Tematy - Spadkobiercy, Dział spadku - INFOR.PL

Sprawy spadkowe w związku ze swoją specyfiką są często bardzo trudne dla członków rodziny zmarłego, nie tylko dlatego, że dotyczą zmarłej ukochanej osoby, a także dlatego, że często powodują konflikt wśród członków rodziny, którzy mają prawo do dziedziczenia, czy to na podstawie ustawy czy zgodnie z testamentem. Uregulowaniu tego prawa można dokonać przez notarialne poświadczenie dziedziczenia lub przez stwierdzenie nabycia spadku.

Polskie prawo spadkowe jest dość skomplikowane. Dodatkowo w większości przypadków, do spadkobrania dochodzi na postawie przepisów ustawy, ponieważ zmarły nie zostawia testamentu. Niejednokrotnie do spadku powołanych jest więcej spadkobierców, niż jeden. W takim wypadku, jeżeli spadek przypada kilku spadkobiercom, następuje tak zwana „wspólność majątku spadkowego”. Stosuje się do niej zasady i przepisy o współwłasności w częściach ułamkowych, z odpowiednimi różnicami wynikającymi z prawa spadkowego. W dużym uproszczeniu polega ona jednak na tym, że spadkobiercy nabywają prawa do określonych nieruchomości, czy przedmiotów wspólnie – co do każdej rzeczy, stając się przymusowymi współwłaścicielami każdej z nich.

Zgłoszenie o nabyciu własności rzeczy lub praw majątkowych (SD-Z2) związane jest z całkowitym zwolnieniem od podatku przewidzianym w ustawie o podatku od spadków i darowizn. Czy możliwe jest skorygowanie tego zgłoszenia, np. w sytuacji gdy spadkobierca dowiedział się o składniku majątkowym, który wchodzi w skład spadku już po terminie złożenia druku SD-Z2?

Zgodnie z przepisami Ordynacji podatkowej spadkobiercy podatnika przejmują przewidziane w przepisach prawa podatkowego majątkowe prawa i obowiązki spadkodawcy. Dotyczy to również prawa do zwolnienia podatkowego przy sprzedaży nieruchomości.

Ustawa o zarządzie sukcesyjnym przedsiębiorstwem osoby fizycznej miała być odpowiedzią na nierzadki problem kontynuacji działalności gospodarczej w przypadku śmierci prowadzącej ją osoby fizycznej. Dotychczas przedsiębiorstwo po śmierci jego właściciela faktycznie przestawało istnieć, co wiązało się z dużymi kłopotami dla jego pracowników i kontrahentów. W związku z powyższym wprowadzono instytucję tzw. zarządu sukcesyjnego.

Zgodnie z art. 1012 Kodeksu cywilnego, osoba powołana do spadku może go przyjąć bez ograniczenia odpowiedzialności za długi (przyjęcie proste), z ograniczeniem tej odpowiedzialności (przyjęcie z dobrodziejstwem inwentarza), bądź też ten spadek odrzucić. Na złożenie stosownego oświadczenia w kwestii przyjęcia spadku spadkobierca ma 6 miesięcy od dnia, w którym dowiedział się o tytule swego powołania. Niedochowanie tego terminu grozi przyjęciem spadku z dobrodziejstwem inwentarza

Spadkobierca, wedle własnej woli, może spadek przyjąć bez ograniczenia odpowiedzialności za długi (przyjęcie proste), z ograniczeniem tej odpowiedzialności (przyjęcie z dobrodziejstwem inwentarza), bądź też ten spadek odrzucić. Na złożenie stosownego oświadczenia spadkobierca ma 6 miesięcy od dnia, w którym dowiedział się o tytule swego powołania.

Dziedziczenie ustawowe jest obok dziedziczenia testamentowego formą dziedziczenia. Z dziedziczeniem ustawowym mamy do czynienia w przypadku braku testamentu. Do dziedziczenia ustawowego powołane są osoby określone w ustawie Kodeks Cywilny w art. 931-940. W jakich częściach poszczególne osoby dziedziczą spadek?

Dobra wiadomość dla dziedziczących, wdowców i rozwodników. Koniec z liczeniem okresu, po którym wolno im zbyć nieruchomość bez PIT, od daty śmierci spadkodawcy, męża lub rozwodu. Pięcioletni okres, po upływie którego wolno sprzedawać nieruchomości bez PIT, ma być liczony od daty ich nabycia lub wybudowania przez spadkodawców. Dziś co do zasady termin ten liczy się od ich śmierci. Taka korzystna dla podatników zmiana znalazła się w projekcie nowelizacji ustawy o PIT, CIT, ordynacji podatkowej i innych ustaw dopiero co opublikowanym przez Ministerstwo Finansów. Przepisy mają wejść w życie w 2019 r.

19 lipca 2018 r. weszły w życie zmiany w podatku od spadków i darowizn, które pozwalają na korzystniejsze podatkowo rozliczanie darowanego lub dziedziczonego majątku.

Co z firmą po śmierci przedsiębiorcy? Rząd we wtorek zajmie się projektem ustawy o zarządzie sukcesyjnym przedsiębiorstwem osoby fizycznej.

Śmierć podatnika nie skutkuje wygaśnięciem ciążących na nim należności podatkowych. Przepisy polskiego prawa podatkowego stanowią, iż zarówno jego prawa, jak i obowiązki przechodzą na jego spadkobierców. Jakie konsekwencje podatkowe mogą grozić następcom prawnym podatnika?

Sukcesja to przejście praw i obowiązków na następcę prawnego, co w praktyce oznacza zachowanie ciągłości funkcjonowania firmy, mimo zmiany pokoleniowej. Przeprowadzenie wynikającej stąd zmiany w zarządzaniu przedsiębiorstwem jest dla założyciela firmy poważnym wyzwaniem, do czego warto przygotować się odpowiednio wcześnie. Na sukcesję najlepiej spojrzeć jak na proces nieunikniony oraz konieczny. Jeżeli jest dobrze zaplanowany i przygotowany, pozwoli na umocnienie przedsiębiorstwa.

W pierwszej części artykułu wskazane zostało, że sytuacja spadkobierców zmarłego wspólnika w odniesieniu do kwestii nabycia przez nich roszczenia o wypłatę ekwiwalentu za udział w spółce z o.o., o którym mowa w art. 565 § 1 k.s.h. przedstawia się odmiennie w zależności od tego, na jakim etapie procedury przekształcenia spółki z o.o. wspólnik umrze. Niniejsza część artykułu dotyczy sytuacji gdy do śmierci wspólnika dochodzi na etapie po podjęciu uchwały o przekształceniu spółki z o.o., ale przed upływem miesięcznego terminu do złożenia oświadczenia o uczestnictwie w spółce przekształconej.

Kwestia opodatkowania umowy o zniesienie współwłasności bądź też o dział spadku została unormowana w ustawie o podatku od czynności cywilnoprawnych. W jaki sposób owe czynności zostały opodatkowane?

Zdaniem Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej nie ma podstaw do opodatkowania podatkiem dochodowym spłaty udziałów w mieszkaniu pozostałych spadkobierców (w wykonaniu działu spadku), jeśli spłata będzie wynosiła tyle samo, co udziały w spadku. Zdaniem fiskusa w takiej sytuacji nie można mówić o wzbogaceniu się ponad wartość odziedziczonego majątku, dlatego też nie powstaje dochód.

Prezentujemy pierwszą część tematu dotyczącego problematyki nabycia przez spadkobierców zmarłego wspólnika roszczenia o wypłatę kwoty (ekwiwalentu) odpowiadającej wartości udziału tego wspólnika w sp. z o.o. w trakcie procesu przekształcenia.

Po nabyciu spadku spadkobiercy są współwłaścicielami majątku spadkowego. Aby każdy z nich mógł swobodnie rozporządzać swoją częścią konieczne jest zniesienie współwłasności w drodze sądowego lub umownego działu spadku przed notariuszem. Dowiedz się jakich kosztów wymaga dział spadku przed notariuszem i jakie dokumenty należy w tym celu zgromadzić.

Po śmierci najbliższych spadkobiercy powinni się liczyć z tym, że organy podatkowe o nich nie zapomną. Nie dotyczy to wyłącznie najczęstszego problemu, tj. braku złożenia oświadczenia o skorzystaniu ze zwolnienia grupy „zerowej” w podatku od spadków, ale też długów, jaki może zostawić spadkodawca. Dziedziczyć można bowiem równo tak zobowiązania, jak i majątek i wierzytelności. 23 maja 2016 r. NSA wydał w tym zakresie uchwałę (sygn. akt II FPS 6/15) – dalej: „Uchwała”, niestety niekorzystną dla podatników. Co ciekawe jednak, jeden z Sędziów NSA nie zgodził się z nią przedstawiając zdanie odrębne.

Zgłoszenie o nabyciu własności rzeczy lub praw majątkowych na formularzu SD-Z2 składają osoby, które otrzymały spadek lub darowiznę od osoby z kręgu najbliższej rodziny. Złożenie wypełnionego formularza SD-Z2 jest warunkiem zwolnienia z podatku od spadków i darowizn w takich sytuacjach. Aktualny wzór formularza SD-Z2 (wersja 6) obowiązuje od 1 stycznia 2016 r.

Jeżeli spadkodawca powoła w testamencie spadkobiercę, to ma miejsce dziedziczenie testamentowe. Ten sposób dziedziczenia wyłącza dziedziczenie ustawowe. Żadne przepisy nie ograniczają kręgu osób, które można powołać do spadku. Spadkobiercą może być każda osoba fizyczna, powołana w testamencie, która żyje w chwili otwarcia spadku, czyli w momencie śmierci spadkodawcy. Wysokość opodatkowania i możliwość skorzystania z ulg podatkowych uzależniona jest nie tylko od przedmiotu i wartości spadku, ale także od osobistego stosunku spadkobiorcy do spadkodawcy.

Ministerstwo Rozwoju chce, aby firma prowadzona jako jednoosobowa działalność gospodarcza trwała nawet po śmierci przedsiębiorcy. I przez jakiś czas używała nadal jego danych oraz konta bankowego. Takie zapisy mają znaleźć się w ustawie o sukcesji przedsiębiorstwa osoby fizycznej, do której założenia zostały opublikowane. Nowe przepisy mają wejść w życie od 2018 roku.

Zwłaszcza w zgodnych rodzinach, ale nie tylko, dział spadku następuje bez spłat i dopłat. Podział w innej proporcji niż posiadane udziały w spadku nie powinien być opodatkowany podatkiem dochodowym.

Zgodnie z prawem o podatku dochodowym sprzedaż odziedziczonej nieruchomości przestaje być objęta podatkiem, gdy od otwarcia spadku upłynęło pięć lat podatkowych. Jednak okazuje się, że podatek może być należny, jeśli nawet minęło znacznie więcej niż 5 lat. Wszystko zależy od tego, co w tym okresie działo się ze spadkiem.

23 maja 2016 r. Naczelny Sąd Administracyjny w składzie siedmiu sędziów podjął uchwałę (sygn. akt II FPS 6/15), zgodnie z którą do decyzji o zakresie odpowiedzialności spadkobiercy przewidzianej w art. 100 Ordynacji podatkowej nie stosuje się art. 68 § 1 Op. Oznacza to, że decyzja o odpowiedzialności spadkobiercy za długi podatkowe spadkodawcy ma charakter deklaratoryjny (określający) i w związku z tym fiskus ma na jej wydanie pięć lat a nie trzy.

Przy dziedziczeniu zdarza się, że spadkobiorca wchodzi w posiadanie części nieruchomości. Następnie często dochodzi do porozumień, w ramach których np. poprzez wymianę udziałów właściciel części mieszkania czy domu wchodzi w posiadanie całości nieruchomości. Sprzedaż mieszkania, które częściowo zostało odziedziczone a częściowo nabyte, może podlegać opodatkowaniu, ale daninę należy zapłacić tylko od tej części, która została sprzedana przed upływem pięciu lat od chwili nabycia.

Komornicy pozytywnie przyjęli zmianę prawa wprowadzającą możliwość dziedziczenia długów tylko do wysokości odziedziczonego majątku. Obawiają się, że problemów nastręczy sporządzanie przez spadkobierców wykazu inwentarza majątku. Podobne obawy mają notariusze.

Weszły w życie przepisy chroniące spadkobierców przed długami spadkowymi. Wprowadzenie jako zasady dziedziczenia długów tylko do wysokości odziedziczonego majątku, a nie - jak dotąd - w całości, przewiduje nowelizacja, która w niedzielę weszła w życie. Chroni ona spadkobierców przed długami, których istnienia często nie byli świadomi.

Nowe przepisy wchodzące w życie 18 października 2015 r. wprowadzają zmiany mające szczególne znaczenie dla spadkobierców. Niezłożenie oświadczenia o przyjęciu lub odrzuceniu spadku, będzie równoznaczne z przyjęciem spadku z dobrodziejstwem inwentarza. W praktyce oznacza to zabezpieczenie przed długami spadkowymi przewyższającymi wartość aktywów spadkowych.

Od 17 sierpnia 2015 r. wszystkie kwestie dotyczące spadku po osobie mającej majątek lub krewnych w różnych państwach UE będą rozstrzygane przez jeden sąd, według przepisów tylko jednego z państw. Tego dnia wchodzą w życie umożliwiające to zmiany w prawie.

Wprowadzenie do polskiego prawa wspólnego Europejskiego Poświadczenia Spadkowego (EPS), mającego ułatwić wykazywanie obywatelom z całej Unii Europejskiej praw do spadku, zakładają zmiany w Kodeksie postępowania cywilnego, do którego w środę 22 lipca 2015 r. poprawkę przyjął Senat. 24 lipca 2015 r. Sejm zaakceptował tę poprawkę.

Wprowadzenie do polskiego prawa wspólnego Europejskiego Poświadczenia Spadkowego (EPS), mającego ułatwić wykazywanie obywatelom z całej Unii Europejskiej praw do spadku, zakłada rządowy projekt nowelizacji Kpc, Prawa o notariacie oraz niektórych innych ustaw, którym we wtorek 23 czerwca 2015 r. zajął się Sejm. Nowe przepisy mają wejść w życie z dniem 17 sierpnia 2015 r.

Implementację europejskiego rozporządzenia ws. spadków, w myśl którego powstać ma wspólne Europejskie Poświadczenie Spadkowe, zakłada projekt nowelizacji procedury cywilnej i prawa o notariacie. Niebawem rozpatrzy go rząd.

Zgodnie z najnowszymi interpretacjami organów podatkowych na spadkobiercach dokonujących działu spadku nie ciąży obowiązek podatkowy w PIT, jeśli w zamian za spłatę zrzekną się praw do udziałów w odziedziczonej nieruchomości. O ile oczywiście kwota spłaty nie przekroczy wartości posiadanego udziału w spadku a umowa o dział spadku zostanie zawarta jedynie między spadkobiercami. Nie ma tu jednocześnie znaczenia, czy dział spadku i spłata mają miejsce przed upływem pięciu lat od nabycia nieruchomości w drodze spadku.

Za blisko pół roku wejdą w życie nowe zasady dziedziczenia długów: tylko do wysokości odziedziczonego majątku, a nie - jak do tej pory - w całości. Bronisław Komorowski podpisał 1 kwietnia br. nowelizację prawa cywilnego, która wprowadza te przepisy.

Wspólna propozycja Ministerstwa Spraw Wewnętrznych, Ministerstwa Finansów oraz Prokuratury Generalnej zakłada przygotowanie projektu ustawy o centralnej bazie rachunków (CBR). Centralna baza rachunków ma przede wszystkim ułatwić dostęp służb państwa do kont m.in. osób parających się tzw. przestępczością "białych kołnierzyków" oraz ułatwić sytuację spadkobierców.

Umowny dział spadku możliwy jest tylko i wyłącznie w jednej sytuacji – gdy spadkobiercy porozumieją się w kwestii spadku i nie wystąpią z roszczeniami sądowymi. W porównaniu do sądowego działu spadku, umowny dział spadku jest szybszy i tańszy. W jakiej formie można zawrzeć taką umowę i co powinna zawierać?

Ułatwienie spadkobiercom dostępu do rachunków bankowych osób zmarłych - taki jest cel projektu nowelizacji Prawa bankowego, ustawy o SKOK i ustawy o ewidencji ludności, który przygotowali senatorowie PO.

Ułatwienie spadkobiercom dostępu do rachunków bankowych osób zmarłych - taki jest cel projektu nowelizacji Prawa bankowego, ustawy o SKOK i ustawy o ewidencji ludności, który przygotowali senatorowie.

Wielu przedsiębiorców wkłada w swoje przedsiębiorstwa wiele wysiłku, budując latami ich majątek, markę, bazę kontaktów i zadowolonych klientów. Wszyscy oni powinni zatem pamiętać, żeby na wypadek swojej śmierci zabezpieczyć nie tylko rodzinę, ale i przyszłość swojego biznesu. Powinni zatem pomyśleć o zapisie windykacyjnym.

Zdaniem organów podatkowych dla zastosowania zwolnienia określonego w art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn, jeżeli wykonanie zapisu zostało dokonane przez zawarcie umowy przenoszącej własność nieruchomości w formie aktu notarialnego, nie jest wymagane złożenie formularza SD-Z2 do właściwego naczelnika urzędu skarbowego.

Naczelny Sąd Administracyjny, po skardze kasacyjnej wniesionej przez M. Szulikowski i Partnerzy Kancelarię Prawną, wydał precedensowy wyrok z dnia 27 czerwca 2014 r. w sprawie dotyczącej postępowania przed Ministrem Gospodarki o stwierdzenie nieważności orzeczenia z 1949 r. o przejęciu na własność Państwa jednego z warszawskich, funkcjonujących przed II wojną światową renomowanych przedsiębiorstw.

12 sierpnia 2014 r. rząd przyjął projekt nowelizacji kodeksu cywilnego w zakresie odpowiedzialności za długi zmarłego (spadkodawcy). Wprowadzona ma zostać zasada odpowiedzialności za długi spadkowe z tzw. dobrodziejstwem inwentarza (tj. do wysokości wartości aktywów), w miejsce obowiązującej obecnie zasady odpowiedzialności nieograniczonej. Zasady te mają również decydujące znaczenie przy odpowiedzialności za zobowiązania podatkowe spadkodawcy.

Spadkobierca dziedziczący firmę i kontynuujący jej działalność ma prawo do odliczenia od dochodu z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej strat z lat ubiegłych wykazanych w zeznaniach podatkowych spadkodawcy.

Na posiedzeniu 22 listopada 2013 r. Sejm uchwalił ustawę o zmianie ustawy o podatku od spadków i darowizn oraz ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, która przywraca ulgę podatkową dla osób z III grupy podatkowej, które do 31 grudnia 2006 r. sprawowały opiekę nad spadkodawcą na podstawie umowy zawartej przed organem gminy, a po tym dniu odziedziczyły po takiej osobie dom lub mieszkanie.

Osobom, które byłyby powołane do spadku w drodze ustawy należy się zachowek. Uprawnieni stale niezdolni do pracy bądź małoletni mają prawo do wyższego zachowku w wysokości dwóch trzecich wartości udziału spadkowego, który by im przypadał w drodze dziedziczenia ustawowego.

Instytucja przebaczenia w prawie spadkowym, określona w art. 930 i art. 1010 Kodeksu cywilnego, odnosi się do niegodności dziedziczenia (o którym mowa w art. 928 Kodeksu cywilnego) oraz wydziedziczenia (o którym mowa w art. 1008 Kodeksu cywilnego). Zatem ma ona zastosowanie do wszystkich sytuacji, w których ustawa uznaje, iż względy natury moralnej lub etycznej przemawiają za pozbawieniem korzyści ze spadku pewnych spadkobierców.

W sprawach z zakresu prawa spadkowego ustawa o kosztach sądowych w sprawach cywilnych przewiduje konieczność ponoszenia opłat stałych od dokonania poszczególnych czynności procesowych. Jaka jest wysokość opłat?

Do 18 lipca 2013 r. można się starać o odzyskanie niesłusznie zapłaconego podatku od spadku nabytego w latach 2007-2008 przez najbliższą rodzinę – zgodnie z orzeczeniem Trybunału Konstytucyjnego.

Spłaty długu spadkowego nie można uwzględnić w kosztach podatkowych odpłatnego zbycia odziedziczonej nieruchomości - takie stanowisko potwierdziło Ministerstwo Finansów.

Spadkobiercy, Dział spadku

Stwierdzenie nabycia spadku a dział spadku

Podatkowe aspekty działu spadku

Czy można dokonać korekty zgłoszenia SD-Z2

Prawo do zwolnienia podatkowego przysługuje także spadkobiercy

Sukcesja przedsiębiorstwa osoby fizycznej – zasady, terminy, prawa i obowiązki zarządcy sukcesyjnego

Oświadczenie o przyjęciu spadku z mocy testamentu 2019 – WZÓR

Oświadczenie o przyjęciu spadku z mocy ustawy 2019 – WZÓR

Dziedziczenie ustawowe – kodeksowa kolejność dziedziczenia

Spadkobierca sprzeda mieszkanie bez PIT szybciej niż po 5 latach

Podatek od spadków i darowizn 2018 - korzystne zmiany już obowiązują

Sukcesja w firmie - rząd zajmie się projektem

Prawa i obowiązki spadkobierców podatkowych

Jak przeprowadzić proces sukcesji przedsiębiorstwa?

Nabycie przez spadkobierców roszczenia o wypłatę ekwiwalentu za udział w sp. z o.o. w trakcie przekształcenia – część II

Podatek od czynności cywilnoprawnych przy umowie o zniesienie współwłasności lub o dział spadku

Dział spadku i zniesienie współwłasności ze spłatami – skutki w PIT

Nabycie przez spadkobierców roszczenia o wypłatę ekwiwalentu za udział w sp. z o.o. w trakcie przekształcenia – część I

Umowny dział spadku przed notariuszem – jakie dokumenty i jakie koszty

Zakres odpowiedzialności spadkobierców za zobowiązania podatkowe spadkodawcy

Jak wypełnić zgłoszenie SD-Z2

Opodatkowanie nabycia testamentowego przez osobę nienależącą do rodziny spadkodawcy

Firma będzie trwać po śmierci przedsiębiorcy

Nierówny dział spadku a opodatkowanie PIT

Jakie skutki podatkowe może wywołać dział spadku

Termin wydania decyzji o odpowiedzialności spadkobierców za podatki spadkodawcy - uchwała NSA

Skutki podatkowe działu spadku między spadkobiercami

Zmiany w dziedziczeniu długów spadkowych - problemy z wykazem inwentarza majątku

Zmiany w prawie spadkowym już obowiązują

Zmiany w dziedziczeniu - od 18 października 2015 r. spadkobiercy lepiej chronieni

Jedno postępowanie spadkowe w sprawach o charakterze międzynarodowym w UE

Europejski Poświadczenie Spadkowe - poprawka Senatu w zakresie podatku od spadków

Europejskie Poświadczenie Spadkowe - Sejm rozpoczął prace

Europejskie Poświadczenie Spadkowe

Czy trzeba zapłacić PIT po zbyciu udziału w odziedziczonej nieruchomości w wyniku działu spadku?

Nowe zasady dziedziczenia długów spadkowych

Powstanie centralna baza rachunków (CBR)

Czym jest umowa o dział spadku?

Łatwiejszy dostęp do rachunków bankowych spadkodawców

Łatwiejszy dostęp do rachunków bankowych dla spadkobierców

Zapis windykacyjny przedsiębiorcy

Wykonanie zapisu testamentowego a obowiązek złożenia formularza SD-Z2

Roszczenia reprywatyzacyjne - nowe perspektywy po wyroku NSA

Odpowiedzialność za długi spadkowe – zmiany od 2015 roku

Spadkobierca może odliczyć straty spadkodawcy

Ulga podatkowa przy opiece nad spadkodawcą

Kto ma prawo do wyższego zachowku?

Przebaczenie w prawie spadkowym – niegodność dziedziczenia i wydziedziczenie

Opłaty stałe w sprawach spadkowych

Zapłacony podatek od spadków można odzyskać

Czy spłatę długu spadkowego można uwzględnić w kosztach