Tematy - Prawo - Postępowanie gospodarcze - INFOR.PL

W postępowaniu sądowym, także gospodarczym świadkowie wezwani przez sąd do złożenia zeznań w sprawie mają prawo do zwrotu kosztów z tym związanych. W jakich przypadkach świadek może domagać się zwrotu kosztów stawiennictwa w sądzie?

Jakie są terminy na zgłaszanie faktów i dowodów w postępowaniu sądowym? Kiedy sąd ma prawo pominąć zgłoszony przez powoda lub pozwanego dowód?

W postępowaniu gospodarczym ważną rolę odgrywają świadkowie, którzy w znacznym stopniu mogą przyczynić się do rozstrzygnięcia sprawy na korzyść powoda lub pozwanego. W niektórych wypadkach sąd może skazać świadka na grzywnę lub nawet areszt nieprzekraczający tygodnia.

Zasadą jest, że sprawa sporna pomiędzy dwoma przedsiębiorcami toczy się w jednym postępowaniu gospodarczym. W niektórych wypadkach sąd może w takiej sprawie zarządzić przeprowadzenie rozprawy (rozpraw) oddzielnych.

Procesy sądowe, m.in. w sprawach gospodarczych trwają nieraz długie miesiące, a nawet lata. Często powodem przeciągania się procesu są same strony postępowania, które swoim zachowaniem przyczyniają się do przewlekania rozpoznania sprawy. W jakich wypadkach sąd jest zobowiązany odroczyć rozprawę?

Jednym z najważniejszych dowodów w postępowaniu przed sądem, także w sprawach gospodarczych, poza dowodami z dokumentów, są zeznania świadków. Zasadą jest, że każdy, kogo zeznania są przydatne do rozstrzygnięcia sprawy może być świadkiem w postępowaniu przed sądem. Od tej zasady przepisy przewidują jednak wyjątki.

Zdarza się, że w postępowaniu gospodarczym strony postępowania (powód lub pozwany) zgłaszają jako dowód fakty, które znane są powszechnie. Jakie są skutki powołania się przez strony na fakty znane powszechnie?

Sejm pracuje nad senackim projektem nowelizacji Kodeksu postępowania cywilnego. Zmianie mają ulec przepisy dotyczące wznowienia postępowania w sprawach gospodarczych.

Jednym ze sposobów ochrony warunków zdrowej konkurencji jest zakaz porozumień ograniczających konkurencję. Czym są takie porozumienia i czy faktycznie zawsze szkodzą konkurentom?

W przepisach dotyczących ochrony konkurencji często pojawia się pojęcie „rynek właściwy”. Co kryje się pod tym pojęciem i co się z nim wiąże?

Z przebiegu rozprawy sądowej sporządza się protokół. Czasem zdarza się, że w protokole protokolant sądowy nie zapisał ważnych faktów, które podała strona postępowania sądowego lub twierdzenia te zostały zapisane nieprecyzyjnie lub niejasno. W takich przypadkach można domagać się od sądu sprostowania protokołu rozprawy.

Biegli są powoływani przez sąd lub na wniosek strony postępowania, jeżeli do rozstrzygnięcia sprawy potrzebna jest specjalistyczna wiedza, np. z rachunkowości. Czasami biegły podlega wyłączeniu od udziału w sprawie i nie może sporządzić opinii. W jakich wypadkach i w jakim terminie można żądać wyłączenia biegłego?

Jeśli przedsiębiorca złożył skargę na przewlekłość postępowania prowadzonego przez sąd lub komornika, może domagać się odszkodowania za opieszałość tych organów. Jakiego odszkodowania można domagać się w takim postępowaniu? Jakie orzeczenia wydaje sąd w takim postępowaniu i czy są one zaskarżalne? Warto też wiedzieć, co można zrobić w razie przegrania takiej sprawy.

Postępowanie sądowe z udziałem przedsiębiorców są rozpoznawane przez sądy w trybie odrębnym, przewidzianym dla spraw gospodarczych. Czasami jednak zdarza się, że jedna lub obie strony sporu tracą swój status przedsiębiorcy, co może nastąpić zarówno przed wniesieniem pozwu do sądu, jak i po wniesieniu pozwu. Jakie skutki ma zatem utrata statusu przedsiębiorcy w kontekście przepisów o rozpoznawaniu spraw w trybie postępowania gospodarczego?

Mocodawcy może się wydawać mało istotne czy osoba występująca w jego imieniu przed sądem cywilnym posiada do tego odpowiednie uprawnienia. Co prawda nie zawsze pełnomocnikiem musi być adwokat czy radca prawny, jednak to w pozostałych przypadkach istnieje największe ryzyko niewłaściwego umocowania strony, które grozi nieważnością postępowania.

Na mocy nowej ustawy z 17 grudnia 2009 r. o dochodzeniu roszczeń w postępowaniu grupowym możliwe jest wytoczenie przez grupę co najmniej 10 osób pozwu w sprawach dotyczących roszczeń o ochronę konsumentów z tytułu odpowiedzialności za szkodę wyrządzoną przez produkt niebezpieczny oraz z tytułu czynów niedozwolonych. Na pierwszy rzut oka mogłoby się wydawać, że pozwany w takiej walce ma mniejsze szanse niż w zwykłym postępowaniu. Jednak takie założenie nie wydaje się słuszne, ustawa przewiduje bowiem szereg instrumentów prawnych, które mogą pomóc pozwanemu skutecznie się bronić. O jakich instrumentach mowa?

Od lipca bieżącego roku obowiązuje ustawa z 17 grudnia 2009 r. o dochodzeniu roszczeń w postępowaniu grupowym. Ustawa określa nową procedurę dla roszczeń dochodzonych pozwem zbiorowym a także warunki, jakie muszą być spełnione aby można było skutecznie wystąpić z takim roszczeniem. Kiedy przedsiębiorca ma podstawy by obawiać się pozwu zbiorowego – o tym koniecznie trzeba wiedzieć jeżeli klientami firmy są konsumenci.

Każdy pozew musi zawierać dokładnie określone żądanie. W praktyce najczęściej zdarza się, że strona występuje o zasądzenie świadczenia – czyli o żądanie określonego zachowania się przez powoda.

Celem postępowania pojednawczego jest zawarcie między stronami ugody zanim sprawa zostanie wniesiona do sądu. Postępowanie pojednawcze przeprowadza sąd w składzie jednego sędziego. Kiedy i w jakich sprawach można skorzystać z postępowania pojednawczego?

Przepisy Kodeksu postępowania cywilnego mówią, że w razie uzasadnionej potrzeby sąd może stronom i uczestnikom postępowania występującym w sprawie bez adwokata lub radcy prawnego udzielić niezbędnych pouczeń co do czynności procesowych. Na jakie informacje ze strony sądu może liczyć strona?

Nie zawsze możemy pozwolić sobie na wydanie oryginałów dokumentów do akt sądowych (np. faktur czy umów). Warto wtedy załączyć dokument poświadczony za zgodność z oryginałem przez uprawniony podmiot.

W przypadkach określonych w przepisach Kodeksu postępowania cywilnego sąd będzie może zawiesić toczące się postępowanie cywilne. Co do zasady, w przypadku ustania przyczyny zawieszenia danego postępowania, sąd wydaje postanowienie o jego ponownym podjęciu. Jednak należy pamiętać, że w niektórych przypadkach konieczny będzie wniosek stron.

Przepisy Kodeksu postępowania cywilnego przewidują szereg okoliczności uzasadniających obligatoryjne zawieszenie przez sąd postępowania z urzędu. Z kolei niektóre przyczyny będą stanowiły podstawę do zawieszenia przez sąd postępowania, jednak celowość zawieszenia będzie podlegała ocenie sądu.

Zdolność procesowa to zdolność danego podmiotu do samodzielnego podejmowania czynności procesowych takich jak wytaczanie powództw czy zaskarżanie orzeczeń sądowych zarówno w postępowaniu procesowym jak i nieprocesowym, a także w innych rodzajach postępowania cywilnego. Przepisy Kodeksu postępowania cywilnego określają komu przysługuje zdolność procesowa.

Jeśli nie stawimy się na rozprawie, istnieje ryzyko, że sąd pod naszą nieobecność może wydać wyrok zaoczny. Jednak czy w każdej sprawie sąd może wydać taki wyrok?

Ugoda zawarta przed sądem, pozwala znacząco skrócić postępowanie- jeśli zostanie zatwierdzona przez sąd- stanowi tytuł egzekucyjny (podobnie jak prawomocny wyrok).

W niektórych przypadkach możliwe jest dochodzenie przez powoda jednym pozwem kilku roszczeń. Jeżeli powód zdecyduje się dochodzić kilku roszczeń jednoczenie wartość przedmiotu sporu stanowi suma wszystkich dochodzonych roszczeń.

Każdy pozew powinien czynić zadość warunkom pisma procesowego a dodatkowo zawierać określone przez powoda zapisy jak: dokładne określenie żądania, przytoczenie okoliczności faktycznych uzasadniających żądanie oraz właściwość sądu, a także w sprawach o prawa majątkowe – oznaczenie wartości przedmiotu sporu. To właśnie określenie wartości przedmiotu sporu, zwłaszcza w niektórych przypadkach może rodzić wiele problemów i negatywnych konsekwencji, chociażby dlatego, że często od wartości przedmiotu sporu uzależniona jest również wysokość wnoszonej przez powoda opłaty sądowej.

W sprawach gospodarczych, o ile sprawa nie toczy się według przepisów odrębnych w postępowaniu nakazowym lub upominawczym, pozwany jest obowiązany do wniesienia odpowiedzi na pozew. Ma na to dwa tygodnie.

Jeżeli sprawa gospodarcza tj. wynikająca ze stosunków cywilnych między przedsiębiorcami w zakresie prowadzonej przez nich działalności gospodarczej trafi do sądu, będzie toczyć się według przepisów regulujących odrębne postępowanie – postępowanie w sprawach gospodarczych. Postępowanie między przedsiębiorcami jest bardziej restrykcyjne i surowsze niż inne postępowania. Jakie pułapki czekają na przedsiębiorców w tym postępowaniu?

W postępowaniu gospodarczym istnieje możliwość, aby sąd zarządził odbycie posiedzenia lub też jego części przy drzwiach zamkniętych, gdy mogłyby zostać ujawnione okoliczności stanowiące tajemnice przedsiębiorstwa. Rozpoznanie sprawy na posiedzeniu przy drzwiach zamkniętych następuje na wniosek strony.

Zgodnie z przepisami Kodeksu postępowania cywilnego w postępowaniu w sprawach gospodarczych sąd powinien dążyć do wydania wyroku w sprawie w terminie trzech miesięcy od daty złożenia pozwu. Dodatkowo, sprawy o zawarcie, zmianę i rozwiązanie umowy oraz o ustalenie jej treści powinny być rozpoznawane w pierwszej kolejności. Co to w praktyce oznacza?

Postępowanie w sprawach gospodarczych jest szybsze od postępowania zwykłego - stwarza także dla powoda kilka wygodnych rozwiązań. Sąd sam określa czy sprawa ma charakter gospodarczy czy nie, zawsze jednak można go „naprowadzić” na właściwy trop.

19 kwietnia 2010 zmieniły się zasady ustanawiania pełnomocnika z urzędu w postępowaniu cywilnym. Strona (uczestnik postępowania) chcący uzyskać pomoc z urzędu nie musi już uzyskać zwolnienia od kosztów sądowych – musi jedynie wykazać, że nie stać jej na opłacenie pełnomocnika z wyboru.

Prawo osobno reguluje kwestię zabezpieczenia roszczeń majątkowych i niemajątkowych.

W razie wniesienia skargi kasacyjnej, gdyby na skutek wykonania orzeczenia stronie mogła być wyrządzona niepowetowana szkoda, sąd drugiej instancji może wstrzymać wykonanie zaskarżonego orzeczenia do czasu ukończenia postępowania kasacyjnego.

Orzeczenia sądów konkretnego państwa w zasadzie nie wywierają żadnych skutków prawnych poza terytorium tego państwa.

Można wyróżnić dwie metody wzruszenia ugody sądowej.

Udzielenie pełnomocnictwa procesowego osobie nie mogącej być pełnomocnikiem strony jest procesowo bezskuteczne - a więc czynności podjęte przez takiego wadliwego pełnomocnika nie wywołują co do zasady żadnych skutków prawnych (powinny być przez sąd pominięte).

Skargę wnosi się do sądu, w którym wydano zaskarżone orzeczenie, w terminie tygodniowym od dnia doręczenia stronie postanowienia referendarza sądowego.

Szczególną rangę przepisy prawne nadają czynnościom dokonanych w formie aktu notarialnego. Wynika to nie tylko z faktu, że akt notarialny zastępuje każdą inną formę (zarówno ustną jak i zwykłą – pisemną), ale również dlatego, że notariusz godnością wykonywanego przez siebie zawodu potwierdza zgodność złożonych oświadczeń woli w akcie notarialnym.

Właściwe doręczenie pism procesowych stronom jest jednym z najistotniejszych kwestii proceduralnych w procesie (bez skutecznego doręczenia nie można co do zasady wszcząć postępowania). Czasem jednak doręczenie inne niż do rąk adresata może być przez sąd uznane za skuteczne.

Co do zasady wyroki sądowe zapadają po przeprowadzeniu rozprawy na posiedzeniu jawnym. W postępowaniu gospodarczym przepisy kodeksu postępowania cywilnego przewidują wyjątek od tej zasady dopuszczając wydanie wyroku na posiedzeniu niejawnym.

Postępowanie nakazowe stanowi jedno z postępowań odrębnych. Sąd rozpoznaje sprawę w postępowaniu nakazowym na pisemny wniosek powoda zgłoszony w pozwie, a rozpoznanie sprawy następuje na posiedzeniu niejawnym.

Postępowanie upominawcze stanowi jedno z postępowań odrębnych, uregulowanych w przepisach art. 497(1) i 505 kpc. Postępowanie to należy do właściwości sądów rejonowych i okręgowych. Postępowanie upominawcze zostało ograniczone w zasadzie do wydania nakazu zapłaty.

W powszechnym mniemaniu postępowanie sądowe jest drogie, nieskuteczne i powolne. Powoli się to zmienia, nadal jednak warto rozglądać się za alternatywą- jak sądownictwo polubowne czy mediacja.

Jeśli nie uda nam się złożyć apelacji w terminie przewidzianym w kodeksie postępowania cywilnego- możemy starać się o jego przywrócenie. Należy jednak we wstępie wskazać, że nie zawsze jest to możliwe.

Nawet najlepsze kontrakty handlowe, najlepiej wynegocjowane umowy najmu, najsprawniejszy menedżerowie nie są w stanie zapewnić stuprocentowej gwarancji bezkonfliktowego prowadzenia biznesu. Tym bardziej praktyka coraz częściej dostrzega wartość i rolę mediacji i arbitrażu w tego rodzaju sytuacjach, upatrując w nich często najszybszej, najtańszej i najbardziej profesjonalnej metody rozwiązywania konfliktów. Niejednokrotnie też w wyborze tej formy zakończenia istniejącego sporu ogromną rolę odgrywa kwestia prestiżu, dobrego imienia i chęci zachowania mimo wszystko relacji biznesowych pomiędzy stronami konfliktu. Niewątpliwie mediacja i arbitraż dają ogromną szanse na ich zachowanie.

Pierwsza wizyta w sądzie (niezależnie od tego w jakiej sprawie) jest zawsze stresująca. Warto przed rozprawą dowiedzieć się jak po sądzie się poruszać. Budynki i sale rozpraw mogą się różnić, kilka prawideł jest jednak stałych – np. miejsce jaki musimy zająć na sali.

Nakaz zapłaty (niezależnie od trybu) jest orzeczeniem sądowym- jeśli nie złożymy odwołania, uprawomocni się i na jego podstawie powód będzie mógł dochodzić swoich roszczeń u komornika. Mimo, że nie odbyła się rozprawa.

Postępowanie gospodarcze

Zwrot kosztów stawienia się świadka w sądzie - w jakich przypadkach?

Zgłaszanie faktów i dowodów w postępowaniu gospodarczym

Kiedy sąd może skazać świadka na grzywnę?

Kiedy sąd może zarządzić rozprawę oddzielną?

Kiedy następuje odroczenie rozprawy?

Kto nie może być świadkiem w postępowaniu gospodarczym?

Jakie są skutki powoływania się na fakty powszechnie znane przed sądem?

Szykują się zmiany w procedurze cywilnej

Na czym polega zakaz porozumień ograniczających konkurencję

Czym jest rynek właściwy

Kiedy można domagać się sprostowania protokołu rozprawy?

Kiedy można domagać się wyłączenia biegłego?

Wniesienie skargi na przewlekłość postępowania sądowego lub egzekucyjnego

Skutki utraty statusu przedsiębiorcy przed i po wniesieniu pozwu

Kto może być pełnomocnikiem w postępowaniu cywilnym?

Co powinien wiedzieć pozwany w postępowaniu grupowym?

Kiedy można dochodzić roszczeń w postępowaniu grupowym?

Jak sformułować żądanie pozwu?

Jak skorzystać z postępowania pojednawczego?

Kiedy sąd udziela stronie pouczeń?

Jak poświadczać dokumenty za zgodność z oryginałem?

Podjęcie zawieszonego postępowania

Kiedy sąd będzie mógł zawiesić postępowanie?

Kto ma zdolność procesową?

W jakich sprawach możliwe jest wydanie wyroku zaocznego?

Skutki niewykonania ugody sądowej

Co z wartością przedmiotu sporu przy kilku roszczeniach jednocześnie?

Jak określić wartość przedmiotu sporu?

Odpowiedź na pozew w postępowaniu gospodarczym

Jak wygląda postępowanie gospodarcze?

Kiedy można zgłosić wniosek o odbycie posiedzenia przy drzwiach zamkniętych?

Ile trwa rozpoznanie sprawy w postępowaniu gospodarczym?

Jak wykazać, że sprawa ma charakter gospodarczy?

Jak starać się o pełnomocnika z urzędu?

Zabezpieczenie roszczeń

Wstrzymanie wykonania orzeczeń sądu II instancji

Uznanie orzeczenia sądu zagranicznego

Uchylenie się od ugody sądowej

Osoba nieuprawniona działająca jako pełnomocnik

Skarga na orzeczenie referendarza sądowego

Dowód przeciwko treści aktu notarialnego

Doręczenie zastępcze

Czy sąd gospodarczy może wydać wyrok na posiedzeniu niejawnym?

Postępowanie nakazowe

Na czym polega postępowanie upominawcze?

Czym zastąpić postępowanie sądowe?

Przywrócenie terminu na złożenie apelacji

Mediacja i arbitraż jako alternatywne formy rozwiązywania konfliktów

Jak się poruszać po sądzie?

Jak odwołać się od nakazu zapłaty?