz ich wysokość i warunki zmiany określają odrębne przepisy oraz umowa.
Rozdział 4
Warunki zamykania rachunków banków przez NBP
§ 22.
1) rozwiązanie umowy;
2) upływ terminu lub zaistnienie innych okoliczności, które zostały określone jako przesłanki zamknięcia rachunku w odrębnych przepisach, jeżeli otwarcie i prowadzenie rachunku wynikało z tych przepisów.
2. Rozwiązanie umowy może nastąpić w każdym czasie wskutek wypowiedzenia jej przez każdą ze stron, z tym że NBP może wypowiedzieć umowę tylko z ważnych powodów.
3. Umowa zawarta na czas oznaczony wygasa z upływem terminu, na który została zawarta.
4. Szczegółowe warunki rozwiązania Umowy SORBNET3, Umowy TARGET-NBP lub umowy rachunku bankowego prowadzonego w oddziale okręgowym NBP regulują postanowienia tych umów.
§ 23.
1) w ocenie NBP bank nie spełnia warunków, o których mowa w § 11 ust. 1;
2) NBP uzna bank za stwarzający zagrożenie dla bezpieczeństwa rozrachunków w związku z nieterminową realizacją jego zobowiązań z przyczyn leżących po jego stronie;
3) bank nie przyjął zmian do umowy;
4) bank w sposób rażący naruszył warunki umowy, w szczególności wymogi bezpieczeństwa, w tym złożył formularz samooceny, o którym mowa w § 5 ust. 1 pkt 14 regulaminu w sprawie warunków uczestnictwa w systemie SORBNET3, wykazujący „średni poziom zgodności” lub „niski poziom zgodności” z wymogami bezpieczeństwa.
§ 24.
1) podjęcia w trybie określonym odrębnymi przepisami decyzji o zawieszeniu działalności banku lub decyzji w sprawie likwidacji banku;
2) cofnięcia decyzji o utworzeniu banku;
3) przejęcia banku przez inny bank lub połączenia z innym bankiem.
§ 25.
§ 26.
Rozdział 5
Przepisy przejściowe i końcowe
§ 27.
§ 28.
Przewodniczący Zarządu Narodowego Banku Polskiego: A. Glapiński
1) Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2024 r. poz. 1685 i 1863 oraz z 2025 r. poz. 146, 222, 525, 769 i 820.
- Data ogłoszenia: 2025-08-01
- Data wejścia w życie: 2025-09-08
- Data obowiązywania: 2025-09-08
REKLAMA
Dzienniki Urzędowe
REKLAMA
REKLAMA