Dzienniki Urzędowe - rok 2025 poz. 9

Na podstawie art. 10 ust. 3 ustawy z dnia 9 czerwca 2006 r. o Centralnym Biurze Antykorupcyjnym (Dz. U. z 2025 r. poz. 712 i 718) zarządza się, co następuje:

1) zarządzenie nr 22/22 Szefa Centralnego Biura Antykorupcyjnego z dnia 26 maja 2022 r. w sprawie wprowadzenia karty audytu wewnętrznego w Centralnym Biurze Antykorupcyjnym (Dz. Urz. CBA poz. 22 i 30);

2) zarządzenie nr 23/22 Szefa Centralnego Biura Antykorupcyjnego z dnia 26 maja 2022 r. w sprawie wprowadzenia procedur audytu wewnętrznego w Centralnym Biurze Antykorupcyjnym (Dz. Urz. CBA poz. 23 i 30).

Szef Centralnego Biura Antykorupcyjnego
Tomasz Strzelczyk

Załącznik do zarządzenia Nr 9/25
Szefa Centralnego Biura Antykorupcyjnego
z dnia 3 września 2025 r.

KARTA AUDYTU WEWNĘTRZNEGO

Rozdział 1.

Postanowienia ogólne

§ 1. Karta audytu wewnętrznego Centralnego Biura Antykorupcyjnego, zwana dalej „Kartą” określa:

1) cel i zadania audytu wewnętrznego;

2) wymogi dotyczące niezależności i obiektywizmu audytu wewnętrznego;

3) zakres audytu wewnętrznego;

4) planowanie i sprawozdawczość z audytu wewnętrznego;

5) uprawnienia i obowiązki audytorów wewnętrznych;

6) zarządzanie komórką audytu wewnętrznego;

7) zasady współpracy audytu wewnętrznego z instytucjami kontroli zewnętrznej i audytu zewnętrznego.

§ 2. Audyt wewnętrzny w Centralnym Biurze Antykorupcyjnym, zwanym dalej „CBA”, jest prowadzony zgodnie z:

1) przepisami ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (Dz. U. z 2024 r. poz. 1530, 1572, 1717, 1756 i 1907 oraz z 2025 r. poz. 39 i 1180);

2) przepisami rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 4 września 2015 r. w sprawie audytu wewnętrznego oraz informacji o pracy i wynikach tego audytu (Dz. U. z 2018 r. poz. 506), zwanego dalej "rozporządzeniem";

3) Międzynarodowymi standardami praktyki zawodowej audytu wewnętrznego, ogłoszonymi komunikatem Ministra Rozwoju i Finansów z dnia 12 grudnia 2016 r. w sprawie standardów audytu wewnętrznego dla jednostek sektora finansów publicznych (Dz. Urz. Min. Roz. i Fin. poz. 28), zwanymi dalej "standardami";

4) Kodeksem etyki Instytutu Audytorów Wewnętrznych, zwanym dalej „kodeksem etyki”;

5) wewnętrznymi procedurami.

§ 3. 1. Celem audytu wewnętrznego jest wspieranie Szefa Centralnego Biura Antykorupcyjnego, zwanego dalej „Szefem CBA”, w realizacji celów i zadań przez systematyczną ocenę kontroli zarządczej oraz czynności doradcze zmierzające do usprawnienia działalności CBA.

2. Zadaniem audytu wewnętrznego jest dostarczenie Szefowi CBA niezależnej i obiektywnej oceny kontroli zarządczej oraz propozycji działań służących wyeliminowaniu słabości kontroli zarządczej lub usprawniających funkcjonowanie jednostki organizacyjnej CBA.

3. Realizacja celu audytu wewnętrznego następuje w drodze niezależnego i obiektywnego badania oraz oceny zarządzania w poszczególnych obszarach działalności, z uwzględnieniem ryzyk zagrażających skutecznej, efektywnej i zgodnej z prawem realizacji celów i zadań CBA.

§ 4. Badanie i ocena systemu kontroli zarządczej nie zwalnia kierowników jednostek i komórek organizacyjnych CBA z odpowiedzialności za jego właściwe i skuteczne utrzymanie.

Rozdział 2.

Organizacja Referatu Audytu Wewnętrznego

§ 5. 1. Audyt wewnętrzny prowadzi, wydzielony w strukturze Departamentu Bezpieczeństwa Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Referat Audytu Wewnętrznego, zwany dalej „RAW”, pełniący funkcję komórki audytu wewnętrznego, o której mowa w art. 277 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych.

2. Obowiązki kierownika komórki audytu wewnętrznego w rozumieniu ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych, wykonuje kierownik Referatu Audytu Wewnętrznego, zwany dalej „kierownikiem RAW”.

§ 6. 1. Kierownik RAW, w zakresie realizacji zadań, o których mowa w art. 272 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych, podlega bezpośrednio nadzorowi Szefa CBA.

2. RAW podlega Dyrektorowi Departamentu Bezpieczeństwa Centralnego Biura Antykorupcyjnego wyłącznie w sprawach administracyjno-kancelaryjnych w zakresie niezbędnym dla prawidłowego funkcjonowania komórki audytu wewnętrznego.

§ 7. 1. Kierownik RAW reprezentuje komórkę audytu wewnętrznego w kontaktach wewnętrznych i zewnętrznych, z wyjątkiem kontaktów wynikających z realizacji zadań audytowych przeprowadzanych przez poszczególnych audytorów wewnętrznych na podstawie imiennego upoważnienia Szefa CBA.

2. Kierownik RAW jest odpowiedzialny za:

1) zapewnienie rzetelnego, efektywnego i profesjonalnego prowadzenia audytu wewnętrznego;

2) przygotowanie i wykonanie rocznego planu audytu wewnętrznego;

3) podejmowanie działań mających na celu zapewnienie odpowiednich zasobów osobowych i rzeczowych RAW do prowadzenia audytu wewnętrznego;

4) określenie wewnętrznych procedur służących kierowaniu RAW;

5) przedstawianie Szefowi CBA okresowych informacji i sprawozdań dotyczących działalności RAW;

6) ustalenie i realizowanie programu zapewnienia i poprawy jakości audytu wewnętrznego;

7) zapewnienie prowadzenia audytu zgodnie z kartą.

3. Kierownik RAW jest niezależny w zakresie planowania pracy komórki audytu wewnętrznego, organizacji prowadzenia audytu i sporządzania sprawozdań.

Rozdział 3.

Niezależność i obiektywizm

§ 8. 1. Audytor wewnętrzny jest niezależny w wykonywaniu zadań i podlega w tym zakresie przepisom prawa, standardom oraz kodeksowi etyki.

2. Zakres audytu wewnętrznego, sposób przeprowadzania audytu oraz informowanie o jego wynikach nie mogą być ograniczane, w szczególności przez blokowanie dostępu do informacji lub funkcjonariuszy i pracowników CBA lub wpływanie na treść sprawozdania z zadania audytowego. W przypadku wystąpienia takich sytuacji kierownik RAW niezwłocznie informuje o tym Szefa CBA.

§ 9. 1. W realizacji zadań audytowych audytor wewnętrzny kieruje się zasadami niezależności i obiektywizmu. Audytor wewnętrzny nie podporządkowuje ocen i zaleceń audytowych opiniom innych osób.

2. Audytor wewnętrzny nie dokonuje oceny stanu kontroli zarządczej w obszarach, za które był odpowiedzialny w roku poprzedzającym realizację zadania.

3. W przypadku zaistnienia przesłanek mogących wskazywać na wątpliwości co do bezstronności audytora wewnętrznego, może on wystąpić do kierownika RAW o wyznaczenie innego audytora wewnętrznego.

§ 10. Zakres współpracy z kontrolerami wewnętrznymi oraz audytorami i kontrolerami zewnętrznymi nie może stać w sprzeczności z celami audytu wewnętrznego oraz stanowić zagrożenia dla obiektywizmu i niezależności audytu wewnętrznego.

Rozdział 4.

Zakres audytu wewnętrznego

§ 11. 1. Audyt wewnętrzny, z zastrzeżeniem ust. 2, przeprowadza się na podstawie rocznego planu audytu wewnętrznego.

2. W uzasadnionych przypadkach, po uzgodnieniu z Szefem CBA, zadanie audytowe przeprowadza się poza planem audytu.

3. Audyt wewnętrzny obejmuje swoim zakresem wszystkie obszary działania CBA.

§ 12. Prowadzenie audytu wewnętrznego obejmuje:

1) planowanie i sprawozdawczość;

2) prowadzenie zadań zapewniających, o których mowa w § 2 pkt 4 rozporządzenia, stanowiących podstawową formę działania audytu wewnętrznego;

3) prowadzenie czynności doradczych, mających na celu usprawnienie działalności CBA, które mogą polegać w szczególności na doradztwie, opiniowaniu projektów wewnętrznych regulacji, szkoleniach oraz udziale w pracach zespołów zadaniowych;

4) monitorowanie wykonania realizacji zaleceń wynikających z przeprowadzonych zadań audytowych;

5) prowadzenie czynności sprawdzających mających na celu ocenę sposobu wdrożenia i skuteczności zaleceń zrealizowanych przez audytowanego.

§ 13. 1. Audytor wewnętrzny może wykonywać czynności doradcze, które polegają na wspieraniu Szefa CBA w realizacji celów i zadań.

2. Czynności doradcze mogą być wykonywane, jeżeli:

1) ich cel i zakres są zgodne z celami audytu wewnętrznego;

2) ich zakres nie narusza zasady obiektywizmu i niezależności audytora;

3) nie prowadzą do przejęcia przez audytora odpowiedzialności za zadania realizowane w obszarze, w którym są wykonywane czynności doradcze.

3. Audytor wewnętrzny wykonuje czynności doradcze na wniosek Szefa CBA lub z własnej inicjatywy oraz uzgadnia z Szefem CBA cel i zakres tych czynności.

4. Jeżeli cel i zakres czynności doradczej wskazuje, że powinna ona być wykonana w ramach zadania zapewniającego, kierownik RAW uzgadnia z Szefem CBA formę jej wykonania.

5. Audytor wewnętrzny nie wykonuje czynności doradczych, które prowadziłyby do przejęcia przez niego obowiązków, odpowiedzialności lub uprawnień wchodzących w zakres zarządzania CBA. Audytor wewnętrzny niezwłocznie informuje Szefa CBA o fakcie powstrzymania się od wykonania czynności doradczych.

§ 14. Kierownik RAW może odmówić wykonania czynności doradczej, jeżeli uzna, że cel i zakres tej czynności jest niezgodny z celem audytu wewnętrznego.

§ 15. 1. Audytor wewnętrzny sporządza sprawozdanie z każdego zadania zapewniającego.

2. Dokumentowanie czynności doradczych odbywa się w sposób odpowiedni do rodzaju i charakteru działań audytora wewnętrznego.

§ 16. 1. Audytor wewnętrzny może monitorować stan realizacji zaleceń z audytu wewnętrznego na każdym etapie ich wdrażania.

2. Czynności sprawdzające są przeprowadzane po upływie terminów realizacji tych zaleceń.

Rozdział 5.

Planowanie i sprawozdawczość audytu wewnętrznego

§ 17. 1. Kierownik RAW, w uzgodnieniu z Szefem CBA, opracowuje roczny plan audytu na podstawie wyników analizy ryzyka, priorytetów Szefa CBA, z uwzględnieniem dostępnych zasobów kadrowych komórki audytu wewnętrznego.

2. Plan audytu wewnętrznego, o którym mowa w ust. 1, opracowuje się do dnia 31 grudnia każdego roku na rok następny.

3. Plan audytu wewnętrznego podpisują kierownik RAW oraz Szef CBA.

§ 18. 1. Kierownik RAW może opracować strategiczny plan audytu wewnętrznego na podstawie wyników analizy ryzyka, priorytetów Szefa CBA oraz biorąc pod uwagę dostępne zasoby kadrowe komórki audytu wewnętrznego.

2. Plan, o którym mowa w ust. 1:

1) jest opracowywany na okres trzech lat;

2) podlega monitorowaniu i jest weryfikowany przynajmniej raz w roku - po przeprowadzeniu analizy ryzyka na potrzeby opracowania rocznego planu audytu.

§ 19. Kierownik RAW sporządza i przedkłada Szefowi CBA sprawozdanie z wykonania rocznego planu audytu w terminie do końca stycznia następnego roku.

§ 20. Kierownik RAW przeprowadza raz w roku samoocenę jakości audytu, której wyniki przekazuje Szefowi CBA.

§ 21. W celu zapewnienia odpowiedniego zakresu audytu i minimalizacji powielania działań kierownik RAW współpracuje i wymienia informacje z jednostką organizacyjną CBA właściwą w zakresie prowadzenia kontroli wewnętrznej w CBA.

Rozdział 6.

Uprawnienia i obowiązki audytora wewnętrznego

§ 22. Audytor wewnętrzny ma prawo:

1) przeprowadzać audyt wewnętrzny we wszystkich obszarach działalności CBA;

2) wglądu do wszelkich dokumentów, danych i materiałów oraz innych źródeł informacji potrzebnych do przeprowadzenia audytu wewnętrznego, w tym utrwalonych na elektronicznych nośnikach danych, jak również do sporządzania kopii, odpisów, wyciągów, zestawień lub wydruków;

3) dostępu do pomieszczeń i innych składników majątkowych CBA, w zakresie niezbędnym do przeprowadzenia audytu wewnętrznego;

4) uzyskiwania od funkcjonariuszy i pracowników, w tym kierowników jednostek i komórek organizacyjnych CBA, niezbędnej pomocy, w tym informacji, materiałów oraz wyjaśnień, mających na celu zapewnienie właściwego przygotowania i efektywnego przeprowadzania audytu wewnętrznego - w terminach wskazanych przez audytorów wewnętrznych;

5) otrzymania niezbędnej pomocy i wsparcia osoby trzeciej w przypadku braku wystarczającej znajomości badanego obszaru;

6) z własnej inicjatywy składać wnioski i zalecenia, mające na celu usprawnienie funkcjonowania CBA.

§ 23. Audytor wewnętrzny jest uprawniony do uzyskiwania i zbierania informacji dotyczących obszarów działalności CBA poza zakresem realizowanego zadania zapewniającego i czynności doradczej, jedynie w ramach czynności związanych z analizą ryzyka prowadzoną na potrzeby sporządzenia planu audytu.

§ 24. W przypadkach wymagających specjalnych kwalifikacji, Kierownik RAW może wystąpić z wnioskiem do Szefa CBA o powołanie eksperta, w tym spoza CBA.

Rozdział 7.

Program poprawy jakości

§ 25. 1. Kierownik RAW oraz audytorzy wewnętrzni realizują program zapewnienia i poprawy jakości obejmujący ocenę funkcjonowania audytu wewnętrznego zgodnie z obowiązującymi przepisami, standardami oraz kodeksem etyki.

2. W ramach programu zapewnienia i poprawy jakości są realizowane:

1) bieżący nadzór,

2) okresowy monitoring realizacji zadań,

3) coroczna samoocena,

4) ocena zewnętrzna przeprowadzana co najmniej raz na pięć lat przez wykwalifikowaną, niezależną osobę lub zespół spoza CBA.

3. Wyniki programu zapewnienia i poprawy jakości są prezentowane w sprawozdaniu z wykonania planu za rok poprzedni. Wyniki oceny zewnętrznej są przekazywane do Szefa CBA.

§ 26. Kierownik RAW zapewnia, że audytorzy wewnętrzni:

1) pogłębiają wiedzę i poszerzają kompetencje,

2) działają zgodnie z przepisami oraz przyjętymi wewnętrznymi procedurami,

3) stosują standardy oraz kodeks etyki.

§ 27. Audytor wewnętrzny nie jest odpowiedzialny za wykrywanie przestępstw, niemniej powinien posiadać wiedzę pozwalającą na zidentyfikowanie znamion przestępstw. W przypadku ujawnienia okoliczności mogących wskazywać na popełnienie przestępstwa lub naruszenia dyscypliny finansów publicznych, audytor wewnętrzny niezwłocznie informuje o tym fakcie Kierownika RAW, który podejmuje działania zgodnie z obowiązującymi przepisami.

§ 28. Audytor wewnętrzny jest zobowiązany do zachowania poufności informacji, które uzyskał w trakcie prowadzenia audytu wewnętrznego oraz do ich nieujawniania bez upoważnienia Szefa CBA, chyba że istnieje prawny obowiązek ich ujawnienia.

Rozdział 8.

Prawa i obowiązki kierowników jednostek i komórek organizacyjnych CBA

§ 29. Kierownicy jednostek i komórek organizacyjnych CBA, w których przeprowadza się zadanie audytowe, mają prawo do uczestniczenia w procesie audytu wewnętrznego, a w szczególności:

1) zapoznania się z ustaleniami audytu wewnętrznego;

2) składania wyjaśnień w zakresie audytu wewnętrznego;

3) zgłaszania zastrzeżeń do ustaleń i zaleceń audytu wewnętrznego.

§ 30. Funkcjonariusze i pracownicy, w tym kierownicy jednostek i komórek organizacyjnych CBA, są obowiązani do współpracy z audytorem wewnętrznym w zakresie analizy ryzyka, identyfikacji i monitoringu procesów zachodzących w CBA, w zakresie niezbędnym dla realizacji audytu wewnętrznego.

§ 31. Kierownicy jednostek i komórek organizacyjnych CBA, w których przeprowadzany jest audyt wewnętrzny mają obowiązek, w zakresie swoich kompetencji, przedkładać audytorowi wewnętrznemu informacje dotyczące realizacji zaleceń, w tym termin oraz osoby odpowiedzialne za ich wdrożenie. Szczegółowe rozwiązania dotyczące wdrażania i monitoringu zaleceń audytowych w CBA określają odrębne przepisy.

Rozdział 9.

Zakres współpracy komórki audytu wewnętrznego z organami oraz instytucjami kontroli zewnętrznej i audytu zewnętrznego

§ 32. 1. Kierownik RAW, w zakresie wykonywania swoich zadań, współpracuje z zewnętrznymi organami i instytucjami kontroli oraz organami i instytucjami audytu zewnętrznego.

2. Współpraca, o której mowa w ust. 1 odbywa się za pośrednictwem lub w porozumieniu z Szefem CBA.

§ 33. 1. Dokumentacja zadań audytowych podlega ochronie przed nieuprawnionym dostępem zgodnie z przepisami prawa oraz regulacjami wewnętrznymi obowiązującymi w CBA.

2. Kierownik RAW udostępnia dokumentację audytu wewnętrznego organom i instytucjom kontroli oraz organom i instytucjom audytu zewnętrznego, wyłącznie za zgodą Szefa CBA.

Rozdział 10.

Postanowienia końcowe

§ 34. Kierownik audytu wewnętrznego dokonuje corocznie przeglądu Karty pod względem jej aktualności i w razie potrzeby jej zmiany, przygotowuje projekt zmiany oraz przekazuje go do dalszych uzgodnień.