Dziennik Ustaw - rok 2006 nr 225 poz. 1638

Na podstawie art. 5 ust. 2 ustawy z dnia 11 maja 2001 r. – Prawo o miarach (Dz. U. z 2004 r. Nr 243, poz. 2441, z 2005 r. Nr 163, poz. 1362 i Nr 180, poz. 1494 oraz z 2006 r. Nr 170, poz. 1217) zarządza się, co następuje:

1) nazwy, definicje i oznaczenia legalnych jednostek miar, zwanych dalej „jednostkami miar”;

2) legalne jednostki miar nienależące do Międzynarodowego Układu Jednostek Miar (Sl), które mogą być stosowane na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, zwane dalej „jednostkami dopuszczonymi”;

3) przedrostki i ich oznaczenia przeznaczone do tworzenia dziesiętnych podwielokrotności i wielokrotności legalnych jednostek miar;

4) zasady pisowni oznaczeń legalnych jednostek miar.

1) metr określający jednostkę długości o oznaczeniu „m”;

2) kilogram określający jednostkę masy o oznaczeniu „kg”;

3) sekunda określająca jednostkę czasu o oznaczeniu „s”;

4) amper określający jednostkę prądu elektrycznego o oznaczeniu „A”;

5) kelwin określający jednostkę temperatury termodynamicznej o oznaczeniu „K”;

6) mol określający jednostkę liczności materii o oznaczeniu „mol”;

7) kandela określająca jednostkę światłości o oznaczeniu „cd”.

1) metr – długość drogi przebytej w próżni przez światło w czasie 1/299 792 458 sekundy;

2) kilogram – jednostkę masy, która jest równa masie międzynarodowego prototypu kilograma przechowywanego w Międzynarodowym Biurze Miar w Sèvres;

3) sekunda – czas równy 9 192 631 770 okresom promieniowania odpowiadającego przejściu między dwoma nadsubtelnymi poziomami stanu podstawowego atomu cezu 133;

4) amper – prąd elektryczny niezmieniający się, który, płynąc w dwóch równoległych prostoliniowych, nieskończenie długich przewodach o przekroju kołowym znikomo małym, umieszczonych w próżni w odległości 1 metra od siebie, wywołałby między tymi przewodami siłę 2 * 10ˉ⁷ niutona na każdy metr długości;

5) kelwin – 1/273,16 część temperatury termodynamicznej punktu potrójnego wody;

6) mol – liczność materii układu zawierającego liczbę cząstek równą liczbie atomów w masie 0,012 kilograma węgla 12; przy stosowaniu mola należy określić rodzaj cząstek, którymi mogą być: atomy, cząsteczki, jony, elektrony, inne cząstki lub określone zespoły takich cząstek;

7) kandela – światłość źródła emitującego w określonym kierunku promieniowanie monochromatyczne o częstotliwości 540 * 10¹² herców i o natężeniu promieniowania w tym kierunku równym 1/683 wata na steradian.

2. Złożone nazwy i oznaczenia jednostek pochodnych Sl, niebędące jednostkami pochodnymi o nazwach i oznaczeniach specjalnych, o których mowa w ust. 1, podaje się w postaci wyrażeń utworzonych z odpowiednich oznaczeń lub nazw jednostek podstawowych Sl lub jednostek pochodnych Sl.

2. Przedrostków nie stosuje się w przypadku jednostek następujących wielkości:

1) kąt płaski i kąt bryłowy – jedność (1);

2) kąt płaski – obrót, grad lub gon (gon), stopień (°), minuta ('), sekunda (”);

3) czas – minuta (min), godzina (h), doba (d);

4) zdolność skupiająca układu optycznego – dioptria;

5) masa kamieni szlachetnych – karat metryczny (ct);

6) pole powierzchni gruntów rolnych lub terenów budowlanych – ar (a), hektar (ha);

7) ciśnienie krwi oraz ciśnienie innych płynów ustrojowych – milimetr słupa rtęci (mmHg).

1) przed nazwą (oznaczeniem) jednostki miary umieszcza się, bez przerwy oddzielającej lub jakiegokolwiek innego znaku, nazwę (oznaczenie) przedrostka;

2) do nazwy (oznaczenia) jednostki miary dołącza się tylko jedną nazwę (oznaczenie) przedrostka;

3) dziesiętne podwielokrotności i wielokrotności kilograma wyraża się przez dołączenie odpowiednio:

a) nazwy przedrostka do nazwy „gram”,

b) oznaczenia przedrostka do oznaczenia „g”;

4) mnożnik wyrażony nazwą (oznaczeniem) przedrostka odnosi się do jednostki miary w pierwszej potędze;

5) wykładnik potęgowy odnoszący się do jednostki miary dotyczy również mnożnika wyrażanego nazwą (oznaczeniem) przedrostka, dołączoną do nazwy (oznaczenia) jednostki miary.

2. Oznaczenia i nazwy dziesiętnych podwielokrotności i wielokrotności utworzone zgodnie z zasadami, o których mowa w ust. 1, mogą być użyte do budowy złożonych nazw i oznaczeń jednostek miar.

2. Do wyrażania bezwymiarowej jednostki pochodnej Sl stosuje się nazwę „jedność” i oznaczenie „1”.

3. Przy stosowaniu jednostki jedność (1) nie dopisuje się wyrazu „jedność” ani oznaczenia „1” po wartości wielkości.

1) radian (rad) albo jedność (1);

2) steradian (sr) albo jedność (1).

2. W oznaczeniu jednostki miary nie uwzględnia się liczby mnogiej.

1) w postaci ułamka zwykłego z kreską ułamkową skośną; wówczas mianownik zawierający więcej niż jedno oznaczenie jednostki miary ujmuje się w nawias;

2) w postaci zwykłego ułamka z kreską ułamkową poziomą;

3) w postaci iloczynu potęg jednostek miar.

1) stosując znak mnożenia, w postaci kropki umieszczanej w połowie wysokości wiersza, pomiędzy oznaczeniami jednostek miar tworzących jednostkę złożoną;

2) oddzielając oznaczenia jednostek miar pojedynczym odstępem.

2. W uzasadnionych przypadkach, a w szczególności w maszynopisach, dopuszcza się pisanie kropki na dole wiersza.

1) °C – stopień Celsjusza;

2) eV – elektronowolt;

3) ° – stopień;

4) ' – minuta;

5) ” – sekunda;

6) mmHg – milimetr słupa rtęci;

7) Wh – watogodzina;

8) varh – warogodzina;

9) Ah – amperogodzina;

10) VA – woltoamper.

2. Zasady, o której mowa w ust. 1, nie stosuje się do oznaczeń jednostek miary kąta: stopnia, minuty i sekundy.

2. Nazwy jednostek miar odmienia się według zasad deklinacji polskiej.

2. Dzielenie w nazwie wyrażającej iloraz jednostek miar przedstawia się za pomocą przyimka „na”.

3. Mnożenie w nazwie wyrażającej iloczyn jednostek miar lub w części nazwy stanowiącej licznik ułamka wyraża się przez dodanie litery „o” jako łącznika międzywyrazowego lub „razy”, przy czym łącznik „razy” stosuje się wtedy, gdy zastosowanie łącznika „o” prowadzi do niejednoznaczności lub nie jest pożądane ze względów fonetycznych, oraz wtedy, gdy część nazwy stanowiącej licznik ułamka nie występuje jako nazwa samodzielna.

4. Mnożenie występujące po dzieleniu, tj. w mianowniku ułamka, wyraża się przez:

1) „i”, gdy poprzedza ostatnią nazwę prostą występującą w nazwie złożonej, w tym gdy w mianowniku występują tylko dwie nazwy proste jednostek miar;

2) „ ,” (przecinek) rozdzielający kolejne nazwy proste występujące w mianowniku, z wyjątkiem przypadku, o którym mowa w pkt 1;

3) „o”, gdy przez zastosowanie tego łącznika uzyskuje się złożoną nazwę jednostki miary utworzoną zgodnie z zasadą, o której mowa w ust. 2.

Prezes Rady Ministrów: J. Kaczyński

¹⁾ Niniejsze rozporządzenie wdraża przepisy dyrektywy Rady 80/181/EWG z dnia 20 grudnia 1979 r. w sprawie zbliżenia ustawodawstw Państw Członkowskich odnoszących się do jednostek miar, opublikowanej w Dz. Urz. WE L 039 z 15.02.1980 (zmienionej dyrektywami 89/617/EWG i 99/103/EWG).

Niniejsze rozporządzenie zostało notyfikowane Komisji Europejskiej w dniu 31 lipca 2006 r. pod numerem 2006/0407/PL, zgodnie z § 4 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 23 grudnia 2002 r. w sprawie sposobu funkcjonowania krajowego systemu notyfikacji norm i aktów prawnych (Dz. U. Nr 239, poz. 2039 oraz z 2004 r. Nr 65, poz. 597), które wdraża dyrektywę 98/34/WE z dnia 22 czerwca 1998 r. ustanawiającą procedurę udzielania informacji w zakresie norm i przepisów technicznych (Dz. Urz. WE L 204 z 21.07.1998, z późn. zm.

²⁾ Przedmiot regulacji objęty niniejszym rozporządzeniem w zakresie legalnych jednostek miar nienależących do Międzynarodowego Układu Jednostek Miar (Sl), które mogą być stosowane na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, był uregulowany w rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 11 marca 2003 r. w sprawie dopuszczenia do stosowania jednostek miar nienależących do Międzynarodowego Układu Jednostek Miar (Sl) (Dz. U. Nr 59, poz. 519).

Załączniki do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 30 listopada 2006 r (poz. 1638)

Załącznik nr 1

NAZWY, DEFINICJE I OZNACZENIA LEGALNYCH JEDNOSTEK MIAR, BĘDĄCYCH JEDNOSTKAMI POCHODNYMI O NAZWACH I OZNACZENIACH SPECJALNYCH NALEŻĄCYMI DO MIĘDZYNARODOWEGO UKŁADU JEDNOSTEK MIAR (Sl)

Załącznik nr 2

WYKAZ JEDNOSTEK DOPUSZCZONYCH ORAZ ICH NAZWY, DEFINICJE I OZNACZENIA

Załącznik nr 3

NAZWY I OZNACZENIA PRZEDROSTKÓW WYRAŻAJĄCYCH MNOŻNIKI DZIESIĘTNE SŁUŻĄCE DO TWORZENIA DZIESIĘTNYCH PODWIELOKROTNOŚCI I WIELOKROTNOŚCI JEDNOSTEK MIAR