Szkoła, Rynek pracy

1 września 2025 roku szkoły otworzyły drzwi w zupełnie nowej formule. Zmieniono plan zajęć, wprowadzono nowe przedmioty, a ferie zimowe nie będą już wyglądać tak jak dotąd. To największa reforma od lat, która wpłynie na uczniów, rodziców i nauczycieli. Wprowadzane zmiany mają sprawić, że edukacja stanie się bardziej praktyczna i dostosowana do potrzeb współczesnych uczniów. Reforma budzi jednak spore emocje, bo dla wielu oznacza konieczność szybkiego przyzwyczajenia się do zupełnie innej szkoły niż dotąd.

Czy 1500 zł miesięcznie na edukację to nowa norma? Koszty kształcenia coraz bardziej wysysają domowe budżety. Często dorównują ratom kredytu hipotecznego, a przecież trzeba jeszcze zapłacić rachunki, czynsz i codzienne zakupy. Najnowszy raport "Polaków portfel własny: Edukacja w portfelu" przygotowany na zlecenie Santander Consumer Banku pokazuje, że jedna na dziesięć rodzin wydaje na naukę dziecka ponad 1000 zł miesięcznie, a część przekracza nawet 1500 zł. Wysokość tych wydatków zależy nie tylko od dochodów rodziny, lecz także od rodzaju szkoły, miejsca zamieszkania i jak się okazuje płci rodzica.

25 lipca 2025 r. Ambasada Ukrainy w Rzeczypospolitej Polskiej opublikowała nowe wytyczne do nauczania języka ukraińskiego jako drugiego języka obcego dla klas VII–VIII szkół podstawowych w Polsce. Dokument ten został opracowany z myślą o nauczycielach języka ukraińskiego pracujących w szkołach podstawowych.

Staż urlopowy pracownika jest ważny przy ustalaniu długości urlopu wypoczynkowego. Kodeks pracy przewiduje 10 lat stażu jako granicę nabycia prawa do wyższego wymiaru urlopu. Ile dni urlopu należy się po 10 latach? Ile lat do stażu urlopowego liczy się za liceum, technikum, szkołę zawodową, szkołę policealną, a ile za studia?

Czy szkoła powinna uczyć o zagrożeniach związanych z AI? Czy uczniowie powinni stosować narzędzia oparte na sztucznej inteligencji? SW Research Agencja Badań Rynku i Opinii zapytała o to rodziców.

Czy obowiązkowe prace domowe wracają do szkół w roku 2025/2026? Kiedy można spodziewać się rozporządzenia przesądzającego o pracach domowych? Odpowiada Barbara Nowacka.

Ponad 90 proc. szkół w Europie wprowadziło ograniczenia w korzystaniu z telefonów komórkowych. W Polsce trwają prace nad ustawą, która od roku szkolnego 2025/2026 ma zakazać używania smartfonów w szkołach podstawowych. Regulacje budzą jednak zarówno poparcie, jak i obawy – dotyczące m.in. wpływu na edukację, bezpieczeństwo uczniów i kwestie prawne.

W dniu 1 czerwca 2025 r. weszła w życie ustawa o warunkach dopuszczalności powierzania pracy cudzoziemcom na terytorium RP. Wprowadzone zmiany miały zrewolucjonizować procedury związane z uzyskiwaniem zezwoleń na pracę i oświadczeń o powierzeniu pracy obcokrajowcom. W teorii nowe regulacje miały uprościć i przyspieszyć procesy. W praktyce – wiele firm, urzędów i cudzoziemców wpadło w wir organizacyjnego chaosu.

Jak objęcie w wakacje stanowiska dyrektora szkoły wpływa na urlop nauczyciela? Prezentujemy najważniejsze przepisy i praktyczny przykład.

Rodzice spełniający wymagane kryteria m.in. próg dochodowy mogą otrzymać zasiłek rodzinny, a do niego kilka dodatków. Niektóre z nich dedykowane są dzieciom rozpoczynającym rok szkolny. Jakie warunki trzeba spełnić, aby otrzymać taką pomoc z gminy?

Rewolucja technologiczna bez kobiet? Sztuczna inteligencja może pogłębić nierówności, chociaż sektor sztucznej inteligencji woła o nowych specjalistów, ale kobiet wciąż jest w nim jak na lekarstwo. Choć to one częściej niż mężczyźni kończą studia wyższe, rzadziej wybierają karierę w branży technologicznej. Jaki będzie miało to wpływ na sytuację kobiet na rynku pracy?

ZUS rozpoczął wypłatę świadczeń 300+ na wyprawkę szkolną. Do tej pory wpłynęło już 1,1 mln wniosków, a pierwsze środki – w sumie 50 tys. zł – trafiły do rodziców. Sprawdź, komu przysługuje świadczenie i do kiedy trzeba złożyć wniosek.

Do uzgodnień, konsultacji publicznych oraz opiniowania trafił projekt nowelizacji ustawy Prawo oświatowe oraz niektórych innych ustaw. Nowelizacja obejmuje m.in. ustawowe uregulowanie praw i obowiązków uczniów, niższy próg frekwencji oraz katalog kar. Wprowadzone zostaną także nowe instytucje – m.in. Krajowy Rzecznik Praw Ucznia.

Najbliższy rok szkolny 2025/2026, będzie prawdziwym wyzwaniem dla pracujących rodziców, którzy będą musieli zagospodarować czas wolny swoich dzieci w ciągu aż 177 dni. Problem mogą mieć zwłaszcza rodzice dzieci w wieku wczesnoszkolnym, które wymagają jeszcze ich całodziennej opieki, a tymczasem – 26-dniowy urlop większości osób zatrudnionych w ramach stosunku pracy nie jest z „gumy”, choć kodeks pracy ma do „zaoferowania” jeszcze kilka innych „zwolnień” od pracy na dziecko.

W piśmie do Minister Edukacji Narodowej Prezes Urzędu Ochrony Danych Osobowych przypomniał, iż monitoring wizyjny jest wysoce inwazyjną formą przetwarzania danych osobowych. Administrator powinien zatem szczególnie wnikliwie rozważyć potrzebę jego stosowania.

Decyzja o wprowadzeniu do szkół nowych przedmiotów - edukacji obywatelskiej i edukacji zdrowotnej (już od nowego roku szkolnego 2025/2026) - to krok, który może mieć ogromne znaczenie dla przyszłości młodego pokolenia. O ile sama idea nie jest nowa, to aktualny kontekst - zarówno społeczny, jak i technologiczny - nadaje jej wyjątkowej wagi. W dobie zdalnej i hybrydowej edukacji, galopujących kryzysów zdrowia psychicznego wśród młodzieży oraz polaryzacji społecznej, szkoła potrzebuje realnych narzędzi do wychowywania świadomych, empatycznych i odpowiedzialnych obywateli.

Wiceszefowa MEN Katarzyna Lubnauer poinformowała, że pełnoletni uczeń ma możliwość samodzielnego usprawiedliwienia nieobecności. Szczegółowe rozwiązania w tej kwestii należą do dyrektora szkoły. Resort nie planuje przepisów na poziomie centralnym.

Ministerstwo Edukacji Narodowej nie ogłosiło w tym roku naboru wniosków w programie "Podróże z klasą". Jak poinformowano PAP w resorcie, ewentualne zapisy nowej edycji programu "Podróże z klasą" muszą być zsynchronizowane z ustaleniami grupy roboczej ds. wynagrodzeń nauczycieli. Chodzi przede wszystkim o wynagrodzenia za godziny nadliczbowe.

Osoby, które osiągnęły świetne wyniki w nauce mają możliwość ubiegania się o stypendium Prezesa Rady Ministrów. Sprawdź, jakie kryteria trzeba spełniać oraz do kiedy należy dopełnić wszelkich formalności.

W dniu 10 czerwca 2025 r. Rada Ministrów przyjęła przygotowany przez Ministerstwo Sprawiedliwości projekt ustawy o zmianie ustawy o przeciwdziałaniu zagrożeniom przestępczością na tle seksualnym i ochronie małoletnich, ustawy o Krajowym Rejestrze Karnym oraz ustawy – Prawo oświatowe. Projekt nowelizuje m. in przepisy wprowadzone w lutym 2024 r. tzw. ustawą Kamilka.

Takiej reformy rynku pracy niebyło od dawna. Ustawa o rynku pracy i służbach zatrudnienia składa się XIV działów, 453 artykułów (330 stron) oraz zmienia 51 ustaw! W dniu 1 czerwca 2025 r. weszło w życie 21 kluczowych zmian dla prawa pracy. Zmiany głównie dotyczą pracowników, pracodawców, bezrobotnych, stażystów, urzędów pracy, osób z niepełnosprawnościami i ich opiekunów. Te zmiany będą miały wpływ na przyszłą sytuację osób w 2026 r. i w latach kolejnych. Oczywiście zmiany mają też charakter instytucjonalny, odnoszą się do urzędów pracy (zarówno grodzkich jaki i powiatowych), odnoszą się do ZUSu, PFORNu, jednostek samorządu terytorialnego, pracodawców, przedsiębiorców i wielu, wielu innych instytucji.

19 maja 2025 r. rozpoczął się nabór wniosków do udziału w projekcie „Pierwszy krok w Kosmos”. Jest to projekt dedykowany placówkom oświaty z województwa śląskiego. Czym jest program "Pierwszy krok w Kosmos"? Kto może się zgłosić?

80 proc. pracowników tymczasowych i kontraktorów odczuwa satysfakcję z pracy projektowej. Wielu specjalistów, kiedy pozna zalety takich form współpracy z firmami, to nie chce już wracać na etat. Dlatego praca projektowa szybko zyskuje zwolenników.

Badanie platformy Novakid pokazuje, że 49 proc. polskich rodziców obawia się, że ich dzieci będą ofiarami przemocy rówieśniczej i nie będą wiedziały, gdzie szukać pomocy. 46% rodziców uważa, że kluczowe jest stworzenie w szkołach bezpiecznej przestrzeni, wspierającej rozwój i zdrowe relacje. Zwracają także uwagę na potrzebę większego finansowania psychologów i nauczycieli oraz wdrożenia programów przeciwdziałania agresji.

Państwowa Komisji ds. przeciwdziałania wykorzystani seksualnemu małoletnich poniżej lat 15 opublikowała stanowisko w sprawie zakazu korzystania przez uczniów z telefonów komórkowych w szkołach. PKDP podkreśla konieczność holistycznego i zrównoważonego podejścia do zwiększania bezpieczeństwa młodych ludzi w cyberprzestrzeni.