REKLAMA
Dziennik Ustaw - rok 2025 poz. 958
ROZPORZĄDZENIE
MINISTRA CYFRYZACJI1)
z dnia 9 lipca 2025 r.
w sprawie wymagań technicznych i eksploatacyjnych dla odbiorników radiofonii cyfrowej2), 3)
Na podstawie art. 406 ust. 7 ustawy z dnia 12 lipca 2024 r. - Prawo komunikacji elektronicznej (Dz. U. poz. 1221 oraz z 2025 r. poz. 637 i 820) zarządza się, co następuje:
§ 1.
§ 2.
Minister Cyfryzacji: K. Gawkowski
1) Minister Cyfryzacji kieruje działem administracji rządowej - informatyzacja, na podstawie § 1 ust. 2 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 18 grudnia 2023 r. w sprawie szczegółowego zakresu działania Ministra Cyfryzacji (Dz. U. poz. 2720).
2) Niniejsze rozporządzenie w zakresie swojej regulacji wdraża dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/1972 z dnia 11 grudnia 2018 r. ustanawiającą Europejski kodeks łączności elektronicznej (Dz. Urz. UE L 321 z 17.12.2018, str. 36, Dz. Urz. UE L 334 z 27.12.2019, str. 164, Dz. Urz. UE L 419 z 11.12.2020, str. 36, Dz. Urz. UE L 137 z 22.04.2021, str. 1 oraz Dz. Urz. UE L 333, z 27.12.2022, str. 80).
3) Niniejsze rozporządzenie zostało notyfikowane Komisji Europejskiej w dniu 23 stycznia 2025 r., pod numerem 2025/0034/PL, zgodnie z § 4 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 23 grudnia 2002 r. w sprawie sposobu funkcjonowania krajowego systemu notyfikacji norm i aktów prawnych (Dz. U. poz. 2039 oraz z 2004 r. poz. 597), które wdraża dyrektywę (UE) 2015/1535 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 9 września 2015 r. ustanawiającą procedurę udzielania informacji w dziedzinie przepisów technicznych oraz zasad dotyczących usług społeczeństwa informacyjnego (Dz. Urz. UE L 241 z 17.09.2015, str. 1).
4) Niniejsze rozporządzenie było poprzedzone rozporządzeniem Ministra Cyfryzacji z dnia 14 lutego 2020 r. w sprawie wymagań technicznych i eksploatacyjnych dla urządzeń konsumenckich służących do odbioru cyfrowych transmisji radiofonicznych (Dz. U. z 2021 r. poz. 1647), które traci moc z dniem wejścia w życie niniejszego rozporządzenia zgodnie z art. 104 pkt 14 lit. b ustawy z dnia 12 lipca 2024 r. - Przepisy wprowadzające ustawę - Prawo komunikacji elektronicznej (Dz. U. poz. 1222).
Załącznik do rozporządzenia Ministra Cyfryzacji
z dnia 9 lipca 2025 r. (Dz. U. poz. 958)
WYMAGANIA TECHNICZNE I EKSPLOATACYJNE DLA ODBIORNIKÓW RADIOFONII CYFROWEJ
1. Przepisy ogólne
Wymagania techniczne i eksploatacyjne odnoszą się do urządzeń, których podstawową funkcjonalnością jest odbiór cyfrowych transmisji radiofonicznych. Wymagania techniczne i eksploatacyjne uznaje się za spełnione, gdy odbiorniki radiofonii cyfrowej są zgodne z normami i dokumentami, określonymi w pkt 2 załącznika, w zakresie wskazanym w załączniku. Odbiorniki radiofonii cyfrowej, w tym samochodowe odbiorniki radiofoniczne, zapewniają możliwość odbioru cyfrowych transmisji radiofonicznych nadawanych w systemie DAB+ w zakresie częstotliwości 174-230 MHz w paśmie III VHF.
2. Normy i dokumenty
2.1. Wykaz norm i dokumentów powołanych w załączniku:
[1] PN-ETSI EN 300 401 V2.1.1:2017-08 Systemy radiodyfuzji - Radiofonia cyfrowa (DAB) do odbiorników ruchomych, przenośnych i stacjonarnych wprowadzająca normę ETSI EN 300 401 V2.1.1:2017
[2] ETSI TS 101 499 V3.2.1:2023-07 Hybrid Digital Audio (DAB, DRM, RadioDNS); SlideShow; User Application Spe-cification
[3] ETSI TS 101 756 V2.4.1:2020-08 Digital Audio Broadcasting (DAB); Registered Tables
[4] ETSI TS 102 563 V2.1.1:2017-01 Digital Audio Broadcasting (DAB); DAB+ audio coding (MPEG HE-AACv2)
[5] ETSI TS 102 818 V3.5.1:2023-12 Hybrid Digital Radio (DAB, DRM, RadioDNS); XML Specification for Service and Programme Information (SPI)
[6] ETSI TS 102 979 V1.1.1:2008-06 Digital Audio Broadcasting (DAB); Journaline; User application specification
[7] ETSI TS 102 980 V2.1.2:2019-02 Digital Audio Broadcasting (DAB); Dynamic Label Plus (DL Plus); Application spe-cification
[8] ETSI TS 103 176 V2.4.1:2020-08 Digital Audio Broadcasting (DAB); Rules of implementation; Service information features
[9] ETSI TS 103 461 V1.2.2:2020-10 Digital Audio Broadcasting (DAB); Domestic and in-vehicle digital radio receivers; Minimum requirements and Test specifications for technologies and products
[10] IEC 62104:2015-07 Characteristics of DAB receivers
[11] IEC 62106-2:2021 Radio data system (RDS) - VHF/FM sound broadcasting in the frequency range from 64,0 MHz to 108,0 MHz - Part 2: Message format: Coding and definition of RDS features
[12] ISO/IEC 14496-3:2019 Information technology - Coding of audio-visual objects - Part 3: Audio
[13] ISO/IEC 23003-1:2007 Information technology - MPEG audio technologies - Part 1: MPEG Surround
[14] Recommendation ITU-R BS.450-4 (10/2019) Transmission standards for FM sound broadcasting at VHF
2.2. W przypadku gdy wykaz, o którym mowa w pkt 2.1, zawiera odesłanie do konkretnej wersji dokumentu (identyfikowanej w szczególności przez datę publikacji, numer edycji, numer wersji), stosuje się wymagania wskazane w tej wersji dokumentu. Dopuszczalne jest spełnienie wymagań określonych w nowszej wersji dokumentu.
2.3. W przypadku gdy wykaz, o którym mowa w pkt 2.1, nie zawiera odesłania do konkretnej wersji dokumentu, stosuje się najnowszą wersję tego dokumentu.
2.4. Dokument, o którym mowa w pkt 2.1, w jednostce redakcyjnej [1] jest bezpłatnie udostępniany w formie „tylko do odczytu” w czytelniach Polskiego Komitetu Normalizacyjnego oraz jest do kupienia na stronie sklep.pkn.pl.
2.5. Dokumenty, o których mowa w pkt 2.1, w jednostkach redakcyjnych [1]-[9] są dostępne na stronie Europejskiego Instytutu Norm Telekomunikacyjnych (ETSI) - www.etsi.org.
2.6. Dokumenty, o których mowa w pkt 2.1, w jednostkach redakcyjnych [10]-[13], są dostępne (odpłatnie) na stronie Międzynarodowej Komisji Elektrotechnicznej (IEC) - www.iec.ch.
2.7. Dokument, o którym mowa w pkt 2.1, w jednostce redakcyjnej [14] jest dostępny na stronie Międzynarodowego Związku Telekomunikacyjnego (ITU) - www.itu.int.
3. Definicje
Określenia użyte w załączniku oznaczają:
1) Adapter - odbiornik radiofonii cyfrowej przetwarzający sygnał DAB+ na UKF FM, Bluetooth, wyposażony w wyjście audio AUX lub inne rozwiązania techniczne;
2) Odbiornik multimedialny - odbiornik radiofonii cyfrowej służący do odbioru cyfrowych transmisji radiofonicznych, wyposażony w kolorowy wyświetlacz o rozdzielczości co najmniej 320 x 240 pikseli i rozdzielczości koloru co najmniej 8 bitów wykorzystywany do wyświetlania treści multimedialnych, w szczególności slajdów;
3) Odbiornik standardowy - odbiornik radiofonii cyfrowej służący do odbioru cyfrowych transmisji radiofonicznych, wyposażony co najmniej w wyświetlacz alfanumeryczny.
4. Skróty i akronimy
1) AAC - Advanced Audio Coding (Zaawansowane kodowanie fonii) zgodnie z ISO/IEC 14496-3:2019 [12];
2) CU - Capacity Unit (Jednostka pojemności);
3) DAB- Digital Audio Broadcasting (Radiofonia cyfrowa DAB);
4) DAB+ - Radiofonia cyfrowa wykorzystująca kodowanie fonii MPEG-4 HE AACv2 zgodnie z ETSI TS 102 563 V2.1.1:2017-01 [4];
5) DL - Dynamic Label (Etykieta dynamiczna);
6) DL PLUS - Dynamic Label Plus rozszerzenie funkcji etykiety dynamicznej;
7) EN - European Norm (Norma Europejska);
8) EPG - Electronic Program Guide (Elektroniczny przewodnik po programach);
9) ETSI- European Telecommunications Standards Institute (Europejski Instytut Norm Telekomunikacyjnych);
10) FM - Frequency Modulation (Modulacja częstotliwości);
11) FTA - Programy niekodowane dostępne dla każdego (Free-to-Air);
12) HE AACv2 - High Efficient Advanced Audio Coding (Profil 2 o wysokiej efektywności HE zaawansowanego kodowania fonii AAC) zdefiniowany w ISO/IEC 14496-3:2019 [12];
13) IEC - International Electrotechnical Commission (Międzynarodowa Komisja Elektrotechniczna);
14) ISO - International Organization for Standardization (Międzynarodowa Organizacja Normalizacyjna);
15) ITU - International Telecommunication Union (Międzynarodowy Związek Telekomunikacyjny);
16) ITU-R - Radiocommunications Sector ITU (Sektor Radiokomunikacyjny ITU);
17) MOT - protokół przesyłania obiektów multimedialnych;
18) MPEG - zestaw standardów kodowania obrazu i towarzyszącego im dźwięku zatwierdzony przez Grupę Ekspertów do spraw Obrazów Ruchomych;
19) MPEG-4 - zestaw standardów kodowania wizji i fonii MPEG opisany w ISO/IEC 14496-3:2019 [12];
20) MSC- Main Service Channel (Główny kanał usług);
21) RDS - Radio Data System (System danych dla radia UKF FM);
22) TS - Technical Specification (Specyfikacja techniczna);
23) VHF - Very-High Frequency (Zakres bardzo wysokich częstotliwości 30-300 MHz);
24) UKF FM - Radiofonia analogowa FM w zakresie 87,5-108 MHz.
5. Możliwości odbiorcze
Odbiornik radiofonii cyfrowej zapewnia odbiór sygnałów DAB+ spełniających wymagania wynikające z PN-ETSI EN 300 401 V2.1.1:2017-08 [1] oraz ETSI TS 102 563 V2.1.1:2017-01 [4] nadawanych w paśmie III zakresu VHF (174-230 MHz).
6. Dostęp do usług
1) Odbiornik radiofonii cyfrowej zapewnia dostęp do następujących usług:
a) odbiór FTA (Free-To-Air),
b) odbiór komunikatów tekstowych: nazwa stacji i DL,
c) w przypadku samochodowych odbiorników radiofonicznych odbiór announcement (ogłoszenie b0, b1, b2, b3, b4 i b5 zgodnie z ETSI TS 101 756 V2.4.1:2020-08 [3]), zdefiniowanych w pkt 6.11 ETSI TS 103 461 V1.2.2:2020-10 [9];
2) odbiornik multimedialny zapewnia ponadto dostęp do następujących usług:
a) odbiór profilu zaawansowanego EPG zgodnie z ETSI TS 102 818 V3.5.1:2023-12[5], z wyłączeniem odbioru tego profilu w samochodowym odbiorniku radiofonicznym,
b) odbiór komunikatów DL Plus (fakultatywnie) zgodnie z ETSI TS 102 980 V2.1.2:2019-02 [7] i pokazu slajdów przynajmniej w trybie normalnym i profilu prostym transmisji MOT zgodnie z ETSI TS 101 499 V3.2.1:2023-07 [2] z możliwością włączenia i wyłączenia pokazu slajdów przez użytkownika pojazdu;
3) jeśli w odbiorniku radiofonii cyfrowej występują funkcje EPG, Journaline i announcement, odbiornik realizuje je według następujących zasad:
a) odbiór profilu podstawowego EPG dla odbiorników standardowych zgodnie z ETSI TS 102 818 V3.5.1:2023-12[5],
b) odbiór Journaline zgodnie z ETSI TS 102 979 V1.1.1:2008-06[6],
c) odbiór announcement, zdefiniowanych w pkt 6.11 ETSI TS 103 461 V1.2.2:2020-10 [9].
7. Wymagania dla interfejsu radiowego i zasady strojenia odbiornika radiofonii cyfrowej
7.1. Zakres odbieranych częstotliwości
Tabela 1
Częstotliwości środkowe zakresu 174-230 MHz dla poszczególnych bloków częstotliwości DAB
Numer bloku DAB | Częstotliwość środkowa | Zakres częstotliwości (MHz) |
5A | 174,28 | 174,160 - 175,696 |
5B | 176,640 | 175,872 - 177,408 |
5C | 178,352 | 177,584 - 179,120 |
5D | 180,064 | 179,296 - 180,832 |
6A | 181,936 | 181,168 - 182,704 |
6B | 183,648 | 182,880 - 184,416 |
6C | 185,360 | 184,592 - 186,128 |
6D | 187,072 | 186,304 - 187,840 |
7A | 188,928 | 188,160 - 189,696 |
7B | 190,640 | 189,872 - 191,408 |
7C | 192,352 | 191,584 - 193,120 |
7D | 194,064 | 193,296 - 194,832 |
8A | 195,936 | 195,168 - 196,704 |
8B | 197,648 | 196,880 - 198,416 |
8C | 199,360 | 198,592 - 200,128 |
8D | 201,072 | 200,304 - 201,840 |
9A | 202,928 | 202,160 - 203,696 |
9B | 204,640 | 203,872 - 205,408 |
9C | 206,352 | 205,584 - 207,120 |
9D | 208,064 | 207,296 - 208,832 |
10A | 209,936 | 209,168 - 210,704 |
10B | 211,648 | 210,880 - 212,416 |
10C | 213,360 | 212,592 - 214,128 |
10D | 215,072 | 214,304 - 215,840 |
11A | 216,928 | 216,160 - 217,696 |
11B | 218,640 | 217,872 - 219,408 |
11C | 220,352 | 219,584 - 221,120 |
11D | 222,064 | 221,296 - 222,832 |
12A | 223,936 | 223,168 - 224,704 |
12B | 225,648 | 224,880 - 226,416 |
12C | 227,360 | 226,592 - 228,128 |
12D | 229,072 | 228,304 - 229,840 |
7.2. Strojenie i wybieranie usług
Odbiornik radiofonii cyfrowej umożliwia automatyczne przeszukanie całego zakresu częstotliwości, o którym mowa w pkt 7.1, oraz dostrojenie do prawidłowego bloku częstotliwości DAB+ w celu utworzenia listy dostępnych usług. Odbiornik radiofonii cyfrowej zapewnia funkcję przeszukania pasma za pomocą automatycznej funkcji w tle, osobnego przycisku lub funkcji na najwyższym lub drugim poziomie w menu.
Samochodowy odbiornik radiofoniczny przemieszczający się między różnymi obszarami zasięgu różnych częstotliwości automatycznie przełącza się do bloku częstotliwości DAB+ na sąsiednim obszarze, realizującego transmisję tej samej grupy programów, w celu utrzymania ciągłości odbioru wybranej usługi, jeżeli odbierane strumienie danych zawierają sygnalizację Service following (podążanie usługi) transmitowaną zgodnie z ETSI TS 103 176 V2.4.1:2020-08[8].
Samochodowy odbiornik radiofoniczny odbierający również radiofonię analogową UKF FM w zakresie 87,5-108 MHz, zgodnie z ITU-R BS.450-4 (10/2019)[14], i wyposażony w dekoder RDS, zgodnie z IEC 62106-2:2021[11], zapewnia automatyczne przełączanie na odbiór UKF FM po opuszczeniu obszaru objętego zasięgiem sygnału DAB+ i odwrotnie, jeżeli odbierane strumienie danych zawierają sygnalizację Service following transmitowaną zgodnie z ETSI TS 103 176 V2.4.1:2020-08[8]. W przypadku możliwości odbioru tego samego programu za pomocą UKF FM i DAB+, odbiór DAB+ jest preferowany.
7.3. Wskaźnik jakości odbioru
W przypadku gdy odbiornik radiofonii cyfrowej jest wyposażony we wskaźnik jakości odbioru, ma on wykorzystywać wyliczoną Bitową Stopę Błędów BER (Bit Error Rate) w kanale MSC. Sposób prezentowania informacji ułatwia użytkownikowi optymalizację ustawienia anteny odbiorczej.
8. Wymagania dla dekodera odbiornika radiofonii cyfrowej
8.1. Dekoder kanałowy
Zgodnie z rozdz. 4.3 IEC 62104:2015-07[10]:
1) dekoder kanałowy odbiornika standardowego dekoduje co najmniej jeden kanał składowy MSC i jest w stanie zdekodować co najmniej 144 CU (tj. 256 kbps@EEP3B, 192 kbps@EEP3A, 96 kbps@EEP1A);
2) dekoder kanałowy odbiornika multimedialnego jest w stanie dekodować jednocześnie co najmniej cztery kanały składowe MSC i zdekodować co najmniej 288 CU.
8.2. Dekoder fonii
Zgodnie z rozdz. 4.6 IEC 62104:2015-07 [10] dekoder umożliwia prawidłowe dekodowanie sygnałów fonicznych MPEG-4 AAC zgodnie z ISO/IEC 14496-3:2019 [12] z ograniczeniami podanymi w ETSI TS 102 563 V2.1.1:2017-01 [4]. Dekoder umożliwia prawidłową obsługę strumieni fonicznych zawierających dźwięk dookólny opisanych w ISO/IEC 23003-1:2007 [13] (MPEG Surround). Jeżeli dekodowanie pełnego dźwięku dookólnego nie jest możliwe, dekoder prawidłowo dekoduje takie sygnały jako mono-lub stereofoniczne.
Dekoder maskuje błędy transmisji, a w razie niemożliwości odtworzenia sygnału, wycisza wyjście fonii.
9. Odbiór radiofonii analogowej
Wszystkie odbiorniki radiofonii cyfrowej (poza adapterami) umożliwiają również odbiór sygnałów radiofonii UKF FM w zakresie 87,5-108 MHz nadawanych zgodnie z ITU-R BS.450-4 (10/2019)[14].
10. Wymagania dla wyświetlacza odbiornika radiofonii cyfrowej
10.1. Wyświetlanie nazw programów
Wyświetlacz odbiornika radiofonii cyfrowej poprawnie i czytelnie wyświetla nazwę wybranej składowej programu (Com-ponent Label), a w przypadku kiedy nadawca jej nie nadaje, nazwę wybranego programu (Service Label).
Wyświetlacz poprawnie wyświetla nazwę wybranej składowej lub programu zarówno w formie krótkiej (8-znakowej), jak i preferowanej formie długiej (16-znakowej).
Zestaw znaków alfanumerycznych, wykorzystywany przez nadawców w Rzeczpospolitej Polskiej do nadawania nazw programów, składowych programów oraz multipleksu zdefiniowany jest w załączniku C do ETSI TS 101 756 V2.4.1:2020-08[3].
Tabela 2
Zestaw znaków alfanumerycznych wykorzystywany przez nadawców w Rzeczpospolitej Polskiej do nadawania nazw programów, składowych programów oraz multipleksu
10.2. DL i inne usługi tekstowe
Odbiornik radiofonii cyfrowej umożliwia dekodowanie DL niezależnie od tego, czy nadawane są inne usługi stowarzyszone z programem (PAD-Program Associated Data: DL Plus, pokaz slajdów).
Odbiornik radiofonii cyfrowej poprawnie formatuje DL, zgodnie ze zdekodowanymi znakami 0x0A i 0x0B oraz z PN-ETSI EN 300 401 V2.1.1:2017-08[1].
Odbiornik radiofonii cyfrowej natychmiast po otrzymaniu komunikatu anulującego etykietę usuwa etykietę z wyświetlacza, nawet kiedy nie została ona w całości zaprezentowana. Dotyczy to zarówno wyświetlaczy przewijających treść etykiety oraz wielolinijkowych - prezentujących etykietę w całości.
W przypadku braku możliwości technicznych wyświetlania liter ze znakami diakrytycznymi (np. dla wyświetlaczy segmentowych), wyświetlacz zastępuje je odpowiedną literą pozbawioną znaku diakrytycznego według poniższego wzoru:
zdekodowany znak | Ą | Ć | Ę | Ł | Ń | Ó | Ś | Ż | Ź | ą | ć | ę | ł | ń | ó | ś | ż | ź |
wyświetlony znak | A | C | E | L | N | O | S | Z | Z | a | c | e | l | n | o | s | z | z |
wyświetlony znak (opcja) | A | C | E | L | N | O | S | Z | Z | A | C | E | L | N | O | S | Z | Z |
11. Wymagania dla tunera radiowego odbiornika radiofonii cyfrowej
Czułość odbiornika radiofonii cyfrowej w kanale Gaussa (FSGmin) jest wyznaczana z następującej formuły:
FSGmin = [ 34,4 + 20log(F/220) ] dBµV/m, gdzie F jest częstotliwością środkową w MHz.
W przypadku samochodowego odbiornika radiofonicznego czułość odbiornika w kanale Gaussa wyznaczana jest z następującej formuły:
FSGmin = [ 29,2 + 20log(F/220) ] dBµV/m, gdzie F jest częstotliwością środkową w MHz.
Odbiornik radiofonii cyfrowej sprzedawany bez anteny zapewnia odpowiedną jakość odbioru przy poziomie mocy -97,7 dBm w kanale Gaussa.
Czułość odbiornika radiofonii cyfrowej w kanale Rayleigha (FSRmin) jest wyznaczana z następującej formuły:
FSRmin = [ 39,9 + 20log(F/220) ] dBµV/m, gdzie F jest częstotliwością środkową w MHz.
W przypadku samochodowego odbiornika radiofonicznego czułość odbiornika w kanale Rayleigha wyznaczana jest z następującej formuły:
FSRmin = [ 34,7 + 20log(F/220) ] dBµV/m, gdzie F jest częstotliwością środkową w MHz.
Odbiornik radiofonii cyfrowej sprzedawany bez anteny zapewnia odpowiedną jakość odbioru przy poziomie mocy -92,2 dBm w kanale Rayleigha.
Zaniki Rayleigha zdefiniowane zostały w Załączniku D normy ETSI TS 103 461 V1.2.2:2020-10 [9].
Wymagania selektywności odbiornika podano w tabeli poniżej. Przyjęto sygnał użyteczny DAB+ do badań selektywności na poziomie -70 dBm.
Tabela 3
Wymagania selektywności odbiornika
Częstotliwość środkowa sygnału zakłócającego DAB+ | Dopuszczalny poziom sygnału zakłócającego DAB+ w odniesieniu do sygnału użytecznego |
±1,712 MHz w odniesieniu do sygnału użytecznego | +35 dB |
±3,428 MHz w odniesieniu do sygnału użytecznego | +40 dB |
±5,136 MHz w odniesieniu do sygnału użytecznego | +45 dB |
Dla wszystkich częstotliwości sygnału zakłócającego o offsecie powyżej 6 MHz w odniesieniu do sygnału użytecznego | +45 dB |
W przypadku odbiorników radiofonii cyfrowej wyposażonych w złącza antenowe wymaga się impedancji złącza 75 Ω dla odbiorników stacjonarnych i 50 Ω dla samochodowych odbiorników radiofonicznych.
- Data ogłoszenia: 2025-07-21
- Data wejścia w życie: 2025-08-05
- Data obowiązywania: 2025-08-05
REKLAMA
Dziennik Ustaw
REKLAMA
REKLAMA