Aleksandra Rybak
Dołącz do grona ekspertów
Prawniczka, absolwentka Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, przez wiele lat związana z branżą energetyczną. Od kilku lat – dziennikarka prawna, specjalizująca się w prawie pracy, ochronie zdrowia, ochronie środowiska oraz tematyce związanej z edukacją i pomocą społeczną. Prywatnie mama małej Lilki, miłośniczka długich leśnych i górskich wędrówek, wszelkiej maści rękodzieła i mruczących, czworonożnych przyjaciół.
Program „Rodzice 4+” w miejsce programu „Mama 4+”, który uprzywilejowuje kobiety w wieku senioralnym, powyżej 60 roku życia (względem ojców w wieku senioralnym, powyżej 65 roku życia) w zakresie prawa do tzw. rodzicielskiego świadczenia uzupełniającego z ZUS, tj. świadczenia, które przysługuje, jeżeli kobieta urodziła i wychowała albo wyłącznie wychowała co najmniej 4 dzieci (i ma stanowić swego rodzaju emeryturę lub jej substytut albo dopełnienie). Ojcom-seniorom, ww. świadczenie przysługuje wyłącznie „zastępczo”, co – zgodnie z postulatem RPO i według zapowiedzi MRPiPS – niebawem, może zostać zmienione.
W dniu 8 sierpnia 2025 r. w Kolbuszowej, w województwie podkarpackim, Prezydent Karol Nawrocki podpisał projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz niektórych innych ustaw, który w poniedziałek 11 sierpnia br. został złożony do Sejmu. Projekt ten – według informacji opublikowanej na stronie internetowej Kancelarii Prezydenta – zakłada wprowadzenie zerowego PIT dla rodzin, które mają dwoje lub więcej dzieci.
REKLAMA
W dniu 9 października 2025 r. w Sejmie odbywa się I czytanie rządowego projektu ustawy budżetowej na 2026 r. (druk sejmowy nr 1749). Wiemy już, ile środków rząd zamierza przeznaczyć na świadczenia dla emerytów i rencistów w nadchodzącym roku, na jakie podwyżki mogą liczyć i jakie nowe świadczenia będą wypłacane seniorom.
W dniu 18 maja 2025 r. do Sejmu została złożona petycja obywatelska (nr BKSP-155-X-539/25) w sprawie rozszerzenia świadczenia 800 plus, przysługującego na podstawie ustawy z dnia 11 lutego 2016 r. o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci, również na seniorów – emerytów, którzy „wychowali i wykształcili dzieci”. Petycja będzie przedmiotem obrad komisji sejmowej w dniu 8 października 2025 r.
REKLAMA
8 procent podatku dochodowego od wynagrodzenia otrzymywanego z tytułu umowy o pracę, umowy zlecenia i umowy o dzieło – tyle miałby wynieść nowy podatek na Kościół (inaczej określany podatkiem kościelnym lub „podatkiem od wiary”), którego wprowadzenie miałoby „zwiększyć zaufanie społeczne do sposobu finansowania Kościołów”, zminimalizować ryzyko nadużyć i „usprawnić obieg środków finansowych (red.: które trafiają do instytucji religijnych w Polsce), czyniąc go bardziej formalnym i podlegającym kontroli publicznej.” Postulat wprowadzenia stałej daniny na rzecz Kościoła, pobieranej przez fiskus (a bezpośrednio – przez płatnika podatku) z wynagrodzenia, na wzór niemieckiego Kirchensteuer, trafił do Senatu w dniu 9 czerwca 2025 r.
Od sprzedaży przed upływem 5 lat, nieruchomości nabytej w drodze spadku (jeżeli przychodu uzyskanego z takiej transakcji nie przeznaczy się w całości na własne cele mieszkaniowe) trzeba zapłacić podatek dochodowy i to niemały, bo wynoszący aż 19% osiągniętego dochodu. „Kluczem” do uniknięcia ww. podatku jest zatem (jeżeli przychodu nie przeznacza się na zakup własnego domu czy mieszkania) upływ ww. 5-letniego okresu. Na sposób jego obliczania, ma wpływ najnowszy, przełomowy wyrok WSA w Rzeszowie, który wielu spadkobiercom pozwoli na uniknięcie kosztownego podatku.
21 sierpnia 2025 r. br. Prezydent Karol Nawrocki podpisał ustawę, która dotyczy przeliczenia przez ZUS wysokości emerytur ustalonych w czerwcu w latach 2009-2019 (tzw. emerytur czerwcowych), z tego względu, że emerytury te zostały przyznane uprawnionym na poziomie niższym niż osobom, które wnioskowały o emeryturę w innych miesiącach roku. Ustawa ta uwzględnia korzystne dla emerytów i rencistów przepisy, na podstawie których otrzymają oni podwyżkę bieżących świadczeń, ale nie przewiduje rekompensaty za nawet 7 lat wypłaty zaniżonych świadczeń, ani nawet zapowiadanego przez MRPiPS – wyrównania za okres od 1 lipca 2025 r. do dnia, w którym zostanie ustalone świadczenie w nowej wysokości. Emerytom, którzy zdecydują się na pozwanie ZUS – wyrównania, przyznają jednak sądy.
W dniu 24 września 2025 r. do Sejmu trafił projekt ustawy, który zakłada usunięcie z porządku prawnego regulacji, stanowiącej „nieproporcjonalny mechanizm uszczuplający majątek państwa, który kreuje pole do nadużyć, stanowiąc jednocześnie ponadprzeciętną możliwość akumulacji kapitału przez Kościół Katolicki”. Na podstawie przepisu, którego usunięcia domagają się posłowie – w latach 1992-2019, Kościół katolicki nieodpłatnie przejął od Skarbu Państwa 76 244 ha ziemi rolnej, o łącznej wartości niemal 3,5 mld zł. Nieruchomości nabywane w powyższym trybie przez kościelne osoby prawne nie zawsze są ujawniane w księgach wieczystych, a ponadto – nierzadko są przez Kościół zbywane.
Wyodrębnienie nowej frakcji odpadów komunalnych (a konkretnie podział bioodpadów na dwie odrębne frakcje) i wprowadzenie od 1 stycznia 2026 r. nowego pojemnika na śmieci, celem gromadzenia w nim odpadów kuchennych BIO (do których zaliczone zostały m.in. chusteczki higieniczne i ręczniki papierowe) – to działanie zaradcze podjęte przez jedną z gmin w Polsce, celem poprawy poziomu odpadów poddawanych recyklingowi, który na rok 2026 został ustalony na poziomie co najmniej 56% wszystkich zebranych odpadów w gminie. Może być to jednak wskazówka również dla innych gmin, które nie osiągają wymaganych wysokich progów przygotowania odpadów do ponownego użycia i recyklingu i jednocześnie – przestroga dla właścicieli nieruchomości, którzy nie wywiązują się z obowiązku selektywnego zbierania odpadów. Gminy nie pozostają bowiem bezczynne wobec takiego postępowania, które może skutkować podwyżką opłat za śmieci o nawet 400 proc.
W październiku 2025 r. część emerytów będzie zaskoczona, ponieważ otrzyma od ZUS nie jeden, a dwa przelewy ze świadczeniem emerytalnym. Wyjaśniamy, skąd takie przesunięcia i kogo ono dotyczą.
Osoba, która wykonuje pracę zarobkową w czasie pobierania emerytury (jeżeli nie osiągnęła jeszcze powszechnego wieku emerytalnego, chyba, że – kontynuuje zatrudnienie u dotychczasowego pracodawcy) lub renty musi mieć świadomość, iż przekroczenie przez nią tzw. limitów dorabiania (do emerytury lub odpowiednio – renty), może skutkować zmniejszeniem przysługującego jej świadczenia, a w określonych okolicznościach – nawet całkowitym zawieszeniem jego wypłacania. Z limitami tymi – związany jest obowiązek corocznego powiadamiania ZUS o wysokości osiąganych przychodów, który ciąży na emerytach i rencistach. W związku z projektem deregulacyjnym rządu – w odniesieniu do większości emerytów i rencistów ma on zostać zniesiony. Okazuje się jednak, że pośredni skutek takiej zmiany, może być dla świadczeniobiorców bardzo niekorzystny.
Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz niektórych innych ustaw (nr w wykazie prac legislacyjnych Rady Ministrów: UD114) zakłada wprowadzenie istotnych zmian w zakresie tego co wolno, a czego nie wolno pracownikowi w czasie przebywania na zwolnieniu lekarskim. Jedną z ważniejszych zmian w powyższym zakresie (wprowadzaną w ustawie o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa), jest dopuszczenie możliwości wykonywania pracy u jednego pracodawcy, podczas przebywania na L4 u innego pracodawcy, tym samym – dopuszczając możliwość jednoczesnego pobierania przez pracownika 100% zasiłku chorobowego i 100% wynagrodzenia za pracę.
Właściciele klimatyzacji z funkcją grzania (w tym klimatyzatorów z wbudowaną pompą ciepła), którzy w przeszłości skorzystali z ulgi termomodernizacyjnej (odliczając w ramach niej wydatki poniesione na ich zakup i montaż), mogą obecnie zostać niemile zaskoczeni wydaną z urzędu, w ich sprawie, decyzją Szefa Krajowej Administracji Skarbowej (Szefa KAS), która może skutkować obowiązkiem zwrotu przez nich równowartości ulgi, czyli – dopłaty podatku.
Majątek kościoła katolickiego (który jest dominującym wyznaniem w Polsce), w postaci nieruchomości – szacowany jest na ponad 494 mln zł [2]. Od większość z tych gruntów, budynków i mieszkań – Kościół nie uiszcza podatku od nieruchomości, w przeciwieństwie do jego wiernych, którzy daninę tę muszą zapłacić nawet od ogrodzenia nieruchomości (czyli po prostu – od płotu), jeżeli jest ono wykorzystywane w ramach prowadzonej działalności gospodarczej.
W związku z pogłębiającym się problemem tzw. sharentingu, który polega na upowszechnianiu w środowisku cyfrowym, w szczególności w mediach społecznościowych, wizerunku dzieci przez rodziców i inne osoby – na skutek podjętej w tej sprawie interwencji przez Rzecznika Praw Obywatelskich (RPO) – Ministerstwo Cyfryzacji zajęło stanowisko w sprawie wprowadzenia w Polsce generalnego, ustawowego zakazu (lub ograniczenia) zamieszczania w internecie zdjęć dzieci.
Jednym z warunków renty wdowiej, którą można pobierać od 1 lipca 2025 r., jest nabycie prawa do renty rodzinnej po zmarłym małżonku lub małżonce nie wcześniej niż 5 lat przed osiągnięciem wieku emerytalnego, czyli przed ukończeniem 55 lat (w przypadku kobiet) lub odpowiednio – 60 lat (w przypadku mężczyzn). Jeżeli wdową lub wdowcem zostało się (a tym samym – nabyło prawo do renty rodzinnej) wcześniej – świadczenie nie przysługuje. Stan taki, oceniany jest jako wysoko „niesprawiedliwy i dyskryminujący, bo nie odzwierciedla faktycznej sytuacji życiowej i ekonomicznej wdów i wdowców”, co stało się przedmiotem petycji, która w dniu 27 sierpnia 2025 r. trafiła do Senatu.
W jaki sposób przeprowadzić transakcję kupna-sprzedaży nieruchomości, aby pod względem uzyskania zapłaty ceny za zbywaną nieruchomość – nie wiązała się ona z ryzykiem dla sprzedającego? Zawarcie umowy sprzedaży nieruchomości w formie aktu notarialnego – wbrew pozorom – nie gwarantuje uzyskania przez zbywcę nieruchomości przewidzianej w umowie ceny.
W dniu 21 sierpnia 2025 r. br. Prezydent Karol Nawrocki podpisał ustawę, która dotyczy przeliczenia przez ZUS wysokości emerytur ustalonych w czerwcu w latach 2009-2019 (tzw. emerytur czerwcowych) oraz rent rodzinnych po ubezpieczonych, którym ustalono emerytury w czerwcu w latach 2009-2019, z tego względu, że emerytury te zostały przyznane uprawnionym na poziomie niższym niż osobom, które wnioskowały o emeryturę w innych miesiącach roku. Ustawa ta uwzględnia korzystne dla emerytów i rencistów przepisy, na podstawie których otrzymają oni podwyżkę bieżących świadczeń, ale nie przewiduje rekompensaty za nawet 7 lat wypłaty zaniżonych świadczeń, ani nawet zapowiadanego przez MRPiPS – wyrównania za okres od 1 lipca 2025 r. do dnia, w którym zostanie ustalone świadczenie w nowej wysokości.
Nowy program najmu senioralnego ma wyjść naprzeciw problemom osób starszych, które są właścicielami mieszkań (lub posiadaczami spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego), ale mieszkania te nie są dostosowane do ich potrzeb, uniemożliwiając im lub znacznie utrudniając samodzielne funkcjonowanie. Taki stan rzeczy, spowodowany barierami architektonicznymi, nierzadko kończy się umieszczeniem seniora w domu pomocy społecznej (DPS-ie). Aby temu przeciwdziałać – rząd, 12 września 2025 r., opublikował projekt ustawy o zmianie ustawy o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego, przewidujący nowy rodzaj wsparcia dla osób starszych w zakresie poprawy ich warunków mieszkaniowych.
8 procent rocznych dochodów podatnika – tyle miałaby wynieść nowa ulga podatkowa w podatku dochodowym od osób fizycznych (PIT), która służyłaby finansowaniu indywidualnych praktyk i aktywności związanych z kultem religijnym, takich jak m.in. udział w krajowych i zagranicznych pielgrzymkach, uczestnictwo w rekolekcjach i spotkaniach religijnych czy zakup przedmiotów i materiałów niezbędnych do indywidualnego kultu. Postulat wprowadzenia nowej formy wsparcia dla osób, które deklarują przynależność do Kościoła (lub innej wspólnoty religijnej), trafił do Senatu w dniu 18 sierpnia 2025 r.