Aleksandra Rybak
Dołącz do grona ekspertów
Prawniczka, absolwentka Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, przez wiele lat związana z branżą energetyczną. Od kilku lat – dziennikarka prawna, specjalizująca się w prawie pracy, ochronie zdrowia, ochronie środowiska oraz tematyce związanej z edukacją i pomocą społeczną. Prywatnie mama małej Lilki, miłośniczka długich leśnych i górskich wędrówek, wszelkiej maści rękodzieła i mruczących, czworonożnych przyjaciół.
Nie każdy jest świadomy, że dokonując sprzedaży domu czy mieszkania (pomimo zachowania wymaganej formy aktu notarialnego), można nabawić się nie lada problemów, jeżeli nie zadba się o jeden mały szczegół transakcji – moment zapłaty ceny przez nabywcę nieruchomości (lub odpowiednie zabezpieczenie tej zapłaty). W jaki sposób przeprowadzić transakcję kupna-sprzedaży domu czy mieszkania, aby pod względem uzyskania zapłaty ceny za zbywaną nieruchomość – nie wiązała się ona z ryzykiem dla sprzedającego?
Osoba, która wykonuje pracę zarobkową w czasie pobierania emerytury (jeżeli nie osiągnęła jeszcze powszechnego wieku emerytalnego, chyba, że – kontynuuje zatrudnienie u dotychczasowego pracodawcy) lub renty musi mieć świadomość, iż przekroczenie przez nią tzw. limitów dorabiania (do emerytury lub odpowiednio – renty), może skutkować zmniejszeniem przysługującego jej świadczenia, a w określonych okolicznościach – nawet całkowitym zawieszeniem jego wypłacania. Z limitami tymi – związany jest obowiązek corocznego powiadamiania ZUS o wysokości osiąganych przychodów, który ciąży na emerytach i rencistach. W związku z projektem deregulacyjnym rządu – w odniesieniu do większości emerytów i rencistów ma on zostać zniesiony. Okazuje się jednak, że pośredni skutek takiej zmiany, może być dla świadczeniobiorców bardzo niekorzystny.
REKLAMA
Program „Rodzice 4+” w miejsce programu „Mama 4+”, który uprzywilejowuje kobiety w wieku senioralnym, powyżej 60 roku życia (względem ojców w wieku senioralnym, powyżej 65 roku życia) w zakresie prawa do tzw. rodzicielskiego świadczenia uzupełniającego z ZUS, tj. świadczenia, które przysługuje, jeżeli kobieta urodziła i wychowała albo wyłącznie wychowała co najmniej 4 dzieci (i ma stanowić swego rodzaju emeryturę lub jej substytut albo dopełnienie). Ojcom-seniorom, ww. świadczenie przysługuje wyłącznie „zastępczo”, co – zgodnie z postulatem RPO i według zapowiedzi MRPiPS – niebawem, może zostać zmienione.
Jednym z warunków renty wdowiej, którą można pobierać od 1 lipca 2025 r., jest nabycie prawa do renty rodzinnej po zmarłym małżonku lub małżonce nie wcześniej niż 5 lat przed osiągnięciem wieku emerytalnego, czyli przed ukończeniem 55 lat (w przypadku kobiet) lub odpowiednio – 60 lat (w przypadku mężczyzn). Jeżeli wdową lub wdowcem zostało się (a tym samym – nabyło prawo do renty rodzinnej) wcześniej – świadczenie nie przysługuje. Stan taki, oceniany jest jako wysoko „niesprawiedliwy i dyskryminujący, bo nie odzwierciedla faktycznej sytuacji życiowej i ekonomicznej wdów i wdowców”, co stało się przedmiotem petycji, która w dniu 27 sierpnia 2025 r. trafiła do Senatu.
REKLAMA
W związku z pogłębiającym się problemem tzw. sharentingu, który polega na upowszechnianiu w środowisku cyfrowym, w szczególności w mediach społecznościowych, wizerunku dzieci przez rodziców i inne osoby – na skutek podjętej w tej sprawie interwencji przez Rzecznika Praw Obywatelskich (RPO) – Ministerstwo Cyfryzacji zajęło stanowisko w sprawie wprowadzenia w Polsce generalnego, ustawowego zakazu (lub ograniczenia) zamieszczania w internecie zdjęć dzieci.
Nowy program najmu senioralnego ma wyjść naprzeciw problemom osób starszych, które są właścicielami mieszkań (lub posiadaczami spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego), ale mieszkania te nie są dostosowane do ich potrzeb, uniemożliwiając im lub znacznie utrudniając samodzielne funkcjonowanie. Taki stan rzeczy, spowodowany barierami architektonicznymi, nierzadko kończy się umieszczeniem seniora w domu pomocy społecznej (DPS-ie). Aby temu przeciwdziałać – rząd, 12 września 2025 r., opublikował projekt ustawy o zmianie ustawy o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego, przewidujący nowy rodzaj wsparcia dla osób starszych w zakresie poprawy ich warunków mieszkaniowych.
„Szacuje się, że w portfelu przeciętnej polskiej rodziny może zostać średnio 1 000 zł miesięcznie” – poinformowała Kancelaria Prezydenta, po podpisaniu przez Karola Nawrockiego, w dniu 8 sierpnia br., projektu ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz niektórych innych ustaw, który został następnie wniesiony przez Prezydenta do Sejmu. Świadczenie ma być skierowane do osób z co najmniej dwójką dzieci (również już pełnoletnich – jeżeli będą spełniać określone w ustawie warunki), które nie przekraczają poziomu dochodów 140 tys. zł rocznie na małżonka, czyli 280 tys. zł rocznie na rodzinę. Za sprawą Marszałka Sejmu – projekt ustawy, w dniu 5 września br., ponownie trafił na biurko Prezydenta.
Właściciele klimatyzacji z funkcją grzania (w tym klimatyzatorów z wbudowaną pompą ciepła), którzy w przeszłości skorzystali z ulgi termomodernizacyjnej (odliczając w ramach niej wydatki poniesione na ich zakup i montaż), mogą obecnie zostać niemile zaskoczeni wydaną z urzędu, w ich sprawie, decyzją Szefa Krajowej Administracji Skarbowej (Szefa KAS), która może skutkować obowiązkiem zwrotu przez nich równowartości ulgi, czyli – dopłaty podatku. W najgorszym wypadku, podatnik może zostać zobowiązany do zwrotu do urzędu skarbowego kwoty stanowiącej równowartość nawet 16 960 zł.
W dniu 21 sierpnia 2025 r. br. Prezydent Karol Nawrocki podpisał ustawę, która dotyczy przeliczenia przez ZUS wysokości emerytur ustalonych w czerwcu w latach 2009-2019 (tzw. emerytur czerwcowych) oraz rent rodzinnych po ubezpieczonych, którym ustalono emerytury w czerwcu w latach 2009-2019, z tego względu, że emerytury te zostały przyznane uprawnionym na poziomie niższym niż osobom, które wnioskowały o emeryturę w innych miesiącach roku. Ustawa ta uwzględnia korzystne dla emerytów i rencistów przepisy, na podstawie których otrzymają oni podwyżkę bieżących świadczeń, ale nie przewiduje rekompensaty za nawet 7 lat wypłaty zaniżonych świadczeń, ani nawet zapowiadanego przez MRPiPS – wyrównania za okres od 1 lipca 2025 r. do dnia, w którym zostanie ustalone świadczenie w nowej wysokości.
Od 2 333 zł za urodzenie jednego dziecka do nawet 9 332 zł miesięcznie za urodzenie czworga dzieci – tyle miałoby wynieść nowe świadczenie-wynagrodzenie dla kobiety, która wyda na świat potomstwo, w przyszłości stanowiąc również podstawę jej emerytury. Jest to postulat petycji, która w dniu 11 sierpnia 2025 r. trafiła na biurko Prezydenta i która ma stanowić rozwiązanie problemu spadku dzietności w Polsce.
Wyodrębnienie nowej frakcji odpadów komunalnych i wprowadzenie nowych (szarych) worków na śmieci, celem zbierania w nich… popiołu z palenisk domowych, takich jak kominki czy piece – to działanie zaradcze podjęte przez jedną z gmin w Polsce, celem poprawy poziomu odpadów poddawanych recyklingowi, który na rok 2025 został ustalony na poziomie co najmniej 55% wszystkich zebranych odpadów w gminie. Może być to jednak wskazówka również dla innych gmin, które nie osiągają wymaganych wysokich progów przygotowania odpadów do ponownego użycia i recyklingu i jednocześnie – przestroga dla mieszkańców, którzy nie wywiązują się z obowiązku selektywnego zbierania odpadów. Gminy nie pozostają bowiem bezczynne wobec takiego postępowania, które może również skutkować podwyżką opłat za śmieci o nawet 400%.
W dniu 10 września 2025 r., po incydencie naruszenia polskiej przestrzeni powietrznej przez drony, które miało miejsce w minioną noc (z 9 na 10 września br.), Prezydent Karol Nawrocki, zdecydował o zwołaniu Rady Bezpieczeństwa Narodowego. „To jest bezprecedensowy moment w historii Sojuszu Północnoatlantyckiego (NATO), ale też w historii najnowszej Polski. Ten atak dronów jest rzeczywiście wyjątkowy, więc musimy wyciągnąć pełne konsekwencje z tego, co się stało” – poinformował Prezydent RP.
8 procent rocznych dochodów podatnika – tyle miałaby wynieść nowa ulga podatkowa w podatku dochodowym od osób fizycznych (PIT), która służyłaby finansowaniu indywidualnych praktyk i aktywności związanych z kultem religijnym, takich jak m.in. udział w krajowych i zagranicznych pielgrzymkach, uczestnictwo w rekolekcjach i spotkaniach religijnych czy zakup przedmiotów i materiałów niezbędnych do indywidualnego kultu. Postulat wprowadzenia nowej formy wsparcia dla osób, które deklarują przynależność do Kościoła (lub innej wspólnoty religijnej), trafił do Senatu w dniu 18 sierpnia 2025 r.
Majątek kościoła katolickiego (który jest dominującym wyznaniem w Polsce), w postaci nieruchomości – szacowany jest na ponad 494 mln zł [2]. Od większość z tych gruntów, budynków i mieszkań – Kościół nie uiszcza podatku od nieruchomości, w przeciwieństwie do jego wiernych, którzy daninę tę muszą zapłacić nawet od ogrodzenia nieruchomości (czyli po prostu – od płotu), jeżeli jest ono wykorzystywane w ramach prowadzonej działalności gospodarczej.
W dniu 23 lipca br. do Sejmu została złożona petycja obywatelska w sprawie zwiększenia przewidzianych w kodeksie pracy praw pracowniczych kobiet w ciąży i rodziców dzieci do 13 roku życia. 7-godzinny dzień pracy i dodatkowe 3 dni urlopu na każde dziecko na koszt FUS (a nie pracodawcy), to tylko niektóre z nowych przywilejów, które miałyby podnieść – aktualnie najniższy w historii – poziom dzietności w Polsce.
8 procent podatku dochodowego od wynagrodzenia otrzymywanego z tytułu umowy o pracę, umowy zlecenia i umowy o dzieło – tyle miałby wynosić nowy podatek na Kościół (inaczej określany podatkiem kościelnym lub „podatkiem od wiary”), którego wprowadzenie miałoby „zwiększyć zaufanie społeczne do sposobu finansowania Kościołów”, zminimalizować ryzyko nadużyć i „usprawnić obieg środków finansowych (red.: które trafiają do instytucji religijnych w Polsce), czyniąc go bardziej formalnym i podlegającym kontroli publicznej.” Postulat wprowadzenia stałej daniny na rzecz Kościoła, pobieranej bezpośrednio z wynagrodzenia, trafił do Senatu w dniu 9 czerwca 2025 r.
Pomiędzy partnerami, którzy nie pozostają w formalnym związku, a zamieszkują wspólnie w mieszkaniu należącym do jednego z nich – dochodzi do zawarcia niepisanej umowy użyczenia. Ta zaś – w określonych sytuacjach – rodzi obowiązek podatkowy (z tytułu podatku dochodowego od osób fizycznych) po stronie właściciela nieruchomości.
W dniu 29 sierpnia 2025 r. Prezydent Karol Nawrocki odmówił podpisania nowelizacji ustawy lex Kamilek, która miałaby wyjaśnić niektóre wątpliwości interpretacyjne związane ze stosowaniem ustawy, jak również m.in. uprawnić pracowników zakwaterowania zbiorowego (czyli np. hoteli) do weryfikacji osób, które przebywają w takich obiektach z dziećmi. Jednocześnie jednak zakładała ona złagodzenie wymogów weryfikacji osób dopuszczonych do kontaktu z dziećmi (w tym m.in. rodziców pomagających w przedszkolu, szkole czy podczas wycieczek), co Prezydent ocenił jako – osłabienie gwarancji bezpieczeństwa małoletnich.
W dniu 19 sierpnia br. do wykazu prac legislacyjnych Rady Ministrów trafił przygotowany w MRPiPS projekt ustawy o Reformie Państwowej Inspekcji Pracy. Zakłada on m.in. uprawnienie Państwowej Inspekcji Pracy (PIP) do wydawania decyzji administracyjnych o przekształceniu nieprawidłowo zawartych umów cywilnoprawnych (czyli umów zlecenia i umów o dzieło) w umowy o pracę. Ma to istotnie ograniczyć nadużycia pracodawców względem pracowników, polegające na zawieraniu przez nich umów cywilnoprawnych z pracownikami, w warunkach, w których powinna zostać zawarta umowa o pracę.
W dniu 11 sierpnia 2025 r. Prezydent Karol Nawrocki wniósł do Sejmu projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz niektórych innych ustaw swojego autorstwa, który zakłada wprowadzenie zerowego PIT dla rodzin z co najmniej dwójką dzieci (również już dorosłych – jeżeli będą spełniać określone w ustawie warunki), które nie przekraczają poziomu dochodów 140 tys. zł rocznie na małżonka, czyli 280 tys. zł rocznie na rodzinę.