Prawa pracownika, Umowa o pracę

Nowe przepisy dotyczące urlopów ojcowskich obowiązują od 26 kwietnia 2023 r. Przypomnijmy, że nowe zasady udzielania urlopów ojcowskich są wynikiem implementacji dyrektywy unijnej „work-life balance”. Sprawdź jakie prawa ma pracujący tata!

Zbliżający się początek wakacji przynosi falę upałów. Znoszenie wysokich temperatur jest trudne w miejscu pracy. Jakie prawa mają pracownicy a jakie obowiązki pracodawcy w związku z pracą podczas upałów?

Nowelizacja Kodeksu pracy z 9 marca 2023 r., która weszła w życie 26 kwietnia 2023 r.  wprowadziła istotne zmiany w zakresie uprawnień pracowników wychowujących dzieci, z których mogą oni skorzystać w ustawowo wskazanych okolicznościach. Przewidziane uprawnienia mają na celu ułatwienie łączenia życia i obowiązków rodzinnych z wykonywaniem pracy.

Zezwolenie na pracę legalizuje pracę cudzoziemca z kraju trzeciego. Jedną z informacji widniejącą na dokumencie jest rodzaj umowy, którą pracodawca powinien zawrzeć z cudzoziemcem. Co na ten temat czytamy w ustawie o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy? 

Większość pracodawców deklaruje, że chętnie zatrudniłoby (np. na wakacje) pracownika młodocianego. W krajach zachodnich pracujący nastolatek nikogo nie dziwi. W Polsce ten widok nie jest jeszcze powszechny – z danych CBOS wynika, że co piąty uczeń szkoły ponadpodstawowej podejmował w wakacje etat. Większość nadal nie robi tego, mimo że prawo im na to pozwala. Przepisów dot. zatrudniania nieletnich nie znają również rodzice. Warto jednak wiedzieć, na jaką ochronę prawną mogą liczyć małoletni.

Mamy stawiane są przed wieloma wyzwaniami. Dotyczy to zarówno samego macierzyństwa, ale także powrotu do pracy. Z jednej strony obciąża je opieka nad dzieckiem, a z drugiej strony, wydłużające się okresy urlopów związanych z macierzyństwem powodują trudności z powrotem na rynek pracy. 

Relacje między pracodawcami a pracownikami odgrywają kluczową rolę w funkcjonowaniu każdego miejsca pracy. Stabilność i harmonia w tych relacjach są niezwykle istotne dla efektywnego funkcjonowania przedsiębiorstw. 

Od dzisiaj, 26 kwietnia 2023 r. w Kodeksie pracy zaczęły obowiązywać ogromne zmiany, jakich dawno nie było! Zmiany dotyczą m.in. urlopów rodzicielskich, zwolnień od pracy, świadectw pracy, umów na okres próbny i czas określony, zasad składania oświadczenia o rozwiązaniu umowy o pracę, pracy za granicą. Oczywiście zmiany są pro-pracownicze, a dla pracodawców wiążą się z dodatkowymi obciążeniami i formalnościami. Pracownicy działu kadr nie ucieszą się, ponieważ jest wiele terminów, których trzeba pilnować.

W spółce mamy zamiar zatrudnić osobę w ramach kontraktu menedżerskiego na podstawie umowy cywilnoprawnej. Wskazana osoba jest już członkiem rady nadzorczej w innej spółce i z tego tytułu podlega tam ubezpieczeniu emerytalnemu, rentowemu i zdrowotnemu. Czy w powyższej sytuacji w naszej spółce ta osoba powinna podlegać obowiązkowym składkom emerytalno-rentowym, składce wypadkowej, zdrowotnej oraz dobrowolnej chorobowej?

Większość Polaków przestrzega świątecznych tradycji i twierdzi, że nie wpływają one na ich pracę. Jeśli chodzi o obcokrajowców, to mamy już inne zdanie – nie potrafimy określić, jakiej są dokładnie wiary, jednak uważamy, że ich obrzędy religijne kolidują z pracą. Liczba stereotypów rośnie wraz z malejącym poziomem wiedzy o wyznaniu innych narodowości przyjeżdżających do Polski. Sami zainteresowani przyznają jednak, że jest wręcz odwrotnie. Co potwierdza najnowsze badanie wielkanocne Grupy Progres – jedynie 8 proc. cudzoziemców aktywnych zawodowo deklaruje, że na święta weźmie wolne. Obcokrajowcy pracujący w Polsce nie chcą korzystać powszechnie z prawa do urlopu na święta religijne, które obchodzą. Mimo że – zgodnie z przepisami – mają do tego prawo. 

Ustawodawca w 2023 roku nie zwalnia tempa. Po raz kolejny pracodawców i pracowników działów kadrowo-płacowych stawia przed szeregiem wyzwań. Choć obowiązki dotyczące zapewnienia bezpiecznych i higienicznych warunków pracy, a co za tym idzie -  możliwość kontroli trzeźwości pracowników przy uzasadnionym podejrzeniu, nie są nam obce, to nowelizacja przepisów Kodeksu Pracy w tym zakresie, powoduje powstanie wielu pytań i wątpliwości. Jak nowe regulacje umożliwiające pracodawcom przeprowadzanie prewencyjnej kontroli trzeźwości wyglądają w praktyce? Odpowiedź na to pytanie postaram się przybliżyć w dalszej części tego artykułu. 

Nowelizacja Kodeksu pracy ustanowiła nową konstrukcję – wniosek do pracodawcy o umowę o pracę na czas nieokreślony.

Prezydent Andrzej Duda podpisał nowelizację Kodeksu pracy oraz niektórych innych ustaw - poinformowało w piątek biuro prasowe KPRP. Nowelizacja wdraża dwie unijne dyrektywy dotyczące tzw. work-life balance i tzw. dyrektywę rodzicielską.

Dane osobowe i ich ochrona mają znaczenie także w przypadku zawarcia i wykonywania umowy o pracę. Jakie są regulacje dotyczące danych osobowych kandydatów do pracy i pracowników? Kiedy pracodawca może poprosić o PESEL? Czy może pytać o wyznanie i poglądy polityczne? Czy pracodawcy trzeba mówić o członkostwie w związku zawodowym?

Zwolnienie na opiekę nad dzieckiem – zwolnienie od pracy, które przysługuje pracownikowi wychowującemu przynajmniej jedno dziecko w wieku do 14 lat. 

Ulga dla młodych do ukończenia 26 lat zakłada brak należności w podatku PIT od określonych źródeł przychodu w ramach limitu kwotowego. Jakie warunki należy spełnić, aby nie zapłacić podatku PIT?

Czy dojdzie do wprowadzenia rejestru umów o pracę pracowników instytucji państwowych? Co z prawem do prywatności pracowników a z drugiej strony prawem obywateli do informacji publicznej? Czy będzie wprowadzony elektroniczny system do zawierania umów? Szykują się duże zmiany w roku 2024 i 2025.

Bardzo aktualny jest temat zawarcia umowy o pracę w okresie ciąży – czy można celowo zawierać umowę? Kiedy umowa będzie uznana za pozorną? Czy można zawrzeć umowę w celu osiągnięcia świadczeń z ubezpieczenia społecznego? 

Kandydaci na rzeczników ds. etyki w dużej grupie kapitałowej muszą zawieszać członkostwo partyjne lub związkowe. Organizacje związkowe działające w tej grupie uważają, że narusza to prawa reprezentowanych przez nich pracowników. Rzecznik praw obywatelskich podziela ich wątpliwości. Co rzecznikowi odpowiedział resort rodziny i polityki społecznej?

Przepisy Kodeksu pracy określają prawa i obowiązki pracowników. Przede wszystkim po to, by ich chronić. Ciężkie naruszenie praw pracownika stanowi podstawę do rozwiązania umowy o pracę, a niektóre z wykroczeń przeciwko prawom pracownika mogą być podstawą do nałożenia na pracodawcę kary grzywny.

Kandydaci na rzeczników ds. etyki w dużej grupie kapitałowej muszą zawieszać członkostwo partyjne lub związkowe. Czy zawieszanie członkostwa w związkach zawodowych przez kandydatów na rzeczników ds. etyki jest zgodne z wolnością zrzeszania się w związkach zawodowych określoną w Konstytucji RP? 

Urlop rodzicielski – urlop przysługujący pracownikowi będącemu rodzicem po wykorzystaniu urlopu macierzyńskiego albo zasiłku macierzyńskiego za okres odpowiadający okresowi urlopu macierzyńskiego.

Urlop ojcowski – urlop przysługujący ojcu wychowującemu dziecko. 

Nowelizacja Kodeksu pracy (dalej „Kp”) wprowadzająca m.in. długo oczekiwane przepisy o pracy zdalnej, czeka na podpis Prezydenta RP i publikację w Dzienniku Ustaw. Biorąc pod uwagę, na szczęście, dość długie vacatio legis (2 miesiące), pracodawcy mają czas co najmniej do drugiej połowy marca 2023 r. (a być może nieco dłużej) na przygotowanie się do ich wdrożenia. Jak na standardy obecnej legislacji długo, jak na potrzeby zakładu pracy, niekoniecznie. Jednym z zagadnień trudniejszych w implementacji są obowiązkowe rozliczenia pomiędzy pracodawcą a pracownikami.

Cztery dni pracy? To wydaje się coraz bardziej prawdopodobne. Do Sejmu trafił projekt ustawy skracającej wymiar etatu do 35 godzin. Niektóre firmy już testują takie rozwiązanie. Jednak to, co wydaje się spełnieniem marzeń pracowników, może wpłynąć negatywnie na efektywność przedsiębiorstw. Czy można skrócić czas pracy tak, by nie ucierpiał na tym biznes?