Tomasz Król

Od roku stałe pytanie stawiane rządowi przez emerytki, które nie otrzymały renty wdowiej. Bo data śmierci męża stała się przesłanką przyznawania świadczenia.

Już 42 razy ZUS przegrał prawomocnie z emerytami. 190 korzystnych wyroków sądów powszechnych w sprawach dot. wyroku TK z 4 czerwca 2024 r. SK 140/20 [Wyszukiwarka wyroków]. Orzecznictwo w sprawach art. 25 ust. 1b ustawy emerytalnej po wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 4 czerwca 2024 r. sygn. akt SK 140/20 jest bardzo niejednolite. Wskazana niejednolitość przejawia się na wielu płaszczyznach, przede wszystkim niektóre sądy powszechne orzekają na korzyść emerytów poprzez zmianę decyzji ZUS, inne z kolei orzekają na niekorzyść, oddalając odwołania emerytów. Również w ramach orzeczeń korzystnych, można zaobserwować spore różnice.

Jak wygląda ranking świadczeń w 2026 r.? Zasiłek pielęgnacyjny nie będzie miał podwyżki (aż do początku 2028 r.). Jak rząd tłumaczy, dlatego, że 1 mln osób z zasiłkiem pielęgnacyjnym (większa część ze stopniem umiarkowanym niepełnosprawności) może się starać o świadczenie wspierające, które otrzymywało na koniec marca 2025 r. około 120 000 osób niepełnosprawnych (większa część beneficjentów ma stopień znaczny niepełnosprawności). Zupełnie inna sytuacja w 2026 r. (i kolejnych latach jest w świadczeniu pielęgnacyjnym (zarówno "starym" jak i "nowym"). W 2026 r. świadczenie to będzie podwyższone o 99 zł. To 3% podwyżka na 2026 r. Nie tak duża jak w latach minionych, kiedy mieliśmy galopująca inflację. Ale porównując z 0% podwyżki dla zasiłku pielęgnacyjnego, nie wygląda to źle. Opiekunowie osób niepełnosprawnych otrzymają w 2026 r. 3386 zł.

W artykule publikujemy 4 tabele przy pomocy, których - zdaniem osób niepełnosprawnych, które skontaktowały się z redakcją Infor.pl - od grudnia 2024 r. obniżane są punkty poziomu potrzeby wsparcia dla osób niepełnosprawnych. Tabele według osób niepełnosprawnych nakazują WZON (niezależnie od rzeczywistego stanu zdrowia) seryjnie stosować kwalifikatory WC-A, WC-B, WC-C, WC-D, a nie wyżej punktowane WP albo WS. Oznacza to obniżenie wysokości świadczenia wspierającego np. z kwoty 4134 zł miesięcznie do 1128 zł albo 752 zł miesięcznie. Trzeba przyznać, że to szokująca obniżka wartości świadczenia (miesięcznego). Tabele były wykorzystane w Ministerstwie Rodziny do szkolenia osób orzekających w WZON o tych punktach. I to mamy potwierdzone. Natomiast nie mamy dowodu na to, że tabele są rodzajem nakazu, aby osoby orzekające w WZON obniżyły (limitowały) punkty osobom niepełnosprawnych (w efekcie WZON przyznaje poniżej 70 punktów i nie ma świadczenia wspierającego albo jest np. 76 punkty i jest niskie świadczenie wspierające). Wyjaśnieniem całej sytuacji byłoby ujawnienie przez Ministerstwo Rodziny wytycznych przekazanych do WZON w grudniu 2024 r. I wtedy się przekonany, czy zarzuty osób niepełnosprawnych są prawdziwe, czy to jednak jest krzywdzący urzędników mit. Na dzień dzisiejszy Ministerstwo milczy w tej sprawie (redakcja Infor.pl złożyła wniosek o ujawnienie Wytycznych dla WZON z grudnia 2024 r.).

Rodzina osób niepełnosprawnych nie może jednocześnie otrzymać: świadczenia wspierającego (to dla np. niepełnosprawnego ojca do 4134 zł miesięcznie za 100 punktów - nie znana jest wysokość na 2026 r.) oraz "starego" świadczenia pielęgnacyjnego (to dla np. syna opiekującego się ojcem - w 2026 r. 3287 zł miesięcznie). Łącznie dałoby to 7421 zł, gdyby postulaty osób niepełnosprawnych o łączeniu tych świadczeń zostały spełnione. Tak się nie stanie. W 2026 r. tak samo jak dziś opiekun otrzymujący "stare" świadczenie pielęgnacyjne nie pójdzie do pracy.

Księgowa straciła w praktyce przyszłą emeryturę. Choć wpłaciła do ZUS składki na 450 000 zł. Składki (i przyszła emerytura) przepadły. Legalnie. Księgowa miała spółkę z o.o., w której się zatrudniła w 2003 r. I jako pracownik zgłosiła się do ZUS. ZUS po 19 latach uznał, że nie mogła być ubezpieczona (od 2003 r.) jako pracownik spółki bo była w praktyce jedynym wspólnikiem spółki z o.o. (nie miała 100% udziałów, ale np. 99%). Jako wspólnik nie mogła być jednocześnie pracownikiem. Jednocześnie ZUS zatrzymał 450 000 zł niepotrzebnie wpłaconych składek zamiast je zwrócić.

4 grudnia 2025 r. Sejm kontynuuje prace w trakcie 46. posiedzenia. Infor.pl zaprasza na transmisję online (od godz. 9.00).

Infor.pl opublikował kilka dni temu Wytyczne dla WZON (z grudnia 2024 r.), które nakazują specjalistom oceniającym samodzielność osób niepełnosprawnych (w wieku 75 lat i więcej) obniżać wysokość świadczenia wspierającego (albo go pozbawiać. Pełnomocnik rządu Ł. Krasoń wbrew ustawom i rozporządzeniom dokonał ingerencji w pracę orzeczników nakazując im obniżanie świadczeń. Jest to trudne do przedstawiania osobom spoza środowisku niepełnosprawnych. gdyż Ł. Krasoń nakazał pracownikom WZON podmianę liczby 4 na maksymalnie 2,7 w skomplikowanych wzorach, które służą od obliczania punktów - od nich z kolei zależy, czy świadczenie zostanie przyznane. Jak w tekście publicystycznym wyjaśnić, że 4 pkt zamiast 2,7 pkt oznacza obniżkę świadczenia o prawie 2000 zł (miesięcznie)? I ta przeszkoda jest przyczyną przeoczenia afery, która polega na obejściu dwóch ustaw (o świadczeniu wspierającym i o rehabilitacji) i poszkodowania tysięcy osób niepełnosprawnych.

Emerytowani żołnierze wnoszą o ponowne przeliczenie emerytur i rent żołnierzy zawodowych, ustalonych przed dniem 1 stycznia 1999 r., z uwzględnieniem każdorazowej waloryzacji, przeprowadzanej nie później niż w ciągu 3 miesięcy od wprowadzenia zmian w uposażeniu zasadniczym żołnierzy zawodowych. Przeliczenie to powinno skutkować wypłatą wyrównania, stanowiącego różnicę pomiędzy wysokością świadczeń, jakie przysługiwałyby po uwzględnieniu każdej waloryzacji, a świadczeniami faktycznie otrzymywanymi. Natomiast w związku z wypłatą wyrównania uprawnionym przysługiwałoby również prawo do odsetek zgodnie z art. 48 ustawy z dnia 10 grudnia 1993 r. o zaopatrzeniu emerytalnym żołnierzy zawodowych oraz ich rodzin.

W centralnym rejestrze umów zawartych przez jednostki sektora finansów publicznych. Wprowadzony limit wartości umów podlegających temu obowiązkowi wyniesie 500 zł.

Nie otrzymywali nic bo mając emeryturę mundurową nie mogli otrzymywać świadczeń emerytalnych z ZUS pomimo wielu lat pracy w cywilu (po odejściu z wojska albo policji). Składki do ZUS musieli odprowadzać, ale drugiej emerytury od tych składek już nie mają szans otrzymać. Takie restrykcje dotyczyły tzw. "starych" emerytów, czyli osób, które mundur założyły przed 1999 r. W przypadku rozpoczęcia służby np. w 2000 roku mundurowy może mieć dwie emerytury (pierwsza za okres służby dla kraju, a druga za okres pracy w cywilu). Liczbę emerytów mających problem opisany w artykule szacuje się na między 40 000 (źródło Sejm) a 112 000 osób (źródło MON). Są to emeryci mundurowi, którzy służbę rozpoczęli przed 1999 r. I skorzystali z szybkiej możliwości przejścia na emeryturę (15 lat służby). Następnie zaczęli pracować w cywilu odprowadzając składki do ZUS. Wielu z nich ma zgromadzone w ZUS („zaparkowane”) 250 000 zł – 350 000 zł, których nie mogą zamienić na świadczenie emerytalne. Rząd zadeklarował wniesienie projektu do Sejmu, który da tym ludziom świadczenia. Ale z takim zastrzeżeniem, że w pierwszym etapie obowiązywania ustawy emeryci będą otrzymywali 25% należnych im pieniędzy. To jest pomniejszenie o 75% tego, co zgromadzili w ZUS, ale lepsze to niż obecne 0 zł.

Infor.pl publikuje dokument Wytycznych dla WZON z grudnia 2024 r. sygnowany godłem Ministerstwa Rodziny z pismem przewodnim Pełnomocnika do Spraw Osób Niepełnosprawnych Łukasza Krasonia (11 plików jpg jest na końcu artykułu). Dokument otrzymaliśmy od czytelników, którym się po prostu poskarżyliśmy, że nie możemy go otrzymać w trybie zapytań dziennikarskich. Od roku środowisko osób niepełnosprawnych huczy mitami o dokumencie Wytycznych - że każda starsza osoba jest ograniczana w 9 czynnościach testu niesamodzielności do niskiego kwalifikatora WC-C, co zaniża wysokość świadczenia wspierającego (WC-C daje 2,7 punktu przy maksymalnym poziomie 4 punkty). Podstawowe pytanie jest takie - czy to jest prawda? Z dokumentu Wytycznych wynika, że "Tak, osoby niepełnosprawne mówiły prawdę".

PZON: Przez 3 lata niepełnosprawności świadczenie pielęgnacyjne. I nagle w 2025 r. cudowne ozdrowienie. Stan zdrowia bez zmian osoby niepełnosprawnej, ale orzeczenie o niepełnosprawności zmienia się. W mojej ocenie (być może mylnej) narasta problem „cudownych” ozdrowień dzieci i młodych ludzi obciążonych zespołem Aspergera. To samo dotyczy autyzmu. Chodzi o to, że PZON zmieniły praktykę orzeczniczą. Przy niezmienionym stanie zdrowia 10-latek otrzymywał za okres 2022 r. - 2025 r. pkt 7 i 8. Dziś otrzymuje tylko pkt 8. W przypadku osób pełnoletnich następuje zmiana stopnia znacznego na umiarkowany.

Do redakcji Infor.pl piszą listy osoby niepełnosprawne, które uważają, że we WZON zaniżono im punkty w procedurze przyznawania świadczenia wspierającego.

Wyjaśnienia RIO: Rezerwa kryzysowej gmina nie zbuduje centrum zarządzania kryzysowego

Kolejny list do Infor.pl, w którym osoby niepełnosprawne źle oceniają prace lekarzy orzeczników w PZON – zarzucają im „cudowne uzdrawiania”. Autor listu poszedł jeszcze dalej i stawia retoryczne pytanie „Czy lekarze mają premie za uzdrowienia?”. Oczywiście nie mają takiej premii, ale pokazuje to narastające (w mojej opinii) negatywne oceny co do pracy orzeczników - powszechnie są postrzegani jako osoby odbierające albo zaniżające stopnie niepełnosprawności.

Z sygnałów spływających do redakcji Infor.pl wynika, że podatnicy VAT chyba nie mają entuzjazmu co do przejścia na KSeF. Może się jednak okazać, że nie taki diabeł straszny. I pod koniec 2026 r. większa część przedsiębiorców będzie chwaliła nowe rozwiązanie. Dziś jednak każda grupa zawodowa zwolniona z KSeF jest traktowana jako szczęściarze. I taką grupą są rolnicy. Ale tylko „ryczałtowi” (transakcje dokumentują fakturami VAT RR). Ta kategoria rolników może przystąpić do KSeF dobrowolnie.

Trudny problem - kto ma rację MOPS czy Czytelniczka? Urzędnicy wysyłający ją do pracy, czy jednak ona uważająca, że nim stanie na nogi, ma prawo do pomocy z MOPS w postaci kilku zasiłków?

Do infor.pl napisała list matka niepełnosprawnego studenta (studia zaoczne). Chłopak miał stopień znaczny, a teraz komisja orzecznicza go "uzdrowiła" do stopnia umiarkowanego. Sprawa jest w sądzie. Matka studenta nie jest przekonana, czy w przypadku odzyskania stopnia znacznego niepełnosprawności, będzie występowała (jako opiekunka) o "stare" świadczenie pielęgnacyjne. Bo widzi sens pójścia do pracy i rezygnacji ze świadczenia pielęgnacyjnego (swojej i syna). Bo dla tej rodziny ważniejsze są takie świadczenia jak rehabilitacja domowa, pierwszeństwo w kolejkach do badań, lekarzy i specjalistów oraz zniżki na przejazdy komunikacją miejską.

O przyznanie obligatoryjnej tzw. trzynastej pensji pracownikom instytucji kultury pytała w interpelacji posłanka Lidia Czechak.