Aleksandra Rybak
Dołącz do grona ekspertów
Prawniczka, absolwentka Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, przez wiele lat związana z branżą energetyczną. Od kilku lat – dziennikarka prawna, specjalizująca się w prawie pracy, ochronie zdrowia, ochronie środowiska oraz tematyce związanej z edukacją i pomocą społeczną. Prywatnie mama małej Lilki, miłośniczka długich leśnych i górskich wędrówek, wszelkiej maści rękodzieła i mruczących, czworonożnych przyjaciół.
W dniu 21 maja br. sejmowa Komisja do Spraw Petycji, w następstwie skierowanej do niej petycji obywatelskiej, wystąpiła z dezyderatem do premiera, celem zajęcia przez niego stanowiska w kwestii objęcia kolejnych grobów wyłączeniem od prawa zarządu cmentarza do ich likwidacji (a dokładnie – wykorzystania grobu do ponownego chowania zwłok innej osoby), jeżeli po upływie 20 lat nikt nie zgłosi zastrzeżenia przeciw ponownemu użyciu grobu i nie zostanie uiszczona tzw. opłata prolongacyjna, a grób nie zostanie uznany przez władze cmentarza za posiadający wartość „pamiątki historycznej”.
Najbliższy rok szkolny 2025/2026, będzie prawdziwym wyzwaniem dla pracujących rodziców, którzy będą musieli zagospodarować czas wolny swoich dzieci w ciągu aż 177 dni. Problem mogą mieć zwłaszcza rodzice dzieci w wieku wczesnoszkolnym, które wymagają jeszcze ich całodziennej opieki, a tymczasem – 26-dniowy urlop większości osób zatrudnionych w ramach stosunku pracy nie jest z „gumy”, choć kodeks pracy ma do „zaoferowania” jeszcze kilka innych „zwolnień” od pracy na dziecko.
REKLAMA
Choć 70% Polek uważa, że menopauza jest ważnym momentem w życiu kobiety, to aż 93% ankietowanych nie potrafi jej prawidłowo zdefiniować – tak wynika z raportu z badania „Menopauza bez tabu” przygotowanego na zlecenie Kulczyk Foundation. Za temat „tabu” jakim jest menopauza, zabiera się właśnie Ministerstwo Zdrowia, która zapowiedziało nowy pakiet rozwiązań finansowanych przez NFZ, dla kobiet w wieku okołomenopauzalnym.
W związku z dobiegającym końca długim weekendem, spowodowanym przypadającym na czwartek 19 czerwca 2025 r. ustawowym dniem wolnym od pracy (Bożym Ciałem) – oczywiście o ile ktoś „zafundował” sobie również wolny piątek – wiele osób wsiądzie w dzisiaj „za kółko” i przed odpaleniem silnika uruchomi kamerę samochodową. Motywy rejestrowania jazdy są różne – ale większość kierowców robi to po prostu dla bezpieczeństwa (zarejestrowany obraz pełni funkcję dowodową w przypadku kolizji lub wypadku oraz może okazać się pomocy w namierzaniu „piratów drogowych”), niewiele osób zdaje sobie jednak sprawę z tego, że takim – z pozoru nikomu nieszkodzącym działaniem – może nabawić się nie lada problemów.
REKLAMA
Oszust zaciągnął pożyczkę na wyłudzone od kobiety dane osobowe, w następstwie czego – sąd wydał nakaz zapłaty, w którym zobowiązał ją do jej zwrotu (wraz z odsetkami i kosztami sądowymi), a komornik nakaz ten „wykonał” doprowadzając do wyegzekwowania należności od pokrzywdzonej. Wyrok jest prawomocny (i wszystkie postanowienia sądu, które odrzucają „próby” obrony kobiety przed jego wykonaniem również), nie zgodził się z nim jedynie Rzecznik Praw Obywatelskich (RPO).
W aktualnie obowiązujących przepisach kodeksu pracy nie zostało przewidziane zwolnienie od pracy czy urlop, celem sprawowania opieki nad chorym pupilem, nawet jeżeli – ze względu na jego stan zdrowia – wymagałby on całodobowej obecności opiekuna. Okazuje się jednak, że w pewnych okolicznościach – jeżeli właściciel psa, celem sprawowania nad nim opieki, skorzystał z urlopu bezpłatnego – możliwe jest odzyskanie przez niego równowartości 100 proc. utraconego przez niego, z powyższego powodu, wynagrodzenia. Orzekł o tym Sąd Rejonowy w Płońsku.
W dniu 22 maja 2025 r., do rozpatrzenia przez Stały Komitet Rady Ministrów trafił zmieniony projekt ustawy, który dotyczy ponownego ustalenia przez ZUS wysokości emerytur ustalonych w czerwcu w latach 2009-2019 (tzw. emerytur czerwcowych) oraz rent rodzinnych po ubezpieczonych, którym ustalono emerytury w czerwcu w latach 2009-2019. W projekcie tym zostały przez MRPiPS wprowadzone korzystne dla poszkodowanych zmiany (w stosunku do jego pierwotnej wersji), choć nadal nie przewiduje on wyrównań za nawet 7 lat wypłaty zaniżonych świadczeń (ani odsetek od nich), a jedynie – wyrównanie za okres od 1 lipca 2025 r. do dnia, w którym zostanie ustalone świadczenie w nowej wysokości.
Z dniem 1 czerwca 2025 r. weszło w życie nowe zarządzenie Prezesa NFZ, z którego wynikają wartości punktowe dla protez „o charakterze overdenture”, na podstawie których będzie można określić przysługujące kwoty refundacji. To doprecyzowanie dotychczas „martwych” przepisów, na które wiele osób czeka już od stycznia br., sprawiło, że – możliwość wykonania nowoczesnej protezy, na koszt NFZ, wreszcie stała się rzeczywistością. Jest jednak pewien haczyk – proteza „o charakterze overdenture” nie jest tym samym, co proteza overdenture.
W dniu 26 maja 2025 r. zostało wydane rozporządzenie Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej, które „ugruntowało” w przepisach dotyczących orzekania o niepełnosprawności wcześniejsze wytyczne Pełnomocnika Rządu do Spraw Osób Niepełnosprawnych, które miały na celu zakończenie procederu „upokarzania” osób z trwałą niepełnosprawnością, zmuszając je do wielokrotnego stawania przed zespołami orzeczniczymi celem udowadniania braku szans na poprawę stanu zdrowia. Okazuje się jednak, że dla osób niepełnosprawnych, które ukończyły 16 rok życia – nie są one jednak tak korzystne, jak zakładały ww. przełomowe wytyczne Łukasz Krasonia z marca 2025 r.
W dniu 6 czerwca 2025 r., Rafał Trzaskowski, który kandydował w wyborach prezydenckich w 2025 r. i przegrał z Karolem Nawrockim stratą 1,78 punktu procentowego, wydał oświadczenie, w którym odpowiedział na pytanie – „co dalej po wyborach?”.
W dniu 30 maja 2025 r. Rada Ministrów wydała rozporządzenie zmieniające rozporządzenie w sprawie wynagradzania pracowników samorządowych, które od 14 czerwca 2025 r. wprowadza podwyżkę wynagrodzeń dla pracowników samorządowych, którzy otrzymują wynagrodzenie na poziomie minimalnego wynagrodzenia zasadniczego przewidzianego dla kategorii zaszeregowania, do której przypisane jest ich stanowisko pracy. Pracownicy ci - otrzymają ponadto jednorazowy zastrzyk gotówki w postaci wyrównania wynagrodzenia za okres od 1 marca do 13 czerwca 2025 r.
W dniu 2 czerwca 2025 r. PKW obwieściła oficjalne wyniki II tury wyborów prezydenckich w 2025 r. (obejmujące dane ze 100% obwodów głosowania w kraju, za granicą i zlokalizowanych na statkach). Nowym Prezydentem RP zostaje Karol Nawrocki, który uzyskał poparcie 50,89 proc. wyborców. Czy zgodnie z przepisami – wybory mogą jeszcze zostać unieważnione, kiedy odbędzie się zaprzysiężenie nowego Prezydenta RP, jak również – kim będzie nowa Pierwsza Dama i jakie będą jej obowiązki?
Projekt ustawy, który w dniu 15 maja 2025 r. został złożony w Sejmie przez grupę posłów Lewicy – stanowi odpowiedź na poważny problem wyłudzania mieszkań od seniorów przez nieuczciwe osoby, w ramach tzw. umów o dożywocie. Wprowadzenie możliwości zawarcia przez seniora, takiej „umowy o dożywocie”, z gminą (niezależnie od osiąganych dochodów, statusu majątkowego i powierzchni posiadanej nieruchomości) z gwarancją zachowania prawa do dalszego zamieszkiwania w „swoim” mieszkaniu – ma zapobiec dramatycznym przypadkom utraty dachu nad głową przez osoby starsze i jednocześnie zapobiec ich ubóstwie w „jesieni życia”, z powodu posiadania niskich świadczeń emerytalno-rentowych. Rozwiązanie proponowane przez Lewicę – ma stanowić dla seniorów „bezpieczne źródło dodatkowych środków bez ryzyka oszustwa”.
Przedsiębiorcy prowadzący jednoosobowe działalności gospodarcze nie są chronieni przed zajęciem przez komornika środków zgromadzonych przez nich na koncie bankowym w takim zakresie, jak osoby zatrudnione w ramach stosunku pracy, w stosunku do których obowiązuje tzw. kwota wolna od potrąceń, której celem jest zabezpieczenie im tzw. minimum egzystencjalnego. Powyższa luka prawna – jak zwraca uwagę mec. Adam Kaczor z Kancelarii Restrukturyzacyjnej KPR – nierzadko skutkuje nie tylko likwidacją działalności, ale „dramatem całej rodziny”.
Bon senioralny – bo o nim mowa – to nowe świadczenie, nad wprowadzeniem którego pracuje rząd i które ma przysługiwać seniorom, którzy ukończyli 75 rok życia i wymagają wsparcia osób trzecich w zakresie podstawowych czynności życia codziennego. Wsparcie to, ma stanowić odpowiedź na problemy demograficzne z którymi już obecnie zmaga się i w najbliższych latach będzie zmagać się Polska (jako jeden z krajów o największej zapaści demograficznej w Europie) oraz braki kadrowe w zakresie personelu opiekuńczego dla seniorów.
Kontynuowanie zatrudnienia u dotychczasowego pracodawcy (u którego wykonywano pracę bezpośrednio przed dniem nabycia prawa do emerytury) – powoduje zawieszenie tej emerytury, nawet w odniesieniu do osób, które osiągnęły już powszechny wiek emerytalny (czyli – 60 lat w przypadku kobiet i 65 lat w przypadku mężczyzn). Istnieje jednak bardzo prosty sposób na obejście przepisów, który pozwala na kontynuowanie dotychczasowej pracy i jednoczesne pobieranie świadczenia emerytalnego. Dzięki niemu – emeryci nie muszą wybierać pomiędzy dalszym pozostawaniem w stosunku zatrudniania i otrzymywaniem wynagrodzenia, a zrezygnowaniem z pracy i uzyskiwaniem wyłącznie emerytury.
W dniu 15 maja 2025 r. Prezes ZUS ogłosił nowy wskaźnik waloryzacji, który znacząco wpłynie na wysokość świadczenia rehabilitacyjnego, którego pierwszy dzień okresu, na jaki świadczenie to zostało przyznane, przypadać będzie w III kwartale kalendarzowym roku 2025 (tj. w okresie od 1 lipca 2025 r. do 30 września 2025 r.) Do kieszeni osoby zatrudnionej w ramach stosunku pracy, która otrzymuje wynagrodzenie na poziomie ostatnio ogłoszonego przez GUS przeciętnego wynagrodzenia – trafi wówczas średnio o 300 zł brutto miesięcznie więcej.
W Sejmie trwają prace nad projektem ustawy o zmianie ustawy o ograniczeniu handlu w niedziele i święta oraz w niektóre inne dni oraz ustawy - Kodeks pracy (druk sejmowy nr 384), który ma na celu ograniczenie zakazu handlu w niedziele, poprzez wprowadzenie co najmniej dwóch niedziel handlowych w każdym miesiącu roku kalendarzowego. Co jeszcze przewiduje projekt i na jakim etapie są aktualnie prace legislacyjne nad wprowadzeniem powyższych zmian?
W dniu 23 maja br. w Telewizji Polskiej, odbyła się debata prezydencka z udziałem dwóch kandydatów II tury wyborów prezydenckich w 2025 r. – Rafała Trzaskowskiego i Karola Nawrockiego. Była ona podzielona na sześć bloków tematycznych, wśród których jednym była ochrona zdrowia. W tym segmencie, każdy z kandydatów udzielił odpowiedzi na trzy pytania przeciwnika. Oto szczegółowa relacja.
Rolnicy (jak również ich domownicy, dotychczas objęci ubezpieczeniem w KRUS), którzy jednocześnie z działalnością rolniczą – prowadzą pozarolniczą działalność gospodarczą albo współpracują przy prowadzeniu takiej działalności – utracą ubezpieczenie w KRUS i będą zobowiązani do „przejścia” do ZUS, jeżeli do 31 maja br., nie złożą w KRUS ważnego dokumentu. Ustaniem ubezpieczenia rolnika (jak również jego domownika) w KRUS, skutkuje również przekroczenie tzw. rocznej kwoty granicznej podatku dochodowego od przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej za poprzedni rok podatkowy. Nie bez konsekwencji dla ubezpieczenia w KRUS, pozostaje także podjęcie przez rolnika pracy na podstawie umowy zlecenia, umowy agencyjnej, innej pokrewnej im umowy lub objęcie funkcji radzie nadzorczej spółki.