Monitor Polski - rok 2025 poz. 1074

Mija sto lat od rozpoczęcia nadawania stałego programu Polskiego Radia. W niedzielę 18 kwietnia 1926 roku o godzinie 17 historyczne słowa spikerki Janiny Sztompkówny: „Halo, halo, Polskie Radio. Fala 480 metrów” poprzedziły pierwszą oficjalną audycję, w której zaprezentowano muzykę Fryderyka Chopina. Powstała w 1925 roku Spółka Polskie Radio rozpoczęła regularną działalność programową.

Przez sto lat Polskie Radio było świadkiem zdarzeń, medium reagującym na bieżące wydarzenia. Informowało, bawiło, odegrało niezwykle istotną rolę w edukowaniu, wychowywaniu i kształtowaniu gustów wielu pokoleń.

Polskie Radio jednoczyło Polaków w tragicznej chwili napaści Niemiec i Rosji Sowieckiej na Polskę we wrześniu 1939 roku. Dramatyczne apele i komunikaty, m.in. Prezydenta Warszawy Stefana Starzyńskiego, są trwałym elementem naszej pamięci zbiorowej. W historii powojennej nie można jednak zapominać o złowrogiej działalności Polskiego Radia w latach PRL, gdy obsadzone kadrowo przez komunistów spełniało zadania propagandowe totalitarnego reżimu.

Polskie Radio zawładnęło wyobraźnią milionów słuchaczy, zostało ważnym nadawcą treści publicystycznych, historycznych, sportowych, kulturalnych. Przez długie lata było też najważniejszym i jedynym miejscem upowszechniania muzyki. Ciągle jest również prawdziwym domem opowieści dźwiękowych - artystycznych reportaży i słuchowisk, eksponujących cechy i wartości, których nie można odnaleźć w realizacjach prasowych, literackich czy audiowizualnych. Ich twórcy to mistrzowie dźwięku, którzy wielokrotnie zdobywali najważniejsze światowe nagrody radiowe.

Archiwa Polskiego Radia zawierają niezapomniane audycje, porywające relacje z najważniejszych wydarzeń, charakterystyczne głosy wybitnych dziennikarzy i radiowych artystów, a także kompozytorów, muzyków i pisarzy. Do kultowych audycji można zaliczyć m.in. sygnał hejnału z wieży mariackiej, Teatr Polskiego Radia, „Wesołą Lwowską Falę”, „Podwieczorek przy Mikrofonie”, słuchowiska „Matysiakowie” i „W Jezioranach”, „Sygnały Dnia”, „Lato z Radiem”, „MiniMax”,

„Radiokuriera”, „Listę Przebojów Programu III”, „60 Minut na Godzinę”, „Rewię Piosenek”, „Kronikę Sportową” czy sportowe „Studio S-13”. Cenne są również zbiory radiowej biblioteki wraz z Nutoteką zawierającą bardzo ważne dla polskiej kultury rękopisy wybitnych kompozytorów.

Polskie Radio wraz z rozgłośniami regionalnymi nieustannie jednoczy słuchających. Dla wielu z nich jest ciągle oknem na świat, teatrem wyobraźni, audialnym magiem, wyjątkowym źródłem emocji. W XXI wieku nie maleje jego społeczna funkcja, a świat cyfrowy i rozwijające się technologie jeszcze tę funkcję umacniają i powodują, że znaczenie i pozycja Polskiego Radia wzrastają.

Sejm Rzeczypospolitej Polskiej w setną rocznicę rozpoczęcia regularnego nadawania programu ustanawia rok 2026 Rokiem Polskiego Radia.

Marszałek Sejmu: S. Hołownia