Urlop wypoczynkowy, BHP

Jaki jest wymiar urlopu wypoczynkowego i od czego zależy? Jak powinien być udzielany urlop wypoczynkowy? Co to jest urlop proporcjonalny? Jakie są prawa i obowiązki pracodawcy a jakie pracownika? Wyjaśnia specjalistka ds. kadr i płac.

Obecny rynek pracy jest otwarty na osoby niepełnosprawne. Pracodawcy zauważają wiele korzyści we współpracy z takimi pracownikami, do których zaliczyć można np.: różnego rodzaju dofinansowania, poprawę wizerunku firmy, czy zwiększenie zaangażowania pracowników i ich integrację. Przedsiębiorstwo pokazuje tym samym, że jest empatyczne otwarte i wrażliwe na drugiego człowieka. Oczywiście wraz z szeregiem profitów w parze idą obowiązki, których zobowiązani są przestrzegać pracodawcy w takiej sytuacji. Do jednych z nich należy udzielenie dodatkowego urlopu wypoczynkowego. Komu przysługuje, w jakim wymiarze i jak należy udzielać dodatkowego urlopu wypoczynkowego? Na te pytania odpowiem w dalszej części tego artykułu. 

W kwietniu 2024 r. przedstawiciele rządu zadeklarowali wprowadzenie nowej instytucji do prawa polskiego. To dodatkowy urlop wypoczynkowy (względem 20 albo 26 dni urlopu z kodeksu pracy). Wymiar tego urlopu wynosi 2 dni za każde 5 lat pracy (uwzględniając też okres edukacji). Prace nad nowymi przepisami pilotuje Ministerstwo Rodziny i Pracy. Nowe przepisy będą (o ile propozycję Ministerstwa zaakceptuje premier D. Tusk) adresowane tylko do opiekunów i opiekunek dzieci do lat 3 pracujący w żłobkach. Ale propozycja spowodowała dyskusję w Internecie. I podniesienie przez Internautów pytania: "Dlaczego taki urlop tylko dla jednej kategorii pracowników?".

Kiedy i komu pracodawca ma obowiązek udzielić dodatkowych dni urlopu wypoczynkowego? W jakich sytuacjach i terminach pracownik nabywa prawo do zwiększonego wymiaru tego urlopu? Co wynika z przepisów?

Urlop na żądanie zawsze sprawiał problemy z interpretacją przepisów. Mają z tym kłopot zarówno pracownicy, jak i pracodawcy. Zwykle problemy dotyczą rozumienia wymiaru urlopu na żądanie. Także sposób udzielania tego urlopu powodował nieporozumienia.

Taki przywilej zostanie przyznany osobom zatrudnionym na stanowisku opiekunki/opiekuna w żłobku. Dotyczy to np. pielęgniarki, położnej, opiekunki dziecięcej, nauczyciela wychowania przedszkolnego, nauczyciela edukacji wczesnoszkolnej bądź pedagoga opiekuńczo-wychowawczego. Zmiany zapowiedziała szefowa ministerstwa rodziny. Ministerstwo to jak i cały rząd chcą dać prestiż niedocenianemu obecnie zawodowi.

Zgodnie z Kodeksem pracy, każdy pracownik ma prawo do wypoczynku. Zapewniają go m.in. przepisy o czasie pracy, dniach wolnych od pracy oraz o urlopach wypoczynkowych. Osoby niepełnosprawne mogą jednak liczyć także na dodatkowy urlop wypoczynkowy.

W dniu 18 października 2023 r., po ponad dwóch dekadach, zaktualizowano przepisy dotyczące bezpieczeństwa i higieny pracy przy użyciu monitorów ekranowych, ustanowione przez Ministra Pracy i Polityki Socjalnej jeszcze w 1998 roku. Do 17 maja 2024 r. pracodawcy musieli dostosować istniejące stanowiska pracy z monitorami ekranowymi w sposób odpowiadający nowoczesnym wymogom. Natomiast wszystkie stanowiska, które zostały stworzone po 18 października 2023 r. muszą odpowiadać nowym standardom już od momentu powstania.

Od 2026 r. na konta wpłyną wyższe dodatki stażowe i nagrody jubileuszowe. Wiele osób zyska też prawo do dłuższego urlopu. Nadal jednak nie wiadomo co z oskładkowaniem umów cywilnoprawnych. Resort nadal się waha.

Ulgi, dodatki i urlop przepadną tysiącom pracowników. Wszystko przez covidowe zmiany przepisów. Można jeszcze temu zapobiec, składając odpowiedni wniosek. Trzeba to jednak zrobić przed końcem września 2024 r., aby na czas przedłużyć ważność orzeczeń.

Kto wie, w jakiej odległości od stanowiska pracy obowiązkowo musi być umieszczona gaśnica lub gdzie powinny być zlokalizowane hydranty. Znajomość tych przepisów jest bagatelizowana, a wracająca fala upałów niesie zwiększone ryzyko pożarów i nowe zagrożenia dla życia, zdrowia i majątku.

W ostatnim czasie do kodeksu pracy wprowadzono wiele nowych rozwiązań, dzięki którym pracownicy mogą uzyskać dodatkowe dni wolne od pracy. Chodzi m.in. o wprowadzenie dodatkowych pięciu dni urlopu opiekuńczego. Sprawdź, jakie jeszcze dodatkowe zwolnienia i urlopy przysługują pracownikom, ile są płatne oraz jak je uzyskać.

Według Kodeksu pracy wymiar urlopu wypoczynkowego wynosi 20 lub 26 dni – w zależności od stażu pracy pracownika. Urlop może być podzielony na części, z których co najmniej jedna powinna trwać nie mniej niż 14 kolejnych dni kalendarzowych. Czy 14-dniowy urlop jest obowiązkowy?

Zdarza się czasem, że pracownik w trakcie urlopu wypoczynkowego zachoruje. Albo w trakcie urlopu ulegnie np. wypadkowi i niezbędne będzie jego leczenie. Powstaje pytanie, czy w takim przypadku świadczenie z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych stanowiące dofinansowanie takiego urlopu powinno być wypłacone? A jeżeli już wcześniej było wypłacone, czy powinno być zwrócone?

Urlop wypoczynkowy jest jednym z podstawowych uprawnień pracowniczych. Przepisy prawa pracy dokładnie określają jego wymiar i zasady udzielania. Pracownikom przysługuje wynagrodzenie urlopowe. Pracodawcy często też dofinansowują im wypoczynek.

Czy pracownik musi się zgodzić na wykorzystanie urlopu w czasie wypowiedzenia? O terminie udzielenia go pracownikowi decyduje pracodawca, jednak robiąc to, ma obowiązek brać pod uwagę wnioski pracowników. Istnieją jednak przypadki, gdy ogólne zasady udzielania urlopów doznają ograniczeń, a termin ich wykorzystania zależy tylko od woli jednej ze stron umowy o pracę.

NSZZ "Solidarność" chce wydłużenia urlopu wypoczynkowego do 35 dni i zrównania go dla wszystkich pracowników. Od kiedy każdy pracownik będzie miał prawo do dłuższego urlopu wypoczynkowego?

W zależności od okresu pracy wymiar urlopu wypoczynkowego pracownika wynosi 20 lub 26 dni. Jakie okresy wlicza się do okresu, od którego ustala się wymiar urlopu?

Pracodawcy, którzy nie tworzą ZFŚS i zatrudniają poniżej 50 pracowników, mogą wypłacać świadczenie urlopowe. W 2024 r. świadczenie urlopowe wynosi 2417,14 zł dla pracownika zatrudnionego na pełen etat w normalnych warunkach pracy.

Pracownik korzystający z urlopu wypoczynkowego nie może być z tego powodu poszkodowany finansowo. Dlatego zasadą jest, że za czas urlopu pracownikowi przysługuje wynagrodzenie, jakie by otrzymał, gdyby w tym czasie pracował. Do prawidłowego obliczenia wynagrodzenia za czas urlopu niezbędne jest ustalenie podstawy wymiaru takiego wynagrodzenia.

Wymiar urlopu wypoczynkowego wynosi 20 dni lub 26 dni – w zależności od stażu pracy pracownika. Tyle dni urlopu przysługuje pracownikowi zatrudnionemu w pełnym wymiarze czasu pracy. Ile dni urlopu przysługuje pracownikowi zatrudnionemu na część etatu?

Senacka Komisja Rodziny, Polityki Senioralnej i Społecznej opowiedziała się jednogłośnie za przyjęciem bez poprawek nowelizacji Kodeksu pracy dotyczącej ochrony pracowników przed substancjami reprotoksycznymi, które są obecne we wszystkich dziedzinach krajowej gospodarki.

Podstawę wymiaru zasiłku chorobowego, świadczenia rehabilitacyjnego, zasiłku wyrównawczego, zasiłku macierzyńskiego oraz zasiłku opiekuńczego stanowi przysługującego ubezpieczonemu będącemu pracownikiem stanowi przeciętne miesięczne wynagrodzenie wypłacone za okres 12 miesięcy kalendarzowych poprzedzających miesiąc, w którym powstała niezdolność do pracy. A z urlopem wypoczynkowym?

Pracodawca powinien zapewnić okulary lub szkła kontaktowe pracownikom zatrudnionym przy obsłudze monitora ekranowego. Czy pracownik ma prawo do jednoczesnej refundacji zarówno okularów korygujących wzrok, jak i szkieł kontaktowych?

Świadczenie urlopowe to dofinansowanie przez pracodawcę urlopu wypoczynkowego pracownika. Zasady przyznawania i wysokość świadczenia urlopowego określają przepisy ustawy o zakładowym funduszu socjalnym.