Zatrudnianie cudzoziemców, Białoruś

Polska staje się coraz bardziej atrakcyjnym miejscem do pracy dla cudzoziemców. Liczba obcokrajowców ubezpieczonych w ZUS pod koniec marca przekroczyła 1,138 mln osób. To więcej o 10,7 tys. niż w grudniu 2023 r.

Statystyki ZUS z grudnia 2023 r. potwierdzają wzrost liczby ubezpieczonych cudzoziemców w stosunku do 2022 r. Legalne zatrudnienie w Polsce podjęło ponad 1,12 mln obcokrajowców. Nie tylko podejmują zatrudnienie jako pracownicy, ale sami tworzą miejsca pracy zakładając firmy.

Miejsce zakwaterowania powinno dawać imigrantom zarobkowym poczucie bezpieczeństwa i stabilności w obcym kraju. W Polsce prawie połowa z nich korzysta z zakwaterowania zapewnianego przez pracodawców. Większość deklaruje, że wieloosobowe kwatery pracownicze to dla nich tymczasowe rozwiązanie i chcą je zamienić na pokoje jedno- lub dwuosobowe.

15102,2 tys. osób pracowało w gospodarce narodowej według stanu na ostatni dzień sierpnia 2023 r. – takie dane przekazał Główny Urząd Statystyczny. To o 22,6 tys. osób mniej niż w lipcu 2023 r. Średnia wieku pracujących wyniosła 42,6 roku, mediana wieku 42,0 lata. Średnia wieku i mediana wieku pracujących w gospodarce narodowej były podobne dla kobiet i mężczyzn.

Zezwolenie na pracę sezonową (typu S) jest szczególnym rodzajem zezwolenia na pracę w Polsce. Od „standardowego” zezwolenia na pracę (typu A) odróżnia je przede wszystkim urząd, w którym pracodawca o nie wnioskuje, wysokość opłaty i okres, na jaki może być wydane. Co warto wiedzieć o zezwoleniu na pracę sezonową? Oto garść przydatnych informacji. 

Zatrudnianie cudzoziemców z krajów trzecich w Polsce reguluje podstawowa zasada, która brzmi: „legalna praca = legalny pobyt + zezwolenie na pracę”. O ile z obowiązku posiadania zezwolenia na pracę cudzoziemiec może być zwolniony, to legalny pobyt na terytorium RP, który ponadto upoważnia do wykonywania pracy, obcokrajowiec musi posiadać zawsze. Poniżej opisujemy podstawowe kwestie związane z pobytem cudzoziemców z krajów trzecich, którzy zamierzają pracować w Polsce. 

996,5 tys. cudzoziemców pracowało w Polsce w końcu lipca 2023 r., o ponad 10 tys. więcej niż miesiąc wcześniej. Ich udział w ogólnej liczbie pracujących wyniósł w lipcu 6,5%. Obcokrajowcy pracujący w Polsce pochodzili z ponad 150 państw. Najwięcej było pracowników z Ukrainy – prawie 691 tys. Takie dane podał Główny Urząd Statystyczny.

Czy pracodawca może powierzyć wykonywanie pracy cudzoziemcowi w wyższym wymiarze czasu pracy lub w większej liczbie godzin niż określona w dokumencie legalizującym wykonywanie pracy? To pytanie, które często zadają osoby zatrudniające cudzoziemców. Odpowiadamy i wyjaśniamy. 

Cudzoziemcy, którzy uzyskują pozytywną decyzję wojewody i zezwolenie na pobyt np. czasowy otrzymują kartę pobytu, na której najczęściej widnieje adnotacja „dostęp do rynku pracy”. Co ona oznacza? Wyjaśniamy. 

Pracodawcy, którzy zatrudniają cudzoziemców na podstawie umowy zlecenia i dokumentu legalizującego taką pracę zastanawiają się, co w przypadku niewypracowania zadeklarowanej liczby godzin? Czy mogą wypłacić wynagrodzenie za rzeczywiście przepracowane godziny? Odpowiadamy. 

Dyrektor KIS potwierdził, że obcokrajowiec, który przebywał w Polsce przez 5 lat (do 2021 roku) może skorzystać z ulgi na powrót. W przypadku powrotu do kraju i kontynuacji działalności gospodarczej, podatnik ma prawo do ulgi, mimo braku Karty Polaka.

Krajowa Informacja Skarbowa (KIS) potwierdziła, że sprzedaż nieruchomości położonej na terenie Białorusi przez osobę mającą miejsce stałego zamieszkania w Polsce jest opodatkowana na Białorusi – zgodnie z art. 13 ust. 1 umowy w sprawie unikania podwójnego opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i majątku zawartej pomiędzy Polską a Białorusią.

Oświadczenie o powierzeniu wykonywania pracy cudzoziemcowi legalizuje zatrudnienie cudzoziemców z pięciu krajów: Armenii, Białorusi, Gruzji, Mołdawii i Ukrainy. Po jego zarejestrowaniu pracodawca ma obowiązek informacyjny. Jaki? Ponadto, opisujemy kiedy nie jest wymagany wpis nowego oświadczenia do ewidencji. 

Zezwolenie na pracę typu A legalizuje pracę cudzoziemców, którzy nie są zwolnieni z obowiązku posiadania zezwolenia, w Polsce. Pracodawca powinien pamiętać o obowiązkach, które na nim spoczywają po uzyskaniu dokumentu. Jednym z nich jest przekazanie zezwolenia cudzoziemcowi. W ilu egzemplarzach i w jakiej formie? Odpowiadamy. 

Cudzoziemiec z kraju trzeciego, by legalnie pracować w Polsce powinien mieć tytuł pobytowy oraz zezwolenie na pracę. Od tej zasady są jednak wyjątki. Jest bowiem grupa cudzoziemców, którzy nie potrzebują zezwolenia na pracę. Zaliczają się do niej m.in. studenci. Jakie warunki powinien spełnić student (cudzoziemiec), by świadczyć pracę w Polsce bez zezwolenia na pracę? Odpowiadamy. 

Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej (KIS) wydał interpretację indywidualną, w której wyjaśnił, że wnioskodawca, który przeprowadził się do Polski z Białorusi, nie spełnił warunków wskazanych w art. 21 ust. 43 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a co za tym idzie, nie przysługuje mu prawo do skorzystania z ulgi na powrót, o której mowa w art. 21 ust. 1 pkt 152 ww. ustawy.

Ponad milion cudzoziemców pracowało w Polsce w końcu 2022 r. Stanowili oni 6,5% ogólnej liczby wykonujących pracę w naszym kraju. Pomiędzy styczniem a grudniem 2022 r. liczba cudzoziemców w tej grupie wzrosła o 27,3%. Główny Urząd Statystyczny podał dane o cudzoziemcach wykonujących pracę w Polsce w 2022 r.

Straciły moc przedłużone okresy uprawnień, ważności dokumentów oraz przedłużone terminy na realizację przez cudzoziemców określonych czynności. Powodem jest zakończenie stanu zagrożenia epidemicznego w Polsce. Pracodawcy zatrudniający obcokrajowców, w przypadku chęci kontynuacji współpracy muszą upewnić się, czy od 1 sierpnia posiadają odpowiednie dokumenty potwierdzające legalny pobyt i prawo do wykonywania pracy przez cudzoziemca (w zależności od jego sytuacji formalno-prawnej). 

Interpretacja Krajowej Informacji Skarbowej dotycząca opodatkowania dochodów z umowy o pracę w polskiej spółce przez osobę mającą miejsce zamieszkania na Białorusi dostarcza istotnych wskazówek dla osób pracujących w Polsce, ale mieszkających i przebywających na Białorusi przez większość roku podatkowego. Interpretacja ta podkreśla znaczenie miejsca wykonywania pracy w określaniu, gdzie dochody z pracy najemnej są opodatkowane.

Tylko co trzeci obcokrajowiec z Azji, Afryki czy Ameryki Płd. mieszkający i pracujący w Polsce chce zostać u nas na stałe (27 proc.), wynika z badania Grupy Progres. Bez względu na planowaną długość pobytu większość imigrantów z odległych kierunków (68 proc.) ma zamiar sprowadzić nad Wisłę swoich bliskich. Uważają bowiem, że nasz kraj jest dobrym miejscem do życia, w którym czują się bezpiecznie. Chcieliby jednak, by procedury trwały krócej niż obecnie. 

Wiza jest pisemnym zezwoleniem na przekroczenie granicy lub pobyt na terenie obcego państwa wystawiane cudzoziemcom przez przedstawicielstwa dyplomatyczne lub konsularne (konsulaty) tegoż państwa. Można też, w określonych przypadkach, otrzymać ją na granicy. Ma ona zazwyczaj postać naklejki umieszczonej w paszporcie lub innym dokumencie podróży. Może też mieć postać stempla lub wpisu. Jakie są najpopularniejsze rodzaje wiz wydawanych przez polskie uprawnione organy? Czym się charakteryzują? Odpowiadamy. 

Zezwolenie na pracę, oświadczenie o powierzeniu wykonywania pracy cudzoziemcowi i powiadomienie o powierzeniu wykonywania pracy obywatelowi Ukrainy legalizują pracę cudzoziemców, którzy legalnie przebywają w RP. Jakie są różnice między tymi formami? Odpowiadamy. 

Ruch towarowy na granicy z Białorusią dla pojazdów zarejestrowanych w Rosji i na Białorusi zostanie całkowicie zawieszony od 1 czerwca. Obecna decyzja dotyczy w praktyce zarejestrowanych w tych państwach naczep – ruch ciężarówek został zawieszony jeszcze w lutym. 

Większość Polaków przestrzega świątecznych tradycji i twierdzi, że nie wpływają one na ich pracę. Jeśli chodzi o obcokrajowców, to mamy już inne zdanie – nie potrafimy określić, jakiej są dokładnie wiary, jednak uważamy, że ich obrzędy religijne kolidują z pracą. Liczba stereotypów rośnie wraz z malejącym poziomem wiedzy o wyznaniu innych narodowości przyjeżdżających do Polski. Sami zainteresowani przyznają jednak, że jest wręcz odwrotnie. Co potwierdza najnowsze badanie wielkanocne Grupy Progres – jedynie 8 proc. cudzoziemców aktywnych zawodowo deklaruje, że na święta weźmie wolne. Obcokrajowcy pracujący w Polsce nie chcą korzystać powszechnie z prawa do urlopu na święta religijne, które obchodzą. Mimo że – zgodnie z przepisami – mają do tego prawo. 

Sejm RP w przyjętej w środę uchwale zdecydowanie potępił skazanie Andrzeja Poczobuta w pokazowym procesie na 8 lat więzienia; wskazał, że to kulminacja represji wymierzonych w mniejszość polską na Białorusi. Posłowie domagają się też w niej nałożenia sankcji personalnych na prześladowców Poczobuta.