Ojcostwo

Sąd Najwyższy podjął uchwałę w sprawie uznawania ojcostwa dziecka poczętego od anonimowego dawcy nasienia. Orzekł, iż powództwo prokuratora, wytoczone w sprawie o ustalenie bezskuteczności takiego uznania może być oddalone przez sąd jako sprzeczne z zasadami współżycia społecznego.

Zgodnie z nowelizacją Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego termin na wytoczenie powództwa o zaprzeczenie ojcostwa powinien być liczony od daty, w której pełnoletnie dziecko dowiedziało się o swoim rzeczywistym pochodzeniu. Ustawa 25 października 2019 r. została podpisana przez Prezydenta. Nowe przepisy wejdą w życie po upływie 30 dni od dnia ogłoszenia.

W dniu 23 czerwca obchodziliśmy Dzień Ojca. Z tej okazji warto MRPiPS jakie prawa mają mężczyźni wychowujący dzieci. Ojcowie mogą skorzystać nie tylko z urlopu ojcowskiego, rodzicielskiego czy też wychowawczego, ale także z m.in. obniżenia wymiaru czasu pracy, zakazu nadgodzin i innych uprawnień dzielonych z matką dziecka.

Trybunał Konstytucyjny w dniu 16 maja 2018 r. wydał wyrok, w którym stwierdził że termin trzech lat od osiągnięcia pełnoletności na zaprzeczenie przez daną osobę ojcostwa męża jej matki jest niekonstytucyjny. W skardze do TK skarżąca wskazywała, że doszło do naruszenia konstytucyjnej zasady ochrony życia prywatnego oraz godności człowieka.

W listopadzie 2013 r. Trybunał Konstytucyjny orzekł, że przepisy, które nie pozwalają na zaprzeczenie ojcostwa po śmierci dziecka są niekonstytucyjne. Ministerstwo przygotowało projekt zmian w tym zakresie.

Jeżeli matka dziecka nie chce oświadczyć, że mężczyzna jest ojcem dziecka może on ubiegać się o ustalenie ojcostwa na drodze sądowej. W tym celu musi złożyć pozew i na rozprawie udowodnić, że jest ojcem dziecka. Z pozwem w sprawie ustalenia ojcostwa może wystąpić także matka, dziecko lub nawet prokurator.

Kodeks rodzinny i opiekuńczy przewiduje dwa tryby uznania ojcostwa dziecka pozamałżeńskiego: administracyjny i sądowy. W trybie administracyjnym wymagane jest zgodne oświadczenie ojca i matki. Jeżeli matka nie chce się zgodzić na złożenie takiego oświadczenia ojcu pozostaje wytoczyć sprawę sądową.

Po narodzinach dziecka ojciec może skorzystać nie tylko z urlopu ojcowskiego, ale również z urlopu okolicznościowego i rodzicielskiego. Ponadto przysługuje mu opieka nad żoną po urodzeniu dziecka.

Polskie prawo posługuje się domniemaniem, iż ojcem dziecka jest mąż matki. Jest to tylko domniemanie i nie zawsze sytuacja taka musi być zgodna z prawdą. Dlatego też mąż matki dziecka może wnieść powództwo o zaprzeczenie ojcostwa.

O tym, że dziecko powinno mieć ojca i matkę nikogo nie trzeba przekonywać. Często jednak ojciec dziecka nie chce ponosić kosztów jego utrzymania. Dlatego też nie uznaje dziecka. Instytucją, która ma przeciwdziałać takim przypadkom jest sądowe ustalenie ojcostwa.