Jak rozliczać VAT od kosztów reprezentacji i reklamy po przekroczeniu limitu 0,25% przychodu

W treści obu ustaw zarówno w podatku dochodowym od osób fizycznych, jak i od osób prawnych zarówno w roku 2003, jak i w 2004 ustawodawca zapisał jednakowe ograniczenie, a mianowicie, że nie uważa się za koszty uzyskania przychodu:

• „(...) kosztów reprezentacji i reklamy w części przekraczającej 0,25% przychodu, chyba że reklama jest prowadzona w środkach masowego przekazu lub publicznie w inny sposób;

• (...) podatku od towarów i usług, z tym, że jest kosztem uzyskania przychodów: podatek naliczony, jeżeli

– podatnik zwolniony jest od podatku od towarów i usług lub nabył towary i usługi w celu wytworzenia albo od-sprzedaży towarów lub świadczenia usług zwolnionych od podatku od towarów i usług

– w tej części, w której zgodnie z przepisami o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym podatnikowi nie przysługuje obniżenie kwoty lub zwrot różnicy podatku od towarów i usług – jeżeli naliczony podatek od towarów i usług nie powiększa wartości środka trwałego”.

Na gruncie przepisów ustawy o podatku od towarów i usług zaszły natomiast znaczące zmiany pomiędzy ustawą z 8 stycznia 1993 r. a nową, obowiązującą od 1 maja ustawą z 11 marca 2004 r. O znaczeniu dokonanych zmian świadczy chociażby fakt, że zmian nie dokonano przez kolejną nowelizację starej ustawy. Wobec tego należy bliżej się przyjrzeć zmianom, które mogą mieć znaczący wpływ na zadane przez Czytelnika pytanie.

Od 1 maja br. zniknął przepis umożliwiający podatnikom VAT odliczanie podatku naliczonego, niezależnie od przekroczenia limitu kosztów w podatku dochodowym (patrz tabela). Zatem od 1 maja podatnicy nie mogą odliczać podatku naliczonego od części wydatków, które nie mogły być zaliczone do kosztów uzyskania przychodów ze względu na przekroczenie limitu. W nowej ustawie zmieniono poza tym zapis „nie mogą być” na obecnie obowiązujący „nie mogłyby być”. W związku z tym pojawiły się opinie, że zmiana trybu w powyższym zdaniu dotyczy czynności, które w ogóle nie mogłyby stanowić kosztów uzyskania przychodu.

Zmiany, jakie zaszły w podatku od towarów i usług od 1 maja, dotyczące zadanego pytania

Prowadzi to w przekonaniu niektórych do wniosku, że limit w podatku dochodowym nie wpływa na możliwość odliczenia VAT, gdyż limit ten najprawdopodobniej może się zwiększyć. Jednak takie postępowanie może być zakwestionowane przez urząd skarbowy. Limit, o którym mowa, w obu ustawach o podatku dochodowym jest limitem ruchomym, zależnym od wielkości sprzedaży. Wobec powyższego wydatki, które w jednym miesiącu nie mogą być kosztem, w kolejnych miesiącach są kosztami uzyskania przychodu ze względu na wzrost sprzedaży i w tym przypadku można skorygować podatek naliczony.

Decydujące znaczenie w naszym przypadku ma także art. 7 ust. 2 o treści „przez dostawę towarów (...) rozumie się również przekazanie przez podatnika towarów należących do jego przedsiębiorstwa na cele inne niż związane z prowadzonym przez niego przedsiębiorstwem”. „Cele inne” może oznaczać w szczególności takie cele, jak: osobiste podatnika, pracownika, wspólników itp. oraz przekazanie towarów bez wynagrodzenie, a w szczególności darowizny. Czytając jednak dalej kolejne ustępy art. 7 od ust. 2–7 ustawy o podatku od towarów i usług z 11 marca 2004 r. można mieć kolejne kłopoty interpretacyjne. Na podstawie art. 7 ust. 2 można dowodzić, że tylko przekazanie towarów niezgodne z celem przedsiębiorstwa rodzi skutki podatkowe w podatku od towarów i usług, lecz tak do końca nie jest, czego dowodem jest art. 7 ust. 3.

W przypadku zużycia wewnętrznego na potrzeby reprezentacji i reklamy, np. zakup ciastek, VAT od dokonanych wydatków może być w pełni odliczony, gdyż nie mamy do czynienia z przekazaniem konkretnej osobie konkretnego towaru. Ograniczeniu podlega jednak przekazanie prezentów i próbek, przy czym ważna jest w tym wypadku wartość jednego prezentu dla jednej osoby, suma wszystkich prezentów w danym roku oraz sprzedaż w roku poprzednim. Ustawa wprowadziła pojęcie „mała wartość” w stosunku do prezentów, przez które rozumie się wręczanie jednej osobie towarów o łącznej wartości nieprzekraczającej w roku podatkowym kwoty 50 zł. Nie oznacza to jednego prezentu o wartości do 50 zł, lecz sumę wszystkich prezentów przekazanych jednej osobie w ciągu roku. Wynika z tego potrzeba kontroli wydawania prezentów. Ma to zwłaszcza duże znaczenie, gdy ich odbiorcy są nieliczni i stale powtarzalni. W tym wypadku przekazywanie prezentów z okazji świąt czy Nowego Roku stałym kontrahentom obudzi czujność organów skarbowych. Zacznijmy jednak od określenia, jaką kwotę łącznie spółka będzie mogła przyjąć za prezenty małej wartości. Sposób wyliczeń zależy od tego, kiedy i jakiej wielkości wartość sprzedaży opodatkowanej osiągnęła spółka.

Przekroczenie kwoty 50 zł oraz wielkości stałej na dany rok rodzi obowiązek w podatku od towarów i usług, a co za tym idzie wystawienia faktury wewnętrznej zgodnie z rozporządzeniem Ministra Finansów z 27 kwietnia 2004 r. Należy zwrócić uwagę, że księgowanie takiej faktury nie zmienia zasad stosowanych przed 1 maja 2004 r.