Dziedziczenie ustawowe – kodeksowa kolejność dziedziczenia

Dziedziczenie ustawowe

Dziedziczenie ustawowe jest obok dziedziczenia testamentowego formą, zgodnie z którą spadkobiercy są powoływani do spadku. Dziedziczenie ustawowe ma miejsce, gdy spadkodawca nie pozostawił po sobie testamentu, tym samym nie powołał spadkobiercy lub wszyscy powołani w nim do dziedziczenia odrzucili spadek, bądź nie mogli być spadkobiercami, a także w sytuacji, gdy testament okaże się nieważny.

Dziedziczenie ustawowe – krąg spadkobierców

W sytuacji, gdy mamy do czynienia z dziedziczeniem ustawowym, krąg spadkobierców wygląda następująco:

1. Dzieci i małżonek

W pierwszej kolejności  do spadku powoływane są dzieci oraz małżonek spadkodawcy, którzy dziedziczą spadek w częściach równych, lecz część małżonka nie może być mniejsza niż ¼ spadku. W sytuacji, gdzie zmarły pozostawił po sobie 2 dzieci oraz małżonka będą oni dziedziczyć spadek po 1/3. W przypadku, gdy spadkodawca miał więcej niż trójkę dzieci i małżonka, to małżonek otrzymuje nie mniej niż ¼ spadku, a pozostałą część ¾ dzieli się po równo pomiędzy dzieci. Jeżeli dziecko spadkodawcy nie dożyło otwarcia spadku, jego udział spadkowy przypada jego dzieciom, w częściach równych.

Polecamy: Darowizny, testamenty, spadki (PDF)

2. Małżonek i rodzice

W następnej kolejności, gdy zmarły nie pozostawił po sobie zstępnych (potomków) do udziału w spadku powoływani są małżonek oraz rodzice spadkodawcy. Udział spadkowy każdego z rodziców spadkodawcy wynosi ¼ spadku. W przypadku braku zstępnych oraz małżonka – całość spadku przypada rodzicom spadkodawcy.

3. Małżonek, rodzic i rodzeństwo

W sytuacji, gdy jeden z rodziców spadkodawcy nie dożyje otwarcia spadku, jego część przypada rodzeństwu spadkodawcy, w częściach równych. Gdy również rodzeństwo nie dożyje otwarcia spadku, do ich części powoływani są ich zstępni.

4. Małżonek i rodzic

Jeśli spadkodawca nie pozostawił po sobie zstępnych, jedno z rodziców nie dożyło otwarcia spadku, a brak jest rodzeństwa spadkobierców oraz ich zstępnych, to udział żyjącego rodzica spadkodawcy oraz małżonka spadkodawcy wynosi po ½ .

5. Małżonek

            Udział małżonka spadkodawcy dziedziczącego razem rodzicami, rodzeństwem i zstępnymi rodzeństwa spadkodawcy wynosi połowę spadku, a w przypadku braku wymienionych całość spadku przypada małżonkowi.

6. Dziadkowie

            Dziadkowie spadkodawcy dziedziczą wówczas, gdy spadkodawca w chwili śmierci nie posiadał małżonka, dzieci, rodzeństwa, ani ich zstępnych, w sytuacji, gdy żyją wszyscy dziadkowie, dziedziczą oni w częściach równych, natomiast jeśli któryś z wstępnych (dziadków) nie dożyje otwarcia spadku, jego część jest dzielona pomiędzy jego zstępnych, w przypadku ich braku, spadek przypada w równych częściach pozostałym dziadkom.