Świadczenia

W dniu 11 października 2024 r. ZUS poinformował, że rozpoczął wysyłkę listów dotyczących wypłaty czternastek. Listy te, zawierać będą decyzję o przyznaniu świadczenia z wyliczoną kwotę czternastki i trafią do osób, którym ZUS przyznał świadczenie. Od decyzji tej – będą mogły się one odwołać. Osoby, którym ZUS niesłusznie nie przyznał czternastki, nie otrzymają natomiast, w tej sprawie, żadnej decyzji, a zatem – nie przysługuje im również prawo do złożenia odwołania. Istnieje jednak sposób, na odzyskanie przez nie należnych pieniędzy.

Od października 2024 roku ruszyło babciowe, czyli program Aktywny Rodzic, który wprowadził nowe świadczenia pieniężne dla rodzin. Program ma ułatwić rodzicom pogodzenie zadań związanych z rodzicielstwem i aktywizacją zawodową. Jakie są warunki? Jak składać wnioski o nowe o świadczenia?

Od 5 października można ubiegać się o przyznanie świadczenia interwencyjnego. Jest to świadczenie dla przedsiębiorców, którzy zostali poszkodowani w powodzi. Przedsiębiorca ma do wybory dwie opcje: 16 tys. zł na każdą z ubezpieczonych w firmie osób lub 75 proc. średniomiesięcznego przychodu za ubiegły rok. Wnioski należy składać przez Internet, w dowolnej placówce ZUS lub w punkcie mobilnym.

Program Aktywny Rodzic podlega przepisom koordynacji. W praktyce oznacza to, że wojewoda wykonuje obowiązki instytucji właściwej przewidziane przepisami o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego w ramach którego będzie przebiegała koordynacja świadczeń: "aktywni rodzice w pracy" i "aktywnie w domu".

Dodatek pielęgnacyjny jest jednym z wielu dodatkowych świadczeń, które przysługują emerytom i rencistom, pod warunkiem spełnienia określonych warunków. Przeznaczony jest dla osób, które ze względu na stan zdrowia lub wiek wymagają szczególnej opieki. Oto szczegółowe zasady jego przyznawania, dokumenty, które są niezbędne, a także sytuacje, w których świadczenie nie zostanie przyznane.

Tylko wznowienie postępowania ws. decyzji waloryzacyjnej pozwoli wygrać wyrównanie świadczeń, niesłusznie wcześniej okrojonych - pisze "Dziennik Gazeta Prawna". Na sprawiedliwość czeka około 200 tys. kobiet urodzonych w latach 1949–1959 i mężczyzn z lat 1949-1954 (z wyjątkiem rocznika 1953).

Nie wszyscy rodzice są świadomi, że w okresie korzystania z urlopu wychowawczego, mogą otrzymywać świadczenie w wysokości 400 zł miesięcznie. Jest to tzw. dodatek do zasiłku rodzinnego z tytułu opieki nad dzieckiem w czasie ww. urlopu. Komu przysługuje, na jakich warunkach i w jaki sposób można się o nie ubiegać?

Od 1 października 2024 r. nie będzie opłacało się za szybko posyłać dzieci do przedszkola – można, w związku z tym, stracić od 15 500 do nawet 18 000 zł nowego świadczenia. Mowa o świadczeniu „aktywnie w żłobku”, które w ramach programu „Aktywny rodzic”, będzie przysługiwało rodzicom dzieci uczęszczających do żłobka, klubu dziecięcego albo objętych opieką sprawowaną przez tzw. dziennego opiekuna. 

Nowe żłobkowe, czyli nowe świadczenie aktywnie w żłobku. "Rodzice, którzy posłali swoje dzieci od września do żłobka, powinni jeszcze w tym miesiącu na starych zasadach złożyć wniosek o dofinansowanie żłobkowe do ZUS. Od 1 października opiekun dziecka będzie już mógł wystąpić o nowe, wyższe świadczenie, czyli aktywnie w żłobku" – przypomina ZUS.

Sejm uchwalił nowelizację ustawy o rencie socjalnej. Zakłada ona wypłatę dodatku socjalnego 2520 zł osobom uprawnionym do renty socjalnej, które są całkowicie niezdolne do pracy i samodzielnej egzystencji. Dodatek ma być wypłacony w maju 2025 r. z wyrównaniem od stycznia.

Świadczenie „aktywnie w żłobku” przysługuje w wysokości 1500 zł miesięcznie na dziecko. Natomiast w wysokości 1900 zł miesięcznie w przypadku dziecka legitymującego się orzeczeniem o niepełnosprawności łącznie z określonymi wskazaniami. Od kiedy i na jakich warunkach będzie przyznawane to nowe świadczenie?

Potrzeba podwyżki wieku emerytalnego znów stała się gorącym tematem. Od dawna rozważana jest likwidacji emerytur groszowych między innymi przez przywrócenie minimalnego stażu emerytalnego, by zapewnić najniższą emeryturę wszystkim. Niemal pewne jest, ze w ramach procedury nadmiernego deficytu system emerytalny zostanie poważnie zmieniony.

Od 1 czerwca 2025 r. duża część dotychczasowych beneficjentów programu „800 plus” zostanie pozbawiona prawa do świadczenia, jeżeli nie spełni nowego wymogu ustawowego. O jaki wymóg chodzi i kogo dotyczy? 

Zgodnie z przepisami, które zaczną obowiązywać od 1 stycznia wdowa lub wdowiec może otrzymywać tak zwaną wdowią rentę – dodatkowe świadczenie do swojej emerytury. Jest ona korzystniejsza od przyznawanej obecnie przez ZUS renty rodzinnej. Czy można w takim razie rentę rodzinną zamienić na rentę wdowią? Na jakie pieniądze można będzie wtedy liczyć?

Na posiedzeniu Rady Ministrów we wtorek 10 września rząd zajął się przygotowaniem gruntu prawnego pod drugą waloryzację emerytur – dodatkową w roku. Przepisy dadzą ma taką możliwość, a nawet nałożą obowiązek gdy inflacja przekroczy 5 procent. Członkowie rządu projekt ustawy ocenili pozytywnie, ale do Sejmu kierować go nie zamierzają. Dlaczego?

Nie wszyscy rodzice, którzy pracują i mają dziecko w wieku od 12 do 35 miesiąca życia, od 1 października 2024 r., otrzymają 1500 zł miesięcznie „babciowego” (inaczej zwanego świadczeniem „aktywni rodzice w pracy”) w ramach programu „Aktywny rodzic”. To nie jakakolwiek aktywność zawodowa, a podleganie ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym, stanowi bowiem kryterium ustawowe kwalifikujące do otrzymania świadczenia. W grupie pominiętej przez ustawodawcę, znajdą się młodzi, studiujący i pracujący rodzice, zatrudnieni na umowach „śmieciowych”, czyli – osoby, którym „babciowe”, z pewnością, by się przydało.

Druga waloryzacja emerytur była jednym z ważnych punktów programu wyborczego obecnej rządzącej koalicji. Powinna właśnie startować, z dniem 1 września 2024 r. Nie doszło do niej z powodu niskiej inflacji w pierwszej połowie 2024. Jednak druga waloryzacja może być konieczna w 2025 roku, czy rząd jest na nią gotowy - na razie nie zmieniono nawet przepisów.

Pewne jest jedno: do końca obecnego okresu zasiłkowego a więc do czerwca 2025 roku zmian w programie Rodzina 800 plus nie będzie. Co najważniejsze, w budżecie na 2025 rok, którego projekt rząd zaakceptował w końcu sierpnia przewidziano 62,8 mld zł na wypłaty świadczenia na każde dziecko w rodzinie.

Waloryzacja emerytur w 2025 roku wyniesie tylko 6,78 procent. To niemal o połowę mniej niż w ostatnich latach. Wskaźnik nie wyglądałby źle gdyby inflacja w Polsce była taka jak w pierwszej połowie 2024 roku. Tymczasem urosła do 4,2 w lipcu. Nie będzie wzrostu emerytur przez zwolnienie z podatku. Realizowana przez rząd procedura nadmiernego deficytu źle teź rokuje dla 13. i 14. emerytur.

Dopłaty do najmu są wciąż mało znaną i stosowaną formą wsparcia z rządowego programu mieszkaniowego. Jednak wraz z planowanym mocnym wsparciem budownictwa czynszowego w gminach będzie mogło z nich skorzystać dużo więcej osób. Dopłaty są całkiem spore i przysługują nawet przez piętnaście lat.

Rząd musi znaleźć oszczędności w budżecie. To oznacza konieczność zmian w emeryturach, 800 plus i innych świadczeniach finansowanych ze środków publicznych. Można to zrobić zmniejszając wypłaty - ich wysokość lub liczbę osób uprawnionych. Można też poszukać oszczędności w samym systemie wypłat, redukując koszt obsługi, np. przez zastąpienie wielu zasiłków jednym świadczeniem wypłacanym przez ZUS.

Największe zużycie prądu liczone jako średnia dla rodziny ma miejsce w województwach: mazowieckim, śląskim i łódzkim. Najniższe w świętokrzyskim i lubelskim. Różnice są niemałe, bo rzędu 30-40 procent. Tymczasem dotacja w formie bonu energetycznego Jest dla rodzin taka sama, bez uwzględniania tych różnic geograficznych.

Od 1 czerwca 2025 r. obywatele Ukrainy, których dzieci nie będą realizować obowiązkowego rocznego przygotowania przedszkolnego oraz obowiązku szkolnego w ramach polskiego systemu oświaty – utracą prawo do świadczenia 800 plus. Luką w przepisach, pozwalającą obywatelom Ukrainy na nieposyłanie dziecka do polskiego przedszkola i zachowanie prawa do świadczenia, może okazać się edukacja domowa. 

Dane pokazują, że kobiety będą otrzymywać znacznie niższe emerytury niż mężczyźni, co wymaga przeprowadzenia reformy systemu. Z powodu dłuższego życia i niższego wieku emerytalnego kobiet konieczne są zmiany, aby zapobiec pogorszeniu ich sytuacji finansowej w przyszłości.

Czy da się ograniczyć deficyt budżetu państwa bez radykalnego zmniejszenia dopłat do emerytur? Na radykalne zwiększenie wpływów do budżetu nie ma co liczyć, łatwiej będzie ciąć wydatki. Tymczasem w ciągu ostatnich transfery na rzecz emerytów są rekordowe. Nie da się więc uniknąć tematu ich ograniczenia, a doprowadzenie do późniejszego przechodzenia Polaków na emeryturę to jeden ze sposobów.