Monitor Polski - rok 2025 poz. 458

Halina Poświatowska jako poetka debiutowała w 1956 roku na łamach „Gazety Częstochowskiej”. Choć nie identyfikowała się z żadną grupą literacką, zaliczana jest do pokolenia „Współczesności”. W 1958 roku ukazał się jej pierwszy tomik „Hymn bałwochwalczy”. W kolejnych latach wydała „Dzień dzisiejszy” (1963 r.) oraz „Odę do rąk” (1966 r.). W 1968 roku, już po śmierci poetki, opublikowany został tomik „Jeszcze jedno wspomnienie”. Jej twórczość, pełna egzystencjalnej refleksji i subtelnej erotyki, stanowiąca świadectwo siły życia, które nierozerwalnie łączy się z widmem zbliżającej się śmierci, na stałe wpisała się do kanonu polskiej poezji XX wieku. „Krańcowo niesentymentalna, a nawet nieromantyczna, wprowadza do poezji polskiej nowy element - motyw ciała uświęconego w misterium miłości i umierania” - pisała Grażyna Borkowska, profesor w Instytucie Badań Literackich Polskiej Akademii Nauk.

Z powodu nieuleczalnej wówczas wady serca Halina Poświatowska większość życia spędziła w szpitalach i sanatoriach. W 1958 roku w Stanach Zjednoczonych przeszła operację, po której udało się jej ukończyć prestiżowy Smith College w Northampton. Pobyt w Stanach Zjednoczonych opisała w wydanym w 1961 roku reportażu „Notatnik amerykański”. Na krótko przed śmiercią poetki, w 1967 roku, ukazała się „Opowieść dla przyjaciela” - książka autobiograficzna oparta na jej korespondencji z Ireneuszem Morawskim.

W książce „Poświatowska we wspomnieniach i inspiracjach” autorstwa Kaliny Słomskiej i Zbigniewa Mygi Hanna Banaszak wyznała, że w poezji Haliny Poświatowskiej największe wrażenie zrobił na niej splot najgłębszych człowieczych emocji z pogranicza miłości i przemijania oraz bolesny poetycki zapis odchodzenia pięknej, młodej, inteligentnej i utalentowanej osoby. Na wskroś oryginalną twórczość poetki można uznać za czystą lirykę. Autorka, uniwersalizując miłość i śmierć, osiągnęła mistrzostwo wyrafinowanej formy artystycznej.

Halina Poświatowska urodziła się 9 maja 1935 roku w Częstochowie. Zmarła 11 października 1967 roku w Warszawie w wieku 32 lat, po drugiej operacji serca. Pochowana została na częstochowskim cmentarzu św. Rocha.

W 90. rocznicę urodzin poetki Sejm Rzeczypospolitej Polskiej, przekonany o wyjątkowym znaczeniu twórczości Haliny Poświatowskiej dla literatury polskiej, wyraża uznanie dla jej dorobku literackiego i artystycznego.

Marszałek Sejmu: wz. P. Zgorzelski