Ciąża, Prawa pracownika

Co jeśli kończy mi się umowa o pracę na czas określony, a jestem w ciąży? Czy pracodawca może zwolnić pracownicę w ciąży? Kiedy zgodnie z przepisami prawa pracy przedłuża się terminowa umowę o pracę?

Pracownice w ciąży są objęte szczególną ochroną wynikającą z prawa pracy. Zwolnienie jest możliwe w przypadku ogłoszenia upadłości lub likwidacji pracodawcy oraz z winy pracownicy, za zgodą związku zawodowego. Przepisy szczegółowo regulują te sytuacje.

Dodatkowe dni wolne czy godziny? Co przysługuje karmiącym piersią pracownicom w 2024 i 2025 r.? Czy są prace, których nie mogą wykonywać pracownice karmiące piersią? O co jeszcze mogą wnioskować pracownice karmiące piersią?

Od października 2022 r. wpisywanie danych o ciąży do Systemu Informacji Medycznej (SIM)  jest obowiązkowe. Ministerstwo Zdrowia przygotowało projekt rozporządzenia, który zakłada, ze informacja o ciąży trafi do SIM wyłącznie na wniosek pacjentki. Zmiana ta najprawdopodobniej wejdzie w życie jeszcze w 2024 roku - z dniem następującym po dniu ogłoszenia rozporządzenia w Dzienniku Ustaw. 

Czy można zwolnić kobietę w ciąży? Jakie przepisy dają ochronę kobiet w ciąży? Ciąża w okresie próbnym? Co w sytuacji, gdy pracownica dowiaduje się o ciąży w trakcie okresu wypowiedzenia umowy o pracę?

Dużo pytań o nowe zasady wypłaty zasiłku chorobowego. Obietnicą wyborczą rządu było płacenie za „chorobowe” przez ZUS od pierwszego dnia choroby. Odciążyłoby to finanse pracodawców (zwłaszcza mniejszych). Pojawiła się jednak nowa propozycja – płatność zasiłku chorobowego w wysokości wyższej niż obecne 80%.

Z pewnością jednym z najtrudniejszych wyzwań dla pracodawców jest pozyskanie wyspecjalizowanej kadry pracowniczej na obecnie występującym tzw. rynku pracownika. Firmy zastanawiają się jak zachęcić specjalistów do aplikowania, nie inwestując w to dużego nakładu finansowego. Jednym z atrakcyjnych benefitów pracowniczych może zatem okazać się dofinansowanie do posiłku.  Kiedy pracodawca jest obowiązany do zapewniania posiłków regeneracyjnych, a kiedy może dobrowolnie taki zaoferować? 

Co się dzieje, gdy pracownica jest w ciąży, a jej umowa o pracę zbliża się do końca? Czy pracodawca może wypowiedzieć, rozwiązać umowę o pracę w okresie ciąży? Co z okresem urlopu macierzyńskiego pracownicy? 

Umowa o pracę przedłuża się do dnia porodu - tak - ale nie każda umowa i nie w każdych okolicznościach! Musi minąć co najmniej 85 dni od dnia poczęcia aby umowa o pracę się przedłuża. Okazuje się, że znaczenie mają miesiące księżycowe i to, że umowa przedłuża się po upływie 3 miesiąca ciąży (po!), nie w 3-cim czy przed 3-cim miesiącem. To bardzo ważne, stąd też tak istotna jest data na zaświadczeniu lekarskim stwierdzającym ciąże.

Wykonywanie świadczeń zakończenia ciąży będzie obowiązkowe dla świadczeniodawców realizujących umowy z NFZ.

Klauzula sumienia. Premier Donald Tusk przekazał, że zwrócił się do szefa MS i minister zdrowia o wytyczne, zgodnie z którymi w przypadku odmowy uzasadnionego przerwania ciąży szpital straci kontrakt z NFZ.

Najczęstszy wariant czasu pracy, to pięciodniowy tydzień pracy z wolną sobotą i niedzielą. W takim wariancie pracownikom należy się dodatkowy dzień wolny od pracy tylko za święta wypadające w soboty. Z tego powodu (co do zasady) pracodawca nie ma obowiązku dawać pracownikom dodatkowego dnia wolnego od pracy za święta wypadające w niedziele – np. w niedzielę 31 marca (Wielkanoc), czy 19 maja (Zielone Świątki) 2024 roku. Ale nie dotyczy to tych wyjątkowych przypadków, w których praca jest świadczona w niedziele i święta zgodnie z art. 151(10) Kodeksu pracy. Bo w takich przypadkach pracodawca ma obowiązek zapewnić (wyznaczyć) pracownikom inny dzień wolny od pracy.

Trwają konsultacje i prace w Sejmie RP nad nową instytucją, która w założeniu ma dbać o prawa i interesy pracownicze. Ma być powołany Rzecznik Praw Pracowniczych - jest już projekt ustawy. Czy to koniec z wykorzystywaniem osób na tzw. "śmieciówkach". Poniżej szczegółowe założenia.

Kobiety w ciąży są szczególnie chronione w miejscu pracy. Wśród przywilejów, z jakich mogą korzystać, znajduje się możliwość wykonania badań związanych z ciążą w czasie pracy. Jakie warunki muszą być spełnione, aby takie zwolnienie zostało udzielone przez pracodawcę? Podpowiadamy. 

Odprowadzanie składek na ubezpieczenia społeczne do ZUS za swoich pracowników jest obowiązkiem pracodawcy, podobnie jak zgłoszenie zatrudnionych do tych ubezpieczeń. Jak sprawdzić, czy te obowiązki pracodawca wykonuje? Można to zrobić na Platformie Usług Elektronicznych (PUE) ZUS lub po złożeniu wniosku do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.

Kodeks pracy przewiduje szczególną ochronę zatrudnienia kobiet w ciąży. Pracodawca nie może wypowiedzieć umowy o pracę takiej pracownicy, a w niektórych przypadkach umowa, która uległaby rozwiązaniu w okresie ciąży, zostaje przedłużona do dnia porodu. Co w przypadku, jeśli to pracownica składa wypowiedzenie? Wyjaśniamy, czy ma prawo je wycofać z powodu ciąży i w jakich przypadkach. 

W Hiszpanii na wyspie Majorka urodziło się pierwsze w Europie i drugie na świecie dziecko, które na etapie embrionalnym było noszone przez parę złożoną z dwóch kobiet. Było to możliwe dzięki nowej technice - INVOcell. Zdrowy chłopczyk o imieniu Derek urodził się kilka dni temu, ważył 3,3 kg.

W dniu 22 września 2023 r. weszły w życie przepisy wzmacniające pozycję zwolnionych pracowników, którzy wystąpią do sądu pracy z odwołaniem od wypowiedzenia umowy o pracę. Nowelizacja przepisów Kodeksu postępowania cywilnego gwarantuje szybszy powrót do pracy pracownikowi, którego Sąd I instancji przywrócił do pracy lub uznał wypowiedzenie mu umowy o pracę za bezskuteczne. W przypadku pracowników szczególnie chronionych powrót do pracy może nastąpić jeszcze nawet przed rozpoczęciem faktycznych czynności procesowych, jeśli pracownik wystąpi z wnioskiem o zabezpieczenie swojego roszczenia do sądu. Zmiana ta jest konsekwencją porozumienia zawartego pomiędzy rządem a NSZZ „Solidarność” w czerwcu tego roku.

Zaległy urlop wypoczynkowy za 2022 r. powinien zostać udzielony pracownikowi najpóźniej do 30 września 2023 r. Roszczenia dotyczące urlopu za ubiegły rok przedawnią się w 2026 r. 

Być kobietą w Polsce nie jest łatwo. Przekonała się o tym pani Joanna z Krakowa, która szukając pomocy stała się ofiarą systemu. W szpitalu, do którego trafiła, bo fizycznie i psychicznie poczuła się źle, zamiast pomocy, spotkało ją przesłuchanie i rewizja ze strony policji. Funkcjonariusze zabrali jej także laptop i telefon. Dlaczego? Bo zażyła tabletkę poronną. Kto zawinił? Kto przekroczył swoje kompetencje? Czy ludzka godność jeszcze się liczy? 

Nowe przepisy dotyczące urlopów ojcowskich obowiązują od 26 kwietnia 2023 r. Przypomnijmy, że nowe zasady udzielania urlopów ojcowskich są wynikiem implementacji dyrektywy unijnej „work-life balance”. Sprawdź jakie prawa ma pracujący tata!

Porody w Polsce – czego dowiemy się z raportu NFZ dotyczącego porodów w Polsce w latach 2019-2022? Raport umożliwia wyodrębnienie placówek realizujących porody w ramach „Koordynowanej opieki nad kobietą w ciąży.” W planach jest rozszerzenie raportu, między innymi o wskaźniki dotyczące noworodków i długości pobytu w szpitalu.  

Nowelizacja Kodeksu pracy z 9 marca 2023 r., która weszła w życie 26 kwietnia 2023 r.  wprowadziła istotne zmiany w zakresie uprawnień pracowników wychowujących dzieci, z których mogą oni skorzystać w ustawowo wskazanych okolicznościach. Przewidziane uprawnienia mają na celu ułatwienie łączenia życia i obowiązków rodzinnych z wykonywaniem pracy.

Praca w porze nocnej ma specjalną regulację w Kodeksie pracy. Przepisy określają warunki wykonywania pracy w tej porze oraz świadczenia przysługujące z tego tyłu pracownikowi. Kiedy przypada pora nocna? Co należy się za pracę w nocy?

Nowelizacja Kodeksu pracy obowiązująca od 26 kwietnia, która wdraża dyrektywę work–life balance obejmuje szereg zmian w prawie pracy, kluczowych z punktu widzenia pracowników – dotyczących m.in. godzenia obowiązków zawodowych i rodzinnych oraz przejrzystych i przewidywalnych warunków pracy. Eksperci kancelarii CMS oraz W&W Consulting podsumowują nowe uprawnienia pracowników.