Czas pracy, Kodeks pracy

Wszystko zależy od tempa analiz i prac nad nowymi zapisami w kodeksie pracy dotyczącymi czasu pracy. Resort potwierdził, że rewolucyjne zmiany dotyczące czasu pracy nastąpią w trakcie trwania tej kadencji rządu, zaś rozważane są dwie opcje, z których jedna stanie się prawem - dni pracy od poniedziałku do piątku krótsze o godzinę w porównaniu z obecnymi lub po prostu czterodniowy tydzień pracy.

Kiedy stosuje się urlop proporcjonalny? Co w przypadku zmiany pracy? Prezentujemy najważniejsze zasady.

Agnieszka Dziemianowicz-Bąk - ministra rodziny, pracy i polityki społecznej - poinformowała, że chce, aby do końca tej kadencji (czyli do 2027 roku) wdrożone w Polsce zostały przepisy skracające czas pracy. Są dwie opcje - albo 4-dniowy tydzień pracy albo skrócenie tygodnia pracy do 35 godzin. 

Nowe przepisy dotyczące czasu jazdy i odpoczynku dla kierowców już od 22 maja 2024 r. Co najnowsze regulacje prawne oznaczają dla przewoźników drogowych świadczących przewóz osób i na co zwrócić uwagę korzystając z tych przepisów?

Projektowane zmiany Kodeksu pracy zakładają, że do stażu pracy będą zaliczane okresy wykonywania pracy m.in. w ramach umowy zlecenia i działalności gospodarczej. Do stażu pracy mają być zaliczane również umowy o świadczenie usług przez uczniów szkół ponadpodstawowych lub studentów do ukończenia 26 lat.

Co trzeba wiedzieć o urlopie na żądanie? Kiedy przysługuje? Jak skutecznie zgłosić taki urlop? Czy pracodawca może odmówić takiego urlopu? Jakie są wytyczne Państwowej Inspekcji Pracy? A co wynika z orzecznictwa Sądu Najwyższego?

Czas pracy pracowników niepełnosprawnych w 2024 roku jest niższy od standardowego. Normy godzin pracy osoby niepełnosprawnej określa nie Kodeks pracy, lecz ustawa o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych. Ile pracują dziennie i tygodniowo niepełnosprawni? Ile mają przerw w pracy?

Urlop z powodu działania siły wyższej to prawo do zwolnienia od pracy w przypadku nagłych zdarzeń rodzinnych, takich jak choroba lub wypadek, wymagających natychmiastowej obecności pracownika. Omawiamy, jak w praktyce można skorzystać z tego urlopu.

Rzecznik Praw Obywatelskich wystąpił do ministra edukacji o rozważenie zmiany przepisów Karty Nauczyciela. Chodzi o zrównanie uprawnień nauczycieli mianowanych z uprawnieniami nauczycieli zatrudnionych na podstawie umowy o pracę, związanych z ochroną przedemerytalną i prawem do wynagrodzenia za cały okres pozostawania bez pracy w przypadku przywrócenia nauczyciela do pracy przez sąd pracy i podjęcia przez niego zatrudnienia. Barbara Nowacka, minister edukacji zapowiedziała powołanie Zespołu, który będzie analizował zgłaszane postulaty odnośnie sytuacji prawnej nauczycieli – także w zakresie ochrony przedemerytalnej i prawa do wynagrodzenia za cały okres pozostawania bez pracy w przypadku przywrócenia do pracy przez sąd pracy.

Zdecydowana większość pracowników oczekuje od firmy nie tylko regularnej wypłaty wynagrodzeń, ale i czegoś ekstra. Tak zwane benefity lub inaczej – świadczenia pozapłacowe jednak ewoluują. Już dano pakiet medyczny i karnet do siłowni przegrały choćby z bonem na mobilne dojazdy do pracy. Teraz zaś wszystkie bonusy, z premiami i nagrodami pieniężnymi włącznie, zdecydowanie przebija czas wolny.

Nowe przepisy w kodeksie pracy mają wyeliminować (albo ograniczyć) kontakt pracowników z takimi substancjami jak toluen, styren, etoksyetanol, nitrobenzen, tlenek węgla, bisfenol A, estry kwasu ftalowego czy metale – ołów, kadm, rtęć i ich związki. To tzw. substancje reprotoksyczne.

Pracownik, który wskutek niewykonania lub nienależytego wykonania obowiązków pracowniczych ze swojej winy wyrządził pracodawcy szkodę, ponosi odpowiedzialność materialną według zasad określonych w Kodeksie pracy.

Za pracę w godzinach nadliczbowych pracownik może otrzymać dodatek do wynagrodzenia. Jednak pracodawca nie zawsze musi go wypłacić. Jeśli jest to dla niego lepsze rozwiązanie, może udzielić pracownikowi czasu wolnego.

Urlop siła wyższa w 2024 roku – ile dni przewiduje Kodeks pracy? Co to jest siła wyższa? Ile płatne jest to zwolnienie? Jak napisać wniosek o zwolnienie od pracy z powodu działania siły wyższej? Jakie są przykłady siły wyższej? Czy trzeba uzasadniać wniosek?

Spór – bo rzadko racjonalna dyskusja – o czterodniowy tydzień pracy w Polsce trwa w najlepsze. Przeciwnicy krótszego tygodnia pracy nie odrobili jednak lekcji z historii: sięgają po te same, często demagogiczne, argumenty co pół wieku temu oponenci wolnych wszystkich sobót. Tymczasem prawda jest dla nich brutalna: to trwały trend, a walka z nim to nic innego jak syndrom zawracania kijem Wisły…

Przeprowadzone w marcu, a więc niezwykle aktualne badanie ClickMeeting na tema skrócenia czasu pracy w Polsce przynosi sensacyjne wręcz wyniki. Choć zdecydowana większość Polaków uważa, że pracujemy zbyt długo i zbyt ciężko, to szokująco dużo jest przeciwników skracania czasu pracy, a zwłaszcza wprowadzaniu czterodniowego tygodnia pracy.

Prezes Rady Ministrów określi w rozporządzeniu zasady ustalania przez kierowników urzędów czasu pracy urzędów, w których są zatrudnieni urzędnicy państwowi oraz inni pracownicy. Nowe przepisy mają m.in. na celu umożliwienie zastosowania bardziej elastycznych rozwiązań w zakresie organizacji pracy urzędów.

"Skrócenie czasu pracy, np. do czterech dni w tygodniu nie zostanie zrównoważone przez wzrost zatrudnienia. Produkcja krajowa zmniejszy się, a wraz z nią zmniejszą się dochody ludności" – mówi Jeremi Mordasewicz, doradca zarządu Konfederacji Lewiatan.

Z analiz badań dotyczących możliwości i efektów skrócenia tygodnia pracy wynika, że organizacyjnie łatwiejszy do wdrożenia byłby czterodniowy tydzień pracy niż skrócenie tygodnia pracy do 35 godzin. Jednocześnie Agnieszka Dziemianowicz-Bąk, minister rodziny, pracy i polityki społecznej, zapewniła, że w obu przypadkach krótszy tydzień pracy oznaczałby zachowanie tego samego wynagrodzenia.

W marcu 2024 r. pracownicy będą musieli przepracować 168 godzin. Jednak na przełomie marca i kwietnia będą mieli szansę na przedłużenie wypoczynku.

Czas pracy pracowników zarządzających zakładem pracy w pewnych aspektach jest inaczej regulowany przez Kodeks pracy. Pracownikom tym nie przysługuje prawo do rekompensaty za pracę w godzinach nadliczbowych. Są jednak sytuacje, gdy pracownik zarządzający taką rekompensatę otrzyma.

Rozkład czasu pracy może przewidywać różne godziny rozpoczynania pracy w dniach, które zgodnie z tym rozkładem są dla pracowników dniami pracy. Dzięki wprowadzeniu ruchomego czasu pracy pracownicy mogą – przy zachowaniu 8-godzinnej normy dobowej – rozpoczynać i kończyć pracę o różnych porach w poszczególnych dniach.

Najwyższa Izba Kontroli alarmuje: lekarze zatrudnieni w szpitalach na umowach cywilnoprawnych pracują nawet dwie doby bez przerw na odpoczynek. Problem realnie istnieje i wpływa na nas - pacjentów. Trzeba zmienić przepisy w zakresie czasu pracy i norm odpoczynku personelu medycznego.

Nikt nie kontroluje czy pracownik faktycznie potrzebuje wolnego z powodu zdarzenia, które kwalifikuje się jako działanie wyższe. W konsekwencji wielu pracowników nowe uprawnienie traktuje jako dodatkowe dwa dni urlopu, tyle że płatne w 50 proc. Inni zaś biorą i cieszą się, że nie muszą płacić za lewe zwolnienie lekarskie, co robili wcześniej.

Krajowa Informacja Skarbowa w swojej interpretacji wyjaśniła, że wnioskodawcy - radcy prawnemu, przysługuje prawo do obniżenia podatku należnego o kwotę podatku naliczonego VAT z tytułu nabycia zegarka mechanicznego  naręcznego, służącego do pomiaru czasu pracy w trakcie świadczenia usług prawnych, jeśli przedmiotowy zegarek będzie wykorzystywany w ramach prowadzonej działalności gospodarczej do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług.